KINH THUÛ LAÊNG NGHIEÂM

TOÂNG THOÂNG

TAÂY TAÏNG TÖÏ - BÌNH DÖÔNG

Ngöôøi dòch : THUBTEN OSALL LAMA - NHAÃN TEÁ THIEÀN SÖ

PHAÀN THÖÙ HAI: PHAÀN CHAÙNH TOÂNG

CHÖÔNG II: NÖÔNG CHOÃ NGOÄ MAØ TU

MUÏC BOÁN: VIEÂN THOÂNG VEÀ NHÓ CAÊN

Kinh: Khi aáy, Ñöùc Quaùn Theá AÂm Boà Taùt lieàn töø choã ngoài ñöùng daäy, ñaûnh leã döôùi chaân Phaät, thöa raèng: “Thöa Theá Toân, toâi nhôù haèng sa kieáp veà tröôùc, coù Ñöùc Phaät ra ñôøi, hieäu laø Quaùn Theá AÂm, töø Ñöùc Phaät aáy toâi phaùt Taâm Boà Ñeà. Ñöùc Phaät aáy daïy toâi, töø Nghe, Suy Nghó vaø Tu, thaáu vaøo Tam Ma Ñòa.

Thoâng raèng: Choïn löïa choã Vieân Thoâng thì caên Tai laø baäc nhaát. Vaøo saâu moät cöûa, saùu Caên lieàn thanh tònh. Chæ coù choã chöùng cuûa Ñöùc Quaùn Theá AÂm raát laø troøn ñuû, nhieäm maàu. AÂm thanh maø chaúng noùi laø nghe maø noùi laø Quaùn [Soi chieáu], laø duøng Trí chieáu soi, chaúng duøng Thöùc Tai maø nghe vaäy. Saùu Caên duøng laãn nhau, ôû ñaây ñuû laøm chöùng roài. Theo söï Nghe, Nghó, Tu, thaáu vaøo Tam Ma Ñòa. Nghe ôû Tai, Nghó ôû Taâm, Tu trong Söï Laøm, thì sanh Thaùnh Hueä Voâ Laäu, neân vaøo Chaùnh Ñònh. Beøn vaên sau noùi “Vaøo doøng maát caùi Sôû theo thöù lôùp vaäy”.

Toå Baùch Tröôïng goïi caû chuùng ra caøy ruoäng. Boãng moät nhaø sö nghe tieáng troáng lieàn vaùc caøy cöôøi lôùn maø boû veà.

Toå Tröôïng noùi: “Taøi thay!”

Ñaây laø phaùp moân Quaùn AÂm Nhaäp Lyù vaäy.

Toå Tröôïng veà vieän, môùi keâu nhaø sö aáy, hoûi: “Hoài naõy thaáy caùi ñaïo lyù gì maø laøm nhö theá?”

Nhaø sö noùi: “Hoài naõy buïng ñoùi, nghe tieáng troáng thì veà kieám ñoà aên.”

Toå Tröôïng cöôøi xoøa.

Nhö vaäy thì cöûa vaøo Ñaïo cuûa vò taêng naøy naøo coù möôïn ñeán Nghó vaø Tu maø ñaéc ñaâu?

Kinh: “Ban ñaàu, ôû trong caùi Nghe, vaøo doøng maát ñi töôùng Sôû (choã Nghe). Choã vaøo ñaõ vaéng laëng, hai töôùng Ñoäng, Tònh roõ raøng chaúng sanh ra. Nhö vaäy tieán theâm laàn, caùi Nghe vaø choã Nghe ñeàu heát. Chaúng döøng laïi nôi söï heát caùi Nghe vaø choã Nghe thì caùi Giaùc vaø choã Giaùc ñeàu Khoâng. Khoâng vaø Giaùc cuøng toät troøn veïn thì Naêng Khoâng vaø Sôû Khoâng ñeàu dieät. Sanh Dieät ñaõ dieät, Tòch Dieät hieän tieàn (tröôùc maët). Töùc thì vöôït khoûi theá gian laãn xuaát theá gian, troøn saùng khaép möôøi phöông, ñöôïc hai ñieàu toät baäc: Moät laø, treân hôïp vôùi Baûn Giaùc Dieäu Taâm cuûa möôøi phöông Chö Phaät, cuøng vôùi Chö Phaät Nhö Lai ñoàng moät söùc Töø; hai laø, döôùi hôïp vôùi taát caû möôøi phöông chuùng sanh trong saùu ñöôøng, cuøng vôùi caùc chuùng sanh ñoàng moät Bi Ngöôõng.

Thoâng raèng: Vaøo doøng maát Sôû, cho ñeán caùi Nghe vaø choã Nghe ñeàu heát, töùc laø môùi môû khoûi Caên, tröôùc heát ñöôïc Nhaân Khoâng vaäy. Chaúng döøng laïi nôi söï heát caùi Nghe vaø choã Nghe, caùi Giaùc vaø choã Giaùc ñeàu Khoâng, töùc laø Taùnh Khoâng troøn saùng, thaønh phaùp Giaûi Thoaùt vaäy. Khoâng Giaùc cuøng cöïc veïn toaøn, Naêng Khoâng vaø Sôû Khoâng ñeàu dieät maát, töùc laø ñaõ giaûi thoaùt khoûi phaùp, caùi Khoâng cuõng chaúng sanh vaäy. Sanh dieät ñaõ dieät, ñoù laø Tòch Dieät hieän tieàn, töùc laø vaøo Tam Ma Ñòa, ñaéc Voâ Sanh Nhaãn.

Baøi keä trong kinh Phaùp Hoa :

            “Chaân quaùn, Thanh Tònh quaùn

            Roäng lôùn Trí Hueä quaùn

            Bi quaùn cuøng Töø quaùn

            Thöôøng nguyeän thöôøng chieâm ngöôõng”.

Chaân Quaùn, ñoù laø hai töôùng Ñoäng Tònh chaúng sanh ra. Thanh Tònh Quaùn laø heát caùi Naêng Sôû cuûa Nghe, Giaùc, Khoâng vaäy. Roäng lôùn Trí Hueä Quaùn, ñoù laø Khoâng Giaùc cuøng toät veïn toaøn, cho ñeán Tòch Dieät hieän tieàn vaäy. Ñoàng moät löïc Töø, ñoù laø Töø quaùn. Ñoàng moät Bi Ngöôõng, ñoù laø Bi quaùn. Khoâng Giaùc cuøng toät troøn veïn, ñoù laø caùi Giaùc quaùn ra khoûi tö duy vaäy. Khoâng vaø Sôû khoâng dieät maát thì thaân taâm khoâng theå ñeán ñöôïc. Sanh dieät ñaõ dieät, troïn caû hai beân sanh dieät ñeàu lìa vaäy. Tòch Dieät hieän tieàn, ñoù laø Thöôøng Chaân Thaät vaäy.

Laáy kinh chöùng minh cho kinh, yù nghóa muøi vò töï ñaày ñuû vaäy.

Ngaøi Toâ Töû Do luaän hai kinh Laêng Nghieâm vaø kinh Kim Cang, hôïp vôùi Ñöùc Quaùn Theá AÂm, laø laáy Nghe, Nghó, Tu laøm Vieân Thoâng Ñeä Nhaát. Ngaøi noùi: “Ban ñaàu ôû trong caùi Nghe vaøo doøng maát Sôû, cho ñeán choã Tòch Dieät hieän tieàn. Neáu coù theå nhö theá, thì trong khoaûng khaûy moùng tay traûi khaép ba caùi Khoâng [Nhaân Khoâng, Phaùp Khoâng, Khoâng Khoâng] lieàn cuøng Chö Phaät khoâng khaùc”. Ngaøi laïi ñoïc choã kinh Kim Cang noùi veà boán quaû vò: “Tu Ñaø Hoaøn goïi laø vaøo doøng, nhöng khoâng coù choã vaøo, chaúng vaøo Saéc Thanh Höông Vò Xuùc Phaùp, goïi laø Tu Ñaø Hoaøn”. Môùi than raèng: “Choã chöùng cuûa Tu Ñaø Hoaøn töùc laø choã Ñöùc Quaùn Theá AÂm goïi laø ban ñaàu ôû trong caùi Nghe, vaøo doøng maát Sôû ñoù ö? Vaøo doøng thì vong Sôû, chæ khoâng vaøo saùu Traàn, an nhieân thöôøng truï, aáy laø vaøo doøng vaäy. Ñeán Tö Ñaø Haøm, goïi laø moät laàn ñi laïi, maø thaät chaúng coù gì ñi laïi. A Na Haøm, goïi laø chaúng trôû laïi, maø thaät khoâng coù söï chaúng trôû laïi, bôûi vì ñi thì nhaäp traàn, laïi thì veà goác. Tö Ñaø Haøm, tuy coù theå trôû laïi, nhöng chöa theå khoâng ñi. A Na Haøm chaúng nhöõng khoâng ñi maø cuõng khoâng laïi. Cho ñeán A La Haùn thì caùi yù ñi-laïi ñeàu heát, khoâng coù phaùp naøo ñeå ñaéc. Theá neân, caùi goïi laø boán quaû vò kyø thaät chæ moät phaùp, nhöng traûi qua ba caùi Khoâng maø veà saâu caïn khaùc nhau. Lôøi cuûa kinh, goác voán phuø hôïp, maø ñôøi chaúng neâu roõ ra, neân noùi cho toû hieåu”.

