TAM TOÅ TRUÙC LAÂM GIAÛNG GIAÛI

H.T THÍCH THANH TÖØ

TOÅ THÖÙ HAI PHAÙI TRUÙC LAÂM

LÔØI KHUYEÂN XUAÁT GIA TIEÁN ÑAÏO

(Khuyeán Xuaát Gia Tieán Ñaïo Ngoân)

DÒCH:

Kính khuyeân chuùng xuaát gia hoïc ñaïo, haõy xeùt kyõ nhöõng lôøi naøy: Chuùng ta nghieäp daày phöôùc moûng, ra ñôøi chaúng gaëp thôøi chaùnh phaùp, ñöùc Thích-ca ñaõ nhaäp dieät, ñöùc Di-laëc chöa sanh, Thaùnh Hieàn aån boùng, taø phaùp thaïnh haønh, than oâi buoàn thay!

Nhöõng vò xuaát gia, voán vì ñeàn ñaùp boán troïng aân, nghó cöùu giuùp ba ñöôøng khoå. Neáu muoán ñaït ñöôïc taâm Phaät yù Toå, bieát sanh hieåu töû, tröôùc phaûi hoïc hai phaùp. Theá naøo laø hai? Moät, phaûi hoïc ba thöù phaùp. Hai, phaûi hoïc phaùp caàu thaày.

Ba thöù phaùp laø: 1. Roõ toâng sö. 2. Bieän phaùp chaân nguïy. 3. Bieát thieän aùc.

1.- Roõ toâng sö.- Kinh Baûn Haïnh noùi: Töø tröôùc Toå Sö thuyeát phaùp nhöõng gì? Coù bao nhieâu ngöôøi ñaéc ñaïo noái phaùp truyeàn toâng, ñeán nay thaày naøo, chuùng naøo ñaùng hoïc?

2.- Bieän phaùp chaân nguïy.- Neáu phaùp chaân laø thöôøng giöõ giôùi luaät, y phaùp tieán tu. Neáu phaùp nguïy, nhö trong lôøi luïc cuûa Ñaïi Hueä noùi: Baøn luaän ngoaïi ñaïo, phoûng ñoaùn nghóa lyù, laäp laøm toâng chæ, roài trao truyeàn cho nhau.

3.- Bieát thieän aùc.- Neáu gaàn guõi baïn laønh laø thöôøng khuyeân mình saùm hoái ñeå dieät nhöõng toäi loãi tröôùc, sieâng naêng tìm thieän tri thöùc, tu haønh tinh taán… neáu gaàn guõi baïn aùc thì mieäng noùi xuaát gia maø taâm laøm theo nghieäp theá tuïc, töï laøm vaø daïy ngöôøi laøm, taâm khoâng bieát hoå theïn.

Treân laø ba phaùp neân gaàn guõi vaø khoâng neân gaàn guõi.

Hai, phaûi hoïc phaùp caàu thaày.- Nhö trong Leã Taùn noùi: “Thöôøng ôû trong tuøng laâm cuûa thieän tri thöùc, haèng naèm trong khuoân vöùc cuûa Toå Sö. Ñoù laø phöông phaùp choïn baïn tìm thaày vaäy.”

Neáu ngöôøi ñaày ñuû caû hai phaùp treân, töùc laø ñaõ ñaït ñöôïc taâm Phaät yù Toå vaø bieát sanh hieåu töû.

Naøy caùc ngöôøi! Beân trong ñaõ boû cha meï, beân ngoaøi thì khoâng thoâng Phaät phaùp, töï xöng laø tu haønh, vaäy tu haønh laø caùi ñaïo gì? Caùc ngöôøi neân xeùt kyõ lôøi noùi naøy. Trong kinh Ñaïi Baùo Phuï Maãu AÂn noùi: “Möôøi thaùng mang thai, ba naêm buù suù, aân naøo saùnh baèng” maø caùc ngöôøi coøn boû ñöôïc, huoáng laø nhöõng keû beân ngoaøi? Theá laïi bo bo chaáp tình thaày troø, khoâng theå coåi boû, khoâng phöôïc trôû laïi tìm phöôïc, khoâng troùi laïi caàu troùi. Chæ vì tham caàu lôïi döôõng, chaúng sôï traàm luaân. Hoaëc ñaém meâ danh voïng ôû ñôøi, hoaëc töï mình khoâng hieåu khoâng bieát, aáy ñeàu laø boïn voâ minh vaäy.

