Kinh sach

PHAÀN THÖÙ HAI: PHAÀN CHAÙNH TOÂNG

CHÖÔNG I: CHÆ BAØY CHAÂN TAÂM

MUÏC NAÊM: CHÆ RA CAÙI VOÏNG THAÁY

I. XIN CHÆ DAÏY TAÙNH THAÁY CHAÚNG DO THAÁY

Kinh: OÂng Anan baïch Phaät raèng: “Thöa Theá Toân, nhö Ñöùc Theá Toân vì chuùng toâi maø chæ daïy veà Nhaân Duyeân, Töï Nhieân, caùc töôùng Hoøa Hôïp vaø Chaúng Hoøa Hôïp, taâm toâi coøn chöa khai ngoä. Nay laïi nghe Phaät daïy: Taùnh Thaáy chaúng do thaáy, thì laïi caøng theâm meâ muoäi.

“Cuùi mong Phaät thöông xoùt, boá thí cho con maét Ñaïi Hueä, chæ baøy cho chuùng toâi caùi Giaùc Taâm saùng saïch”.

Noùi vaäy xong, khoùc loùc cuùi laïy, vaâng nghe lôøi daïy.

Khi aáy, Theá Toân thöông xoùt OÂng Anan vaø caû ñaïi chuùng, saép muoán hieån baøy phaùp Ñaïi Toång Trì (Ñaø La Ni), caùc Tam Ma Ñeà laø Con Ñöôøng Vi Dieäu cuûa söï tu haønh, neân môùi baûo OÂng Anan raèng: “OÂng tuy coù trí nhôù maïnh meõ, nhöng chæ theâm phaàn ña vaên, chöù nôi phaùp Xa Ma Tha quaùn chieáu vi maät, taâm coøn chöa roõ. Nay oâng haõy nghe kyõ, ta seõ vì oâng phaân bieät chæ baøy, cuõng laø khieán cho nhöõng keû höõu laäu mai sau ñöôïc quaû Boà Ñeà”.

Thoâng raèng: Tòch maø thöôøng Chieáu, cho neân coù theå soi roõ Kieán Tinh (caùi Thaáy) laø hö voïng. Chieáu maø thöôøng Tòch cho neân bieát: “Taùnh Thaáy chaúng phaûi laø caùi thaáy (Kieán phi thò kieán)”. Choã naøy maø haøng ngaøy chaúng vieân dung ba Phaùp Quaùn [Khoâng, Giaû vaø Trung] thì chöa deã hieåu noåi.

Sö Thaïch Moân Uaån Huy laøm vöôøn ôû choã Toå Thanh Laâm.

Moät ngaøy kia ñang ñöùng haàu, Toå noùi: “Hoâm nay oâng laøm gì?”

Ñaùp: “Troàng rau”.

Toå Laâm noùi: “Khaép phaùp giôùi, ñoù laø thaân Phaät, oâng höôùng choã naøo troàng”.

Sö ñaùp: “Caøy vaøng chaúng ñoäng ñaát, maàm linh taïi choã sanh”.

Toå Laâm haân hoan.

Hoâm sau, Toå Thanh Laâm vaøo vöôøn, goïi: “Uaån Xaø Leâ!”

Sö Uaån leân tieáng: “Daï”.

Toå Laâm raèng: “Troàng theâm caây khoâng aûnh, ñeå laïi cho ngöôøi sau xem”.

Sö Uaån noùi: “Neáu laø caây khoâng aûnh, haù ñeå chòu troàng ö?”

Toå Laâm noùi: “Khoâng chòu troàng thì ñeå ñoù! OÂng töøng thaáy nhaùnh laù noù khoâng?”

Ñaùp: “Chaúng töøng thaáy”.

Toå Laâm: “Ñaõ chaúng töøng thaáy, sao bieát noù chaúng chòu troàng?”

Ñaùp: “Chæ vì noù chaúng töøng thaáy, cho neân noù chaúng chòu troàng”.

