Thöôûng bieån
Xe laên baùnh.
Moät ngaøy thöôûng
bieån cuûa Linh Chieáu ñaõ taøn khi chieàu buoâng. Toâi vaãn coøn soùt
laïi treân baõi chieàu hoâm aáy laãn tieáng soùng coàn. Moät tia naéng
giaø vöøa ruû xuoáng. AÙnh taø huy ñaõ vuït taét. Toâi khoâng theå chaàn
chöø döôùi baõi bieån ñöôïc nöõa.
Con ñöôøng daãn
leân Chaân Chieáu chöa quen laém, coû caây coøn laï daáu chaân ngöôøi.
Toâi vaøo chuøa, ngoài tröôùc hieân chôi moät chuùt. Coâ böôùc tôùi hoûi:
- Sao Chieáu
khoâng ñi Ngoïc Haûi chôi?
- Daï… thoâi.
- Chieàu nay ôû
ñaây laøm gì vaäy?
- Daï, khoâng coù
laøm gì.
- Ñoïc saùch
khoâng?
- Daï.
- Coù saùch Nhi
Ñoàng neø.
Toâi baät cöôøi.
Caàu trôøi cho toâi maõi maõi laø treû nhoû.
***
Toâi quan heä khaù
laâu vôùi coâ qua nhöõng laàn saùch vôû nhöng ít khi gaëp gôõ. Cho ñeán
baây giôø, moãi laàn ñoái dieän nhau toâi vaãn chöa quen baét chuyeän.
Xoay sang chò Mai,
toâi hoûi:
- Chieàu nay chò
chôû coâ ñi Ngoïc Haûi, chuïp ñöôïc maáy “poâ” maët trôøi laën roài?
- Chuïp chuïp caùi
quyû gì! Ba ñaùm maây haéc aùm.
Coâ nhìn toâi
nhöôùng maét khoe:
- Chò chuïp cho
Mai moät kieåu “giang tay oâm maët trôøi ruïng”.
Caû ba cuøng
cöôøi. Maâm côm ñaõ coù saün, coâ vaø chò Mai chæ vieäc aên.
Toâi böôùc xuoáng
theàm, laàn ra phieán ñaù tröôùc ngoõ. Meät moûi sau moät ngaøy nhaûy
soùng vôùi huynh ñeä, baây giôø ñöôïc thaû böôùc moät mình giöõa nuùi
röøng thanh vaéng, toâi caûm thaáy deã chòu hôn. Töø treân cao, nhìn thaáy
soùng ñeâm traéng xoùa nhö thaùch ñoá, nhö treâu ngöôi cuøng tueá nguyeät,
cuøng maët nöôùc meânh moâng, baát chôït toâi ruøng mình… Moät tình côø
naøo ñoù ñaõ xui khieán chuùng ta quay cuoàng trong nhöõng côn loác voïng
ñoäng baát keå ñeâm ngaøy, ñeå roài sau ñoù ai seõ phaûi chòu bao caûnh
thaêng traàm ñaây? Thaät khoâng maø nhö coù. Roài cuõng seõ coù moät tình
côø naøo ñoù, khi chuùng ta heát söùc vaát vaû ñeå giaønh laáy söï soáng
ngay beân bôø vöïc thaúm, thì boãng nhieân moïi söï ñôøi ñöôïc ruõ saïch
ñi heát, traû laïi caùi uyeân nguyeân buoåi ban ñaàu. Thaät coù maø nhö
khoâng.
- Haïnh Chieáu ôi!
Chieáu ñaâu roài?
- Daï em ñaây.
- Ñi ñaâu vaäy?
- Em hoùng maùt
moät tí.
- Voâ ñaây noùi
nghe neø. Trôøi toái roài, ñi ñaâu moät mình ôû ngoaõi vaäy, ma baét ñoù
nghen.
- Daï, em voâ
ngay.
- Baây giôø Chieáu
muoán thöùc chôi hay muoán nguû?
- Daï nguû.
- ÔØ, nguû ñi. Chò
cuõng meät quaù roài.
Chung voâ muøng
chôù deã gì maø toâi nguû ñöôïc. Caùi cöûa soå ñaõ ñoùng kín mít. Ngoäp
thaáy moà, maø toâi ñaâu daùm môû taïi vì coâ sôï gioù.
Xoay qua trôû
laïi, thaáy chæ toaøn laø ñaàu troïc chung quanh. Toâi töï hoûi:
- Taïi sao mình ñi
tu?
