Kinh sach

PHAÀN THÖÙ NHAÁT: PHAÀN TÖÏA

DUYEÂN KHÔÛI CUÛA KINH

Kinh: Khi aáy, vua Ba Tö Naëc nhaân ngaøy kî (gioã) phuï vöông, môû tieäc chay môøi Phaät thoï trai. Töï Ngaøi ñöùng nôi cung dòch nghinh röôùc Ñöùc Nhö Lai, doïn baøy caùc moùn aên quyù baùu, roài thaân ñeán röôùc Phaät vaø caùc vò Ñaïi Boà Taùt. Trong thaønh laïi coù caùc tröôûng giaû, cö só cuøng döï leã Trai Taêng chôø Phaät ñeán chöùng minh. Phaät khieán Ngaøi Vaên Thuø phaân laõnh caùc vò Boà Taùt vaø A La Haùn ñi ñeán nhaø caùc trai chuû.

Duy coù OÂng Anan tröôùc ñaõ nhaän lôøi môøi rieâng, ñi xa chöa veà, khoâng kòp döï haøng taêng chuùng. OÂng veà moät mình, khoâng coù Thöôïng toïa hay A xaø leâ cuøng ñi, vaø ngaøy aáy cuõng khoâng ñöôïc ai cuùng döôøng. Luùc baáy giôø, oâng mang bình baùt vaøo trong moät thaønh, treân ñöôøng ñi tuaàn töï khaát thöïc. Ban ñaàu, trong loøng caàu ñöôïc moät ngöôøi boá thí toái haäu ñeå laøm trai chuû, khoâng keå sang heøn, ñeàu haønh taâm Töø bình ñaúng. Phaùt taâm vieân thaønh cho taát caû chuùng sanh ñöôïc voâ löôïng coâng ñöùc.

OÂng Anan ñaõ bieát ñöùc Phaät quôû oâng Tu Boà Ñeà vaø OÂng Ñaïi Ca Dieáp laøm baäc A La Haùn, maø taâm chaúng bình ñaúng. OÂng kính vaâng lôøi khai thò cuûa Phaät, lìa thoaùt moïi nghi baùng. Ñi ñeán beân thaønh, thong thaû vaøo cöûa, nghieâm chænh oai nghi, kính giöõ pheùp hoùa trai.

Thoâng raèng: Vua Ba Tö Naëc cuøng caùc vò tröôûng giaû, cö só ñoàng thôøi cuøng döï leã Trai Taêng, sao aân caàn nhö vaäy ? Vì coâng ñöùc Trai Taêng raát lôïi ích. Phaät coù thuyeát cho OÂng Caáp Coâ Ñoäc veà quaû baùo cuûa boá thí: hoaëc laø boá thí nhieàu maø quaû baùo ít, hoaëc laø boá thí ít maø quaû baùo nhieàu. Cuùng döôøng cho ngaøn vò Phaät, khoâng baèng cuùng döôøng cho moät vò Tònh Haïnh. Cho ñeán cuùng döôøng traêm ngaøn vò Phaät khoâng baèng cuùng döôøng cho moät Ñaïo Nhaân Voâ Taâm.

Kinh Boán Möôi Hai Chöông noùi raèng: “Phaät daïy: cho moät traêm ngöôøi aùc aên khoâng baèng cho moät ngöôøi thieän aên. Cho moät ngaøn ngöôøi thieän aên khoâng baèng cho moät ngöôøi giöõ Nguõ Giôùi aên. Cho moät vaïn ngöôøi giöõ Nguõ Giôùi aên khoâng baèng cuùng döôøng moät vò Tu Ñaø Hoaøn. Cuùng döôøng moät traêm vaïn vò Tu Ñaø Hoaøn khoâng baèng cuùng döôøng moät vò Tö Ñaø Haøm. Cuùng döôøng moät ngaøn vaïn vò Tö Ñaø Haøm khoâng baèng cuùng döôøng moät vò A Na Haøm. Cuùng döôøng moät öùc vò A Na Haøm khoâng baèng cuùng döôøng moät vò A La Haùn. Cuùng döôøng möôøi öùc vò A La Haùn khoâng baèng cuùng döôøng moät vò Bích Chi Phaät. Cuùng döôøng moät traêm öùc vò Bích Chi Phaät khoâng baèng cuùng döôøng ba ñôøi Chö Phaät. Cuùng döôøng ngaøn öùc ba ñôøi Chö Phaät khoâng baèng cuùng döôøng cho moät vò Khoâng nieäm, Khoâng Truï, Khoâng Tu, Khoâng Chöùng”.

