COÄI THIEÀN

H.T THÍCH NHAÄT QUANG

TAÂM KIEÂN COÁ CUÛA NGÖÔØI TU

Chuû ñeà cuûa baøi giaûng naøy laø taâm kieân coá cuûa ngöôøi tu. Kieân nghóa laø beàn chaéc an ñònh. Coá cuõng coù nghóa vöõng chaéc. Taâm kieân coá laø taâm beàn chaéc vöõng maïnh. Hoâm nay chuùng ta baøn veà vaán ñeà naøy vì trong vieäc hoïc Phaät vaø haønh trì Phaät phaùp toâi thaáy, ngöôøi xöa hoïc Phaät vôùi ngöôøi nay hoïc Phaät coù nhöõng ñieåm töông ñoàng, nhöng cuõng coù nhöõng ñieåm maø ngöôøi thôøi nay khoâng bì ñöôïc vôùi ngöôøi thôøi xöa. Thôøi xöa töùc laø thôøi tröôùc chuùng ta moät chuùt, chöù khoâng phaûi xa laém. Phaûi noùi raèng, ngöôøi thôøi nay beùn nhaïy, nhanh nheïn saùng suoát vaø nhaän ñònh khoâng thua gì ngöôøi xöa, nhöng vieäc gìn giöõ hoä trì tu taäp, thì ngöôøi thôøi nay khoâng baèng ngöôøi xöa.

Chuùng ta ñeàu bieát, taát caû moïi ngöôøi ai cuõng coù taùnh giaùc. Khoâng luaän giaø treû, nam nöõ, quí tieän, ai ai cuõng coù khaû naêng laøm Phaät. Ngöôøi xöa moät khi nhaän ñöôïc, thì kheùo duøng, kheùo khai thaùc, quyeát taâm soáng vôùi taùnh Phaät. Coøn chuùng ta cuõng höôùng veà ñöôøng ñoù, nhöng keát quaû gaët haùi thì khieâm nhöôøng heùo haét. Thôøi gian tu hoïc cuûa ngöôøi xöa coù khi chæ laø naêm naêm möôøi naêm, chuùng ta thì thôøi gian tu hoïc tuy daøi hôn gaáp boäi, nhöng ñöôïc töï taïi an laïc thì roõ raøng chuùng ta khoâng coù nhö caùc ngaøi. Ñoù laø ñieàu thieät thoøi, vaø cuõng laø ñieàu khieán chuùng toâi phaûi suy nghó tìm xem nguyeân do vì sao.

Nguyeân do noåi baät nhaát trong vaán ñeà naøy laø taâm cuûa ngöôøi thôøi nay khoâng ñöôïc vöõng chaéc. Bôûi theá neân nhöõng khi ñaùng leõ mình phaûi vöõng taâm vöôït qua, thì laïi buoâng xuoâi, ñeå cho söï kieän beân ngoaøi xoay chuyeån, vieäc tu hoïc cuûa mình bò ñình treä. Thaønh ra ngöôøi tu phaûi coù taâm vöõng chaéc. Thieáu taâm vöõng chaéc thì vieäc tu hoïc cuûa mình chaúng tôùi ñaâu. Noù seõ chuøng chình  nhö ngöôøi ñi moät böôùc roài ngöøng laïi quaù laâu hoaëc laø tieán hai ba böôùc nhöng luøi cuõng hai ba böôùc. Ñi kieåu nhö vaäy thì duø laø ñi moät khoaûng thôøi gian khaù daøi chaêng nöõa, nhìn laïi vaãn thaáy daãm chaân taïi choã, khoâng tieán. Ña soá chuùng ta deã daøng nhaän hieåu nhöõng gì Phaät Toå ñaõ noùi, cuõng nhö nhöõng ñieàu Hoøa thöôïng ñaõ daïy. Hieåu raát nhanh raát lyù thuù, nhöng veà maët thöïc haønh vaø soáng ñöôïc nhö choã nhaän thì phaûi noùi, chuùng ta coøn raát non keùm. YÙ thöùc vieäc naøy ñeå coá gaéng baûo quaûn vaø söû duïng ñöôïc nhaän thöùc cuûa mình, ñeå vieäc laøm môùi coù keát quaû thieát thöïc.