Roài töï traû
lôøi:
- Cuõng chaúng
bieát taïi sao.
Tuoåi nhoû theo
nhau nhö trang saùch. Lôùn leân laø ñaõ vaøo chuøa roài. Thuù thaät, toâi
coù hôi nhaùt khi thaáy caùi thaûm caûnh vôõ tan, khoå ñau cuûa bao ngöôøi
ñi tröôùc neân thay vì bon chen treân ñöôøng ñôøi, toâi ñaõ muoán naùu
mình moät nôi khieâm toán hôn töø thuôû coøn caép saùch ñeán tröôøng. Chöù
cuõng chaúng hay ho gì.
ÔÛ ngoaøi traéng
caû moät trôøi traêng. Nhôø coù maáy khuoân boâng gioù neân toâi keù ñöôïc
ñoâi sôïi aùnh saùng. Giôø naøy maø daïo maùt moät voøng thì söôùng bieát
maáy.
- Caùi gì maø laên
qua loän laïi hoaøi vaäy Chieáu?
- Daï, nguû khoâng
ñöôïc coâ ôi.
- Caùi gì maø
khoâng ñöôïc. Nguû ñi.
Gheâ thaät. Coâ
coù maùu laõnh ñaïo ñaày mình. Ñaõ vaøo giaác maø cuõng coøn kieåm soaùt
khít khao. Baän naøy thì nguû ñöôïc hay khoâng gì, toâi cuõng naèm im re.
Maát töï do quaù.
***
Ñeâm ñaõ qua.
Ngoài trong phoøng
thoaùng nghe tieáng ai haùt, nhöng khoâng roõ haùt caùi gì. Toâi baät daäy
ra ngoaøi vaø baét gaëp coâ… Coâ haùt thì ñöôïc.
- Saùng nay Chieáu
veà haû?
- Daï.
- Maáy giôø?
- Coù leõ em veà
sôùm. Nhöng coøn tuøy chò Mai.
- AØ, chò coù nhôø
Mai ra beán xe moät chuùt. Chieáu ñôïi nha.
Toâi gaät ñaàu vaø
ngoài vaøo baøn aên.
Chaân Chieáu vaãn
coøn ñôn sô laém. Cuøng vôùi Chaân Nguyeân, caû hai ra ñôøi nhö moät giaác
mô. Vaø coù leõ giaác mô cuûa Chaân Nguyeân huyeàn aûo hôn nhieàu. Haõy
ñôïi xem.
Côm saùng xong.
Moïi ngöôøi cuõng laàn löôït keùo nhau ra bieån.
- Chieáu ôi! Taém
caùi roài haõy veà.
Toâi löôõng löï vì
khoâng bieát chò Mai ñi laâu mau.
- Chò laáy ñoà cho
thay nha?
- Daï thoâi.
- Hoûng taém haû?
- Em daïo bôø
bieån thoâi. Coâ thay ñoà ñi.
- ÔØ, chôø chò
chuùt.
Trong khi chôø
ñôïi, toâi phoùng nhanh leân nhöõng taûng ñaù cheânh cheách söøng söõng
phía tröôùc chuøa, laëng nhìn xuoáng bieån. Thaät khoâng cöôøng ñieäu
chuùt naøo ñeå noùi raèng coù moät haáp löïc voâ hình giöõa nuùi vaø bieån
khi traêng leân vaø vaøo luùc naøy:
Trôøi ñaát thanh
thanh maøu nhö yù,
Röøng oâm boùng
nguû döôùi söông gaày,
Traêng vaø traêng
löng trôøi ñaùy nöôùc,
Ñeâm trôû mình
ngöôøi vaãn ngoài ñaây.
Trôøi thaáp xuoáng
laøn maây,
Maây nghieâng
xuoáng ñaàu caây,
Caây nghieâng mình
xuoáng ñaát,
Ñaát voøng leân
trôøi maây…
(Coù maët - Truùc Thieân)
Ñöùng thaû hoàn
thaät laâu ñeán khi nghe tieáng goïi, toâi giaät mình chaïy xuoáng beân
coâ, khoâng queân keøm theo moät caùi nhìn bieát loãi.
- Ñi ñaâu hoaøi
vaäy, chaên Chieáu coøn cöïc hôn chaên traâu nöõa aø. Neø, ñoäi noùn voâ.
Toâi le löôõi ñoùn
laáy chieác noùn vaø caû hai cuøng höôùng ra bieån. Treân ñöôøng ñi coâ
gôïi chuyeän:
- Haïnh Chieáu
neø, ôû Linh Chieáu vui khoâng vaäy?
