QUYEÅN 1: TU TAÂM

Thích Thieän Hoa

TUØY PHIEÀN NAÕO

Thöa quyù vò! Möôùi moùn phieàn naõo toâi vöøa keå treân, trong kinh goïi laø "Thaäp thieát". Nghóa laø 10 moùn naøy xieàng-xích naøy noù xieàng- xích troùi coät chuùng-sanh khoâng giaûi-thoaùt ñöôïc sanh-töû luaân hoài; cuõng keâu laø "thaäp-söû", vì noù sai söû chuùng ta laøm noâ leä cho that tình luïc duïc laên loän trong ba coõi (Duïc-giôùi, Saéc giôùi, Voâ-saéc-giôùi) vaø quanh quaån saùu ñöôøng (Ñòa nguïc, Ngaï quæ, Suùc sanh, Thieân, Nhôn, A-tu-la) chòu khoå. Ngöôøi hoïc Phaät phaûi phaù tröø 10 caùi xieàng xích naøy thì môùi ñöôïc töï do giaûi thoaùt vaø môùi khoûi laøm noâ leä cho thaát tình, luïc duïc. Nhö theá goïi laø "Tu Taâm".

Möôøi moùn treân ñaây, trong Duy-thöùc goïi laø caên baûn phieàn naõo; nghóa laø 10 moùn phieàn naõo goác. Töø 10 moùn phieàn naõo goác naøy, sanh ra 20 moùn chi-maït phieàn naõo sau ñaây, trong Duy thöùc goïi laø "Tuøy phieàn naõo", nghóa laø phieàn-naõo chi-maït töø nôi goác maø sanh ra.

11. Phaån: laø töùc giaän. Do ñoái vôùi nghòch caûnh, tröôùc heát noåi noùng leân (saân), keá ñoù sanh ra töùc giaän ngheïn ngaøo, noùi chaúng ra tieáng, hoaëc tuoân ra nöôùc maét loä ra göông maët haàm höø, boä daïng hung haêng, maát taùnh oân hoøa nhaõ nhaën. Vì töùc giaän neân môùi ñaùnh ñaäp chöôûi maéng ngöôøi, laøm nhöõng ñieàu toäi loãi. Vì töùc giaän maø ñaäp baøn, voã gheá, la où ray raø, maát heát tö caùch cuûa ngöôøi Phaät-töû. Vì töùc giaän maø ñaùnh ngöôøi moät caùch taøn nhaãn; chaúng bieát ñaõ tay; gieát ngöôøi nhö cheùm chuoái, khoâng chuùt ñau long!... Cuõng coù ngöôøi töùc giaän bôûi tình duyeân trace trôû, maø ñaâm ra lieàu mình töï töû, uoáng thuoác ñoäc hay traàm mình, hoaëc gieát con, ñoát choàng v.v… nhö treân maët baùo thöôøng keå.

Haøng Phaät-töû chuùng ta oân hoøa nhaõ nhaën; moãi khi long töùc giaän noåi leân, phaûi ñònh taâm nieäm Phaät, ñeå daèn noù xuoáng. Nhö theá goïi laø "Tu Taâm"

12. Haän: laø hôøn. Coù 2:1. Hôøn maùt, nghóa laø hôøn moät chuùt thoâi. 2. Hôøn thieät, nghóa laø gaëp vieäc gì traùi yù, hôøn hoaøi khoâng boû. Ngöôøi coù taùnh hôøn maùt, thì hay hôøn laém, duø laø vieäc khoâng ñaùng, nhöng chæ hôøn trong giaây laùt thoâi. Coøn ngöôøi hôøn thaät, thì ít hay hôøn, nhöng moãi khi hôøn, thì ít coù boû qua ñöôïc. Nhö lôøi tuïc noùi "Hôøn thaâm xöông"

Vì gaëp nghòch caûnh, tröôùc sanh ra noùng giaän, sau khi giaän khoâng boû qua ñöôïc, neân môùi coù "Hôøn". Vì hôøn neân oâm aáp oaùn thuø. Bôûi oâm aáp oaùn thu, cho neân laäp möu naøy keû noï, ñeå gaëp cô hoäi thuaän tieän ñaëng traû thuø. Nhö lôøi tuïc noùi "Thuø xöa chaúng ñoäi trôøi chung" laø vaäy.