Töø tröôùc, caùc Toå Sö haønh ñaïo tu thieàn, taâm ñoàng vôùi hö khoâng, maëc ñeán maëc ñi, hoaëc nam hoaëc baéc, tham thieàn hoûi ñaïo, nhaân duyeân hoäi ngoä thì töï lôïi lôïi tha, aáy môùi thaät laø Phaät phaùp.

 

GIAÛNG:

Kính khuyeân chuùng xuaát gia hoïc ñaïo, haõy xeùt kyõ nhöõng lôøi naøy: Chuùng ta nghieäp daày phöôùc moûng, ra ñôøi chaúng gaëp thôøi chaùnh phaùp, ñöùc Thích-ca ñaõ nhaäp dieät, ñöùc Di-laëc chöa sanh, Thaùnh Hieàn aån boùng, taø phaùp thaïnh haønh, than oâi buoàn thay!

Qua lôøi môû ñaàu, chuùng ta yù thöùc ñöôïc thaân phaän cuûa mình sanh nhaèm thôøi naøo. Vì chuùng ta nghieäp daày phöôùc moûng, neân khi ra ñôøi, ñöùc Phaät Thích-ca ñaõ nhaäp dieät, chaúng gaëp thôøi chaùnh phaùp. Ñöùc Phaät chia giaùo phaùp Ngaøi ra ba thôøi: chaùnh phaùp, töôïng phaùp vaø maït phaùp. Thôøi chaùnh phaùp laø naêm traêm naêm ñaàu töø khi Phaät coøn taïi theá, thôøi töôïng phaùp laø naêm traêm naêm keá tieáp, vaø sau ñoù laø thôøi maït phaùp. Hieän nay chuùng ta sanh ra nhaèm thôøi maït phaùp, vieäc ñi tu thaät quaù muoän maøng. Phaät Thích-ca ñaõ nhaäp dieät, Phaät Di-laëc chöa sanh, ôû khoaûng giöõa naøy Thaùnh Hieàn aån boùng, taø phaùp thaïnh haønh, than oâi buoàn thay! Caùc baäc Thaùnh Hieàn ñaõ aån, phaùp taø laïi thaïnh, thaät ñaùng buoàn cho thaân phaän ngöôøi xuaát gia trong thôøi naøy. Giôø ñaây yù thöùc ñöôïc phaän mình, chuùng ta phaûi coá gaéng laøm nhöõng gì?

Nhöõng vò xuaát gia, voán vì ñeàn ñaùp boán troïng aân, nghó cöùu giuùp ba ñöôøng khoå.

Laø ngöôøi xuaát gia, chuùng ta phaûi hieåu roõ vì sao chuùng ta ñi tu? Lyù töôûng cuûa ngöôøi tu laø muoán treân ñeàn ñaùp boán troïng aân, döôùi cöùu giuùp ba ñöôøng khoå.

Boán troïng aân laø:

            Ôn cha meï,

            Ôn Thaày Toå (hay laø ôn Tam Baûo),

            Ôn quoác gia,

            Ôn ñaøn-na thí chuû.

Ôn cha meï - Ôn cha meï raát laø saâu naëng, ngöôøi ñôøi coøn hieáu kính cha meï, huoáng laø chuùng ta bieát ñaïo ñi tu maø khoâng bieát ñeàn ôn cha meï hay sao? Cha meï coù coâng ôn sanh thaønh döôõng duïc, chuùng ta ñi tu khoâng sôùm hoâm phuïng döôõng meï cha, neáu ñi tu vì söï an vui thaûnh thôi caù nhaân thì thaät laø toäi lôùn voâ keå. Ñeå ñeàn ôn cha meï, chuùng ta phaûi tu cho ñaït ñaïo, trôû veà höôùng daãn cha meï cuøng tu. Ñoù môùi laø ngöôøi con chí hieáu.