Ñaïi löôïc hai ñoaïn treân töông ñoàng vôùi nhau.

Coù vò sö hoûi Toå Laïc Phoå [Teân beán soâng Laïc, nay laø teân cuûa moät huyeän. Toå ôû huyeän naøy neân laáy teân xöù ñeå goïi]: “Cuùng döôøng traêm ngaøn vò Phaät chaúng baèng cuùng döôøng moät vò ñaïo nhaân khoâng taâm (Voâ Taâm). Traêm ngaøn chö Phaät coù loãi gì? Ngöôøi ñaïo nhaân Voâ Taâm coù ñöùc gì?”.

Toå ñaùp: “Moät maûnh maây traéng qua tröôùc hang. Bieát bao chim choùc laïc oå veà”.

Ngaøi Ñôn Haø [Thieân Nhieân thieàn sö, ôû Ñôn Haø Sôn, Ñoâng Chaâu.] tuïng raèng :

“Thaäp Ñaéc bô thôø khoâng toû hieåu

Haøn Sôn ueå oaûi chaúng bieát veà [Thaäp Ñaéc vaø Haøn Sôn laø hai vò taêng giaû vôø ñieân khuøng. Thaät ra, laø hieän thaân cuûa hai Ñaïi Boà Taùt]

Tröôùc tieáng (thanh tieàn) moät caâu vieân aâm ñeïp

Ngoaøi vaät ba nuùi maûnh traêng soi”.

(Thaäp Ñaéc soá dung phi giaùc hieåu

Haøn Sôn laïi ñoïa baát tö quy

Thanh tieàn nhaát cuù vieân aâm myõ

Vaät ngoaïi tam sôn phieán nguyeät quy).

Caâu ba: Vieân AÂm laø tieáng voïng traûi khaép maàu nhieäm, thuoäc aån.

Caâu boán laø hieån.

Ñaây laø rieâng tuïng veà ñaïo nhaân Voâ Taâm ñoù vaäy.

OÂng Cam Chi haønh giaû moät ngaøy kia vaøo choã Ngaøi Nam Tuyeàn [Phoå Nguyeän thieàn sö, ñôøi Ñöôøng, ôû nuùi Nam Tuyeàn, noái keá phaùp cuûa Maõ Toå.]baøy Trai cuùng, gaëp Toå Huyønh Baù laøm Thuû Toøa [Ngöôøi xem heát ñaïi chuùng trong chuøa]. OÂng xin ñöôïc boá thí tieàn cuûa. [Thí taøi.]

Toå Baù noùi: “Taøi Thí vaø Phaùp Thí ñeàu khoâng sai bieät”.

OÂng Cam Chi noùi : “Noùi theá naøo ñeå tieâu ñöôïc caùi cuûa cuùng cuûa toâi?” Beøn ra veà.

Moät laùt, laïi trôû vaøo, noùi: “Xin ñöôïc thí taøi”.

Toå Baù noùi: “Taøi Thí vaø Phaùp Thí ñeàu khoâng sai bieät”.

OÂng Cam Chi beøn daâng cuùng.

Laïi moät ngaøy noï, oâng vaøo chuøa doïn chaùo, xin Toå Nam Tuyeàn tuïng nieäm cho. Toå Tuyeàn môùi baïch chuøy [Goõ baûn], noùi: “Xin ñaïi chuùng vì choàn, traâu giaø maø nieäm Ma Ha Baùt Nhaõ Ba La Maät Ña”.

OÂng Cam Chi beøn phaát tay aùo ñi ra.

Duøng chaùo xong, Toå Tuyeàn hoûi thaày Ñieån Toøa [Vò taêng ñaûm traùch vieäc trai chuùc (côm, chaùo cuùng döôøng... )]: “Haønh giaû ñaâu roài?”

Ñaùp: “Lieàn khi naõy ñi roài”.

Toå Tuyeàn beøn ñaäp naùt caùi noài.

Ngaøi Sôù Sôn [Toå Quang Nhaâm thieàn sö, hieäu Sôù Sôn. Töôùng luøn xaáu, bieän luaän tinh anh. Goïi laø OÂng Phaät luøn. Noái keá phaùp ôû Ñoäng Sôn] tuïng raèng:

“Moät mình baøy chaùo khoe anh tuaán

Naøo hay vöông laõo laïi phong löu

Ñaäp tan noài chaùo baøy vuïng xaáu

Choàn vôùi traâu giaø moät löôït thaâu”.