Ngaøi Töû Do bôûi thaáy ñöôïc thieän tri thöùc maø phaùt minh yù chæ cuûa hai kinh, tuy hình nhö môùi laï, maø chuû yeáu töø trong ngöïc löu xuaát ra, cho ñeán choã goïi laø “Trong khoaûng khaéc gaûy moùng tay, traûi khaép ba caùi Khoâng, cuøng chö Phaät khoâng khaùc”. Chaúng coù ñoán ngoä trieät ñeå laøm sao noùi ñöôïc lôøi naøy.

I. DIEÄU LÖÏC VOÂ TAÙC THAØNH TÖÏU BA MÖÔI HAI ÖÙNG THAÂN

Kinh: Thöa Theá Toân, do toâi cuùng döôøng Ñöùc Quaùn AÂm Nhö Lai, nhôø Ngaøi truyeàn thuï cho toâi Nhö Huyeãn Vaên Huaân, Vaên Tu Tam Muoäi, cuøng Chö Phaät Nhö Lai ñoàng söùc Töø, khieán Thaân toâi thaønh töïu ba möôi hai ÖÙng Thaân vaøo caùc coõi nöôùc.

Thoâng raèng: Nhö Huyeãn laø ngöôøi huyeãn gaây laøm maø voán khoâng laøm. Ñoù laø ñeå noùi söï huaân tu öùng vôùi cô, töùc laøm maø khoâng laøm, queân tình tuyeät hieåu, chaúng theå nghó baøn.

Goïi laø Vaên Huaân, Vaên Tu laø huaân tu, ñeàu chaúng rôøi ngoaøi Taùnh Nghe vaäy. Nhaân ngoaøi taùnh Nghe maø huaân tu, taâm thuaàn nhaát thì boû caùi Nghe, caùc söï raøng buoäc laïc laàm heát raùo, Tam Muoäi hieän baøy tröôùc maét, ñoù laø Kim Cang Caøn Hueä Ñòa vaäy. Noùi laø Kim Cang vì phaù naùt caùc phaùp moäng huyeãn. Kim Cang thöôøng truï chaúng hoaïi, ñoù laø caùi Chaân Thaät thöôøng haèng vaäy. Ñaâu phaûi lìa ngoaøi Nhö Huyeãn maø rieâng coù caùi goïi laø Chaân Thaät sao!

Coù nhaø sö hoûi Toå Taøo Sôn: “Nôi töôùng caùi gì Chôn?”

Toå Sôn noùi: “Töùc töôùng töùc Chôn”.

Hoûi: “Laøm sao hieån baøy?”

Toå Sôn döïng ñöùng caây phaát töû.

Laïi hoûi: “Goác Huyeãn ñaâu Chôn?”

Toå Sôn noùi: “Goác Huyeãn nguyeân Chôn”.

Hoûi: “Ngay khi Huyeãn laøm sao hieån baøy?”

Toå Sôn noùi: “Töùc Huyeãn töùc Hieån!”

Hoûi: “Nhö theá thì tröôùc sau chaúng rôøi nôi Huyeãn!”

Toå Sôn noùi: “Tìm caùi töôùng Huyeãn khoâng theå ñöôïc!”

OÂng Cung Phuïng Haïo Nguyeät hoûi Toå Tröôøng Sa: “Trong giaùo phaùp noùi yù Huyeãn, thaáy coù chaêng?”

Toå Sa noùi: “Ñaïi Ñöùc noùi caùi gì theá!”

Hoûi: “Theá thì yù Huyeãn laø khoâng coù sao?”

Toå Sa noùi: “Ñaïi Ñöùc noùi caùi gì theá!”

Hoûi: “Theá thì yù Huyeãn laø chaúng coù chaúng khoâng hay sao?”

Toå Sa noùi: “Ñaïi Ñöùc noùi caùi gì theá!”

Hoûi: “Nhö toâi ba laàn baøy toû, troïn chaúng hieåu ñöôïc choã yù Huyeãn, Hoøa Thöôïng roõ hieåu nhö theá naøo caùi yù huyeãn trong giaùo phaùp?”

Toå Sa noùi: “Ñaïi Ñöùc coù tin laø taát caû phaùp voán chaúng theå nghó baøn chaêng?”

Ñaùp: “Lôøi chaân thaät cuûa Phaät ñaâu daùm chaúng tin”.

Toå Sa noùi: “Ñaïi Ñöùc noùi tin, thì trong hai caùi tin, ñoù laø caùi tin naøo?”

Ñaùp: “Nhö choã toâi bieát, trong hai caùi tin, ñoù goïi laø tin theo Duyeân”.

Toå Sa noùi: “Theo giaùo phaùp naøo maø sanh ra ñöôïc caùi tin nhôø Duyeân?”

Ñaùp: “Kinh Hoa Nghieâm noùi, Ñaïi Boà Taùt trong Trí Hueä khoâng chöôùng khoâng ngaïi, tin raèng taát caû caûnh giôùi theá gian laø caûnh giôùi Nhö Lai. Laïi noùi, Chö Phaät Theá Toân bieát suoát taát caû phaùp theá gian cuøng phaùp Phaät, taùnh khoâng sai bieät, quyeát ñònh khoâng hai. Laïi noùi, Phaät Phaùp vaø theá gian phaùp, nhö thaáy ñöôïc caùi chaân thaät cuûa chuùng, taát caû ñeàu khoâng sai bieät”.

Toå Sa noùi: “Choã neâu ra trong kinh giaùo veà caùi tin nhôø Duyeân cuûa Ñaïi Ñöùc chöa roát raùo laém. Haõy nghe laõo taêng toû roõ caùi yù Huyeãn trong giaùo phaùp cho Ñaïi Ñöùc. Nhö ngöôøi naøo thaáy Huyeãn voán laø Chôn, ñoù goïi laø ngöôøi thaáy Phaät. Phaùp phaùp vieân thoâng, khoâng sanh, khoâng dieät; Khoâng Sanh Dieät ñoù laø Phaät Thaân.

“Thaáy ñöôïc nhö theá laø ñoàng Phaät Töø Löïc. Töø töùc Nhö Huyeãn, ba möôi hai ÖÙng Thaân, ÖÙng cuõng Nhö Huyeãn. Choán choán tòch dieät hieän baøy tröôùc maét, ñoù laø Kim Cang Tam Muoäi”.

Kinh: “Thöa Theá Toân, neáu caùc Boà Taùt vaøo Tam Ma Ñòa, tieán tu Voâ Laäu, caùi hieåu bieát sieâu vieät hieän ra troøn veïn, toâi hieän ra Thaân Phaät, vì hoï thuyeát phaùp, khieán cho Giaûi Thoaùt.

Thoâng raèng: Ñöùc Sô Toå Ñaït Ma töùc Hoùa Thaân cuûa Quaùn Theá AÂm Ñaïi Só vaäy.

Thôøi aáy, trong nöôùc coù hai vò thaày, moät teân laø Phaät Ñaïi Tieân, thöù hai teân laø Phaät Ñaïi Thaéng Ña, voán cuøng Toå hoïc Tieåu Thöøa thieàn quaùn vôùi Ngaøi Phaät Ñaø Ba Ñaø. Thaày Phaät Ñaïi Tieân gaëp ñöôïc Toân Giaû Baùt Nhaõ Ña La, boû Tieåu Thöøa theo Ñaïi Thöøa. Cuøng vôùi Toå truyeàn hoaù, thôøi aáy goïi laø hai Phaùp cam loà. Coøn thaày Phaät Ñaïi Thaéng Ña laïi phaân hoïc troø laøm saùu Toâng : thöù nhaát laø Höõu Töôùng, thöù hai laø Voâ Töôùng, thöù ba laø Ñònh Hueä, thöù tö Giôùi Haïnh, thöù naêm Voâ Ñaéc, thöùc saùu Tòch Tònh.

Toå buøi nguøi than: “OÂng thaày cuûa hoï ñaõ keït vaøo trong daáu chaân traâu, laïi coøn chi ly phaân thaønh saùu toâng roái raém. Neáu ta khoâng tröø cho thì ñôøi ñôøi troùi buoäc trong taø kieán”.

Noùi roài, hieän thaàn löïc, ñeán choã toâng Höõu Töôùng, hoûi raèng: “Taát caû caùc phaùp, caùi gì goïi laø Thaät Töôùng?”

Trong chuùng kia coù vò toân tröôûng laø Taùt Baø La ñaùp raèng: “ÔÛ trong caùc Phaùp Töôùng, caùc Töôùng chaúng ñoåi laãn nhau, ñoù laø Thaät Töôùng”.

Toå noùi: “Taát caû caùc Töôùng maø chaúng thay ñoåi aáy, neáu goïi laø Thaät Töôùng phaûi ñònh theá naøo?”

Ngöôøi aáy noùi: “Trong caùc Töôùng, thaät khoâng coù ñònh, neáu ñònh caùc Töôùng, sao goïi laø thaät?”

Toå noùi: “Caùc Töôùng Baát Ñònh thì goïi laø Thaät Töôùng, nay oâng duøng caùi Baát Ñònh ñeå ñöôïc caùi gì?”