Caùi "Hôøn" naøy tuy noù ngaám ngaàm, maø deã sôï laém! Cuõng nhö löûa than, moãi khi gaëp boái hay buøi nhuøi, coù hôi gioù thoåi, thì noù chaùy phöøng leân. Ngöôøi oâm long "hôøn oaùn" cuõng theá: Noù chæ ngaám ngaàm trong taâm maø thoâi, moãi khi coù ngöôøi choïc gheïo ñeán, hoaëc gaëp nhöõng vieäc traùi yù, maëc duø chaúng xöùng ñaùng chæ, nhöng cuõng noåi noùng leân laøm döõ.

Ngöôøi ñaùng luùc oâm aáp caùi "hôøn", thì gaëp caûnh naøo cuõng höôùng maét, thaáy ai cuõng muoán gaây. Gaëp nhöõng ngöôøi nhö vaäy, chuùng ta khoâng neân choïc gheïo ñeán hoï. Phaät-töû chuùng ta, quaùn saùt caùi "Hôøn", coù haïi nhö theá, vaø trong luùc ta hôøn ngöôøi, seõ naëng long mình! Saùch noùi: "Oaùn gia nghi giaûi baát nghi kieát" (vieäc oaùn thuø neân côûi môû, khoâng neân troùi coät). Suy xeùt nhö vaäy maø deïp tröø daàn ñi. Nhö theá goïi laø "Tu Taâm".

13. Naõo: laø buoàn raàu, bout rout. Vì gaëp nhöõng vieäc traùi yù tröôùc noùng giaän vaø hôøn, bôûi khoâng boû ñöôïc, neân môùi coù buoàn. Buoàn man maùc, bout rout nôi long khoâng vui ñöôïc,hieän ra ngoaøi göông maët buoàn buoàn! Caèn caèn, cöûi röøi, hoaëc chaúng muoán noùi cuôøi. Ai coù hoûi ñeán thì noùi xuoâi xò, neáu ai ñoäng ñeán thì gaây lieàn.

Caùi buoàn man maùc naøy tuy khoâng ra gì, chôù khoù long laém! Nhöùt laø khi tuïng kinh, nieäm Phaät noù thöôøng noåi leân. Neáu chuùng ta khoâng hyû xaû ñöôïc, thì noù laøm cho ta buoàn maõi khoâng vui, coù nhieàu khi phaûi thoái chí vôùi ñaïo.

Chuùng ta cuõng neân phaân bieät cho roõ: Noùng (saân), Giaän (phaán), Hôøn (haän). Buoàn (naõo), boán moùn taâm sôû naøy khaùc nhau, töø haønh töôùng cho ñeán coâng-naêng ñeàu khaùc. Neáu khoâng khaùc, thì sao coù 4 danh töø khaùc nhau. Toâi xin taïm thí-duï ñeå quyù vò deã nhaän: Saân (noùng) cuõng nhö löûa rôm, noù chæ chaùy böøng leân, moät caùch caáp toác. Giaän cuõng nhö löûa cuûi, phöøng phöøng chaùy tôùi, khoù daäp taét lieàn ñöôïc. Hôøn,cuõng nhö löûa than, khoâng leân ngoïn maø vaãn chaùy hoaøi, noùng laém. Buoàn, cuõng nhö ngoïn löûa taøn, tuy heát chaùy chôù noù coøn vuøi trong tro noùng, vaø cuõng noùng haàm caû buoåi môùi nguoäi.

Haøng Phaät-töû chuùng ta coá gaéng daäp taét löûa long, khoâng coøn chuùt gì ham noùng; laøm sao cho taâm mình maùt meû nhö nöôùc ao A-Naäu (thanh löông thuûy). Nhö theå goïi laø "Tu Taâm".

14. Phuù: laø che giaáu toäi loãi cuûa mình. Mình laøm ñieàu gì sai quaáy, khoâng chòu phaùt-loà saùm hoái; vì sôï ngöôøi ta bieát roài xaáu hoå,maát danh tieáng vaø quyeàn lôïi cuûa mình, neân che giaáu. Ñaâu bieát raèng "ai cho khoûi loãi"; ngöôøi coù loãi maø bieát phaùt-lôø saùm hoái laø moät ñieàu hay, laøm cho ai naáy ñieàu chöùng bieát toäi loãi cuûa mình; töø ñoù veà sau mình khoâng daùm laøm nöõa. Cuõng nhö caùi aùo dô coù giaët, thì aùo môùi saïch, nhoït ñöôïc moå röûa, thì nhoït môùi mau laønh. Traùi laïi, che giaáu thì toäi loãi caøng theâm; trong loøng aên naên buoàn baõ khoâng an. Cuõng nhö muït gheû khoâng chòu moã röûa, thì noù ñau nhöùt nhieàu ngaøy, aùo dô chaúng giaët thì muøi hoâi khoâng heát. Bôûi theá, ngöôøi tu Phaät coù loãi khoâng ñöôïc che giaáu maø phaûi phaùt-loà saùm hoái, toäi aáy môùi ñöôïc trong saïch. Theo thöôøng leä, Phaät-töû moãi thaùng phaûi phaùt-loà saùm hoái hai laàn, laø ngaøy 14 vaø 29( thaùng thieáu 28), thì toâi nghieäp môùi ñöôïc tieâu tröø. Nhö theá môùi goïi laø "Tu Taâm".