Toå Laâm raèng: “Ñuùng vaäy, ñuùng vaäy”.

Neáu ngoä ñöôïc Taùnh Thaáy lìa moïi Töôùng Thaáy, thì taát caû Nhaân Duyeân, Töï Nhieân, Hoøa Hôïp do caùi Thaáy laäp ra töø ñaâu maø sanh khôûi?

Thieàn sö Trí Cöï ban ñaàu hoûi Toå Tieân Taøo Sôn raèng : “Ngöôøi xöa naâng giöõ cho ngöôøi beân ngoaøi meù, keû hoïc nhaân naøy laøm sao laõnh hoäi?”

Toå Sôn ñaùp: “Lui böôùc lieàn töïu thaønh mình, muoân ngaøn chaúng maát moät!”

Thieàn sö Trí Cöï, ngay döôùi lôøi, lieàn tieâu tan heát kieán giaûi, môùi töø bieät ñi. Sau ñoù, tham hoïc khaép nôi.

Moät hoâm, ñang xem kinh thì coù vò sö hoûi: “Taâm cuûa Thieàn Taêng chaúng treo nhaãn ñeán moät chöõ caùi, ñaâu theå hoïc nhieàu?”

Ngaøi ñaùp: “Vaên töï thì khaùc nhau, muoân phaùp theå voán khoâng. Meâ thì caâu caâu ñeàu laø gheû lôû. Ngoä thì lôøi lôøi ñeàu laø Baùt Nhaõ. Ví khoâng laáy, boû, naøo haïi Veïn Troøn kia.

Cho neân nhôù nhieàu, ña vaên maø ñöôïc nhö Ngaøi Trí Cöï thì caùi gì maø chaúng coù theå?

II. CHÆ RA HAI THÖÙ VOÏNG THAÁY

Kinh: “Anan, taát caû chuùng sanh luaân hoài trong theá gian ñeàu do hai caùi Voïng Thaáy ñieân ñaûo phaân bieät. Ngay nôi Taâm Taùnh maø phaùt sanh, ngay theo nghieäp maø xoay vaàn. Theá naøo laø hai caùi Voïng Thaáy? Moät laø, caùi Voïng Thaáy Bieät Nghieäp cuûa chuùng sanh. Hai laø, caùi Voïng Thaáy Ñoàng Phaän cuûa chuùng sanh.

Thoâng raèng: Saép noùi roõ caùi Kieán Tinh (caùi Thaáy) laø hö voïng, neân duøng hai caùi Voïng Kieán Bieät Nghieäp vaø Ñoàng Phaän maø chæ baøy. Ñaõ roõ Bieät Nghieäp laø hö voïng thì caùi hö voïng cuûa Ñoàng Phaän coù theå suy ra vaäy. Ñaõ bieát Ñoàng Phaän laø hö voïng, thì coù theå suy ra caùi hö voïng cuûa Kieán Tinh. Bieát Kieán Tinh laø hö voïng thì roõ ngay Taùnh Thaáy chaúng hö voïng. Hieåu suoát choã naøy thì Taùnh Thaáy chaúng phaûi laø caùi Thaáy, coù theå töï suoát nhieân khoâng nghi ngôø gì nöõa.

Thaáy, Nghe, Hay, Bieát cuõng cuøng laø hö voïng ñieân ñaûo, vaäy sao chæ bieän roõ ôû caùi Thaáy maø thoâi? ÔÛ ñoaïn tröôùc ñaõ noùi, “Khieán cho oâng bò troâi laên laø loãi ôû taâm vaø con maét”. Cho neân troâi noåi boân ba theo saéc, chæ coù caùi Thaáy laø khoù trò nhaát.