Khi xöa baø Di maãu Ma-ha Ba-xaø-ba-ñeà xin Phaät xuaát gia, Phaät töø choái. Ngaøi A-nan xoùt xa môùi vaøo baïch Phaät: “Baïch Theá Toân, khi xöa Ngaøi sanh ra môùi coù baûy hoâm thì Hoaøng haäu baêng haø, Di maãu nuoâi Ngaøi töø thuôû beù ñeán ngaøy khoân lôùn, coâng ôn baø raát naëng, vì sao Theá Toân khoâng cho baø xuaát gia? Nhö vaäy Ngaøi khoâng bieát ñeàn ôn ngöôøi coù coâng lôùn vôùi mình hay sao?”

Ñöùc Phaät baûo: “Ta ñaõ ñeàn ôn Phuï vöông vaø Di maãu roài. Sau khi thaønh ñaïo, ta trôû veà thaønh Ca-tyø-la-veä giaùo hoùa Phuï vöông vaø Di maãu thoï trì Tam qui Nguõ giôùi, ñoù laø ta ñaõ ñeàn ôn.”

Vaäy söï ñeàn ôn cuûa ngöôøi tu khaùc vôùi ngöôøi cö só laø giaùo hoùa cho cha meï bieát ñöôïc ñaïo ñöùc, bieát thoï trì Tam qui Nguõ giôùi ñeå thoaùt khoûi ba ñöôøng khoå, ñoàng thôøi coù chuûng töû laønh ñeå sau naøy gaëp laïi Phaät phaùp tieán tu. Ñeàn ôn cha meï laø cöùu cha meï khoûi rôi trong ba ñöôøng aùc (ñòa nguïc, ngaï quæ, suùc sanh), hoaëc hôn theá nöõa laø höôùng daãn cha meï tu Thaäp thieän, hay laø xuaát gia tu Phaät ñeå thoaùt khoûi traàm luaân trong sanh töû. Theá neân vì cöùu cha meï maø chuùng ta ñi tu, neáu ñôøi naøy chöa troøn baûn nguyeän, thì ñôøi vò lai chuùng ta coá gaéng laøm troøn boån phaän cuûa mình. Ñi tu khoâng phaûi laø queân cha meï, khoâng phaûi vì söï an vui cuûa baûn thaân mình, maø chính vì muoán ñeàn ñaùp coâng ôn cha meï.

Ôn Thaày Toå – Thaày Toå laø nhöõng baäc ñaõ chæ daãn cho mình con ñöôøng tu haønh ñeå tieáp noái ngoïn ñeøn chaùnh phaùp, soi saùng cho moïi ngöôøi khoûi bò toái taêm trong sanh töû. Muoán ñeàn ôn Phaät Toå, chuùng ta phaûi hieåu thoâng ñaïo lyù, tu haønh coù ñaïo löïc môùi coù theå noái tieáp ngoïn ñeøn chaùnh phaùp ñöôïc.

Ôn quoác gia – Soáng trong ñaát nöôùc, duø ít duø nhieàu chuùng ta cuõng phaûi nhôù coâng ôn nhöõng ngöôøi ñaõ gìn giöõ ñaát nöôùc ñöôïc thanh bình an oån, ñeå chuùng ta ngoài yeân tu haønh. Khoâng neân nghó raèng chuùng ta ñi tu roài ai laøm gì cuõng maëc, khoâng caàn bieát tôùi. Coâng ôn ngöôøi giuùp mình yeân oån ngoài tu khoâng bò loaïn laïc, ñoùi thieáu, ñoù laø coâng ôn quoác gia.

Ôn ñaøn-na thí chuû – Caùc Phaät töû cuùng döôøng laø ñeå quí thaày quí coâ ñöôïc yeân tu, laøm Phaät söï, roài sau naøy ñoä laïi Phaät töû, chôù khoâng phaûi ñeå Taêng Ni xaøi chôi thoûa thích. Ñaây laø moùn nôï, ñaâu phaûi laø chuyeän boãng döng. Theá neân moãi khi nhaän laõnh söï cuùng döôøng, chuùng ta phaûi coá gaéng tu ñeå ñeàn ôn ñaøn-na thí chuû.

