Thanh Mai sôn vôùi Thieàn sö Phaùp Loa
Rôøi Coân
Sôn, xe chaïy theo nhöõng con ñöôøng queâ ñaát ñoû ñeán Thanh Mai sôn
thuoäc huyeän Chí Linh, tænh Haûi Höng.
Khoâng ñeïp vaø
traàm mình giöõa röøng thoâng cuùc nôû tieát truøng döông nhö Coân Sôn,
khoâng maøu saéc chôi vôi gôïi saéc maøu nhö “Ñöôøng ñi leân” cuûa Truùc
Thieân, khoâng chaäp chuøng maây noåi theo nhòp böôùc cuûa ngöôøi leân keû
xuoáng nhö Höông Sôn, Yeân Töû Sôn… Thanh Mai sôn traàm maëc khieâm cung,
bình laëng sôn sô. Moät maøu nuùi. Moät maøu khoâng. Coù leõ vì theá,
Thanh Mai sôn ñaõ ñöôïc Thieàn sö Phaùp Loa choïn laøm nôi yeân nghæ sau
cuøng.
Thieàn sö Phaùp
Loa vôùi phaùt tích kyø ñaëc cuûa Ngaøi cuõng ñuû ñeå cho ta thaáy Thieàn
sö laø moät baäc phaùp khí hieám coù. Vaø ñaõ laø taêng só Vieät Nam,
thieát töôûng chuùng ta khoâng theå khoâng bieát sô löôïc ñoâi neùt veà
Ngaøi.
Sö sinh naêm 1284.
Tröôùc khi sinh, thaân maãu Sö naèm moäng thaáy coù ngöôøi trao cho thanh
thaàn kieám. Töø ñoù baø bieát mình coù thai. Nhöng vì quaù chaùn ngaùn
vôùi taùm laàn sinh tröôùc toaøn laø con gaùi, neân laàn naøy baø coá tình
uoáng thuoác phaù thai. Phaù tôùi boán laàn maø thai nhi vaãn chaúng sôï.
Baø ñaønh chòu. Ñeán khi sinh ra Sö, hay tin laø trai, baø vui möøng khoân
taû vaø vì theá neân Ngaøi coù teân laø Ñoàng Kieân Cöông.
Caøng lôùn, Sö
caøng ñænh ngoä khaùc ngöôøi. Mieäng khoâng noùi lôøi aùc, aên khoâng
thích thòt caù. Naêm 21 tuoåi, Sö gaëp Ñieàu Ngöï Giaùc Hoaøng lieàn xin
xuaát gia. Ñieàu Ngöï troâng thaáy baèng loøng noùi:
- Keû naøy coù
ñaïo nhaõn, sau aét laøm phaùp khí, vui veû töï ñeán ñaây.
Sö haàu haï beân
caïnh Ñieàu Ngöï, ra vaøo ñeàu thöa hoûi, laâu ngaøy coù choã tænh. Moät
hoâm, Sö trình keä bò Ñieàu Ngöï cheâ. Sö thöa thænh maáy phen, Ñieàu Ngöï
daïy phaûi töï tham. Sö vaøo phoøng ñaàu oùc naëng tróu, thöùc ñeán quaù
nöûa ñeâm, boãng thaáy boâng ñeøn taøn ruïng, Sö chôït ñaïi ngoä. Sö ñem
choã ngoä trình leân Ñieàu Ngöï vaø ñöôïc aán chöùng. Töø ñaây, Sö theä
nguyeän tu theo möôøi hai haïnh Ñaàu-ñaø. Sau khi thoï ñaïi giôùi, thaáy
choã tu hoïc cuûa Sö ñaõ thaønh ñaït, Ñieàu Ngöï ban cho Sö hieäu Phaùp
Loa.