Nhö OÂng Cam Chi môùi ñaùng goïi laø coù theå cuùng döôøng ñaïo nhaân Voâ Taâm vaäy.

Haønh khaát coù naêm nghóa: moät laø, trong chöùng bình ñaúng, ngoaøi khoâng thaáy töôùng giaøu ngheøo. Hai laø, rôøi caùi taâm tham lam kieâu maïn ngaõ theo ñieàu lôïi. Ba laø, coù söùc Ñaïi Ñònh, chaúng coù sôï caùc ñoäc döõ cuûa nhaø gaùi daâm. Boán laø, lìa boû söï nghi gheùt cuûa phaøm phu. Naêm laø, phaù choã phaân bieät cuûa Nhò Thöøa. Ñöùc Duy Ma Caät noùi raèng: “Nôi aên maø bình ñaúng, thì nôi phaùp cuõng bình ñaúng. Chaúng luaän sang heøn, dô saïch ñeàu chöùng Boà Ñeà. Ñoù laø vieân thaønh voâ löôïng coâng ñöùc cuûa taát caû chuùng sanh”. OÂng Tu Boà Ñeà thì boû ngheøo theo giaøu. OÂng Ñaïi Ca Dieáp thì boû giaøu theo ngheøo. Theá töùc laø loøng Töø chaúng quaân bình, chaúng goïi laø loøng Töø bình ñaúng. Nhöng khi OÂng Anan trong taâm vöøa khôûi nieäm nhö theá, laø ñaõ rôi vaøo yù thöùc phaân bieät, beøn thuoäc veà caùi keá sanh nhai cuûa nhaø quyû, neân ma môùi coù cô hoäi.

Laøm sao saùnh ñöôïc vôùi söï haønh khaát nhö theá naøy: thuôû tröôùc, coù vò Hoøa Thöôïng, thöôøng duøng gaäy quaûy moät caùi bao boá vôùi caùi neäm raùch. Bao nhieâu ñoà duøng ñeàu boû heát raùo trong caùi bao aáy. Vaøo chôï buùa xoùm laøng, thaáy vaät gì thì xin. Hoaëc thòt chua caù maën, vöøa laáy thì boû vaøo mieäng, coøn laïi thì boû trong bao. Ñôøi aáy ngöôøi ta goïi laø Tröôøng Ñinh Töû. Moät hoâm, coù vò taêng ñi tröôùc maët, Sö beøn voã vaøo löng, vò taêng quay ñaàu laïi.

Sö noùi : “Cho ta moät ñoàng tieàn”.

Taêng noùi : “Noùi ñöôïc thì cho oâng moät ñoàng tieàn”.

Sö boû caùi bao boá xuoáng, khoanh tay maø ñöùng söõng.

Laïi moät ngaøy noï, Ngaøi ñöùng ôû chôï. Coù vò taêng hoûi: “Hoøa Thöôïng taïi Trong AÁy [Trong Giaù Lyù.] laøm caùi gì?”

Ngaøi ñaùp : “Ñoàng vôùi “con ngöôøi””.

Taêng raèng : “Ñeán roài vaäy, ñeán roài vaäy”.

Ngaøi noùi : “OÂng chaúng phaûi laø con ngöôøi aáy ñaâu”.

Taêng hoûi : “Theá naøo laø con ngöôøi ñoù?”

Ngaøi ñaùp : “Cho ta moät ñoàng tieàn!”

Ngaøi coù baøi keä :

“Moät baùt côm ngaøn nhaø

Coâ thaân muoân daëm xa

Maét xanh, ngöôøi ít thaáy

Maây traéng hoûi ñöôøng qua”.

(Nhaát baùt thieân gia phaïn

Coâ thaân vaïn lyù du

Thanh muïc ñoã nhaân thieån

Vaán loä baïch vaân ñaàu).

Neáu kheá hôïp ñöôïc choã aáy, coù theå noùi laø ñöôïc Nghi Thöùc cuûa Chö Phaät vaäy.

Moät hoâm, ñöùc Phaät baûo Anan: “Ñaõ ñeán giôø, oâng neân vaøo thaønh ñi trì baùt” [Oâm giöõ baùt].

Anan vaâng lôøi. Theá Toân noùi: “OÂng ñaõ oâm giöõ baùt thì phaûi y theo Nghi Thöùc cuûa baûy vò Phaät ñôøi quaù khöù”.

OÂng Anan môùi hoûi: “Nhö theá naøo laø Nghi Thöùc cuûa baûy vò Phaät ñôøi quaù khöù?”