Nhö vaäy muoán ñeàn ñaùp boán ôn, ñieàu kieän tieân quyeát laø chuùng ta phaûi tu laøm sao cho thaáy ñaïo, cho ñuû coâng ñöùc ñeå sau naøy ñaùp laïi coâng ôn saâu naëng ñoái vôùi ngöôøi ñaõ sanh ra mình, ñaõ nuoâi döôõng mình baèng chaùnh phaùp, baèng tieàn cuûa vaø taïo cho mình ñieàu kieän ñöôïc an oån tu haønh.

Laïi nöõa chuùng sanh ngaøy ñeâm ñang ñau khoå trong ba ñöôøng ñòa nguïc, ngaï quæ, suùc sanh, cho neân chuùng ta phaûi thaáy ñaïo, hieåu roõ chaùnh phaùp ñeå giaùo hoùa cho moïi ngöôøi trong hieän taïi bieát tu, khoâng taïo nhaân rôi vaøo ba ñöôøng khoå. Vaø moãi ngaøy moãi ñeâm tu, chuùng ta hoài höôùng coâng ñöùc, nguyeän hoï sôùm thöùc tænh ñeå mau thoaùt khoûi ba ñöôøng aùc. Muoán ñöôïc nhö theá, chuùng ta phaûi coù taøi coù ñöùc, baèng khoâng thì chaúng bao giôø chuùng ta laøm troøn ñöôïc boån phaän cuûa mình.

Toùm laïi lyù töôûng cuûa ngöôøi xuaát gia laø phaûi treân ñeàn ñaùp boán ôn, döôùi cöùu giuùp ba ñöôøng khoå. Ñöøng nghó raèng chuùng ta ñi tu ñeå giaûi thoaùt ñôøi naøy, roài nhaäp Nieát-baøn cho yeân, khoâng nghó tôùi coâng ôn cha meï, thaày Toå vaø ñaøn-na thí chuû. Voâ tình chuùng ta thaønh ngöôøi ích kyû, khoâng thaáy ñöôïc caùi khoå cuûa chuùng sanh, cuûa nhöõng ngöôøi ñaõ ñem bao nhieâu coâng cuûa ñeå lo cho mình. Theá neân chuùng ta phaûi hieåu thaät kyõ, thaáy thaät roõ boån phaän ngöôøi tu phaûi laøm gì, ñeå ñöøng bao giôø laõng queân, ñöøng bao giôø phai nhaït yù nghóa xuaát gia.

Neáu muoán ñaït ñöôïc taâm Phaät yù Toå, bieát sanh hieåu töû, tröôùc phaûi hoïc hai phaùp. Theá naøo laø hai? Moät, phaûi hoïc ba thöù phaùp. Hai, phaûi hoïc phaùp caàu thaày.

I. BA THÖÙ PHAÙP LAØ:

1. Roõ toâng sö. 2. Bieän phaùp chaân nguïy. 3. Bieát thieän aùc.

1. Roõ toâng sö.

Kinh Baûn Haïnh noùi: Töø tröôùc Toå Sö thuyeát phaùp nhöõng gì? Coù bao nhieâu ngöôøi ñaéc ñaïo noái phaùp truyeàn toâng, ñeán nay thaày naøo, chuùng naøo ñaùng hoïc?

Chuùng ta laø ngöôøi hoïc Phaät, maø Phaät ñaõ nhaäp Nieát-baøn hôn hai ngaøn naêm, laøm sao hoïc vôùi Phaät ñöôïc? Hoïc Phaät coù nghóa laø hoïc vôùi thaày. Vaäy phaûi hoïc vôùi thaày naøo? Neáu thaày khoâng hieåu ñaïo, khoâng naém vöõng ñöôøng loái cuûa Phaät Toå daïy, thì chuùng ta coù neân hoïc khoâng? Cho neân muoán hoïc Phaät thì phaûi tìm thaày. Ngaøi khoâng noùi yù rieâng maø daãn kinh laøm chöùng. Trong kinh Baûn Haïnh, Phaät daïy: “Töø tröôùc Toå sö thuyeát phaùp nhöõng gì? Coù bao nhieâu ngöôøi ñaéc ñaïo noái phaùp truyeàn toâng, ñeán nay thaày naøo, chuùng naøo ñaùng hoïc?”