Quaû chöùng cuûa Thanh vaên coù boán baäc: Tu- ñaø-hoaøn, Tö-ñaø-haøm, A-na-haøm vaø A-la-haùn. Ngaøy xöa, caùc cö só hoaëc ñeä töû Phaät coù khi chæ nghe moät lôøi daïy maø taâm caùc ngaøi roãng rang thanh tònh, döï ngay vaøo doøng thaùnh. Trong nhaø thieàn, ñeä töû moät khi gaëp cô duyeân thì taâm lieàn khai môû vaø ngay ñoù ñöôïc töï taïi vöôït thoaùt. Coøn thôøi ñaïi chuùng ta, chuyeän nhö vaäy quaû laø hieám hoi. Ngöôøi döï vaøo doøng thaùnh hay goïi laø chöùng sô quaû Tu-ñaø-hoaøn laø ngöôøi tin chaéc vaøo Tam baûo. Khoâng coù gì laï, tin Tam baûo nghóa laø tin Phaät, tin Phaùp, tin Taêng. Tin chaéc nghóa laø nieàm tin thanh tònh khoâng bò lay chuyeån. Do tin chaéc neân giöõ troïn ñöôïc nhöõng gì ñaõ phaùt nguyeän, thoï trì. Ai ñaày ñuû nhöõng ñieàu treân thì ngöôøi aáy ñaõ chöùng quaû Tu-ña- hoaøn.    

Treân maët lyù thuyeát thì coù theå luaän giaûi chöøng möùc nhö theá. Nhöng hieän thöïc thì, chuùng ta coù tin Tam baûo, coù qui y thoï giôùi, nhöng nieàm tin cuûa mình khoâng ñöôïc hoaøn bò, tin thì coù tin nhöng vöõng chaéc thì mình khoâng coù. Vì nieàm tin khoâng vöõng chaéc. Do ñoù deã bò lung laïc bôûi nhöõng söï kieän beân ngoaøi.

Nhöõng quaû chöùng, nhöõng söï lôïi laïc... laø giaù trò thieát thöïc cuûa ñaïo phaùp, khoâng chæ daønh rieâng cho caùc baäc thaùnh hay nhöõng ngöôøi trong chuøa, maø taát caû chuùng ta ñeàu coù phaàn. ÔÛ Trung Hoa, ôû Vieät Nam ñeàu coù caùc cö  só ñaït ñaïo, nhaát laø vaøo thôøi Lyù Traàn. Chuùng ta baây giôø chæ caàn kieân coá vöõng chaéc trong nieàm tin vaø tu taäp, thì cuõng seõ ñöôïc nhö vaäy.   

Ñieàu kieän ñaàu tieân ñeå chuaån bò kieän toaøn taâm kieân coá laø, vì phaù tröø taát caû nhöõng phieàn naõo cuûa chuùng sinh. Phieàn naõo laø thöù khoâng ai thích, phieàn naõo laøm ñaàu mình loän xoän, taâm mình khoâng yeân. Trong cuoäc soáng hieän nay, trong moïi quan heä töông giao, thöù gì cuõng coù theå laøm mình phieàn naõo, neáu mình khoâng soáng ñöôïc vôùi taùnh giaùc cuûa mình. Nhieàu khi chæ moät caâu noùi, moät aùnh maét thoâi cuõng ñuû gaây böùc xuùc phieàn naõo. Phieàn naõo töø trong nhaø ra ngoaøi ñöôøng, cho ñeán leân chuøa vaãn coøn phieàn naõo. Ñöøng töôûng nhöõng ngöôøi thaân thöông khoâng laøm mình phieàn, hoï gaây phieàn coøn nhieàu hôn ngöôøi khaùc. Ñöùa con naøo ñöôïc cöng nhieàu maø noù laøm mình phieàn thì caùi phieàn naøy nhôù hoaøi, ñuoåi khoâng ñöôïc.

Chuùng ta hoùa giaûi phieàn naõo, ñoàng thôøi nguyeän cho taát caû chuùng sanh ñöøng vöôùng vaøo nhöõng thöù nhö vaäy. Phaät daïy, ñeå hoùa giaûi phieàn naõo, tröôùc nhaát phaûi phaù ngaõ chaáp, sau ñoù ngoài thieàn, tuïng kinh, nieäm Phaät, laøm caùc vieäc coâng ñöùc. Khi trieät tieâu phieàn naõo, ñaàu mình ñöôïc maùt meõ, trí mình ñöôïc thong dong, sinh hoaït cuûa mình ñöôïc töï taïi. Luùc ñoù coù thanh tònh vaø giaûi thoaùt.