Theá Toân goïi lôùn: “Anan!”.

OÂng Anan öùng daï.

Theá Toân raèng: “OÂm baùt ñi!”

OÂi, neáu OÂng Anan sôùm hieåu choã naøy, thì ñaâu coù vieäc Ma Ñaêng Giaø!

Kinh : Khi ñi khaát thöïc, OÂng Anan ñi qua nhaø ngöôøi daâm nöõ Ma Ñaêng Giaø, bò pheùp huyeàn thuaät cuûa coâ ta, laø taø chuù Ta Tì Ca La cuûa ngoaïi ñaïo, baét vaøo giöôøng rieâng döïa keà vuoát ve laøm cho oâng gaàn phaù giôùi theå.

Ñöùc Nhö Lai bieát OÂng Anan maéc phaûi daâm thuaät, duøng trai xong lieàn trôû veà. Vua cuøng ñaïi thaàn, tröôûng giaû cö só ñeàu ñi theo Phaät, mong ñöôïc nghe Phaùp yeáu.

Khi aáy, treân ñænh Theá Toân phoùng ra aùnh saùng röïc rôõ Voâ UÙy, trong haøo quang hieän ra toøa sen baùu nghìn caùnh, treân coù Hoùa Thaân cuûa Phaät ngoài kieát giaø, tuyeân thuyeát thaàn chuù khieán Ngaøi Vaên Thuø Sö Lôïi ñem chuù naøy ñeán giuùp ñôõ, tieâu dieät taø chuù roài ñöa OÂng Anan vaø naøng Ma Ñaêng Giaø veà choã cuûa Phaät.

Thoâng raèng : Boä Hieäp Luaän noùi: “Ñöùc Phaät thöông xoùt chuùng sanh bò troâi laên trong Tam Giôùi ñeàu do maéc vaøo Duïc”. Trong caùc thöù Duïc, chæ coù caùi Daâm Duïc laø naëng hôn heát, neân boä kinh naøy môû ñaàu baèng vieäc coâ Ma Ñaêng Giaø. Ñeå nhaán maïnh laø neáu bò chìm ñaém vaøo ñoù laø moät hoaïn naïn lôùn, maø dieät tröø ñöôïc laïi laø moät lôïi ích lôùn. Ví nhö chaên deâ thì ñaùnh ôû sau, neân heã coù cô hoäi laø raên nhuû caån thaän.

“Coù vò tyø kheo ni teân laø Baûo Höông, thoï Boà Taùt giôùi maø laïi leùn laøm chuyeän daâm, laïi noùi xaèng raèng Daâm Duïc chaúng phaûi gieát haïi hay troäm caép neân chaúng coù söï traû Nghieäp. Lieàn töø nöõ caên sanh ra ngoïn löûa lôùn roài daàn daàn thieâu luoân caû cô theå, ñoïa vaøo Voâ Giaùn ñòa nguïc.

“Coøn Ngaøi OÂ Saéc Ma thì nghe Phaät daïy raèng ngöôøi ña daâm nhö ñoáng löûa lôùn, neân tu maø hoùa Taùnh Daâm thaønh Hoûa Quang Tam Muoäi, chöùng quaû A La Haùn. Ngaøi noùi raèng: “Caùc phieàn naõo ñaõ tieâu, sanh ra ngoïn löûa quyù baùu, leân baäc Voâ Thöôïng Giaùc”.

“OÂi! Voâ Thöôïng Giaùc laø ñòa vò Phaät maø nhôø quaùn saùt Daâm Taùnh thì coù theå leân ñöôïc! Ñòa nguïc Voâ Giaùn laø ñöôøng döõ maø vì theo chuyeän daâm neân ñang coøn soáng maø ñaõ bò ñoïa vaøo. Luaän veà möôøi loaïi Taäp Nhaân thì Daâm Taäp ñöùng ñaàu. Noùi laø Daâm Taäp ñöùng ñaàu vì ñoù laø söï giao tieáp, phaùt sinh töø söï coï xaùt, neân coù ngoïn löûa raát maïnh phaùt ra ôû beân trong. Côù neân Phaät baûo söï Haønh Daâm goïi laø Löûa Duïc. Sau môùi ñeán nhöõng toäi Tham Lam, Kieâu Maïn. Trong Boä Luaät, noùi veà ba Nghóa Quyeát Ñònh Tu Haønh, ñoù laø nhieáp taâm laøm Giôùi, nhaân Giôùi sanh Ñònh, nhaân Ñònh sanh Hueä, goïi laø ba Voâ Laäu Hoïc [Ba Giaùo Phaùp tröø phieàn naõo]. Söï ñoaïn tröø Saùt, Ñaïo, Daâm, Voïng thì kinh naøy noùi Ñoaïn Daâm tröôùc heát.