Ngöôøi aáy noùi: “Naõy toâi noùi Baát Ñònh laø chöa noùi ñeán caùc Töôùng, nay noùi caùc Töôùng, thì nghóa cuûa chuùng cuõng nhö theá”.

Toå noùi: “OÂng noùi Baát Ñònh cho laø Thaät Töôùng, vaäy thì Ñònh maø Baát Ñònh, töùc chaúng phaûi laø Thaät Töôùng”.

Ngöôøi kia noùi: “Ñònh maø ñaõ Baát Ñònh, thì chaúng phaûi laø Thaät Töôùng. Bieát caùi Ngaõ laø chaúng coù, theá neân baát ñònh baát bieán”.

Toå noùi: “Nay oâng noùi Baát Bieán thì sao goïi laø Thaät Töôùng? Coøn coù bieán coù ñoåi, nghóa aáy cuõng vaäy thoâi”.

Ngöôøi aáy ñaùp: “Baát Bieán thì coøn, vì coøn maø chaúng coøn, neân bieán ñoåi Thaät Töôùng, ñeå ñònh nghóa naøy”.

Toå noùi: “Thaät Töôùng baát bieán, coù Bieán laø chaúng thaät, trong Höõu vaø Voâ naøo goïi laø Thaät Töôùng”.

Thaày Taùt Baø La bieát Thaùnh Sö hieåu thaâm saâu, lieàn laáy tay chæ hö khoâng noùi : “Ñoù laø caùi Höõu Töôùng cuûa theá gian maø cuõng coù theå troáng khoâng, hieän caùi thaân toâi ñaây, ñöôïc gioáng theá khoâng?”

Toå noùi: “Nhö roõ Thaät Töôùng beøn thaáy chaúng phaûi Töôùng; nhö roõ caùi Chaúng Phaûi Töôùng, thì caùi Hình Saéc cuõng vaäy. Hieän ôû trong Saéc, chaúng maát caùi Theå cuûa Hình Saéc, ôû ngay trong caùi chaúng phaûi Töôùng maø chaúng ngaïi vôùi caùi Coù. Roõ ñöôïc nhö theá, aáy goïi laø Thaät Töôùng”.

Chuùng kia nghe xong, taâm yù saùng laùng, kính leã tin nhaän.

Toå thoaït nhieân bieán maát, ñeán choã toâng Voâ Töôùng, hoûi raèng: “Caùc oâng noùi khoâng coù Töôùng, thì laáy gì laøm chöùng ñoù?”

Trong chuùng kia coù thaày Ba La Ñeà ñaùp raèng: “Toâi roõ khoâng coù Töôùng, vì taâm kia chaúng hieän baøy”.

Toå noùi: “Taâm oâng chaúng hieän, laáy gì maø roõ?”

Ngöôøi aáy noùi: “Toâi roõ Voâ Töôùng, taâm khoâng laáy boû, ngay khi roõ bieát, cuõng khoâng coù gì ñaûm ñöông”.

Toå noùi: “Nôi caùc thöù coù thöù khoâng, taâm khoâng laáy boû, laïi khoâng coù ñaûm ñöông thì nhöõng söï roõ bieát khoâng coù vaäy”.

Ngöôøi aáy noùi: “Vaøo Tam Muoäi cuûa Phaät coøn khoâng coù choã ñaéc, huoáng chi laø khoâng coù Töôùng, maø muoán bieát ñoù?”

Toå noùi: “Töôùng ñaõ chaúng coù bieát, caùi gì goïi laø Coù-Khoâng; coøn khoâng coù choã ñaéc, laáy gì goïi laø Tam Muoäi?”

Ngöôøi aáy noùi: “Toâi noùi chaúng chöùng laø chöùng caùi khoâng coù choã chöùng, chaúng phaûi Tam Muoäi, neân toâi noùi Tam Muoäi”.

Toå noùi: “Chaúng phaûi laø Tam Muoäi aáy, sao goïi teân ñoù? OÂng ñaõ chaúng chöùng, chaúng phaûi chöùng, sao chöùng?”

Ba La Ñeà nghe Toå phaân taùch roõ reät beøn ngoä Baûn Taâm, leã taï Toå sö, saùm hoái loãi tröôùc.

Toå thoï kyù raèng: “OÂng seõ ñaéc quaû, chaúng bao laâu chöùng ñoù. Nöôùc naøy coù ngoaïi ñaïo, deïp noù chaúng laâu gì”.

Noùi roài, boãng nhieân bieán maát.

Toå ñeán choã toâng Ñònh Hueä, hoûi raèng: “Caùc oâng hoïc Ñònh Hueä ñoù laø moät hay laø hai?”

Trong chuùng kia coù thaày Baø Lan Ñaø ñaùp raèng: “Caùi Ñònh Hueä naøy cuûa toâi chaúng phaûi moät, chaúng phaûi hai”.

Toå noùi: “Ñaõ chaúng phaûi moät hay hai, sao goïi laø Ñònh Hueä?”

Ngöôøi aáy noùi: “Trong Ñònh chaúng phaûi Ñònh, nôi Hueä chaúng phaûi Hueä, moät töùc chaúng phaûi moät, hai cuõng chaúng phaûi hai”.

Toå noùi: “Ñoái moät chaúng coù moät, ñoái hai chaúng coù hai, ñaõ chaúng phaûi Ñònh Hueä thì baøy ra Ñònh Hueä naøo?”

Ngöôøi aáy noùi: “Chaúng moät, chaúng hai maø Ñònh Hueä bieát ñöôïc; coøn chaúng phaûi Ñònh chaúng phaûi Hueä cuõng laïi nhö vaäy”.

Toå noùi: “Hueä chaúng phaûi Ñònh, laøm sao maø bieát? Chaúng moät chaúng hai, caùi gì laø Ñònh, caùi gì laø Hueä?”

Ba Lan Ñaø nghe qua, taâm nghi lieàn tan maát.

Toå ñeán choã thöù tö laø toâng Giôùi Haïnh , hoûi raèng: “Caùi gì laø Giôùi? Theá naøo laø Haïnh? Laø moät hay hai?”

Trong chuùng aáy coù moät hieàn giaû ñaùp raèng: “Moät hai hai moät, ñeàu do ñoù sanh ra, y theo Giaùo Phaùp khoâng coù nhieãm tröôùc, ñoù goïi laø Giôùi Haïnh”.

Toå noùi: “OÂng noùi y theo Giaùo, töùc laø coù nhieãm oâ, moät vôùi hai ñeàu phaù heát, sao noùi y theo Giaùo, hai caùi naøy traùi nghòch, chaúng ñuùng vôùi Haïnh. Trong ngoaøi chaúng saùng toû, sao goïi laø Giôùi?”

Ngöôøi aáy noùi: “Toâi coù trong ngoaøi, kia ñaõ bieát heát. Ñaõ ñöôïc suoát hieåu, beøn ñoù laø Giôùi Haïnh. Neáu noùi traùi nghòch, ñoù ñeàu laø phaûi laø traùi, coøn noùi ñeán choã trong saïch, thì töùc Giôùi töùc Haïnh”.

Toå noùi: Ñeàu laø phaûi ñeàu laø traùi, sao noùi laø trong saïch? Ñaõ ñöôïc suoát thoâng, sao noùi ñeán trong ngoaøi?”

Hieàn giaû nghe ñoù, beøn töï theïn chòu phuïc.

Toå ñeán choã toâng Voâ Ñaéc , hoûi raèng: “Maáy oâng noùi laø Khoâng Ñaéc, Khoâng Ñaéc thì ñaéc caùi gì? Ñaõ khoâng coù choã Ñaéc, laïi cuõng khoâng ñaéc caùi Khoâng Ñaéc ö?”

Trong chuùng kia coù thaày Böûu Tònh ñaùp raèng: “Toâi noùi Khoâng Ñaéc chaúng phaûi laø khoâng ñaéc caùi Ñaéc, nay noùi ñaéc caùi Ñaéc, Khoâng Ñaéc chính laø Ñaéc”.

Toå noùi: “Ñaéc ñaõ chaúng Ñaéc, Ñaéc cuõng chaúng phaûi Ñaéc, ñaõ noùi laø ñaéc caùi Ñaéc, ñaéc caùi Ñaéc laø ñaéc caùi gì?”

Ngöôøi aáy noùi: “Thaáy Ñaéc chaúng phaûi Ñaéc, chaúng phaûi Ñaéc töùc laø Ñaéc, neáu thaáy laø chaúng Ñaéc, goïi laø Ñaéc caùi Ñaéc”.

Toå noùi: “Ñaéc ñaõ chaúng phaûi Ñaéc, ñaéc caùi Ñaéc laø Khoâng Ñaéc, ñöôïc khoâng coù choã Ñaéc, hieän naøo ñaéc caùi Ñaéc?”

Thaày Böûu Tònh nghe qua lieàn tröø löôùi nghi.

Toå ñeán choã toâng Tòch Tònh , hoûi raèng: “Sao goïi laø Tòch Tònh?[Laëng yeân]ÔÛ trong Phaùp ñaây, caùi gì laø yeân, caùi gì laø laëng?”

Trong chuùng aáy coù vò Toân Giaû ñaùp raèng: “Taâm naøy chaúng ñoäng, ñoù goïi laø laëng; nôi phaùp khoâng nhieãm goïi ñoù laø yeân”.