Sau nöõa, phaùt nguyeän roäng lôùn ñoái vôùi töøng vieäc nhoû trong ñôøi soáng. Theo tinh thaàn Phaät ñaïo, moãi khi coù ñöôïc moät chuùt an laïc thì ta lieàn cung kính daâng hieán vaø mong moõi moïi ngöôøi cuõng ñöôïc nhö vaäy. Duøng baùt côm thôm ngon lieàn môû loøng nguyeän cho taát caû moïi loaøi ñeàu ñöôïc baùt côm thôm ngon. Ñi qua moät ñoaïn ñöôøng an laønh lieàn phaùt taâm nguyeän caàu cho moïi chuùng sinh ñöôïc thong dong bình yeân treân nhöõng ñoaïn ñöôøng ñoù... Cuõng nhö tai mình khoâng muoán nghe nhöõng lôøi böùc xuùc thì ñöøng bao giôø noùi ra nhöõng lôøi böùc xuùc. Ñieàu gì mình khoâng muoán thì ñöøng laøm cho ngöôøi. Duøng moät böõa côm ngon, ñi moät chuyeán xe toát thì cuõng muoán giôùi thieäu cho ngöôøi khaùc ñöôïc aên ngon, ñi xe vui veû... Phaûi kieân taâm töø nhöõng vieäc nhoû nhö vaäy.

Ñaây laø nhöõng vieäc taàm thöôøng, ai cuõng coù theå laøm ñöôïc. Nhöng chính töø ñaây ta gaày döïng laàn söï an vui giaûi thoaùt cho mình vaø cho ngöôøi. Phaûi laøm sao trong töøng phuùt töøng giaây ta laø nhöõng thieàn sö ñang soáng, ñang laøm vieäc taïi gia ñình, cô quan v.v... Nieát baøn laø ñaây, khoâng phaûi ñôïi ñeán phuùt choùt môùi coù Nieát baøn.

Ñieàu kieän thöù hai ñeå kieän toaøn taâm kieân coá cuûa mình laø, vì muoán cho chuùng sanh ñöôïc söï an vui. Taïi sao nhö vaäy? Vì nhöõng khoå vui vaø baát nhö yù mình ñaõ neám traûi quaù nhieàu. Phaät noùi nöôùc maét chuùng sinh nhieàu hôn nöôùc bieån caû. Ta khoâng muoán cho nöôùc maét cuûa mình hay muoân loaøi chaûy nöõa, thì trong moïi tieáp xuùc töông giao, laøm gì, nghó gì, coá gaéng mang an laïc vui veû ñeán cho mình vaø cho ngöôøi, coøn nhöõng gì buoàn baõ ñau khoå thì khoâng laøm. Ñaây laø ñieàu kieän ñeå goùp phaàn gaày döïng moät xaõ hoäi toát ñeïp. Quaû tình chæ caàn moãi ngöôøi giöõ troøn ñöôïc naêm giôùi, thì coõi nöôùc chuùng ta giaøu maïnh, toát ñeïp. Theá giôùi cuûa ñöùc Phaät A Di Ñaø laø theá giôùi cöïc laïc vì trong ñoù moãi ngöôøi tinh khieát nhö höông sen. Ngöôøi con Phaät chuùng ta muoán gaày döïng moät theá giôùi nhö theá thì höôùng gaày döïng hieän taïi cuûa mình laø ñem an vui ñeán cho nhau.

Ñieàu kieän thöù ba laø, vì phaù söï tham ñaém ñoái vôùi thaân theå. Ñaây laø ñieàu hôi khoù nhöng chuùng ta vaãn laøm ñöôïc neáu chòu soi roïi quaùn xeùt. Quaùn xeùt theá naøo? Thôøi ñaïi naøy y hoïc phaùt trieån maïnh meõ, nhöng vaãn coù nhöõng beänh taät khoâng theå naøo cöùu chöõa, chöùng toû naøy khoâng phaûi laø thaân kim cöông beàn chaéc. Noù chæ laø ñoà giaû taïm, laø goác cuûa beänh taät vaø ñau khoå. Coù gì ñeå tham ñaém quí troïng noù?.