“Laïi nöõa, Quaùn Theá AÂm Boà Taùt töï keå veà ba möôi hai ÖÙng Thaân thuyeát phaùp cuûa Ngaøi, noùi raèng: “Phaïm Thieân Vöông nhôø Duïc taâm ñöôïc Minh Ngoä maø cuøng vôùi Phaät, Boà Taùt, Duyeân Giaùc, Thanh Vaên ñoàng goïi laø Giaûi Thoaùt [Raûnh rang, môû khoûi], coøn hai möôi taùm haïng kia chæ coù teân thaønh töïu maø thoâi”. Laïi naêm thöù Muøi Cay [Nguõ Vò Taân] laø thöù laøm phaùt Daâm, taêng Oaùn Giaän neân daïy laäp ba moùn Tieäm Thöù ñeå ñoaïn tröø, goïi laø Taêng Tieán Ñeä Nhaát. Laïi daïy raèng phaûi quaùn saùt Daâm Duïc hôn caû raén ñoäc, neáu thaønh töïu ñöôïc Caám Giôùi thì vôùi con maét thòt cuûa cha meï sinh ra coù theå thaáy suoát caû möôøi phöông”.

Ñoù laø gaëp cô hoäi thì daën doø kyõ löôõng vaäy. Boä Luaän naøy quaû ñaõ uoán naén cho ngay ngaén toaøn theå maïch laïc cuûa kinh, daën doø kyõ löôõng, toû lieãu saâu xa choã môû daïy cuûa boä kinh maø laáy vieäc döùt lìa caùi Daâm Duïc laøm ñaàu, khieán cho ngöôøi ta sôï haõi ñeán döïng toùc gaùy, laïnh xöông soáng. Tuy nhieân, ngöôøi chöùng Thaät Trí, thì thaáy taát caû Thanh, Saéc ñeàu nhö huyeãn nhö moäng, vieäc döõ kia chaúng coù boùng daùng naøo caû ôû trong aáy.

Kinh Boán Möôi Hai Chöông noùi “Ngöôøi nhieàu AÙi Duïc nhö keû caàm ñuoác ñi ngöôïc gioù, taát phaûi bò chaùy tay”. Thieân Thaàn daâng Ngoïc Nöõ ñeå thöû Phaät, muoán xem ñaïo yù Ngaøi ra sao. Phaät noùi: “Caùi bao da chöùa ñoà dô kia ñeán ñaây laøm gì. Haõy ñi ñi! Ta chaúng duøng ñeán”. Vò Thieân Thaàn raát kính troïng, thöa hoûi yù ñaïo. Phaät daïy cho, lieàn ñaéc quaû Tu Ñaø Hoaøn.

Laïi coøn Kinh Duy Ma Caät coù ñoaïn: “OÂng Xaù Lôïi Phaát hoûi Thieân Nöõ: “Sao coâ chaúng chuyeån thaân nöõ?”

“Thieân nöõ ñaùp: “Töø möôøi hai naêm nay, toâi tìm caàu hình töôùng ngöôøi nöõ maø chaúng theå ñöôïc. Vaäy thì phaûi chuyeån caùi gì? Ví nhö moät nhaø huyeãn thuaät, taïo ra moät ngöôøi nöõ huyeãn. Nhö coù ngöôøi hoûi coâ aáy: “Sao coâ khoâng chuyeån thaân nöõ ñi?” Ngöôøi aáy hoûi coù ñuùng khoâng?”

“Xaù Lôïi Phaát traû lôøi: “Khoâng ñuùng! Huyeãn khoâng coù töôùng nhaát ñònh, thì coù gì maø chuyeån”.

“Thieân Nöõ noùi: “Taát caû Chö Phaät cuõng laïi nhö theá. Heát thaûy ñeàu khoâng coù ñònh töôùng, taïi sao laïi hoûi khoâng chuyeån thaân nöõ?”

“Lieàn ñoù, Thieân Nöõ duøng thaàn thoâng bieán OÂng Xaù Lôïi Phaát thaønh Thieân Nöõ vaø Thieân Nöõ thì hoùa thaân thaønh nhö Xaù Lôïi Phaát; roài hoûi raèng: “Sao oâng chaúng chuyeån thaân nöõ?”