Chuùng ta phaûi hieåu töø ñöùc Phaät ñeán chö Toå truyeàn ñaïo theá naøo, vaø hieän nay thaày naøo chuùng naøo ñaùng cho mình ñeán hoïc. Chuùng ñaùng cho mình ñeán hoïc laø chuùng coù söï thöøa keá töø chö Phaät, chö Toå noái tieáp maõi ñeán ngaøy nay. Neáu nhöõng ngöôøi khoâng bieát goác nguoàn, khoâng bieát choã chaân thaät cuûa Phaät Toå maø chuùng ta nöông theo, thì seõ bò leäch laïc. Theá neân böôùc ñaàu vaøo ñaïo laø phaûi tìm ra nhöõng baäc toâng sö ñaõ hieåu ñöôïc ñöôøng loái cuûa Phaät Toå chæ daïy, theá môùi ñuùng laø ngöôøi bieát löïa choïn baäc thaày. Ñoù laø neàn taûng cuûa ngöôøi tu chôù khoâng phaûi laø thöôøng. Nhieàu khi ngöôøi hoïc ñaïo ñi tìm thaày, gaëp ngöôøi aên noùi nhoû nheï hieàn laønh, tieáp ñaõi töû teá lieàn toân laøm thaày xin vaøo tu hoïc, theá laø maõn nguyeän roài maø khoâng bieát vò ñoù ñaõ hoïc vôùi ai, tu nhö theá naøo, hieåu ñaïo hay khoâng? Ñoù laø khoâng bieát choïn toâng sö. Toâng sö phaûi laø baäc keá thöøa ñaïo lyù, naém vöõng ñöôøng loái cuûa Phaät Toå ñeå chuùng ta nöông theo ñoù tieán tu.

2. Bieän phaùp chaân nguïy.

Neáu phaùp chaân laø thöôøng giöõ giôùi luaät, y phaùp tieán tu.

Neáu laø phaùp chaân thaät, thì phaùp ñoù daïy chuùng ta phaûi giöõ gìn giôùi luaät, y theo chaùnh phaùp tieán tu. Luaät vaø phaùp laø hai moân chuùng ta phaûi naém cho vöõng, ñoù goïi laø phaùp chaân.

Neáu phaùp nguïy, nhö trong lôøi luïc cuûa Ñaïi Hueä noùi: Baøn luaän ngoaïi ñaïo, phoûng ñoaùn nghóa lyù, laäp laøm toâng chæ, roài trao truyeàn cho nhau.

Luaän baøn giaùo lyù cuûa ngoaïi ñaïo, roài phoùng ñaïi nghóa lyù, nghó theá naøo noùi theá aáy maø khoâng y cöù vaøo kinh ñieån, vaøo giôùi luaät, ñoù laø phaùp nguïy. Roài cöù nhö vaäy maø truyeàn daïy cho nhau, ñieàu naøy hieän nay raát laø phoå bieán.

Muoán bieän chaân nguïy, chuùng ta phaûi nhôù chaân laø y cöù theo giôùi luaät cuûa Phaät maø gìn giöõ, y cöù theo phaùp cuûa Phaät ñeå tieán tu; nguïy laø baøn luaän hay hoïc hoûi theo ngoaïi ñaïo, roài töï yù ñaët ra nghóa naøy, lyù kia truyeàn daïy cho nhau.

3. Bieát thieän aùc.

 Neáu gaàn guõi baïn laønh laø thöôøng khuyeân mình saùm hoái ñeå dieät nhöõng toäi loãi tröôùc, sieâng naêng tìm thieän tri thöùc, tu haønh tinh taán.