 Toâi nhôù laïi moät söï kieän maø chính toâi laø ngöôøi chöùng kieán. Toâi soáng trong chuøa töø hoài baûy tuoåi, ñeán naêm toâi möôøi ba tuoåi, thaày truï trì chuøa beänh, naèm nhaø thöông maáy thaùng roài maát. Naêm aáy oâng khoaûng boán hai boán ba tuoåi, laø moät ngöôøi hoïc raát gioûi, ñang coù ñòa vò trong Phaät giaùo vaø ñeä töû raát ñoâng. Luùc aáy toâi khoâng bieát gì veà beänh tình cuõng nhö söï ra ñi cuûa thaày. Nhöng coù moät ñieàu laøm toâi suy nghó. Taïi sao baùc syõ, y taù, nhöõng thôøi cuùng caàu nguyeän vaø ngay caû vieäc tu haønh cuûa thaày cuõng khoâng giaûi quyeát ñöôïc. Caùi cheát vöôït ngoaøi taàm tay cuûa con ngöôøi, thaân naøy khoâng coù gì chaéc thöïc baûo ñaûm coøn hoaøi. 

Nhö vaäy vieäc khuyeân chuùng ta ñöøng ñaém tröôùc thaân naøy quaû khoâng sai. Ñaém tröôùc nhöõng thöù khoâng beàn vöõng roài gaây nghieäp vaø chòu khoå thì ñoù laø si meâ. Khoâng ñaém tröôùc nhöng cuõng khoâng huûy hoaïi, maø duøng noù ñeå tu vaø laøm nhöõng vieäc coâng ñöùc. Phuùc duyeân gìn giöõ noù ñöôïc bao nhieâu thì hay baáy nhieâu, khoâng neân vì noù maø gaây taïo nhöõng caùi nhaân khoâng toát ñeå phaûi nhaän nhöõng caùi quaû khoâng toát. Ñaây laø choã maø ta phaûi söû duïng trí tueä quaùn xeùt thaáu ñaùo ñeå vieäc tu taäp cuûa mình ñöôïc thaêng tieán. Ngöôøi xöa, baát cöù moät söï kieän naøo trong ñôøi cuõng laø moät naác thang cho vieäc tu haønh cuûa mình. Thieàn sö  Toâng Boån, taùc giaû cuoán Sôn Cö Baùch Vònh, khi coøn nhoû chôi raát thaân vôùi moät ngöôøi caäu hôn mình vaøi tuoåi. Moät hoâm, thaáy caäu naèm phuû khaên kín mít, ngaøi laïi gaàn goïi caäu thì nghe meï caûn “ Ñöøng con, caäu cheát roài!”. Ngaøi ngaïc nhieân hoûi meï “Cheát roài laø sao?” Caâu hoûi khoâng coù caâu traû lôøi vaø chính laø nhaân duyeân cho vieäc tu haønh cuûa ngaøi sau naøy.

 Ñieàu kieän thöù tö laø, vì baùo ôn sanh thaønh cuûa cha meÏ. Duø laø xuaát gia hay ngöôøi thöôøng, hieáu ñaïo laø caùi goác khoâng theå queân. Chuùng ta giaûi quyeát ôn nghóa naøy theá naøo? Nhö baây giôø chuùng toâi laø ngöôøi xuaát gia thì khoâng theå ôû nhaø phuïng döôõng cha meï. Nhö vaäy ñaïo hieáu khoâng troâi troøn? Choã naøy trong kinh Phaät coù daïy “Muoán baùo ôn ta thì caùc oâng phaûi tu. Ñöôïc thanh tònh giaûi thoaùt laø ñaõ baùo ôn”. Chuùng ta cuõng baùo hieáu cha meï theo caùch naøy. ÔÛ ñaâu luùc naøo taâm nieäm cuûa mình cuõng nguyeän cho chuùng sanh heát khoå, nguyeän cho chuùng sanh ñöôïc an vui, ñöøng ñaém tröôùc thaân huû baïi naøy. Vaäy laø tu! Tu ñaéc löïc nhö vaäy, thì trong hieän taïi ta ñeàn traû ñöôïc phaàn naøo nhöõng aân nghóa lôùn lao nhö aân cha meï, aân thaày toå, aân toå quoác, aân ñaøn na thí chuû.

Hy voïng vôùi nhöõng ñieàu kieän treân, taát caû chuùng ta coù theå thöïc hieän Boà Taùt haïnh moät caùch vöõng vaøng, baèng taâm kieân ñònh cuûa mình. Ñöøng nghó raèng Boà taùt laø nhöõng ngöôøi coù thaàn thoâng, pheùp thuaät, caùc vò töï taïi hoaøn toaøn. Caùc ngaøi vaãn ñang soáng, ñang aên, ñang laøm vieäc vaø coù khi mang caû nhöõng taâm traïng khaéc khoaûi, ñau khoå nhö chuùng ta. Vì duø laø Boà taùt nhöng ñang thôøi kyø tu Boà taùt ñaïo, thöïc hieän Boà taùt haïnh, neân caùc ngaøi vaãn coøn phieàn naõo. Chæ khaùc chuùng sanh ôû choã bieát laøm chuû, khaéc phuïc ñöôïc phieàn naõo, khoâng ñeå nhöõng khoå laøm hoûng taâm Boà ñeà cuûa mình.