“OÂng Xaù Lôïi Phaát trong hình töôùng thaân nöõ ñaùp raèng: “Khoâng hieåu sao toâi laïi bieán thaønh thaân nöõ?”

“Thieân Nöõ noùi: “Neáu OÂng Xaù Lôïi Phaát coù theå chuyeån thaân nöõ naøy, thì heát thaûy ngöôøi nöõ cuõng coù theå chuyeån. Nhö Xaù Lôïi Phaát chaúng phaûi laø ngöôøi nöõ maø laïi hieän thaân nöõ, taát caû ngöôøi nöõ laïi cuõng nhö theá, tuy hieän thaân nöõ maø chaúng phaûi laø ngöôøi nöõ. Theá neân, ñöùc Phaät noùi raèng: “Taát caû caùc phaùp chaúng phaûi nam, chaúng phaûi nöõ”.

“Thieân Nöõ lieàn thu laïi thaàn löïc, OÂng Xaù Lôïi Phaát trôû laïi nhö cuõ.

“Thieân Nöõ baûo: “Naøy, OÂng Xaù Lôïi Phaát, saéc töôùng thaân nöõ baây giôø ôû ñaâu?”

“Xaù Lôïi Phaát noùi: “Saéc töôùng thaân nöõ khoâng coù ôû ñaâu maø khoâng ñaâu chaúng coù”.

“Thieân Nöõ noùi: “Taát caû caùc phaùp laïi cuõng nhö theá, khoâng coù ôû ñaâu maø khoâng ñaâu chaúng coù”.

OÂi! Thaàn löïc cuûa Thieân Nöõ coù theå chuyeån OÂng Xaù Lôïi Phaát, coøn chuù Tieân Phaïm Thieân chaúng theå huûy phaù Giôùi Theå cuûa OÂng Anan. Nghóa hai ñoaïn kinh coù theå so saùnh cho roõ raøng vaäy.

Kinh: Anan thaáy Phaät, cuùi laïy buoàn khoùc, caêm haän mình töø voâ thuûy ñeán nay moät beà nghe roäng nhôù nhieàu, chöa toaøn ñaïo löïc. Tha thieát xin Phaät daïy cho nhöõng Phaùp Xa Ma Tha (Chæ), Tam Ma (Quaùn), Thieàn Na (Thieàn, Chæ Quaùn Vieân Tu) vi dieäu, laø nhöõng phöông tieän tu haønh ñaàu tieân nhôø ñoù möôøi phöông Nhö Lai ñaéc thaønh Boà Ñeà.

Luùc aáy, laïi coù haèng sa Boà Taùt, Ñaïi A La Haùn vaø Bích Chi Phaät, töø möôøi phöông ñeán, thaûy ñeàu mong nghe lôøi Phaät daïy, lui veà choã ngoài, yeân laëng laõnh thoï Thaùnh chæ.

Thoâng raèng: OÂng Anan phaùt ra lôøi hoûi ñaây, laø caùi xöông soáng cuûa toaøn boä kinh. Töø ñaàu ñeán cuoái, Theá Toân traû lôøi khoâng boû soùt choã naøo. “Xa Ma Tha” goïi laø Chí Tónh [Yeân laëng cuøng toät], laø Khoâng Quaùn. “Tam Ma Baùt Ñeà” goïi laø Löïc Duïng Bieán Hoùa (Nhö Huyeãn), laø Giaû Quaùn. “Thieàn Na” laø Tòch Dieät, nghóa laø chaúng giöõ caùi huyeãn hoùa cuõng chaúng truï töôùng Tònh, töùc laø Trung Quaùn. Kinh Vieân Giaùc noùi: “Tòch tænh Xa Ma Tha, nhö kính soi muoân töôïng. Nhö Huyeãn Tam Ma Ñeà, nhö maàm gioáng daàn daàn taêng tröôûng. Thieàn Na laø Tòch Dieät, nhö tieáng vang trong chuoâng. Ba loaïi dieäu Phaùp Moân goïi laø Giaùc Tuøy Thuaän, nhôø chuùng maø möôøi phöông Nhö Lai cuøng chö Ñaïi Boà Taùt ñöôïc thaønh ñaïo. Vieân chöùng ñöôïc caû ba thöù laø roát raùo Nieát Baøn”.