OÂng Anan bò Coâ Ma Ñaêng Giaø meâ hoaëc, ñoù chaúng phaûi Coâ Ma Ñaêng Giaø meâ hoaëc OÂng Anan, maø chính laø do caùi Voïng Thaáy cuûa Anan laøm neân beänh. Huoáng gì caùi Voïng Thaáy löu chuyeån naøy laïi thuoäc veà sanh dieät, maø caùi Thaáy Chaân Thaät (Chôn Kieán) thì chaúng theå traû veà ñaâu, laëng trong thöôøng truï. Cho neân laáy caùi Thaáy cuûa ngöôøi muø maø thaáy saéc, thì saéc chaúng ñaùng öa! Laáy caùi Thaáy cuûa thaáy toái maø thaáy aùnh saùng, töùc laø caùi Thaáy voán chaúng coù saùng, coù toái. Ñaït thaúng ñeán caùi goác nguoàn cuûa moïi caùi Thaáy, thì roõ suoát caùi Taùnh Thaáy voán khoâng coù caùi Thaáy naøo ñeán ñöôïc, theá thì coøn ñaâu caùi laàm loãi troâi laên?

Xöa, Toå Quy Sôn hoûi Ngaøi Ngöôõng Sôn : “Chuùng sanh trong ñaïi ñòa, caùi nghieäp thöùc mang mang, voán khoâng coù goác reã, caên cöù. OÂng laøm sao bieát kia coù hay khoâng coù?”

Ngöôõng Sôn ñaùp: “Hueä Tòch naøy coù choã nghieäm xeùt”.

Khi aáy, coù moät vò taêng ñi ngang tröôùc maët, Ngaøi Ngöôõng Sôn goïi: “Thaày Xaø Leâ!”

Vò taêng quay ñaàu laïi.

Ngöôõng Sôn noùi: “Thöa Hoøa Thöôïng, caùi naøy chính laø nghieäp thöùc mang mang, khoâng coù goác reã, caên cöù”.

Toå Quy Sôn noùi: “Ñaây thaät laø moät gioït söõa sö töû, laøm tieâu saùu ñaáu söõa löøa!”

Ngaøi Thieân Ñoàng tuïng raèng:

“Moät goïi, quaøy ñaàu bieát ta khoâng?

Löôùi traêng thöa thôùt laïi thaønh cong (nhö moùc caâu)

Con quí ngaøn vaøng vöøa löu laïc

Môø mòt ñöôøng cuøng chaéc thaáy saàu”.

Moät taéc naøy ñaây, goïi laø Voïng Kieán Bieät Nghieäp thì ñöôïc ñoù!

OÂng Thöôïng Thô Traàn Thaùo ñang cuøng nhöõng baïn ñoàng lieâu ôû treân laàu thì thaáy coù vaøi nhaø sö ñi tôùi.

Coù moät vò quan noùi: “Nhöõng ngöôøi ñi tôùi ñoù ñeàu laø taêng haønh cöôùc”.

Traàn Thaùo noùi: “Chaúng phaûi ñaâu”.

Vò quan noùi raèng: “Sao bieát chaúng phaûi?”

Thaùo noùi: “Chôø tôùi roài thaåm nghieäm xem”.

Choác laùt, caùc vò sö ñi tôùi tröôùc laàu. OÂng Thaùo ñoät nhieân keâu lôùn: “Thöôïng Toïa!”

Caùc nhaø sö ñeàu ngaång ñaàu leân.

OÂng lieàn noùi vôùi caùc vò quan raèng: “Chaúng tin ñaïo”.

Caùc quan ngô ngaùc.

Ngaøi Thieân Ñoàng neâu leân raèng: “Traàn Thöôïng Thô ngay maët maø neâu roõ, doái Ngaøi Tröôøng Loâ moät ñieåm chaúng ñöôïc!”

Töùc moät taéc naøy, goïi laø Voïng Kieán Ñoàng Phaän thì ñöôïc laém ! Nhöng neáu trong caùc vò sö, coù vò khi nghe la maø chaúng quay ñaàu, aét khieán Ngaøi Ngöôõng Sôn phaûi nhoå löôõi ra vaø OÂng Traàn Thaùo phaûi xin loãi ñaáy.

Kinh: “Theá naøo laø Voïng Kieán Bieät Nghieäp?