- Daï cuõng bình
thöôøng.
- Bình thöôøng laø
sao?
Chôït luùc aáy,
toâi môùi nhaän ta mình aên noùi voâ duyeân taän cuøng. Sôï coâ cuït
höùng, toâi beøn choáng choûi:
- Daï vui. Nhöng
laâu laâu cuõng coù buoàn. Coøn coâ thì sao?
- ÔØ, cuõng ñöôïc.
Laïi moät caâu
traû lôøi töông töï. Toâi möøng thaàm, ñaâu phaûi chæ coù mình toâi noùi
chuyeän nhö vaäy… A! Xin loãi.
- Nhöng…
Moät tieáng
“nhöng” ngaäp ngöøng döôøng nhö höõu yù. Toâi im laëng chôø ñôïi. Chuùng
toâi ñi thaät chaäm vaø coâ baét ñaàu noùi:
- Khoâng bieát coù
phaûi töï baøo chöõa khi noùi raèng ôû vaøo vai troø vaø traùch nhieäm
cuûa chò, bình tónh ñeå quaùn saùt, ñoái ñaàu, quyeát ñònh moïi coâng
vieäc trong cuõng nhö ngoaøi maø vaãn khoâng queân mình thì thaät khoù
quaù. Moái quan heä giöõa söï chòu ñöïng, toån thaát vaø tình yeâu thöông
huynh ñeä luoân laø nhöõng veá ñoái khieán chò coù nhieàu suy nghó. Chò
khoâng traùch ai cuõng khoâng beânh vöïc cho mình. Nhöng phaûi noùi, taát
caû ñaõ daïy chò bieát bao ñieàu. Traûi qua khoâng ít laàn thöû thaùch,
phaïm nhöõng sai laàm, coù leõ chò ñaõ tröôûng thaønh nhanh choùng hôn.
Chò tin nhö vaäy.
Ngaøy xöa, khi
coøn ôû Ni tröôøng, vôùi khaùi nieäm mô hoà veà söï khoù khaên cuûa moät
vò thaày, moät ngöôøi chò daãn daét ñaøn em, chò chöa theå coù söï thoâng
caûm naøo. Ñeán baây giôø môùi thaám taän xöông tuûy. Nhaát laø khi thaày
chò khoâng coøn nöõa.
Coâ ngöøng laïi ôû
ñoù. Vaø toâi cuõng hieåu taïi sao. Baõi bieån traûi daøi tröôùc maét.
Maøu xanh cuûa bieån vaø maøu traéng cuûa caùt taïo thaønh moät ñöôøng
neùt soáng thöïc, haøi hoøa thanh tuù. Ngang qua baõi taém coù tieáng goïi
ôi ôùi:
- Taém, taém coâ,
taém Chieáu.
Coâ cöôøi gaät
ñaàu:
- Chuùt xíu nöõa
ñi. Baây giôø trôøi coøn laïnh.
Vaø toâi tieáp
tuïc ñi beân coâ. Coâ chæ veà moät taûng ñaù xa xa ñeà nghò:
- Mình tôùi ñoù
xem thöû.
Toâi gaät ñaàu
ngoan ngoaõn. Soùng bieån ban mai cuõng ngoan ngoaõn. Toâi nhìn coâ chôø
ñôïi. Caâu chuyeän ñöôïc tieáp tuïc:
- Nhôù laïi khi
thaày coøn soáng, chò ñaõ khoâng laøm ñöôïc ñieàu gì ñaùng keå cho thaày
vui. Ngay caû öôùc nguyeän vieát laïi moät ñoaïn ñôøi cuûa thaày, chò
cuõng chöa thöïc hieän kòp. Baây giôø thaày maát roài, coù hoái tieác aên
naên cuõng ñaõ muoän.
Bao nhieâu naêm
nuoâi naáng,
Laøm phaät yù
Thaày nhieàu.
Loøng baâng
khuaâng töï hoûi
Bieát con coøn
ñaùng yeâu?
- Chò dôû quaù
phaûi khoâng Chieáu?
Toâi sieát chaët tay
coâ hôn:
- Baây giôø coâ coù
veà trong ñoù thöôøng khoâng?
- Ít laém.
Göông maët coâ
thoaùng buoàn. Toâi cuõng hieåu taïi sao. Ñeå vui hôn, toâi chuyeån
höôùng:
- Coù bao giôø coâ
nghó raèng mình seõ keát toùc troïn ñôøi vôùi Vieân Chieáu khoâng?