Toå noùi: “Boån Taâm chaúng laëng, môùi caàn möôïn laëng yeân. Xöa nay voán laëng, naøo caàn duøng ñeán laëng yeân?”

Ngöôøi aáy noù: “Caùc phaùp voán Khoâng, vì laø Khoâng Khoâng, neân trong Khoâng Khoâng aáy, goïi laø laëng yeân”.

Toå noùi: “Khoâng Khoâng ñaõ laø Khoâng, caùc phaùp cuõng theá, laëng yeân Voâ Töôùng, naøo coøn laëng, naøo coøn yeân?”

Toân giaû aáy nghe Toå chæ daïy, hoaùt nhieân khai ngoä, neân caû saùu chuùng ñeàu nguyeän quy y.

Do ñoù giaùo hoùa khaép mieàn Nam Thieân Truùc, tieáng khaép naêm phöông AÁn Ñoä. Cöù theo saùu phaùi kia, cuõng bieát lui boû ñeå tu Voâ Laäu, neân Toå hieän thaàn löïc, khieán cho giaûi thoaùt.

Ñaây laø choã öùng hoùa thöù nhaát cuûa Ñöùc Quaùn Theá AÂm vaäy. Nguyeän xöa laø nhö theá.

Kinh : “Neáu caùc haøng Höõu Hoïc, tu Phaùp laëng yeân ñöôïc maàu saùng, choã thaéng dieäu veïn troøn hieån hieän, toâi ôû tröôùc keû aáy, hieän thaân Ñoäc Giaùc, vì hoï thuyeát phaùp, khieán cho Giaûi Thoaùt. Neáu caùc haøng Höõu Hoïc, ñoaïn möôøi hai Nhaân Duyeân, duyeân döùt thì Thaéng Taùnh nhieäm maàu troåi vöôït hieän ra troøn veïn, toâi ôû tröôùc keû aáy, hieän thaân Duyeân Giaùc, vì hoï thuyeát phaùp, khieán ñöôïc Giaûi Thoaùt.

Thoâng raèng : Baäïc Bích Chi Phaät coù hai loaïi : Moät laø sanh ñôøi khoâng Phaät, xeùt thaáu söï vaät bieán chuyeån, töï giaùc Voâ Sanh, goïi laø Ñoäc Giaùc. Hai laø sanh ñôøi coù Phaät, vaâng theo Giaùo Phaùp cuûa Phaät, xeùt thaáu Nhaân Duyeân maø ngoä Ñaïo, goïi laø Duyeân Giaùc. Laëng yeân maàu saùng khoâng phaûi laø Baûn Giaùc Maàu Saùng (Dieäu Minh), maø nhaân phaùp tu Tòch Tònh Laëng Yeân maø ñaéc. Ñoaïn döùt möôøi hai Nhaân Duyeân, töø caùi Voâ Minh dieät cho ñeán Khoå Naõo dieät. Duyeân ñoaïn thì Thaéng Taùnh hieän, do Dieät neân ñöôïc Chöùng, ñeàu ñöôïc choã Thaéng Dieäu hieän ra toaøn veïn. Ñoù laø chæ nhôø vaøo lyù trí, rieâng mình toû bieát caùi nhieäm maàu, rieâng mình toû bieát caùi nhaân duyeân, chöa theå hoài taâm höôùng veà Ñaïi Thöøa, neân chöa thaät Giaûi Thoaùt.

Thieàn sö Ngöu Ñaàu Dung aån nöông hang ñaù, coù söï laï luøng laø traêm chim ngaäm boâng ñeán. Töù Toå xa thaáy khí töôïng, bieát choã aáy coù ngöôøi, môùi töï thaân tìm hoûi. Toå hoûi nhaø sö ôû chuøa : “Choán naøy coù ñaïo nhôn chaêng?”

Ñaùp : “Ngöôøi xuaát gia, ai chaúng phaûi laø ñaïo nhaân?”

Toå noùi : “Vaäy ai laø ñaïo nhaân?”

Nhaø sö khoâng coù lôøi ñaùp.

Moät nhaø sö khaùc noùi: “Töø ñaây vaøo nuùi khoaûng möôøi daëm, coù moät oâng thaày Dung löôøi bieáng, thaáy ngöôøi chaúng ñöùng daäy, chaúng chaép tay chaøo, khoâng phaûi laø ñaïo nhaân ö?”

Toå beøn vaøo nuùi, thaáy thaày Dung ngoài thaúng töï nhieân. Toå hoûi raèng: “ÔÛ ñaây laøm gì?”

Thaày Dung noùi: “Quaùn taâm”.

Toå noùi: “Quaùn laø ngöôøi naøo, taâm laø vaät gì?”

Thaày Dung khoâng ñaùp ñöôïc, lieàn ñöùng daäy laøm leã, noùi: “Ñaïi Ñöùc quyù quaùn nôi naøo?”

Toå noùi: “Baàn ñaïo chaúng nhaát ñònh ôû ñaâu hoaëc Ñoâng hoaëc Taây”.

Thaày Dung noùi: “Laïi bieát Ñaïo Tín thieàn sö chaêng?”

Toå noùi: “Hoûi keû khaùc aáy laøm gì?”

Thaày Dung noùi: “Baáy laâu höôùng veà thònh ñöùc, mong leã ra maét moät phen”.

Toå noùi: “Ñaïo Tín laø baàn ñaïo vaäy”.

Thaày Dung noùi: “Nhaân sao ñeán ñaây?”

Toå noùi: “Ñoäc chæ ñeán hoûi thaêm nhau. Laïi khoâng coù choã nghæ chaêng ?”

Thaày Dung chæ phía sau, chæ coù moät am nhoû, beøn daãn Toå ñeán ñoù, chung quanh am chæ thaáy loaøi hoå, baùo. Toå beøn ñöa hai tay laøm veû sôï.

Thaày Dung noùi: “Döôøng coøn caùi aáy vaäy”.

Toå noùi: “Caùi aáy laø caùi gì?”

Thaày Dung khoâng noùi ñöôïc.

Choác laùt, Toå trôû laïi choã taûng ñaù thaày Dung ngoài thieàn, vieát leân ñoù moät chöõ Phaät. Thaày Dung xem thaáy, giaät mình.

Toå noùi: “Döôøng coøn caùi aáy vaäy”.

Thaày Dung chöa hieåu, cuùi ñaàu xin noùi choã chôn yeáu. Toå trao cho phaùp moân Ñoán Giaùo, saün ñuû muoân Haïnh Boà Taùt.

Thaày Quaät Ña Tam Taïng xöù Taây Vöïc kheá ngoä nôi lôøi daïy cuûa Luïc Toå. Sau ngao du Nguõ Ñaøi, thaáy moät nhaø sö laäp am tónh toïa.

Thaày Taïng hoûi: “Ngoài moät mình laøm gì?”

Ñaùp: “Quaùn Tònh”.

Thaày Taïng noùi: “Quaùn, ñoù laø ngöôøi naøo? Tònh ñoù laø vaät gì?”

Nhaø sö laøm leã, hoûi: “Lyù aáy theá naøo?”

Thaày Taïng noùi: “OÂng sao chaúng töï quaùn töï tònh?”

Vò sö aáy ngaån ngô.

Thaày Taïng noùi: “OÂng ôû phaùi naøo ra?”

Ñaùp: “Toå Tuù Thieàn sö”.

Thaày Taïng noùi: “Xöù Taây Vöïc cuûa toâi, keû thaáp nhaát trong ngoaïi ñaïo coøn chaúng sa vaøo caùi kieán giaûi naøy, laø trô trô ngoài khoâng, ñoái vôùi ñaïo ích gì?”

Vò sö laïi hoûi: “Vò Toân sö cuûa thaày Taïng laø ai?”

Thaày Taïng noùi: “Thaày toâi laø Luïc Toå. Sao oâng chaúng sôùm ñeán Taøo Kheâ cho roõ chôn yeáu?”

Vò sö lieàn sang tham vaán Luïc Toå. Toå daïy gioáng nhö thaày Taïng. Nhaø sö lieàn ngoä nhaäp.

Neáu thaày Dung cuøng nhaø sö naøy chaúng gaëp Töù Toå, Luïc Toå, thì ñaõ chöùng Ñoäc Giaùc, Duyeân Giaùc roài vaäy. Mong gì coù ngaøy Giaûi Thoaùt ö?

Kinh: “Neáu caùc haøng Höõu Hoïc, ñaéc Töù Ñeá Khoâng, tu Ñaïo Ñeá, Nhaäp Dieät Ñeá, Thaéng Taùnh hieän ra troøn veïn, toâi ôû tröôùc ngöôøi aáy hieän thaân Thanh Vaên, vì hoï thuyeát phaùp, khieán cho Giaûi Thoaùt.

Thoâng raèng: Phaùp Töù Ñeá laø Bieát Khoå, Ñoaïn Taäp, Chöùng Dieät, Tu Ñaïo. Cho ñeán vaøo Dieät Taän Ñònh, ham meâ caùi vui Tòch Dieät, khoâng coù yù ñoä sanh, goïi ñoù laø Thanh Vaên, y vaøo tieáng daïy maø tu Ñaïo vaäy.

Toå Quy Sôn ñang ngoài, thaày Ngöôõng Sôn ñi vaøo.

Toå Quy Sôn noùi: “Hueä Tòch noùi mau, chôù sa vaøo AÁm, Giôùi!”