“Anan, nhö ngöôøi theá gian con maét bò nhaëm ñoû thì ban ñeâm nhìn ngoïn ñeøn thaáy coù rieâng moät boùng troøn naêm maøu bao phuû. YÙ oâng theá naøo? Caùi boùng saùng troøn hieän ra nôi ngoïn ñeøn ñoù laø saéc cuûa ngoïn ñeøn hay saéc cuûa caùi Thaáy?

“Anan, neáu nhö ñoù laø caùi saéc cuûa ngoïn ñeøn thì sao nhöõng ngöôøi khoâng nhaëm maét laïi khoâng coù thaáy, maø chæ coù ngöôøi nhaëm maét môùi thaáy caùi boùng troøn? Neáu ñoù laø saéc cuûa caùi Thaáy thì caùi Thaáy ñaõ thaønh saéc roài, vaäy ngöôøi nhaëm maét thaáy boùng troøn kia goïi laø caùi gì?

“Laïi nöõa, Anan, neáu caùi boùng troøn aáy rôøi ñeøn maø rieâng coù, thì leõ ra caùc böùc bình phong, maøn, baøn, gheá, cuõng phaûi coù boùng troøn. Coøn neáu rôøi caùi Thaáy maø rieâng coù, thì leõ ra khoâng theå thaáy ñöôïc, côù sao ngöôøi nhaëm maét laïi thaáy caùi boùng troøn aáy?

“Vaäy neân bieát raèng : Saéc thaät ôû nôi ñeøn, caùi Thaáy bò beänh laøm ra coù boùng troøn. Caùi boùng troøn vaø caùi thaáy coù boùng troøn ñeàu laø beänh nhaëm. Caùi Thaáy Ñöôïc Beänh Nhaëm thì voán chaúng phaûi laø beänh.

“Roát cuoäc, khoâng neân noùi raèng caùi boùng troøn aáy laø ngoïn ñeøn hay laø caùi Thaáy, vì ôû trong ñoù, caùi boùng troøn khoâng phaûi töø ngoïn ñeøn, cuõng khoâng phaûi töø caùi Thaáy. Cuõng nhö maët traêng thöù hai, chaúng phaûi maët traêng thaät, cuõng chaúng phaûi laø caùi boùng cuûa maët traêng. Taïi sao theá? Bôûi thaáy caùi maët traêng thöù hai laø do duïi maét maø coù. Cho neân nhöõng ngöôøi Trí khoâng neân ñi tìm caùi caên nguyeân cuûa maët traêng do duïi maét maø thaønh laø hình töôùng hay chaúng phaûi hình töôùng, laø lìa caùi Thaáy hay chaúng phaûi caùi Thaáy. Boùng troøn cuõng nhö theá : noù do nhaëm maét maø thaønh. Muoán goïi caùi gì laø ngoïn ñeøn hay caùi gì laø caùi Thaáy cuõng coøn chaúng ñöôïc, huoáng hoà phaân bieät caùi boùng troøn laø khoâng phaûi ngoïn ñeøn hay khoâng phaûi laø caùi Thaáy?

Thoâng raèng : Saép chæ roõ raèng Taùnh Thaáy chaúng phaûi laø caùi Thaáy, neân laáy maét nhaëm laøm ví duï. Caùi thaáy-beänh cuûa maét nhaëm thì voïng thaáy coù boùng troøn. Ngöôøi khoâng nhaëm laøm sao thaáy coù boùng troøn? Nhaëm maét ñoù laø beänh, nhöng caùi Thaáy Ñöôïc Beänh Nhaëm thì chöa töøng beänh vaäy. Ñoù laø ñeå so saùnh vôùi caùi Thaáy (Kieán Tinh) laø hö voïng, neân voïng thaáy coù Taâm Caûnh. Caùi Taùnh Thaáy thì khoâng hö voïng, neân khoâng thaáy coù Taâm Caûnh. Vaäy thì caùi Thaáy laø hö voïng chöù Taùnh Thaáy chöa töøng hö voïng vaäy. Neáu ôû nôi choã voïng thaáy coù Taâm Caûnh laïi sanh khôûi theâm caùi thaáy veà Nhaân Duyeân, Töï Nhieân, Thò Phi thì cuõng gioáng nhö ngöôøi nhaëm maét thaáy caùi boùng troøn roài truy tìm caùi caên nguyeân phaùt sanh cuûa noù!