- Chò chöa nghó
ñeán ñieàu ñoù bao giôø. Nhöng neáu thaät söï nhö vaäy thì cuõng toát
thoâi. Maø caâu traû lôøi ñuùng nhaát laø “tuøy duyeân”. Haïnh Chieáu
ñoàng yù khoâng?
Toâi gaät ñaàu
nhìn coâ nöûa xa nöûa gaàn. Coâ thoïc tay trong caùt, böôi döôùi ñoù ra
moät maõnh voõ soø coøn nguyeân, laáp laùnh nhieàu maøu saéc laï, vaân veâ
trong loøng baøn tay veû thích thuù. Roài cuõng vôùi gioïng ñeàu ñeàu khi
naõy, coâ noùi tieáp:
- Cho ñeán baây
giôø, Vieân Chieáu ñoái vôùi chò khoâng coøn nhoïc nhaèn nhö xöa nöõa.
Maáy huynh ñeä lôùn heát roài, ñeàu töï yù thöùc vaø bieát gaùnh vaùc
coâng vieäc phuï chò. Nhöng phaûi noùi raèng, ñieàu ñaùng quí hôn heát laø
söï hieän dieän cuûa OÂng giaø. Chò caûm thaáy söùc gia trì, che chôû,
baûo ban cuûa Thaày laø moät nguoàn phöôùc baùu voâ bieân cho chuùng ta.
Chò thaàm nguyeän thaày soáng laâu maïnh khoûe, ñeå chuùng ta coøn ñuû
thôøi gian tröôûng thaønh, cöùng caùp tröôùc khi thaày…
Caû hai chuùng
toâi boãng döng ñeàu im laëng. Toâi nghe nhö töøng tieáng noùi cuûa Thaày
hoâm naøo chôït roùt vaøo tai trong luùc naøy:
- Treân ñöôøng tu
taäp cuûa tuïi con, coù hai ñieàu maø thaày lo laéng nhaát. Ñoù laø yù chí
vaø söï mieân tröôøng. Ngöôøi coù yù chí maø khoâng mieân tröôøng thì
tröôùc sau gì cuõng boû cuoäc. Keû ñöôïc mieân tröôøng maø khoâng yù chí
thì khoâng ñi tôùi ñaâu. Tuïi con thöông thaày, thöông ñôøi tu cuûa tuïi
con, thì phaûi nhôù laáy ñieàu naøy vaø töï bieát mình phaûi laøm sao.
Ñoù laø taát caû
nhöõng gì coøn laïi trong loøng toâi. Treân cao moät ñaùm maây moûng vöøa
tan nhanh. Caùi gì roài cuõng tan. Coøn laïi gì?
- Haïnh Chieáu!
- Daï.
- Ñang nghó caùi
gì vaäy?
- Coâ laøm em nhôù
thaày.
Coâ keùo tay toâi
loâi ñi tôùi moät ñoài ñaù treân cao:
- Neø, ñoá Haïnh
Chieáu taïi sao nhöõng taûng ñaù naøy ôû tít treân xa, möïc nöôùc khoâng
daâng leân ñöôïc maø ñaù cuõng moøn laün nhö töøng bò xoùi moøn vaäy?
- Coù leõ bao theá
kyû tröôùc, möïc nöôùc ñaõ daâng tôùi ñaây.
- ÔØ, gioûi. Nhaø
Phaät goïi laø sinh, truï, dò, dieät ñoù nhoû. Chò thuyeát phaùp moät
chuùt ñöôïc khoâng?
- Daï ñöôïc.
Coâ cöôøi hueà:
- Noùi chôi chöù
chò raàu laém. Khoâng bieát laøm sao ñöùng tröôùc söï voâ thöôøng maø
loøng mình vaãn thöôøng ñaây? Coù nhieàu khi chò muoán nhaäp thaát tu ruïc
ñeå chaên con traâu hoang cuûa mình, thöû coi chöøng naøo noù ñöôïc “sôø
sôø, ñuoåi cuõng hoûng ñi”.
- Chaéc coâ thích
nhaäp thaát laém phaûi khoâng?
- ÔØ, maø nhaäp
loûng loûng thoâi.
Caû coâ vaø toâi
ñeàu baét gaëp nhau treân aùnh maét moãi ngöôøi moät nuï cöôøi hoùm hænh.
Ngoaøi kia maët bieån laáp laùnh aùnh döông. Tia naéng ñaõ baét ñaàu
xuyeân qua moûm ñaù roùt leân ñænh ñaàu.