Ngöôõng Sôn noùi: “Hueä Tòch ñaây choã tin hieåu cuõng chaúng laäp”.

Toå Quy noùi: “OÂng choã tin hieåu chaúng coù laäp. Chaúng tin, chaúng laäp”.

Ngöôõng Sôn noùi: “Chæ ñoù laø Hueä Tòch, coøn tin gì nöõa?”

Toå Quy noùi: “Neáu nhö theá laø Ñònh Taùnh Thanh Vaên”.

Ngöôõng Sôn noùi: “Hueä Tòch ñaây, Phaät cuõng chaúng laäp”.

Toå Vaân Cö ÖÙng sai thò giaû ñem caùi khoá cho moät ñaïo giaû ôû am.

Ñaïo giaû noùi: “Töï coù caùi khoá cuûa meï sanh roài, chaúng nhaän”.

Toå ÖÙng laïi sai thò giaû hoûi: “Khi cha meï chöa sanh, thì maëc caùi gì?”

Ñaïo giaû khoâng lôøi ñaùp.

Veà sau, tòch; coù xaù lôïi ñem ñeán Toå ÖÙng.

Toå ÖÙng noùi: “Duø cho ñöôïc taùm hoäc boán ñaáu, chaúng baèng khi aáy thoát ñöôïc moät lôøi chuyeån ngöõ”.

Vò ñaïo giaû naøy, quyeát nhaän caùi khoá meï ñeû, thaät ñoù laø ñònh taùnh Thanh Vaên. Ngöôõng Sôn laïi coù theå noùi moät lôøi chuyeån ngöõ raèng, “Hueä Tòch ñaây, Phaät cuõng chaúng laäp”, thaät laø thaáy maët maøy luùc chöa sanh.

Kinh: “Neáu caùc chuùng sanh muoán taâm toû ngoä, chaúng phaïm duïc traàn, muoán thaân trong saïch, toâi ôû tröôùc ngöôøi aáy, hieän thaân Phaïm Vöông vì hoï thuyeát phaùp, khieán cho Giaûi Thoaùt.

Thoâng raèng: Phaïm Vöông, Chuùa trôøi coõi Saéc teân laø Thi Khí, ñaây goïi laø Ñaûnh Keá, ôû ñænh coõi Sô Thieàn. Baäc Ñoäc Giaùc, Thanh Vaên ôû coõi trôøi Töù Khoâng. ÔÛ döôùi laø Phaïm Vöông. Döôùi coõi Phaïm Thieân laø Luïc Duïc Thieân. Chaúng phaïm duïc traàn, chaúng nhöõng khoâng muoán caùi duïc thanh saéc thoâ keäch cuûa nhôn gian, maø caùi vui cuûa trôøi Tha Hoùa Töï Taïi cuõng chaúng öa, muoán tieán ñeán Töù Thieàn, do nieäm xaû neân trong saïch, muoán ñöôïc caùi thaân trong saïch khoâng hæ, khoâng laïc vaäy.

Toå Nam Döông Trung Quoác Sö hoûi thieàn sö Tö Khoâng Sôn Boån Tònh raèng: “OÂng töø ñaây veà sau thaáy lôøi leõ kyø ñaëc thì nhö theá naøo?”

Toå Tònh noùi: “Khoâng moät nieäm taâm ham”.

Quoác Sö noùi: “Ñoù laø chuyeän trong nhaø oâng”.

Laïi coù nhaø sö hoûi Trung Quoác Sö : “Nhö sao laø Giaûi Thoaùt?”

Quoác sö noùi: “Caùc phaùp chaúng ñeán nhau, ngay ñaây laø Giaûi Thoaùt”.

Nhaø sö noùi : “Nhö theá laø ñoaïn döùt ñi vaäy”.

Quoác Sö noùi: “Ñaõ noùi vôùi oâng laø caùc phaùp chaúng ñeán nhau, ñoaïn caùi gì?”

Töø choã töï hieän thaân Phaät thuyeát phaùp, ñeán ñaây laø naêm Phaùp Giaûi Thoaùt, ñeàu chæ ruùt veà moät ñöôøng höôùng thöôïng. Töø choã Ñeá Thích veà sau, chæ khieán cho thaønh töïu maø thoâi. Phaät Phaùp vaø theá gian phaùp, neáu thaáy ñöôïc caùi Chaân Thaät, caû thaûy naøo coù khaùc nhau.

Kinh: “Neáu caùc chuùng sanh muoán laøm Chuùa coõi Trôøi, thoáng laõnh Chö Thieân, toâi ôû tröôùc ngöôøi aáy, hieän thaân Ñeá Thích, vì hoï thuyeát phaùp, khieán cho thaønh töïu.

Thoâng raèng: Ñeá Thích coù nhieàu teân: Moät laø Thích Ñeà Hoaøn Nhaân, hai laø Kieàu Thi Ca; ôû ñænh Tu Di, boán phía, moãi phía laø taùm coõi trôøi, hôïp laïi laø ba möôi hai coõi trôøi, ñeàu thoáng laõnh heát.

Toân giaû Tu Boà Ñeà moät hoâm ñang thuyeát phaùp, vua Ñeá Thích raûi hoa xuoáng.

Toân giaû hoûi: “Hoa naøy töø trôøi ñöôïc ö?” Töø ñaát ñöôïc ö? Töø ngöôøi ñöôïc ö?”

Ñeá Thích raèng: “Chaúng phaûi vaäy”.

Toân giaû noùi: “Töø ñaâu maø ñöôïc?”

Ñeá Thích lieàn ñöa tay leân.

Toân giaû noùi: “Nhö vaäy, nhö vaäy”.

Xöa, Ñöùc Theá Toân duøng ngoïc Ma Ni chæ baøy cho Vua Trôøi ôû naêm phöông. Moãi vò noùi laø xanh, vaøng, ñoû, traéng. Theá Toân ñöa tay leân maø chæ baøy, theá maø ñeàu khoâng thaáy. Theá Toân noùi : “Ta laáy ngoïc thaät chæ baøy cho caùc oâng, maø ñeàu chaúng bieát”. Vua Trôøi ôû naêm phöông do ñoù ngoä nhaäp.

Ñeá Thích nay tröôùc Toân Giaû ñöa tay leân, caùi duïng thaät laø thaân thieát. Vua Ñeá Thích cuõng toû hieåu Thieàn vaäy.

Kinh : “Neáu caùc chuùng sanh muoán Thaân Töï Taïi, ñi khaép möôøi phöông, toâi ôû tröôùc ngöôøi aáy, hieän thaân Töï Taïi Thieân, vì hoï thuyeát phaùp, khieán cho thaønh töïu.

Thoâng raèng : Trôøi Töï Taïi töùc Trôøi Tha Hoùa Töïï Taïi. Möôïn choã gaây laøm cuûa keû khaùc, laáy laøm caùi vui rieâng mình, ñoù laø treân ñænh Duïc Giôùi. Hoaëc noùi coù rieâng choã ôû cuûa Ma Vöông, thì cuõng goàm trong Trôøi Töï Taïi.

Toân giaû Öu Ba Cuùc Ña haønh hoùa nhieàu nôi, ngöôøi ñöôïc ñoä raát nhieàu. Do ñoù, cung ma chaán ñoäng, Ba Tuaàn lo sôï, beøn duøng heát ma löïc ñeå phaù chaùnh phaùp. Toân giaû beøn nhaäp ñònh, xem xeùt nguyeân do. Ba Tuaàn ñöôïc dòp, leùn caàm chuoãi ngoïc troøng vaøo coå Ngaøi. Toân giaû xuaát ñònh, beøn laáy ba thaây cheát cuûa ngöôøi, choù vaø raén, hoùa laøm traøng hoa, doã Ba Tuaàn raèng: “OÂng cho toâi chuoãi ngoïc, thaät raát ñeïp quyù. Toâi coù traøng hoa ñeå daâng ñaùp nhau”.

Ba Tuaàn raát möøng, ñöa coå ra nhaän, boãng bieán thaønh ba thöù thaây cheát, gioøi boï nhoi ñuïc sình thoái. Ba Tuaàn gôùm gheùt, duøng heát thaàn löïc maø chaúng dôøi chuyeån, beøn bay leân coõi trôøi Luïc Duïc, baûo caùc Chuùa Trôøi, cuøng xin Phaïm Vöông, caàu ñöôïc thoaùt khoûi.

Moãi vò ñeàu noùi: “Ñeä töû cuûa Phaät thaäp löïc ñuû moïi thaàn bieán, chuùng toâi laø haïng phaøm laäu laøm sao tröø noåi?”

Ba Tuaàn noùi: “Theá thì laøm sao?”

Phaïm Vöông noùi: “OÂng neáu hoài taâm vôùi Toân Giaû, lieàn coù theå tröø döùt”.

Beøn noùi baøi keä, khieán cho hoài höôùng:

            “Ñaõ do ñaát trôït teù

            Phaûi do ñaát ñöùng daäy

            Lìa ñaát caàu ñöùng daäy

            Laøm gì coù lyù aáy”.

Ba Tuaàn nghe daïy roài, lieàn xuoáng khoûi cung trôøi, leã döôùi chaân Toân Giaû, thieát tha saùm hoái.