15. Taät: laø taät ñoá, ganh gheùt. Thaáy ngöôøi coù taøi hay, danh tieáng toát, ñöùc cao quyeàn troïng, mình sanh loøng ñoá k'eøhen gheùt. Thaáy ngöôøi vinh hieån, mình laáy laøm xoán maét, chöôùng tai, trong loøng xoán xang khoù chòu, loä ra cöû chæ nhuùn treà, haùy nguyùt, kieám chuyeän noùi xaáu, laøm cho giaûm danh giaù cuûa ngöôøi. Ñaây laø taùnh tieåu nhôn, ngöôøi tu Phaät phaûi coá deïp tröø taâm taät ñoá. Nhö theá goïi laø "Tu Taâm".

16. Xan: laø boûn xeûn rít-raém.; ngöôøi ñôøi keâu laø haø tieän. Coù tieàn cuûa raát nhieàu, nhöng khoâng chòu ñem boá thí giuùp ñôõ cho ai; töø vaät nhoû cho ñeán vaät lôùn, duø gaëp ngöôøi ñoùi raùch hoaïn naïn cuõng maëc tình. Bieát ñöôïc ngheà hay, hay hieàu ñöôïc giaùo phaùp, khoâng chòu chæ daïy cho ngöôøi; duø coù daïy cuõng sô saøi maø thoâi; thaø cheat ñem theo. Chôù khoâng muoán daïy ngöôøi. Laøm boä tòch nhö ngöôøi queâ muøa ngheøo khoù, aên khoâng daùm aên, maëc khoâng daùm maëc. Chöùa ñeå cuûa caûi, ñeán ñoåi hoâi thuùi, hö muïc roài ñem ñoå boû; tieàn baïc ñeå moái aên, roài traùch ñaát keâu trôøi, chôù chaúng boá thí moät xu, hay cho ngöôøi moät lon gaïo.

Ngöôøi taùnh tình-rít raém aáy, hieän ñôøi khoâng ai öa, sau cheat roài laøm loaøi ngaï quæ. Haøng Phaät-töû chuùng ta, phaûi töï xeùt laáy taâm mình, neáu coù taùnh boûn xeûn veà taøi saûn hay giaùo phaùp phaûi mau söûa ñoåi ñi. Nhö theá goïi laø "Tu Taâm".

17. Cuoàng: laø doái gaït ngöôøi. Vì caàu danh-lôïi, neân doái hieän nhö ngöôøi thaät thaø, hieàn haäu, hoaëc laøm nhö ngöôøi tu haønh coù phöôùc ñöùc laém. Mieäng Phaät taâm raén, laäp nhöõng haïnh laï thöôøng, laøm nhieàu ñieàu khaùc chuùng, baøy nhöõng vieäc khoâng thaät, gait gaãm, phænh phôø ngöôøi, ñeå troâng caàu danh tieáng taøi lôïi. Ngöôøi hoïc Phaät phaûi töï kieåm ñieåm mình, neáu coù taùnh doái traù aáy, phaûi söûa ñoåi lieàn ñi. Nhö theá goïi laø "Tu Taâm".