Tuy caùc ngaøi vaãn soáng nhö chuùng ta, nhöng ñoái vôùi thaân maïng thì, khoâng tieác thaân maïng vì caàu chaùnh phaùp, coù theå khoeùt thaân naøy thaønh ba ngaøn saùu traêm ngoïn ñeøn ñeå cuùng döôøng. Laø con ngöôøi, laø da thòt thì söï ñau ñôùn laøm sao traùnh khoûi. Nhöng duø thaân thaät ñau ñôùn, maø vì ñoä thoaùt chuùng sanh, neân voã veà taâm khieán taâm beàn chaéc, khoâng sinh loøng thoái chuyeån. Hình aûnh naøy ta ñaõ thaáy qua vieäc thieâu thaân cuûa Boà Taùt Quaõng Ñöùc. Ñoù laø nhöõng con ngöôøi queân mình vì lôïi ích vaø söï an vui cuûa ngöôøi. 

Coøn neáu Boà Taùt laø caùc vò maø taâm ñaõ hoaøn toaøn thanh tònh, maét khoâng bò nhieãm oâ, tai khoâng bò quaáy ñoäng bôûi baát cöù moät aâm thanh naøo, thì chuùng ta khoù hy voïng haønh trì tu taäp. Ñaïo Phaät laø ñaïo haønh trì, ñaïo aùp duïng. Nhöõng lôøi Phaät daïy laø nhöõng gì Phaät ñaõ theå nghieäm troïn veïn khi ngaøi coøn laø moät chuùng sanh nhö chuùng ta. Giôø chuùng ta cuõng aùp duïng haønh trì ñeå thaép saùng ngoïn taâm ñaêng, ñeå töï tìm an laïc giaûi thoaùt. Coâng ñöùc vaø löïc duïng cuûa Phaät, Boà Taùt duø coù phi thöôøng bao nhieâu, cuõng khoâng theå mang söï an laïc ñeán cho ta. Neáu hieåu nhö vaäy, töï mình noå löïc laøm theo caùc ñieàu kieän treân, thì ñaïo Phaät môû roäng khaép nôi.

Trong cuoäc soáng naøy, khoâng noùi khoeùt thaân hay ñoát ñeøn, maø vôùi nhöõng thöù taàm thöôøng hôn nhö böïc boäi, aám öùc, töùc toái ... chuùng ta laøm sao? Ngöôøi ta choïc mình, mình cuõng xaû laùng chöôûi laïi? Ñi chuøa gaëp gì aám öùc thì khoâng ñi nöõa, ôû nhaø tu söôùng hôn? Tu vaäy ñaâu ñöôïc. Tu haønh thì phaûi bieát kham nhaãn kieân taâm. Coá gaéng boû ñi nhöõng trôû ngaïi trong loøng ñeå khaéc phuïc vaø laøm chuû. Söï tu taäp vaø söùc chòu ñöïng moät khi ñaõ saâu daøy thì xem nhö vieäc laøm cuûa ta thaønh coâng.

Tu hay thöïc haønh Boà taùt haïnh thì ta phaûi tu töø taâm nieäm cho ñeán nhöõng haønh ñoäng trong ñôøi thöôøng. Giaû nhö baây giôø ta bò moät côn beänh ñau ñôùn, phaûi laøm sao? Boû ñi chuøa, boû tuïng kinh vaø la heùt böïc boäi cho qua côn ñau? Hay bình tænh kieåm nghieäm vaø kieân taâm chòu ñöïng? Cuõng nhö thöôøng leä, mình cöù ngôõ ñoå gaïo vaøo noài roài caém ñieän thì sau ñoù côm seõ chín. Nhöng saùng nay ñieän cuùp, gaïo heát, maáy ñöùa nhoû nguû queân khoâng laøm, keâu noù thì noù cöï. Khoâng ñieän thì quaït maùy khoâng quay, ngoài thieàn nöïc noäi khoù chòu ... Trong nhöõng luùc nhö vaäy, mình laøm sao? Ñaây laø nhöõng ñieàu nhoû ñeå tu taäp. Khoâng tu caùi nhoû thì gaëp vieäc lôùn hôn chuùng ta khoù kieân taâm.