Cho caùi boùng loøa aáy laø ngoïn ñeøn, laø caùi Thaáy töùc noùi caùi boùng troøn do ngoïn ñeøn, do caùi Thaáy maø coù: ñoù laø nghóa Nhaân Duyeân.

Cho caùi boùng loøa aáy chaúng phaûi ngoïn ñeøn hay caùi Thaáy, laø noùi caùi boùng troøn lìa ngoïn ñeøn, lìa caùi Thaáy maø rieâng coù: ñoù laø nghóa Töï Nhieân.

Ñaõ chaúng phaûi laø Nhaân Duyeân, laïi chaúng phaûi laø Töï Nhieân, thôøi chæ do maét nhaëm maø thaønh coù boùng troøn vaäy.

Caùi nhaëm maét thaáy coù boùng troøn, vaø caùi duïi maét thaáy maët traêng thöù hai, ñoàng laø moät caùi beänh-thaáy. Neáu suy xeùt caùi choã phaùt sinh cuûa maët traêng thöù hai naøy laø hình töôùng hay laø caùi Thaáy, lìa hình töôùng hay lìa caùi Thaáy thì quaû laø meâ muoäi thay! Cuõng nhö noùi caùi boùng troøn laø ngoïn ñeøn, laø caùi Thaáy, hay chaúng phaûi ngoïn ñeøn, chaúng phaûi caùi Thaáy, thì goïi laø ngöôøi Trí ñöôïc sao?

ÔÛ hai tröôøng hôïp naøy, bieát roõ laø hö voïng, suy cöùu caùi nghóa Nhaân Duyeân, Töï Nhieân coøn khoâng theå ñöôïc huoáng gì trong caùi Boån Giaùc Minh Taâm chaúng phaûi laø nhaëm maét hay duïi maét caùc thöù, voán khoâng coù töôùng troøn hay maët traêng thöù hai thì ôû choã naøo maø voïng laäp ba thöù hyù luaän Nhaân Duyeân, Töï Nhieân!

Cho neân, laáy Nhaân Duyeân, Töï Nhieân, Hoøa Hôïp maø luaän veà caùi Thaáy, cuõng coøn trong beänh nhaëm maét vaäy thoâi, ngöôøi Trí khoâng theá, vì ñoù laø Bieät Nghieäp Voïng Kieán.

Toå Quy Sôn thaáy löûa ñoàng [Daõ hoûa], hoûi Ngaøi Ñaïo Ngoâ: “Coù thaáy löûa khoâng?”

Ñaïo Ngoâ noùi: “Daï, thaáy”.

Toå Sôn: “Töø ñaâu khôûi ra?”

Ñaïo Ngoâ: “Deïp heát söï ñi, ñöùng, naèm, ngoài xin thaày rieâng ñöa moät caâu hoûi xem?”

Toå Quy laøm thinh.

Toå Phaät Giaùm neâu ra raèng:

Röïc röïc löûa ñoàng

Ngöôøi ngöôøi ñeàu thaáy

Chæ coù Ñaïo Ngoâ

Thaáy ra khaéc haún.

Toå Höông Laâm Vieãn ñang giaõy coû, coù vò taêng hoûi: “Haõy xem nhaø ngöôøi ñôøi maát löûa”.

Toå Vieãn noùi raèng: “Löûa trong choã naøo?”

Vò taêng noùi: “Chaúng coù thaáy sao?”

Toå Vieãn noùi raèng: “Chaúng thaáy”.

Vò taêng noùi: “Caùi laõo giaø muø naøy”.