Toân giaû noùi: “Töø nay trôû ñi, ñoái vôùi Phaät Phaùp, oâng khoâng coøn laøm roái haïi nöõa chaêng?”

Ba Tuaàn noùi: “Toâi theà hoài höôùng Phaät Ñaïo, vónh vieãn döùt lìa ñieàu aùc”.

Toân giaû noùi: “Neáu nhö theá, oâng coù theå töï mieäng mình xöôùng leân lôøi quy y Tam Baûo”.

Ma Vöông chaép tay, xöôùng ba laàn. Traøng hoa deïp heát. Beøn vui veû nhaûy nhoùt, laøm leã toân giaû maø noùi baøi keä raèng :

            “Kính laïy Ñaáng Tam Muoäi

            Ñeä töû Thaùnh Möôøi Löïc

            Toâi nay nguyeän hoài höôùng

            Chaúng coøn söï yeáu heøn”.

Xem baøi keä Phaïm Vöông, thaät laø lyù nhieäm maàu cuûa hoài höôùng. Chaúng phaûi laø Hoùa Thaân Boà Taùt ñoù sao?

Kinh: “Neáu caùc chuùng sanh muoán Thaân Töï Taïi, bay ñi treân hö khoâng, toâi ôû tröôùc ngöôøi aáy, hieän thaân Ñaïi Töï Taïi Thieân, vì hoï thuyeát phaùp, khieán cho thaønh töïu.

Thoâng raèng: Trôøi Ñaïi Töï Taïi töùc laø Ma Heâ Thuû La Thieân. Ba maét taùm tay, côõi traâu traéng, caàm phaát traéng, ôû ñænh coõi saéc, neân bay ñi treân hö khoâng.

Kinh Nieát Baøn noùi: “Sao goïi laø kho bí maät? Gioáng nhö chöõ ( ), ba ñieåm, chuïm dính laïi thì chaúng thaønh chöõ Y, taûn ra cuõng chaúng thaønh; nhö Ma Heâ Thuû La Thieân, treân maët coù ba maét, môùi thaønh ñöôïc chöõ Y. Ba ñieåm rieâng nhau, cuõng chaúng thaønh ñöôïc. Ta cuõng nhö theá, caùi phaùp giaûi thoaùt cuõng chaúng phaûi Nieát Baøn. Thaân cuûa Nhö Lai cuõng chaúng phaûi Nieát Baøn. Ma Ha Baùt Nhaõ cuõng chaúng phaûi Nieát Baøn. Ba phaùp, moãi caùi khaùc nhau, cuõng khoâng phaûi Nieát Baøn. Nay Ta an truï ba phaùp nhö theá, vì chuùng sanh maø goïi laø nhaäp Nieát Baøn, gioáng nhö chöõ Y cuûa ñôøi”.

Toå Nham Ñaàu thöôïng ñöôøng, noùi: “Ta thöôøng nghieân cöùu kinh Nieát Baøn, trong baûy, taùm naêm thaáy hai ba ñoaïn nghóa, gioáng nhö lôøi noùi cuûa nhaø Thieàn”.

Roài laïi noùi: “Thoâi! Thoâi!”

Khi aáy, coù moät nhaø sö böôùc ra laøm leã, xin thaày noùi ra.

Toå Ñaàu noùi: “Giaùo yù cuûa ta nhö chöõ Y (   ) ba ñieåm. Thöù nhaát, höôùng veà phöông Ñoâng haï moät ñieåm, ñieåm khai maét cuûa caùc Boà Taùt. Thöù hai, höôùng veà phöông Taây haï moät ñieåm, ñieåm maïng maïch cuûa caùc Boà Taùt. Thöù ba, höôùng phöông treân haï moät ñieåm, ñieåm ñaûnh cuûa caùc Boà Taùt. Ñaây laø ñoaïn nghóa thöù nhaát. Laïi noùi, giaùo yù cuûa ta gioáng nhö banh môû cöûa treân maët cuûa Ma Heâ Thuû La Thieân, döïng ñöùng moät con maét leû. Ñaây laø ñoaïn nghóa thöù hai. Laïi noùi, giaùo yù cuûa ta nhö troáng taåm ñoäc [Tieáng cuûa caùi troáng ñoäc hay gieát ngöôøi. Kinh Nieát Baøn noùi: AÂm Thanh thöôøng truï cuûa Phaät Taùnh hay gieát haïi toäi nguõ nghòch, thaäp aùc cuûa chuùng sanh], ñaùnh moät tieáng xa gaàn nghe ñeán ñaàu cheát raùo. Ñaây laø ñoaïn nghóa thöù ba”.

Khi aáy, Thöôïng Toïa Tieåu Nghieâm hoûi: “Nhö sao laø troáng taåm ñoäc?”

Toå Ñaàu hai tay ñaët treân goái, thaúng thaân, noùi: “Haøn Tín laâm trieàu vaäy”.

Thaày Nghieâm khoâng coù lôøi leõ.

Toå Phuø Sôn Vieãn thöôïng ñöôøng: “Chö Phaät ra ñôøi döïng neân giaùo phaùp chaúng lìa Trí Nhaõn Ba Thaân, cuõng nhö ba con maét cuûa trôøi Ma Heâ Thuû La. Vì sao? Moät con thì gioït nöôùc ræ chaúng thoâng, taêng tuïc khoù bieän. Moät con thì ñaïi ñòa veïn môû, möôøi phöông suoát khaép. Moät con thì cao thaáp trong moät caùi nhìn, muoân loaïi xem baèng. Tuy nhieân nhö theá, boån phaän nhaø sö ôû choã ñöôøng loái ngaên trôû nhau phaûi coù Chaùnh Nhaõn thoâng thieân môùi ñöôïc. Bôûi theá môùi noùi ba ñôøi Chö Phaät chaúng bieát coù [Höõu vi]. Loaøi hoà ly caùi, traâu traéng ñöïc laïi bieát coù. Haõy noùi hoà ly caùi, traâu traéng ñöïc bieát coù laø coù caùi gì? Am hieåu ö?”

            Ñeâm Thu möa giaêng ngaøn nhaø vaéng

            Ngaøy luïn töïa ñaøi moät tieáng tieâu.

Ba maét treân maët cuûa Ma Heâ Thuû La Thieân nhö ba ñieåm neáu chöõ Y. Toâng moân möôïn ñoù xöôùng leân leõ huyeàn. Chôù noùi laø khoâng lôøi, AÂm Thanh aáy nhö saám!

Kinh: “Neáu caùc chuùng sanh muoán thoáng lónh Quyû Thaàn, cöùu hoä coõi nöôùc, toâi ôû tröôùc ngöôøi aáy, hieän thaân Thieân Ñaïi Töôùng Quaân, vì hoï thuyeát phaùp, khieán cho thaønh töïu.

Thoâng raèng: Thieân Ñaïi Töôùng Quaân thoáng lónh Quyû Thaàn, laøm Thöôïng Töôùng cuûa Ñeá Thích.

Ngaøi Thieân Thai Trí Giaû ban ñaàu truï ôû Ngoïc Tuyeàn.

Quan Coâng Ñaïi Töôùng Quaân öùng moäng, noùi: “Toâi cuøng con laø Quan Bình cai trò nuùi naøy laâu roài vaäy”.

Ngaøi Trí Giaû thuyeát cho giôùi ba Quy Y.

Quan Coâng theà nguyeän laøm Hoä Phaùp. Ñeán nay vaãn cöùu hoä coõi nöôùc, vaãn raát linh hieån.

Thaày Truyeàn Sôn Phoå ñeán Toå Hoaøng Long thænh yù chæ, hoûi raèng: “OÂng Anan hoûi Toå Ca Dieáp: “Ngoaøi aùo caø sa, Theá Toân phoù truyeàn phaùp gì?”

“Toå Ca Dieáp goïi lôùn: “Anan!”

“Anan öùng tieáng: “Daï”.

“Toå Ca Dieáp noùi: “Ngaõ roài caây coät phöôùn tröôùc cöûa!”

“YÙ chæ theá naøo?”

Toå Nam Coâng [Hoaøng Long] noùi: “OÂng ra khoûi ñaát Thuïc töøng ñeán Ngoïc Tuyeàn chaêng?”

Ñaùp: “Ñaõ töøng ñeán”.

Laïi hoûi: “Töøng ôû laïi chaêng?”

Ñaùp: “Moät ñeâm roài ñi”.

Toå Nam Coâng noùi: “Ñaïo traøng cuûa Trí Giaû, Quan Töôùng Quaân daâng cuùng, cuøng keát duyeân nhau luùc naøo maø ngaïi”.

Thaày Phoå laëng im. Giaây laâu hoûi lyù tröôùc. Toå Nam Coâng cuùi ñaàu.

Thaày Phoå böôùc ra raát haõi huøng, noùi: “Nghóa hoå Taây Xuyeân khoâng laøm tieâu moät caùi khaïc nhoå cuûa laõo naøy”.

Coøn Toå Thuùy Nham Chaân thöôïng ñöôøng: “Tieân Ñöùc noùi, “Vieäc naøy nhö ñoát mai ruøa. Ñoát beøn thaønh ñieàm baøy ra toát xaáu, khoâng ñoát thaønh khoâng bieát”. Ñoát cuøng chaúng ñoát, lieàn laø hoa maét. Thöôïng Lam [Töï xöng] thì chaúng theá, khoâng coá chaáp, khoâng nhaát ñònh. Hö khoâng côõi ngöïa, ñaát haïn ñi thuyeàn. Nuùi Nam khôûi maây, nuùi Baéc möa xuoáng!”

