TAM TOÅ TRUÙC LAÂM GIAÛNG GIAÛI

H.T THÍCH THANH TÖØ

LÔØI DAÃN

Tröôùc khi giaûng veà Tam Toå Truùc Laâm, chuùng toâi noùi sô löôïc vaøi ñieàu. Nhöõng baøi giaûng veà Tam Toå khaùc hôn nhöõng baøi giaûng veà ngaøi Tueä Trung Thöôïng Só. Tueä Trung Thöôïng Só Ngöõ Luïc laø nguyeân moät taäp chöõ Haùn chuyeån thaønh chöõ Vieät, neân chuùng toâi ñeå luoân baûn chöõ Haùn cho quí vò nghieân cöùu. Coøn caùc baøi veà Tam Toå Truùc Laâm thì khaùc hôn vì coù taùnh caùch lòch söû nhieàu, vaø nhöõng taøi lieäu thi vaên cuûa caùc ngaøi taûn maùc ôû nhöõng boä saùch khaùc nhau, cho neân chuùng toâi caàn phaûi ñoái chieáu nhieàu quyeån môùi soaïn ñöôïc chöông trình Tam Toå.

Coù raát nhieàu saùch noùi veà Tam Toå Truùc Laâm, nhöõng quyeån chuùng toâi chuù yù nhaát laø: Tam Toå Thöïc Luïc, Tam Toå Haønh Traïng, Thieàn Toâng Baûn Haïnh vaø Thaùnh Ñaêng Luïc. Ñoù laø nhöõng boä saùch chuyeân veà caùc vò Toå ñôøi Traàn, nhöng moãi quyeån coù choã noùi khaùc nhau, neân chuùng toâi khoâng theå duøng moät baûn laøm chuaån ñeå giaûng ñöôïc.

Laïi nöõa ngaøi Traàn Nhaân Toâng, töùc Sô Toå Truùc Laâm (Ñieàu Ngöï Giaùc Hoaøng), laø moät oâng vua ñi tu, cho neân ñôøi cuûa Ngaøi coù nhieàu lieân heä ñeán cuoäc soáng ôû trieàu chính. Song trong Tam Toå Thöïc Luïc hay Tam Toå Haønh Traïng khoâng coù keå laïi nhöõng söï vieäc lieân quan ñeán cuoäc soáng ñoù. Hoïc veà Ngaøi, khoâng phaûi chuùng ta chæ hoïc khoaûng thôøi gian Ngaøi ñi tu thoâi, maø chuùng ta caàn phaûi bieát roõ töø ñaàu ñeán cuoái, töùc laø töø luùc Ngaøi sanh ra, ñeán khi laøm vua, roài ñi tu vaø nhaäp Nieát-baøn. Vì theá chuùng toâi phaûi ñoái chieáu nhöõng quyeån söû Vieät Nam ñeå thaâu thaäp theâm taøi lieäu ñaày ñuû noùi veà cuoäc soáng cuûa Ngaøi khi coøn ôû taïi gia. Theo Tam Toå Thöïc Luïc hay Tam Toå Haønh Traïng, chæ thaáy noùi veà phaàn xuaát gia, coøn phaàn taïi gia raát laø ñôn sô.

Ñeán nhö Toå Huyeàn Quang, Ngaøi laø moät thi só, moät Traïng nguyeân gioûi vaên chöông ñi xuaát gia, cho neân ñôøi cuûa Ngaøi veà maët thi vaên raát laø phong phuù. Nhöng trong Tam Toå Haønh Traïng hay Tam Toå Thöïc Luïc chæ noùi ñôn giaûn khoâng coù daãn chöùng nhöõng thi vaên cuûa Ngaøi. Chuùng toâi phaûi soaïn qua caùc quyeån thi vaên coå Vieät Nam ñeå tìm gom laïi nhöõng baøi vaên Ngaøi ñaõ laøm, do ñoù chuùng ta khoâng coù moät taäp saùch nhaát ñònh laøm caên baûn ñeå hoïc. Tuy nhieân nhöõng baøi thi vaên naøo quan troïng chuùng toâi ñeàu coù daãn keøm baûn chöõ Haùn theo töøng baøi, chôù khoâng phaûi laø toaøn quyeån.

]

     
 

THIEÀN TOÂNG VIEÄT NAM