Khi aáy, chuùng ñeàu noùi: “Vieãn Thöôïng Toïa thua roài!”

Sau Ngaøi Minh Giaùo Khoan nghe chuyeän, than raèng: “Phaûi laø huynh Vieãn ta môùi ñöôïc”.

Caùi Thaáy naøy xa khaùc laém thay, chaúng rôøi Chaùnh Vò [Töï Taâm thöôøng truï]. Vôùi caùi Kieán Tinh cuûa theá gian gioáng nhö beänh nhaëm maét, laøm sao saùnh ñöôïc?

Laïi Toå Quy Sôn, hoûi Ngaøi Ñaïo Ngoâ: “Ñi ñaâu veà ñoù?”

Ngaøi Ñaïo Ngoâ ñaùp: “Thaêm beänh veà”.

Toå Sôn: “Bao nhieâu ngöôøi beänh?”

Ñaùp: “Coù ngöôøi beänh, coù ngöôøi khoâng beänh”.

Toå Sôn: “Ngöôøi khoâng beänh coù phaûi laø Trí Ñaàu Ñaø?”

Toå Ngoâ noùi: “Noùi ñöôïc cuõng chaúng aên nhaèm gì”.

Toå Thieân Ñoàng ôû choã “Chaúng aên nhaèm [Giao thieäp] gì”, tuïng raèng:

“Thuoác dieäu naøo töøng qua mieäng

Thaàn y khoâng theå caàm tay

Nhöôïc Toàn [Nhöôïc Toàn : neáu coøn.. ] noù voán chaúng phaûi khoâng

Chí Hö [Chí Hö : roãng khoâng.. ] noù voán chaúng phaûi coù

Chaúng Dieät maø sanh, chaúng maát maø thoï

Sieâu heát tröôùc Phaät Oai AÂm

Moät mình böôùc sau Khoâng Kieáp

An bình thì trôøi che ñaát chôû

Vaän chuyeån thì thoû chaïy quaï bay”.

(Dieäu döôïc haø taèng quaù khaåu

Thaàn y maïc naêng troác thuû

Nhöôïc Toàn daõ cöø boån phi voâ

Chí Hö daõ cöø boån phi höõu

Baát Dieät nhi sanh, baát vong nhi thoï

Toaøn sieâu Oai AÂm chi tieàn

Ñoäc boä Kieáp Khoâng chi haäu

Thaønh bình daõ thieân caùi ñòa kình

Vaän chuyeån daõ oâ phi thoá taåu)

Taéc naøy ôû trong Chaân Kieán maø nhoå saïch goác beänh. Beänh vôùi khoâng beänh cuõng chaúng coù lieân quan gì, huoáng laø phaân bieät nhaëm vôùi chaúng nhaëm!

Kinh: “Theá naøo laø Voïng Kieán Ñoàng Phaän?

“Anan, coõi Dieâm Phuø Ñeà naøy, ngoaøi nöôùc bieån caû ra, trong ñoù ñaát lieàn coù ba ngaøn chaâu. Chaâu lôùn chính giöõa, bao quaùt töø Ñoâng sang Taây coù ñeán hai ngaøn ba traêm nöôùc lôùn. Coøn caùc chaâu nhoû khaùc ôû trong caùc bieån, trong ñoù coù chaâu ñeán hai traêm, ba traêm nöôùc hoaëc coù möôøi, hai möôi cho ñeán ba möôi, boán möôi, naêm möôi nöôùc.

“Anan, neáu ôû trong ñoù coù moät chaâu nhoû chæ coù hai nöôùc maø rieâng ngöôøi trong moät nöôùc ñoàng caûm aùc duyeân, thì chuùng sanh trong nöôùc ñoù thaáy taát caû nhöõng caûnh giôùi khoâng toát. Hoaëc thaáy hai maët trôøi, hoaëc thaáy hai maët traêng, cho ñeán thaáy nhieàu aùc töôùng khaùc nhö Vöïng, Thích, Boäi, Quyeát, Tueä, Boät, Phi, Löu, Phuï Nhó, Hoàng Ngheâ. Chæ nöôùc ñoù thaáy, coøn chuùng sanh nöôùc beân kia thì khoâng thaáy maø cuõng khoâng nghe.