18. Kieâu: laø kieâu caêng. YÛ mình giaøu coù, quyeàn theá, danh voïng, hoaëc taøi hay roài kieâu-caêng, phaùch loái coi ngöôøi khoâng ra gì, khinh ngöôøi khoâng theøm tieáp, gaëp ngöôøi chaøo hoûi chaúng traû lôøi; hieâu hieâu töï ñaéc, muïc haï voâ nhôn. Ngöôøi coù taùnh kieâu-caêng thì chaúng ai öa töï toán aâm- ñöùc cuûa mình. Phaät töû chuùng ta, töï xeùt laáy mình neáu coù taùnh kieâu caêng naøy phaûi mau söûa ñoåi. Nhö theá goïi laø "Tu Taâm"

19. Sieãm: laø bôï ñôõ, dua nònh. Ñoái vôùi ngöôøi coù quyeàn theá hoaëc giaøu coù v.v…bôï ñôõ, nònh hoùt, chìu uoán cho ñöôïc loøng ngöôøi. Laøm boä cung kính vaø khen ngôïi ngöôøi, trau chuoát lôøi noùi khoâng thaät, ñeå lôïi duïng tieàn cuûa quyeàn theá hoaëc coâng lao cuûa ngöôøi. Phaät töû chuùng ta, töï xeùt laáy mình, neáu coù taùnh bôï ñôõ dua nònh, phaûi söõa ñoåi ñi. Nhö theá goïi laø "Tu Taâm" .

20. Haïi: laø laøm toån haïi. Ñoái vôùi caùc loaøi höõu tình ñaõ khoâng coù loøng töø bi thöông xoùt, laïi laøm toån haïi chuùng noù. Maëc duø nhöõng loaøi vaät aáy khoâng ñoäng phaïm ñeán mình, nhöng heã gaëp ñeán thì vaãn muoán gieát haïi, nhö caøo caøo chaáu chaáu v.v… neáu khoâng ngaét caùnh, thì cuõng beû gioø. Moät tyû-duï nöõa: nhö traùi caây cuûa ngöôøi, nhöõng traùi duøng ñöôïc thì haùi aên ñaõ ñaønh, coøn nhöõng traùi non nôùt, aên khoâng ñöôïc cuõng beû phaù. Taùnh phaù haïi naøy laøm toån haïi ñöùc "Bi" cuûa mình. Ngöôøi hoïc Phaät caàn phaûi söûa ñoåi. Nhö theá goïi laø "Tu Taâm"

21. Voâ Taøm: laø khoâng bieát hoå.

22. Voâ Quí:laø khoâng bieát theïn. Nghóa laø: laøm vieäc saùi quaáy, ñoái vôùi löông taâm mình khoâng bieát hoå, ñoái vôùi ngöôøi khaùc mình khoâng bieát theïn. Thaáy ngöôøi Hieàn khoâng bieát kính troïng, gaëp vieäc phaûi chaúng maøng. Bôûi laøm vieäc quaáy khoâng sôû ngöôøi cheâ cöôøi, neân toäi aùc moãi ngaøy caøng theâm lôùn. Ngöôøi khoâng bieát hoå theïn, thì khoâng ñuû tö caùch laøm ngöôøi, bò chuùng khinh cöôøi, khoâng coøn giaù trò.

23. Ñieäu cöû: laø lao chao. Taâm taùnh lao chao khoâng ñöôïc traàm tónh. Nhieàu khi thoá loä nôi thaân: nhòp veá rung ñuøi, ñöùng ngoåi laät ñaät. Phaùt hieän nôi mieäng: noùi naêng laáp baáp, cöôøi côït khoâng ngöøng. Ngöôøi taùnh neat lao chao, thì khoâng ra ngöôøi lôùn. Neáu ngöôøi coù tö caùch Ñaïi nhôn, nhöùt laø nhaø Tu só, phaûi coá gaéng haøng phuïc taâm ñieäu-cöû naøy. Neáu thaéng ñöôïc noù, thì môùi trôû neân ngöôøi ñaøng hoaøng, ñöùng ñaén. Tu nhö theá goïi laø "Tu Taâm".

24. Hoân Traàm: laø môø mòt. Nhö trong luùc chuùng ta nghe kinh, ngoài nghe moät hoài roài mô maøng, nguû khoâng phaûi nguû, vì tai vaãn nghe noùi phaùp vaêng vaún; nhöng khoâng nghe roõ vò Giaûng-sö noùi gì. Moät tyû-duï khaùc: nhö trong luùc chuùng ta ngoài yean, töôûng Phaät hay nieäm Phaät, töôûng nieäm moät hoài taâm mô maøng roài nguû guïc, khoâng coøn bieát töôûng nieäm gì nuõa caû.; maëc duø tay ñöông laàn chuoãi, mieäng vaãn nieäm Phaät.