Trong haønh traïng cuûa caùc vò tu Boà taùt haïnh, coù vò toaøn thaân gheû lôû ñau nhöùc, nhöng chæ moät beà an uûi daèn loøng laøm chuû laáy mình vaø phaùt taâm roäng lôùn nguyeän raèng “Neáu ai bò nhöõng côn ñau böùc ngaët nhö vaäy thì toâi nguyeän moät mình thay theá taát caû. Vaø nguyeän cho taát caû chuùng sanh ñöøng laàm meâ gaây taïo nhöõng caùi nhaân baát haûo ñeå phaûi vöôùng vaøo nhöõng caùi quaû ñau ñôùn naøy”. Ñoù laø taâm nguyeän vaø vieäc laøm cuûa Boà Taùt maø chuùng ta caàn noi theo.  

Theâm moät vaán ñeà nöõa trong vieäc tu haønh laø thuaän haïnh vaø nghòch haïnh. Nghòch haïnh khoâng khoù, khi gaëp noù, ta chæ caàn kieân cöôøng nhaãn chòu thì seõ vöôït qua. Coøn loaïi thuaän haïnh thì dính löng, dính da, thaønh ñuoâi cuûa mình neân ñoái vôùi thuaän haïnh ngöôøi tu hay guïc ngaõ. Ñoù laø kinh nghieäm cuûa chuùng toâi. Nhöõng thöù nuoâng chieàu, thaân thöông, thích yù... quaû laø nhöõng thöù khoù trò. Bôûi vì ta khoâng ñuû tænh löïc khi soáng trong nhöõng ñieàu kieän naøy.      

Ngöôøi tu phaûi laø ngöôøi gan daï vöôït qua taát caû. Khoâng sôï seät, khoâng hoát hoaûng vaø laøm sao soáng ñöôïc vôùi taùnh giaùc cuûa mình. Ñoù laø caùi chaân thaät saün coù cuûa moãi chuùng ta, coøn taát caû nhöõng gì mình taïo döïng ñaây chæ laø nhöõng thöù giaû taïo khoâng thöïc. Nghieäm töø thaân cho ñeán ñòa vò, tieàn taøi, hoaøn caûnhv.v...  khoâng coù thöù gì coù theå boû tuùi laâu daøi. Neáu khoâng tænh maø cöù ñam meâ coá giöõ thì phaûi khoå thoâi. Laø ngöôøi tu, chuùng ta soáng theo haïnh cuûa Phaät, hoïc lôøi daïy cuûa phaät. Chuyeân taâm, gìn giöõ, thöïc hieän baèng ñöôïc nhöõng ngoân haïnh naøy. Khoâng bò luïy, khoâng ñeå nhöõng thöù chung quanh sai khieån laøm leäch ñi taâm nguyeän cuûa mình.

Coù moät vò Tyø kheo ñang tu trong röøng. Vò naøy moùng taâm muoán coù vaûi ñeïp may y môùi. Vò thieän thaàn hoä phaùp thaáy vaäy laøm baøi keä:

            Tyø kheo caàu vaûi toát,

            Daøi roäng ñeå may y,

            Ban ngaøy tö töôûng theá,

            Bieát ñeâm ñeán nghó gì?

Ñaây laø lôøi traùch cöù cuûa vò thieän thaàn. Ñaõ laø Tyø kheo boû nhaø, khoâng nhaø hoïc ñaïo maø ban ngaøy coøn ñeå voïng töôûng daãn ñi nhö vaäy thì ban ñeâm aâm u bieát theâm caùi gì? Bò voïng töôûng daãn töùc khoâng coù thieàn ñònh. Sao goïi Tyø kheo.

Nghe vaäy vò Tyø kheo sôï quaù laøm keä traû lôøi:

            Thoâi thoâi khoâng caàn vaûi,

            Ñaép y vaù ñöôïc roài,

            Ngaøy thaáy boä xöông muùa,

            Bieát ñeâm ñeán thaáy gì.

Toâi keå caâu chuyeän naøy ñeå quí vò thaáy, ngöôøi tu chuùng ta luoân luoân ñöôïc söï hoã trì vaø nhaéc nhôõ cuûa tam baûo. Vì vaäy coá gaéng gìn giöõ nhöõng taâm nieäm cuûa mình. Ñöøng sôï vaø ñöøng ñeå bò ñoäng bôûi nhöõng hieän töôïng chung quanh. Ñoù laø taâm kieân coá cuûa ngöôøi tu.

]

THIEÀN TOÂNG VIEÄT NAM