- Coâ, naéng leân
cao nhieàu roài ñoù.
Caû hai cuøng
phoùng sang nhöõng taûng ñaù thaáp beân caïnh. Chuùng toâi laùch mình qua
nhöõng khe ñaù coù hình thuø kyø ñaëc tôï nhö thaïch ñoäng. Toâi sôø vaøo
moät taûng ñaù naèm khuaát beân trong roài goïi coâ:
- Coâ neø! Nhìn
xuoáng ñaây xem. Khoâng bieát nöôùc chaûy kieåu naøo maø noù bò xieát moøn
vôùi moät daïng ñaù thieät ñeïp.
- Ñaâu?
- Neø, coâ khum
thaáp xuoáng.
- ÔØ, ôø. Chò
thaáy roài. Í! Haïnh Chieáu ñöøng thoïc tay vaøo ñoù, ruoåi coù con gì noù
caén aø.
- Khoâng sao maø.
- Bieát ñaâu
ñöôïc. Haïnh Chieáu ñöøng caõi chò.
Coâ keùo toâi veà
höôùng baõi caùt vaø theo loái cuõ laàn trôû veà. Boû laïi sau löng nhöõng
daáu chaân treân caùt. Hai chuùng toâi tieán veà phía tröôùc gaàn nôi quí
coâ taém. Coâ suûi suûi chaân trong boït nöôùc noùi thì thaàm, döôøng nhö
khoâng caàn ai nghe:
- Keå cuõng laï!
Bieån thöôøng töï truï vò, maø con ngöôøi laïi gaùn cho noù quaù nhieàu
bieåu töôïng. Trong moät baûn nhaïc, ngheä só naøo ñoù ñaõ vieát: “Ngaøy
mai em ñi bieån nhôù teân em goïi veà, goïi hoàn lieãu ruõ leâ theâ, goïi
bôø caùt traéng ñeâ meâ…” Coù nghóa bieån laø moät khung trôøi kyû nieäm
ñaày chaát nhôù nhung cuûa nhöõng anh chaøng si tình. Ngöôïc laïi, trong
kinh thì noùi “AÙi haø thieân xích laõng, khoå haûi vaïn truøng ba”, nghóa
laø soâng aùi ngaøn löôïn soùng, bieån khoå daäy ba ñaøo. Thì ra, ñaïi
döông laø bieån khoå ñoái vôùi chuùng sanh. Coøn chö Phaät chö Toå thì
“Giaùc haûi Tyø Loâ Giaù Na theânh thang truøm khaép, khoâng sanh, khoâng
dieät, khoâng hình khoâng töôùng, nhi nhieân laëng leõ”… Baây giôø mình
bieát nghe ai, Haïnh Chieáu?
- Mình con Phaät.
Thoâi nghe theo Phaät ñi.
- ÔØ, cuõng ñöôïc.
Ñaõ ñeán baõi
taém. Toâi lay tay coâ:
- Coâ xuoáng taém.
Em veà.
- Baây giôø cuõng
tröa quaù roài, thoâi ñeå chò ñöa Chieáu veà.
Toâi lo laéng noùi
vôùi coâ:
- Saùng giôø chaéc
Baïch Mai troâng laém.
- ÔØ, daùm aûnh
ñoå quaïo cuõng neân.
- Khoâng sao, chò
hay la um suøm nhöng raát toát.
- Chò cuõng nghó
vaäy.
Coù moät khoaûng
caùt daày daãn xuoáng baõi bieån ñaày nhöõng coïng coû cöùng vaø nhoïn.
Neáu lôõ daãm chaân leân thì thaät nhöùc nhoùi, chôù chaúng chôi. Hai
chieác boùng cöù neù tôùi neù lui, maõi moät luùc môùi leân tôùi maët
ñöôøng. Con ñöôøng nhöïa chaäp chôøn soùng naéng. Coâ nheo nheo maét baûo
toâi:
- Haïnh Chieáu veà
giôø naøy naéng döõ ña.
- Nhöng khoâng
theå treã hôn ñöôïc nöõa coâ aø. Em ñaõ quaù pheùp roài.
Coâ nhìn toâi aùi
ngaïi:
- Veà treã coù bò
raày khoâng?
- Neáu veà kòp
saùng nay thì khoâng treã.
Chieác Honda ñaõ
chôø saün.
Chò Mai roà maùy.
Toâi leân xe. Coâ voäi vôùi tay trao cho toâi chieác noùn rôm vaø khoâng
queân gôûi theo moät nuï cöôøi. |