Beøn caàm caây gaäy leân, noùi raèng: “Caây gaäy hoùa laøm Thieân Ñaïi Töôùng Quaân ñi khaép boán thieân haï. Coù giöõ tieát hay chaúng giöõ tieát, coù giôùi haïnh hay chaúng giôùi haïnh, nhaát thôøi taâu cuøng trôøi Ñeá Thích”.

Beøn heùt, noùi:

            “Tröôïng phu töï coù chí xoâng trôøi

            Chaúng höôùng ñöôøng ñi Nhö Lai ñi”.

                        (Tröôïng phu töï höõu xung thieân chí

                        Maïc höôùng Nhö Lai haønh xöù haønh).

Lieàn ñaùnh vaøo baøn moät caùi.

Hai vò toân tuùc ñaây, ñeàu ñem Ñaïi Töôùng Quaân maø thuyeát phaùp. Töùc laø vì Ñaïi Töôùng Quaân maø thuyeát phaùp vaäy.

Kinh : “Neáu caùc chuùng sanh muoán thoáng lónh theá giôùi, baûo hoä chuùng sanh, toâi ôû tröôùc ngöôøi aáy, hieän thaân Töù Thieân Vöông, vì hoï thuyeát phaùp, khieán cho thaønh töïu.

Thoâng raèng : Töù Thieân Vöông ôû giöõa nuùi Tu Di. Maët trôøi maët traêng ñi qua voøng tröôùc cung. Ñoù laø thaàn cuûa Ñeá Thích baûo hoä cho boán coõi thieân haï [Töù Ñaïi Chaâu].

Quan Luïc Ñaïi Phu hoûi Toå Nam Tuyeàn : “Thieân Vöông ôû ñòa vò naøo?”

Toå Tuyeàn noùi: “Neáu laø Thieân Vöông, thì chaúng phaûi ñòa vò”.

OÂng Luïc noùi: “Ñeä töû nghe noùi Thieân Vöông ôû Sô Ñòa”.

Toå Tuyeàn noùi: “Ñaùng duøng thaân Thieân Vöông ñeå ñöôïc ñoä, lieàn hieän thaân Thieân Vöông, vì ñoù thuyeát phaùp”.

Thöû noùi xem Nam Tuyeàn noùi Giaùo hay noùi Toâng?

Kinh: “Neáu caùc chuùng sanh muoán sanh nôi Thieân Cung, sai khieán Quyû Thaàn, toâi ôû tröôùc ngöôøi aáy, hieän thaân Thaùi Töû cuûa Töù Thieân Vöông, vì hoï thuyeát phaùp khieán cho thaønh töïu.

Thoâng raèng: Theo phaåm Phoå Moân, coù thaàn Chaáp Kim Cang khoâng coù Quoác Thaùi Töû. Nhöng sai khieán Quyû Thaàn laø Thaàn Chaáp Kim Cang töùc laø moät loaïi Quoác Thaùi Töû vaäy.

Thaùi Töû Na Tra, con Tyø Sa Moân Thieân Vöông, moãi nöûa ñeâm theo haàu Tuyeân Luaät Sö, hoaëc ñôõ chaân cho khoûi teù, hoaëc ñaøm luaän thaéng caûnh Nguõ Ñaøi Sôn. Ñoù laø choã Nhò Thöøa khoâng bieát noåi. Ñaây laø ghi cheùp laïi roõ raøng trong truyeän Luaät Sö.

Coù nhaø sö hoûi Thieàu Quoác Sö: “Thaùi Töû Na Tra loùc thòt traû laïi cho meï, cheû xöông traû laïi cho cha. Sau ñoù hieän laïi boån thaân, vaän duïng ñaïi thaàn löïc, ôû treân toøa sen, vì cha meï thuyeát phaùp; chöa roõ nhö theá naøo laø thaân Thaùi Töû?”

Ñaùp raèng : “Moïi ngöôøi ñeàu thaáy Thöôïng Toïa hoûi”.

Nhaø sö aáy hoûi: “Nhö theá töùc coõi Ñaïi Thieân ñoàng moät Chaân Taùnh vaäy”.

Quoác Sö noùi: “Phaûng phaát töïa khuùc ñaøn môùi nghe, laïi bò gioù thoåi thaønh ñieäu khaùc”.

Ngaãm nghó choã naøy thì thaân Thaùi Töû, thaân Boà Taùt moïi thöù choïn xeùt ñeàu chaúng coù ra ñöôïc.

Kinh: “Neáu caùc chuùng sanh muoán laøm Vua coõi ngöôøi, toâi ôû tröôùc ngöôøi aáy, hieän thaân Vua, vì hoï thuyeát phaùp, khieán cho thaønh töïu.

Thoâng raèng: Töø Vua Kim Luaân, cho ñeán Vua Tuùc Taùn ñeàu laø Vua cuûa loaøi ngöôøi vaäy. Kinh Phaùp Hoa chæ noùi ñeán Tieåu Vöông, ñeàu laø chæ Vua trong loaøi ngöôøi.

Vua Vaên Toâng nhaø Ñöôøng raát thích con soø. Quan Söû mieàn duyeân haûi luùc tröôùc thöôøng chuyeån daâng, ngöôøi phaûi nhoïc meät. Moät hoâm, trong ngöï coå coù con cheû chaúng môû ra. Vua laáy laøm laï, lieàn ñoát höông caàu khaån; beøn môû ra, thì thaáy hình dung cuûa vò Boà Taùt, töôùng thanh tònh ñaày ñuû. Vua beøn laáy hoäp baèng caây höông ñaøn ñoû maø ñöïng, gaám toát bao treân, hieán cho chuøa Höng Thieän, ñeå cho chuùng taêng chieâm ngöôõng, leã baùi. Vua hoûi quaàn thaàn ñaây laø ñieàm laønh gì? Beøn taâu ôû nuùi Thaùi Nhaát chæ coù thieàn sö Chính, roõ saâu Phaät phaùp, xin chieáu môøi hoûi. Vua lieàn xuoáng chieáu môøi sö ñeán ñeå hoûi vieäc aáy.

Toå Chính noùi: “Ñaùng duøng thaân naøy ñeå ñöôïc ñoä, lieàn hieän thaân naøy, vì ñoù thuyeát phaùp”.

Vua noùi: “Thaân Boà Taùt ñaõ hieän maø chöa nghe thuyeát phaùp”.

Toå Chính noùi: “Beä haï thaáy ñaáy laø thöôøng ö ? Laø phi thöôøng ö?”

Vua noùi: “Söï laï ít thaáy, Traãm raát tin vaäy”.

Beä Haï ñaõ nghe thuyeát phaùp roài vaäy”.

Loøng vua vui veû, ra chieáu cho chuøa chieàn trong thieân haï, moãi nôi ñeàu laäp töôïng Quan AÂm, ñeå ñeàn ñaùp vieäc toát laønh ñaëc bieät aáy.

Con soø ñoù duøng caùi khoâng noùi maø noùi, Toå Chính duøng lôøi noùi maø noùi; ñeàu laø Hoùa Thaân ñoù vaäy.

Kinh: “Neáu caùc chuùng sanh muoán laøm chuû gia ñình danh tieáng, theá gian kính nhöôøng, toâi ôû tröôùc ngöôøi aáy, hieän thaân Tröôûng Giaû, vì hoï thuyeát phaùp, khieán cho thaønh töïu.

Thoâng raèng: Baäc Tröôûng Giaû coù ñuû möôøi ñöùc laø doøng doõi sang quí, ñòa vò cao, giaøu lôùn, oai theá maïnh meõ, trí saâu xa, tuoåi thoï, haïnh trong saïch, ñaày ñuû leã nghi, treân khen, döôùi phuïc, gioáng nhö baäc nguyeân laõo cuûa quoác gia.

OÂng Lyù tröôûng giaû teân laø Thoâng Huyeàn, ngöôøi Ñoâng Baéc Thaùi Nguyeân, hoaëc goïi laø baäc Toân Thaát nhaø Ñöôøng. Naêm Thöù Baûy Khai Nguyeân, ôû aån nôi Thoå Khaùm nuùi Phöông Sôn, laøm boä Hoa Nghieâm Hieäp Luaän goàm boán möôi pho. Coïp quyø ñoäi kinh, roàng thaàn hoùa suoái. Ngaøy coù Thieân Nöõ haàu phuïng, ñeâm thì aùnh saùng cuûa traêng thay ñuoác. Ngaøy thò tòch, chim thuù buoàn keâu, khí saùng toät trôøi. Tuoåi thoï chín möôi saùu.

OÂng Tröông Voâ Taän cho laø Ñöùc Vaên Thuø, Phoå Hieàn hieän huyeãn thaân, ñaâu bieát chaúng phaûi Ñöùc Quan AÂm hieän huyeãn thaân vaäy ö?

Kinh: “Neáu caùc chuùng sanh thích ñaøm luaän nhöõng danh ngoân, giöõ mình trong saïch, toâi ôû tröôùc ngöôøi aáy, hieän thaân Cö Só, vì hoï thuyeát phaùp, khieán cho thaønh töïu.