Thoâng raèng: Boä Hieäp Luaän noùi “Vöïng laø khí chung quanh maët trôøi. Thích laø ñieàu xaáu ôû maët trôøi, maët traêng. Boäi, Quyeát: khí xaáu gaàn maët trôøi. Tueä laø sao choåi. Boät : moät loaïi sao choåi. Phi laø phi tinh, moät loaïi sao töø döôùi bay leân. Löu laø löu tinh, moät loaïi sao töø treân rôi xuoáng. Phuï laø phuï khí, khí gioáng nhö coõng maët trôøi. Nhó laø nhó khí, khí beân caïnh maët trôøi nhö caùi tai. Hoàng Ngheâ laø caàu voàng, caùi saùng goïi laø Hoàng, caùi toái goïi laø Ngheâ”.

Saùch Xuaân Thu Truyeän cheùp : naêm Thöù Saùu ñôøi vua Ai Coâng, nöôùc Sôû coù ñieàm maây nhö con quaï ñoû oâm laáy maët trôøi maø bay trong ba ngaøy. Vua sai hoûi Chaâu Thaùi Söû, Thaùi Söû noùi: “ÖÙng vaøo thaân vua”. OÂng Ñoã Döï baøn theâm : “Maët trôøi laø vua cuûa con ngöôøi, yeâu khí oâm laáy thì öùng vaøo vua. Chæ coù nöôùc Sôû thaáy, thì vua nöôùc khaùc khoâng heà gì!”

Ñôøi Loã Chaâu Coâng, naêm Thöù Hai Möôi Saùu, thaùng Moät [Möôøi Moät]nöôùc Teà coù sao choåi. Teà Haàu sai caàu ñaûo.

OÂng AÙn Töû thöa: “Voâ ích, laøm vaäy laø meâ tín. Ñaïo trôøi chaúng thay ñoåi, ñaâu coù hai meänh thì caàu ñaûo laøm gì? Ñaïo trôøi coù sao choåi laø ñeå tröø ueá khí. Neáu vua khoâng coù ueá ñöùc thì caàu ñaûo laøm gì? Coøn neáu coù ueá ñöùc thì caàu ñaûo sao ñöôïc?” OÂng Ñoã Döï baøn theâm : “Chæ coù nöôùc Teà thaáy, nöôùc Loã khoâng thaáy”.

Hai ñoaïn treân ñeå nghieäm caâu trong kinh: “Coù moät chaâu chæ coù hai nöôùc, maø rieâng ngöôøi trong moät nöôùc ñoàng caûm aùc duyeân thì chuùng sanh trong nöôùc ñoù thaáy nhöõng caûnh giôùi khoâng toát”. Thaät roõ raøng vaäy.

Caûm öùng aùc duyeân coù ñònh nghieäp vaø baát ñònh nghieäp. Ñònh nghieäp thì khoâng theå traùnh. Baát ñònh nghieäp thì coù theå thay ñoåi.

Ví duï, nhö Toå ñôøi Hai Möôi Ba, laø Ngaøi Haïc Laëc Na [Haklena. Laëc Na: aâm tieáng Phaïn. Haïc: aâm tieáng Haùn; toân giaû sau khi sanh ra, coù baày haïc caûm meán bay theo neân goïi vaäy] toân giaû, bieát tröôùc vò Toå ñôøi Hai Möôi Boán laø Sö Töû toân giaû seõ gaëp naïn. Moät hoâm, boãng nhieân Toå chæ veà höôùng Ñoâng Baéc, hoûi raèng: “Ñoù laø khí töôïng gì?”

Toå Sö Töû thöa: “Toâi thaáy khí nhö caùi moáng traéng khaép caû trôøi ñaát, laïi coù naêm luoàng haéc khí chaïy ngang trong ñoù”.