25. Taùn Loaïn: laø roái loaïn. Taâm nghó xaèng xieâng taûn maùt, phaân bieät laêng xaêng, rong ruoãi theo caûnh traàn. Bôûi taùn loaïn neân taâm khoâng ñònh, vì taâm khoâng ñònh, neân khoâng phaùt sanh trí hueä, do khoâng trí hueä, neân khoâng ñoaïn ñöôïc voâ minh phieàn naõo. Phieàn naõo khoâng ñoaïn thì khoâng bao giôø thaønh ñaïo, chöùng quaû ñöôïc. Tæ duï nhö caùi ñeøn bò gioù xao, khoâng ñöùng yean, neân khoâng saùng toû. Bôûi khoâng saùng toû, neân khoâng phaù tröø toái taêm. Taâm taùn loaïn laøm chöôùng ngaïi chaùnh ñònh vaø hueä. Ngöôøi hoïc Phaät phaûi coá gaéng deïp tröø. Nhö theá goïi laø "Tu Taâm"

Thöa quyù vò! Baïch Theá Toân! Ba moùn taâm sôû: ñieäu cöû (lao chao), hoân traàm (nguû guïc) vaø taùn loaïn naøy, in tuoàng khoâng haïi chi laé; nhöng ñoái vôùi ngöôøi tu haønh, noù raát chöôùng ngaïi! Ví trong khi tuïng kinh, nieäm Phaät, tham thieàn, quaùn töôûng, thì phaàn nhieàu bò taâm sôû ñieäu cöû vaø taùn loaïn noåi leân: Nghó nhôù xaèng xieâng, heát chuyeän naøy ñeán chuyeän khaùc. Coù khi nhöõng chuyeän ñaõ qua 5,10 maêm veà tröôùc, song ñeán luùc tuïng kinh, nieäm Phaät, thì noù ñua nhau khôûi leân khoâng soùt moät vieäc. Khi bieát ñoù laø taùn loaïn, laø voïng töôûng, haønh giaû lieàn deïp tröø khoâng töôûng ñeán, nhöng vöøa boû ñöôïc chuyeän naøy, thì noù khôûi leân chuyeän khaùc. Hoaëc nhöõng vieäc laøm aên haèng ngaøy, ñeán khi tuïng kinh, nieäm Phaät noù laïi noåi leân heát. Khi deïp tröø taâm sôû taùn loaïn (voïng töôûng) vöøa eâm eâm, thì taâm sôû hoân traàm (nguû guïc) laïi noåi leân. Haønh giaû phaûi coá gaéng ñeå taâm, cöû nieäm, deïp tröø ñöôïc hoân traàm (nguû guïc) thì taùn loaïn noåi leân…. Taùn loaïn, ñieäu cöû vaø hoân-traàm 3 moùn taâm sôû naøy, thay nhau khuaáy nhieãu ngöôøi môùi taäp tu thieàn, nieäm Phaät khoâng ít. Thaéng ñöôïc Baïch Theá Toân! moùn taâm sôû naøy khoâng deã, maø coù thaéng noù môùi ñöôïc thaønh coâng. Haønh giaû phaûi traûi qua moät thôøi gian hôi laâu vaø duïng coâng nhieàu môùi thaéng ñöôïc.

26. Phoùng Daät: laø buoâng lung, khoâng bieát töï keàm thuùc laáy mình. Taùnh nghinh ngang khoâng troïng kyû luaät, khoâng giöõ giôùi phaùp cuûa mình ñaõ thoï. Noùi naêng, giôõn cöôøi töï do muoán laøm gì thì laøm, ngöôøi khuyeân nhaéc khoâng nghe, neân aùc nghieäp moãi ngaøy caøng taêng, phöôùc laønh toån giaûm. Ngöôøi ñôøi vì taùnh buoâng lung côû baïc röôïu traø, aên chôi phaù taùn, neân nhieàu khi cuûa caûi tieâu tan, thaân theå bònh hoaïn. Ngöôøi tu Phaät, phaûi deïp tröø taùnh buoâng lung naøy, thì tu haønh môùi ñöôïc thaønh coâng. Tu nhö theá goïi laø "Tu Taâm"

Quyù vò cuõng neân phaân bieät moät chuùt, ñeå cho roõ haønh töôùng cuûa Baïch Theá Toân! moùn taâm sôû naøy:

1.- Ñieäu cöõ laø taâm lao chao; 2- Taùn loaïn laø taâm voïng töôûng, roái loaïn; 3- Phoùng data laø taâm buoâng lung. Toâi xin tyû duï ñeå cho roõ 3 moùn taâm sôû naøy:

1.- nhö con ngöïa coät ôû trong chuoàng, tuy ñöùng moät choã, nhöng ñaàu vaø mình vaãn laéc qua, laéc laïi, nhö theá laø duï cho taâm lao chao. 2- Con ngöïa khoâng coøn bò coät ñöùng moät choã nöõa, noù chaïy tôùi chaïy luui laêng xaêng trong chuoàng, nhö theá duï cho taâm taùn loaïn. 3.- Ñeán luùc ngöïa toâng chuoàng, rong ruoåi theo caùi, hoaëc phaù haïi khoai baép cuûa ngöôøi v.v…nhö theá duï cho taâm buoâng lung. Haønh töôùng cuûa Baïch Theá Toân! moùn taâm naøy, khaùc nhau nhö theá.

27. Baát Tín: laø khoâng tin. Khoâng tin nhôn quaû toäi phöôùc, khoâng tin giaùo phaùp chôn chaùnh cuûa Thaùnh Hieàn, khoâng tin ñieàu hay leõ phaûi. Vì khoâng tin cho neân khoâng laøm, vì khoâng tin cho neân sanh ra bieáng nhaùc, öa thích nhöõng ñieàu oâ nhieãm, laøm cho taâm taùnh ñen toái. Haøng Phaät-töû phaûi tröø taâm baát tín. Nhö theá goïi laø "Tu Taâm"

28. Giaûi Ñaûi: laø bieáng nhaùc, treã naõi. Baát luaän vieäc nhoû hay vieäc lôùn, ñeàu bieáng nhaùc khoâng muoán laøm. Giaû söû coù laøm thì cuõng sô saøi, caåu thaû hoaëc nöûa chöøng roài boû, laøm chöøng naøo roài cuõng ñöôïc. Trong giôùi só, noâng, coâng, thöông caùc ngheà nghieäp, neáu ngöôøi coù taùnh giaûi ñaõi thì coâng vieäc khoù thaønh, daàu coù thaønh cuõng khoâng ñöôïc toát ñeïp. Ngöôøi tu haønh do daõi ñaõi neân laâu ñöôïc thaønh ñaïo, chöùng qua. Voâ soá kieáp veà tröôùc, Phaät Thích Ca va Ñöùc Di Laëc, hai ngaøi ñoàng thôøi tu haønh. Ñöùc Thích Caùc Boà taùt Ma ha taùt khi tu haønh Baùt nhaõ Ba la maät ña nhôø tinh taán maø thaønh Phaät tröôùc Ñöùc Di Laëc moät tieåu kieáp. Ngaøi Di Laëc do giaûi ñaõi,neân hieän nay vaãn coøn laûm Boà taùt. Chuùng ta phaûi tröø taùnh giaûi ñaõi cuûa mình, thì söï tu haønh môùi choùng thaønh coâng ñaéc quaû. Tu nhö theá goïi laø "Tu Taâm".

29. Thaát Nieäm: laø khoâng nhôù. Nghóa laø khoâng chaêm chuù, ñeå yù ñeán coâng vieäc laøm cuûa mình. Vì queân maø hö hoûng nhieàu vieäc lôùn lao! Ngöôøi tu thieàn hoaëc nieäm Phaät, vì khoâng nhôù chaùnh nieäm neân voïng nieäm deã sanh. Bôûi theá, ngöôøi tu Phaät phaûi ñònh taâm, chuù yù vaø deïp tröø thaát nieäm (queân chaùnh nieäm). Nhö theá goïi laø "Tu Taâm"

30. Baát Chaùnh Trí: laø hieåu bieát khoâng chaùnh ñaùng. Nghóa laø hieåu taø vaïy, hieåu meâ laàm. Vì hieåu laàm neân môùi laøm sai; coù khi cuõng vì hieåu laàm maø phaûi xích mích vôùi nhau. Theá neân ngöôøi hoïc Phaät, phaûi hieåu bieát roõ raøng vaø chaùnh ñaùng. Khi tieáp xuùc moät vieäc gì, phaûi phaùn ñoaùn vaø suy xeùt cho kyõ, ñeå traùnh nhöõng söï hieåu laàm hoaëc khoâng chaùnh, coù theá môùi traùnh khoûi ñöôïc nhöõng haønh vi khoâng hay. Bieát söûa ñoåi nhö theá goïi laø "Tu Taâm".

 

]

 
 

THIỀN TÔNG VIỆT NAM