Phaät giaùo ñôøi
Traàn baét ñaàu môû ra moät thôøi kyø phaùt trieån roäng khaép keå töø khi
Giaùo hoäi Truùc Laâm Yeân Töû coù ñöôïc caùnh tay hoã trôï ñaéc löïc cuûa
Sö. Coù theå noùi, ngoaøi vieäc noái naém toâng phong, laõnh ñaïo Giaùo
hoäi Truùc Laâm Yeân Töû do Ñieàu Ngöï uûy thaùc, Ngaøi coøn hoaøn thaønh
xuaát saéc caùc coâng taùc Phaät söï quan troïng khaùc nhö taïo töï, ñoä
taêng, thuyeát giaûng vaø ñaùng keå nhaát laø in aán boä Ñaïi Taïng kinh
Vieät Nam ñaàu tieân, nhöng raát tieác ñeán nay ñaõ khoâng coøn. Ngaøi
quaû thaät laø moät taám göông saùng cho taêng só Vieät Nam, suoát moät
ñôøi haønh ñaïo vaø hoùa ñaïo khoâng bieát meät moûi.
Caøng ñi leân,
Thanh Mai sôn caøng u tòch saâu kín. Ñeå baát ngôø, qua moät gheành suoái
vaéng, baät leân toøa coå thaùp reâu phong vôùi hai chöõ “Vieân Thoâng”
hieån hieän nhö chính coâng haïnh troøn ñaày cuûa Toå sö. Ngaøi ñeå nhuïc
thaân laïi Thanh Mai sôn nhö moät söï gaén boù chung thuûy vôùi nuùi röøng
cuûa moät sôn taêng thoaùt tuïc, duø bao naêm goùt chaân coù daãm moøn
loái vaøo cung vaøng ñieän ngoïc hay qua laïi doïc ngang trong caùt buïi
phuø du.
Toâi nhôù tuoåi
cuûa Toå sö tòch nhöng toâi khoâng daùm nhaéc ñeán. Bôûi vì tuoåi thoï
cuûa moät Thieàn sö thaät ngaén nguûi maø cuõng thaät voâ taän trong giôùi
haïn cuûa moät traàn gian naøy. Baøi thô töø bieät chuùng cuûa Ngaøi ñaõ
noùi leân ñöôïc taát caû ñieàu ñoù:
Vaïn duyeân taøi ñoaïn nhaát thaân nhaøn,
Töù thaäp dö nieân
moäng huyeãn gian.
Traân troïng chö
nhaân höu taù vaán,
Na bieân phong nguyeät caùnh man khoan.
Dòch:
Muoân duyeân caét
ñöùt moät thaân nhaøn,
Hôn boán möôi naêm
giaác moäng traøng.
Nhaén baûo moïi
ngöôøi thoâi chôù hoûi,
Beân kia traêng gioù
roäng theânh thang.
Trong caùc noãi
khoå cuûa nhaân sinh, coù leõ noãi khoå lôùn nhaát laø noãi khoå töû
bieät. Nhöng baøi thô cuûa Thieàn sö tuyeät nhieân khoâng coù noãi ñau
thöông, khoâng coù lôøi nuoái tieác maø ngöôïc laïi toaùt leân phong thaùi
ung dung, thanh thaûn cuûa moät thieàn taêng trôû veà queâ xöa. Neûo
thieân sôn vaïn thuûy, caûnh baùt côm ngaøn nhaø… vaïn söï giai khoâng.
Ngaøi traû giaác moäng laïi cho muoân duyeân ñeå ñi veà “Beân kia
traêng gioù roäng theânh thang”. Nheï nhaøng, thanh thaûn ñeán voâ
cuøng.
Chieàu quaù. Toâi
theo Thaày xuoáng nuùi. Caû moät toøa Thanh Mai söøng söõng giöõa trôøi.
Coû caây cuõng baøng baïc trong saéc saéc khoâng khoâng, nhö noùi nhö
cöôøi, nhö coù nhö khoâng.
Sö coù noùi
moät chieàu
gheù Thanh Mai.
Taêng baøo
chuùng duyeân
Thaàn taêng gôûi
laïi.
Vaïn coå
thieân nhai
Sö ñi veà…
Thoâi nheù! Thanh
Mai. |