Thoâng raèng: Nghe roäng hieåu nhieàu, chaúng caàn quan töôùc, cuûa caûi giaøu coù, giöõ chí lieâm khieát, goïi laø Cö Só.

OÂng Baøng Uaån, hieäu Ñaïo Huyeàn, ngöôøi xöù Haønh Döông sôùm ngoä söï moûi nhoïc cuûa ñôøi, chí tìm caàu chaân lyù.

Ban ñaàu, ra maét Toå Thaïch Ñaàu, hoûi raèng: “Chaúng cuøng muoân phaùp laøm baïn löùa, aáy laø ngöôøi naøo?”

Toå Ñaàu laáy tay bòt mieäng.

Hoaùt nhieân tænh ngoä.

Ngaøy noï, Toå Ñaàu hoûi: “Töø khi gaëp laõo taêng ñeán nay, vieäc haøng ngaøy cuûa oâng theá naøo?”

Cö só ñaùp: “Neáu hoûi vieäc duøng haøng ngaøy, töùc khoâng coù choã môû mieäng”.

Beøn trình keä:

            “Vieäc haøng ngaøy khoâng khaùc

            Rieâng ta töï an baèng

            Moãi moãi khoâng naém, boû

            Choán choán chaúng choáng ngaên

            Loän xoän ai baøy nhæ?

            Non Khöu baët buïi traàn

            Gaùnh nuôùc cuøng vaùc cuûi

            Ñoù: dieäu duïng, thaàn thoâng”.

Toå Ñaàu baèng loøng, hoûi : “OÂng duøng aùo ñen hay traéng?”

Cö só noùi: “Nguyeän theo choã thích”.

Beøn chaúng caïo, nhuoäm.

Sau ñeán tham vaán Ñöùc Maõ Toå, hoûi raèng: “Chaúng cuøng muoân phaùp laøm baïn löùa, aáy laø ngöôøi naøo?”

Ngaøi Maõ Toå noùi: “Ñôïi oâng hôùp moät nguïm heát nöôùc Taây Giang, ta seõ vì oâng noùi!”

Cö só ngay lôøi noùi nhaän lieàn huyeàn chæ. Beøn ôû laïi tham hoïc hai naêm.

Coù baøi keä raèng:

            “Coù trai chaúng cöôùi

            Coù gaùi chaúng gaû

            Caû nhaø sum vaày laïi

            Cuøng noùi lôøi Voâ Sanh”.

Töø ñoù cô phong nhanh leï, caùc nôi ñeàu höôùng veà.

Cö só xöù Ñoâng Ñoä, phaûi laáy hoï Baøng laøm ñaàu. Vôï choàng, trai gaùi ñeàu leân Voâ Thöôïng Giaùc. Ñoù laø haäu thaân cuûa Duy Ma, Kim Tuùc roäng noùi Phaùp Moân Baát Nhò. Cuõng chaúng laø xöa cuõ vaäy.

Kinh: “Neáu caùc chuùng sanh muoán trò coõi nöôùc, chia roõ bang aáp, toâi ôû tröôùc ngöôøi aáy, hieän thaân Teå Quan, vì hoï thuyeát phaùp, khieán cho thaønh töïu.

Thoâng raèng: Nhö Lai duøng boán vieäc ñeå daãn daét chuùng sanh, cuøng hoï ñoàng söï. Lôøi deã hieåu, cô deã hôïp. Nhöng Teå Quan aáy, ñeàu yû taøi ngheä, ñeàu chaáp nghò luaän, chaúng phaûi ñoàng böïc thì khoù theå noùi cuøng. Neân hieän thaân Teå Quan ôû ñôøi ñeå cuøng loaïi vaäy.

OÂng Hieán Coâng Bieän Trieäu Thanh ngoaøi boán möôi tuoåi deïp boû thanh saéc, chí taâm vaøo Toâng Giaùo. Gaëp Toå Phaät Hueä ôû Nam Thieàn. Ngaøy ngaøy oâng ñeàu laân la ñeán, Toå Hueä chaúng thoát moät lôøi. Sau giöõ Thanh Chaâu, ngoaøi vieäc chaùnh quyeàn, phaàn nhieàu tónh toïa. Boãng seùt noå lôùn kinh hoàn, lieàn kheá ngoä.

Laøm baøi keä raèng:

            “Coâng sôû laëng ngoài yeân treân gheá

            Nguoàn taâm chaúng ñoäng nhö nöôùc trong

            Moät tieáng seùt aàm, khai cöûa ñaûnh

            Keâu leân xöa tröôùc töï nhaø mình”.

Toå Hueä nghe ñöôïc, cöôøi raèng: “OÂng Trieäu öa noùi vaên veû vang raân, nhæ”.

Coù OÂng Phuù Trònh Coâng Baäät ban ñaàu ñoái vôùi toâng moân chöa coù choã höôùng vaøo, oâng gaéng khuyeân, vieát thô raèng: “Troäm nghó, nhö Ngaøi, cöïc kyø giaøu sang nhö theá, dö daät ñaïo ñöùc nhö theá, ñaày ñuû phöôùc thoï an vui nhö theá, cao quyù nhaøn haï hö aån nhö theá, chæ coù choã chöa löu yù saâu xa, laø moät chuyeän ñaïi söï nhaân duyeân cuûa Nhö Lai maø thoâi. Neáu hay thaønh thaät chuyeân caàu choã chöùng ngoä, aét coù ngaøy xin laøm moân haï chuùc möøng”.

Trònh Coâng nhôø oâng thöùc tænh khuyeán khích, ngaøy ñeâm chaúng boû, tinh taán trong ñaïo. Nghe thieàn sö Ngung, chuû Ñaàu Töû, beøn ñeán gaïn hoûi choã nghi. Gaëp Toå Ngung ñang leân toøa, thaáy Ngaøi nhìn laïi nhö voi chuùa quay ñaàu, hôi tænh ngoä, beøn giöõ leã ñeä töû. Toå baûo thò giaû cho vaøo thaát.

Toå Ngung lieàn noùi: “Töôùng Coâng ñaõ vaøo, Phuù Baät coøn ôû ngoaøi!”

OÂng nghe qua, moà hoâi toaùt öôùt löng, beøn ñaïi ngoä.

Vieát baøi keä gôûi Vieân Chieáu:

            “Vöøa gaëp Ngung Coâng, ngoä nhaäp thaâm

            Ñöôïc truyeàn leùn luùt laõo sö taâm

            Ñoâng Nam chôù noùi non soâng caùch

            Ngaøy ñoái linh quang vôùi dieäu aâm”.

Ñaây laø duøng thaân Teå Quan, vì Teå Quan thuyeát phaùp maø ñöôïc chöùng vaäy. Thaät ñuû laøm khuoân maãu cho ñôøi.

Kinh: “Neáu caùc chuùng sanh thích nhöõng soá thuaät, nhieáp giöõ thaân taâm, toâi ôû tröôùc ngöôøi aáy, hieän thaân Baø La Moân, vì hoï thuyeát phaùp, khieán cho thaønh töïu.

Thoâng raèng: Baø La Moân ñaây goïi laø Tònh Haïnh, raát toân suøng ngoaïi ñaïo, nhö thôø Löûa, Nöôùc, töùc laø haïng soá thuaät, nhieáp taâm, veä sanh ñeå töï an vaäy. Soá thuaät hoøa hôïp vôùi xem töôùng, phöông phaùp thieân vaên xem söï thònh suy.

Toå Cöu Ma La Thaäp doøng doõi Baø La Moân, neân xem boùi hoïa, phöôùc nhieàu ñieàu ñuùng kyø laï, soá thuaät cuûa Ngaøi keå ra khoâng heát.

OÂng Thò Lang Lyù Haïo luùc nhoû xem Thuû Laêng Nghieâm, nhö veà ñaát cuõ; sau ñeán Minh Quaû Ñaàu Thaønh nhaäp thaát.

Toå ÖÙng Am voã vaøo ngöïc, noùi: “OÂng Thò Lang cheát roài ñi ñaâu, nhæ?”

OÂng haõi huøng toaùt moà hoâi.

Toå Am quaùt ñuoåi ra.

Coâng ruùt lui tham cöùu. Chöa bao laâu thì ñeán choã aùo dieäu, laøm baøi keä gôûi cho OÂng Nghieâm Khöông Trieàu, baïn ñoàng tham, raèng:

            “Cöûa coù quaùn Toân Taån

            Nhaø coù vôï Cam Chí

            Ñeâm nguû roài saùng daäy

            Ai ngoä vôùi ai meâ”.

Toå Am khen toát.

Coù thaày Duïc Yeân Chi cuõng hoïc ñaõ laâu vôùi Toå ÖÙng Am, coù hôi töï phuï.

OÂng taëng baøi keä raèng :

            “Chaúng caàn son phaán töï phong löu

            Ñöôøng thieàn maáy noãi ñeán ñaây thoâi

            Qua suoát xöa nay chuoàng cuõi nhoát

            Ñeán ñi trong aáy chòu aên ñoøn”.

Xem söï giao du cuûa OÂng Lyù, ñoù laø laáy haïnh Baø La Moân maø ñöôïc chöùng. Thöôøng thöôøng ñeàu coù, ñaâu chæ moät mình Cam Chí coù Tònh Haïnh thoâi ñaâu.

]

THIỀN TÔNG VIỆT NAM