OÂng Anan moät beà nghe nhieàu hoïc roäng, chöù neáu vaãn tu taäp ba Phaùp Moân naøy thì ñaâu coøn phaûi hoûi. Nay oâng bò huyeãn thuaät aét laø tröôùc ñaây caùc coâng phu Quaùn Haïnh, Thieàn Ñònh ñeàu chaúng ñöôïc gì, neân môùi nghó möôøi phöông Nhö Lai haún phaûi coù ñieàu vi dieäu veà caùc thöù naøy. Xeùt moät chöõ “Dieäu”, tôï hoà phaûng phaát thoaùng thaáy: naøo phaûi möôïn ñeán söï tu haønh khoù nhoïc lao khoå! Chæ vì chaúng bieát caùi phöông tieän ban ñaàu heát laø do Ngoä Nhaäp ñoù vaäy.

Kinh Vieân Giaùc cuõng coù noùi “Chæ tröø baäc Ñoán Giaùc, thì khoâng theo Phaùp Moân”. Voán coù moät Phaùp Moân Ñoán Ngoä, chæ laáy vieäc Thaáy Taùnh (Kieán Taùnh) laøm Toâng. Cho neân, neáu thaáy ñöôïc Taùnh, thì Voâ Taâm ñoái vôùi Chæ, Quaùn maø Chæ Quaùn töï coù saün. Khoâng thaáy Taùnh, tuy haèng ngaøy coù tu Chæ Quaùn cuõng khoù ñòch vôùi caûnh ma. Chæ coù “Thaáy Taùnh” môùi ñöôïc “Dieäu” vaäy. Ñoaïn kinh sau coù noùi ñeán Dieäu Minh Chaân Taâm, Bieån Dieäu Trang Nghieâm, Dieäu Minh Minh Dieäu... ñeàu ñeå traû lôøi cho yù nghóa cuûa chöõ Dieäu, maø chaám döùt baèng baøi keä:

“Goïi ñoù : Dieäu Lieân Hoa

Kim Cöông Vöông, Baûo Giaùc

Nhö huyeãn Tam Ma Ñeà

Khaåy tay, vöôït Voâ Hoïc

Phaùp naøy laø Voâ Thöôïng

Moät ñöôøng tröïc nhaäp Nieát Baøn

Cuûa möôøi phöông chö Phaät”.

Phaùp Ñoán Ngoä naøy, chaúng phaûi caùc loaïi Chæ Quaùn, Thieàn Ñònh taàm thöôøng coù theå so saùnh.

Thuôû xöa, Ngaøi Tuyeát Phong ba laàn tham yeát Toå Ñaàu Töû [Nghiaõ Thanh thieàn sö, ñôøi Ñöôøng, xöù Thô Chaâu, taïi nuùi Ñaàu Töû. Noái keá phaùp Ñaïi Döông Huyeàn thieàn sö.], chín laàn thöa hoûi Toå Ñoäng Sôn [Töùc Quaân Chaâu Ñoäng Sôn. Ñaéc phaùp nôi Vaân Nham Thònh Toå sö. Laäp Thieân Chaùnh Nguõ Vò, theá maïnh, phaùp raát thònh haønh. Saéc phong Ngoä Boån thieàn sö.], cuõng ñaõ laø baäc ña vaên. Keá theá Toå Ñöùc Sôn roài, cuøng Toå Nham Ñaàu ñeán nuùi Ngao Sôn ôû Leã Chaâu. Gaëp luùc tuyeát rôi, Toå Ñaàu moãi ngaøy chæ lo nguû, coøn Ngaøi Tuyeát Phong cöù moät maïch toïa thieàn.

Moät hoâm, Ngaøi keâu lôùn raèng : “Sö huynh, Sö huynh! Daäy ñi chôù!”

Toå Nham Ñaàu raèng: “Laøm caùi gì?”

Ngaøi ñaùp: “Ñôøi naøy chaúng lo xong thì gaëp caùi laõo Vaên Thuùy aáy seõ bò laõo troùi ñaáy. Ngaøy nay ñaõ ñeán ñaây, vaäy maø chæ lo nguû”.

Toå Nham Ñaàu heùt to: “Caây coät phöôùn, nguû ñi! Haèng ngaøy cöù ngoài nhö oâng Thoå Ñòa trong laøng roài sau naày ñi laøm nam nöõ ma mò nhaø ngöôøi!”

Ngaøi töï chæ vaøo ngöïc maø noùi: “Toâi ñaây trong caùi aáy chöa yeân, chaúng daùm töï doái mình”.