Toå noùi: “Ñieàm ñoù theá naøo?”

Ngaøi Sö Töû thöa: “Toâi khoâng bieát ñöôïc”.

Toå daïy: “Sau khi toâi maát naêm möôi naêm, nöôùc Baéc Thieân Truùc seõ coù naïn noåi leân, chaïm ñeán thaân oâng”.

Sau naøy, Ngaøi Sö Töû toân giaû quaû bò vua nöôùc Keát Taân gieát. Caùnh tay phaûi cuûa vua töï nhieân ruïng xuoáng ñaát, baûy ngaøy sau thì cheát. Thaùi Töû Quang Thuû than raèng: “Vua cha ta côù sao töï mình chieâu laáy tai hoïa”. Baáy giôø coù vò Tieân nuùi Baïch Töôïng roõ saâu nhaân quaû neân roäng noùi cho Thaùi Töû nghe vieäc ñôøi tröôùc, môû thoaùt löôùi ngôø. Ñaây laø choã goïi laø ñònh nghieäp khoâng theå traùnh ñöôïc vaäy.

Vua Toáng Caûnh Coâng bò sao Hoûa Tinh neân lo sôï, môøi OÂng Töû Vi vaøo hoûi.

OÂng Töû Vi noùi: “Bò sao Hoûa Tinh laø ñieàm trôøi phaït, hoïa öùng vaøo thaân beä haï, nhöng coù theå dôøi qua quan Teå Töôùng”.

Caûnh Coâng baûo: “Teå töôùng ñeå truï nöôùc, neáu dôøi qua maø cheát thôøi khoâng neân. Thoâi, ñeå quaû nhaân xin töï gaùnh chòu vaäy”.

OÂng Töû Vi noùi: “Coù theå dôøi qua nhaân daân”.

Vua ñaùp: “Daân cheát roài thì laøm vua vôùi ai. Thoâi, ñeå traãm cheát moät mình”.

OÂng Töû Vi thöa: “Coù theå dôøi vaøo naêm”.

Vua ñaùp: “Naêm ñoùi keùm thì daân cheát ñoùi. Laøm vua maø muoán gieát daân ñeå töï mình soáng thì coøn ai xem ta laø vua nöõa. AÂu cuõng laø maïng ñaõ heát cuûa quaû nhaân vaäy. Khanh chaúng neân nhieàu lôøi”.

OÂng Töû Vi voäi vaøng quyø xuoáng laïy maø taâu raèng: “Haï thaàn xin chuùc möøng beä haï. Trôøi ôû treân cao maø nghe döôùi thaáp. Vua ñaõ coù ñöôïc ba laàn lôøi noùi cuûa ngöôøi nhaân, trôøi aét thöôûng vua ba laàn. Ñeâm nay chaéc sao seõ dôøi choã, vua soáng theâm hai möôi moát naêm”.

Caûnh Coâng noùi: “Khanh laøm sao bieát?”

OÂng Töû Vi thöa: “Vua coù ba ñieàu thieän thì ñöôïc thöôûng ba laàn, do ñoù sao dôøi ba laàn. Moãi laàn baûy naêm, ba laàn laø hai möôi moát naêm. Neân tuoåi thoï daøi theâm hai möôi moát naêm. Neáu sai, haï thaàn xin chòu cheát”.

Vua öng chòu.

Ñeâm ñoù, sao dôøi ba laàn nhö OÂng Töû Vi ñaõ noùi. Ñaây laø choã goïi laø baát ñònh nghieäp coù theå chuyeån dôøi vaäy.

Toùm laïi, ñònh nghieäp vaø baát ñònh nghieäp ôû nôi Töï Taùnh naøo coù theâm bôùt, cuõng laø Nhö Huyeãn. Chaáp Huyeãn maø cho laø thaät, thì chæ vì voïng thaáy vaäy thoâi.

	]

	THIỀN TÔNG VIỆT NAM