Toå Nham Ñaàu noùi: “Toâi saép noùi raèng ngaøy sau oâng seõ höôùng leân ñænh nuùi trô truïi treân taûng ñaù keát thaûo am, xieån döông ñaïi giaùo, sao oâng laïi noùi nhö theá?”

Ngaøi noùi: “Toâi ôû trong aáy quaû thaät khoâng yeân”.

Toå Nham Ñaàu [Ñöùc Nham Khoaùt thieàn sö, ñôøi nhaø Ñöôøng, ôû nuùi Nham Ñaàu. Tham hoïc vôùi Toå Ñöùc Sôn maø kheá hieåu yù chæ. Gaëp Toå Voõ Toâng gaïn hoûi giaùo phaùp. Laùnh aån mình laøm ngöôøi ñöa ñoø. Sau caát am ôû nuùi Ngoaï Long Sôn. Ba naêm tòch. Saéc taëng Thanh Nham thieàn sö.] noùi: “Neáu oâng thaät nhö theá, thì cöù theo choã thaáy cuûa oâng, moãi moãi noùi ra heát ñi. Ñuùng, toâi seõ chöùng minh cho. Khoâng ñuùng, toâi söûa sang ñeõo goït cho”.

Ngaøi noùi: “Môùi ñaàu, toâi ñeán tham yeát Ngaøi Giaùm Quan [Teân rieâng cuûa Toå Teà An thieàn sö], nghe buoåi giaûng neâu leân caùi nghóa Saéc Khoâng, beøn coù choã vaøo”.

Toå Nham Ñaàu noùi: “Chuyeän aáy ñaõ ba möôi naêm roài, raát kî neâu laïi!”

Ngaøi noùi: “Laïi thaáy baøi keä cuûa Toå Ñoäng Sôn:

“Raát kî tìm nôi khaùc

Moãi moãi caøng caùch xa

Y nay chính laø ta

Ta giôø chaúng phaûi y”.

(Thieát kî tuøng tha mích

Ñieàu ñieàu döõ ngaõ sô

Cöø kim chính thò ngaõ

Ngaõ kim baát thò cöø).

Toå Nham Ñaàu noùi: “Neáu cho laø nhö theá thì töï cöùu cuõng chaúng xong”.

Ngaøi laïi noùi: “Sau ñeán hoûi Ngaøi Ñöùc Sôn [Toå Thích Tuyeân Giaùm, ñôøi Ñöôøng, ôû Chuøa Ñöùc Sôn, Laõng Chaâu. Xuaát gia töø nhoû. Raát hieåu bieát Kinh Luaät, laém thaáu ñaùo kinh Kim Cang. Ngöôøi ñôøi aáy goïi laø Chaâu Kim Cang. Chaúng tin chòu caùi ñaïo cuûa Nam phöông thieàn toâng (Nam phöông Hueä Naêng)]: “Vieäc xöa nay trong Toâng Thöøa ngöôøi tu hoïc coù ñöôïc phaàn naøo chaêng?” Toå Ñöùc Sôn ñaùnh cho moät gaäy, maø raèng: “Noùi gì vaäy?” Khi aáy, toâi nhö thuøng vôõ ñaùy”.

Toå Nham Ñaàu heùt to: “OÂng haù chaúng nghe noùi, “Töø cöûa maø vaøo aét chaúng phaûi laø cuûa baùu nhaø mình”, sao?”

Ngaøi hoûi: “Ngaøy sau nhö theá naøo môùi phaûi?”

Toå Nham Ñaàu ñaùp: “Ngaøy sau maø muoán hoaèng döông ñaïi giaùo, moãi moãi ñeàu töø trong ngöïc mình tuoân ra. Ngaøy sau haõy cuøng ta maø truøm trôøi truøm ñaát ñi”.

Ngaøi Tuyeát Phong nghe xong ñaïi ngoä, beøn laøm leã, möøng rôõ la leân raèng: “Sö huynh ôi, hoâm nay môùi ñuùng laø Ngao Sôn [Teân nuùi ôû Hoà Nam. Lôøi truyeàn, tích xöa coù ba nhaø sö laø Giaùm Tuyeân, Nghiaõ Toàn, Vaên Thuùy du phöông ñeán ñaây ngoä ñao. Töø ñoù ñoà ñeä noùi Ngao Sôn ngoä ñaïo] thaønh ñaïo”.

Kyø dieäu thay, kyø dieäu thay. Ñaâu phaûi cöù moät beà ngoài thieàn maø coù ñöôïc thöù thoaïi ñaàu naøy!

	]

	THIỀN TÔNG VIỆT NAM