Baïn laønh thöôøng khuyeân mình aên naên saùm hoái, chöøa nhöõng loãi tröôùc. Sieâng naêng tìm thieän tri thöùc laø sieâng naêng tìm nhöõng ngöôøi baïn laønh, nhöõng ngöôøi thaày gioûi khuyeán khích mình tu haønh tinh taán. Vaäy chuùng ta phaûi kieåm tra laïi nhöõng ngöôøi baïn chung quanh mình xem ai laø baïn laønh giuùp chuùng ta treân ñöôøng tu.

Neáu gaàn guõi baïn aùc thì mieäng noùi xuaát gia maø taâm laøm theo nghieäp theá tuïc, töï laøm vaø daïy ngöôøi laøm, taâm khoâng bieát hoå theïn.

Baïn aùc laø nhöõng ngöôøi tuy noùi laø xuaát gia maø taâm laøm theo nghieäp theá tuïc. Thí duï nhö chuùng ta tu coù chuøa coù boån ñaïo, neân coøn dö chuùt ñænh, coù ngöôøi cuõng xuaát gia nhö mình ñeán ruû môû mang vieäc laøm aên, hay cho vay laáy lôøi, xem nhö thöông mình laém, nhöng söï thaät thì hoï xui mình laøm gioáng ngöôøi theá tuïc. Ñoàng tieàn cuûa Phaät töû cuùng döôøng chæ ñeå nuoâi Taêng Ni tu hoïc, ngoaøi ra laø laøm vieäc töø thieän, chôù khoâng caàu lôïi theo theá gian. Neáu huøn haïp laøm aên coù lôøi roài coá gaéng kinh doanh maõi seõ thaønh ngöôøi theá tuïc, chôù khoâng phaûi laø nhaø tu nöõa! Theá neân ngöôøi xuaát gia chuùng ta phaûi deø daët ñöøng soáng theo nghieäp theá gian. Töï laøm vaø daïy ngöôøi laøm, mình ñaõ laøm chuyeän theá tuïc, coøn daïy ngöôøi khaùc laøm theo maø taâm khoâng bieát hoå theïn, laïi thaáy haøi loøng thoûa maõn, ñoù laø traùi vôùi ñaïo lyù.

Treân laø ba phaùp neân gaàn guõi vaø khoâng neân gaàn guõi.

Thöû kieåm nghieäm laïi xem, treân ñöôøng tu chuùng ta coù thöïc thi ñuùng ba phaùp neân gaàn guõi vaø ngaên chöøa caùc phaùp khoâng neân gaàn guõi hay khoâng? Neáu ngöôøi tu ôû rieâng reõ deã bò khuyeân duï laøm nhöõng vieäc theo theá tuïc, coøn neáu ôû taäp theå nhö trong Thieàn vieän thì chaéc chaén traùnh ñöôïc ñieàu naøy.

II. PHAÛI HOÏC PHAÙP CAÀU THAÀY.

Nhö trong Leã Taùn noùi: “Thöôøng ôû trong tuøng laâm cuûa thieän tri thöùc, haèng naèm trong khuoân vöùc cuûa Toå Sö. Ñoù laø phöông phaùp choïn baïn tìm thaày vaäy.”

Veà phaùp caàu thaày, Ngaøi khoâng coù ñaët ra tieâu chuaån rieâng, maø baûo chuùng ta phaûi hoïc theo trong Leã Taùn daïy:

Thöôøng ôû trong tuøng laâm cuûa thieän tri thöùc töùc laø phaûi luoân luoân ôû trong choã ñoâng ñaûo coù nhöõng baäc thaày ñaùng tin töôûng ñeå höôùng daãn mình.

Haèng naèm trong khuoân vöùc cuûa Toå sö laø ôû trong phaïm vi chuøa chieàn cuûa caùc Toå sö.

Ñoù laø phöông phaùp choïn baïn tìm thaày vaäy.

Chuùng ta neân nhôù ngöôøi tu ôû nhöõng nôi coù baäc thaày lo laéng chæ daïy, höôùng daãn tu haønh thì deã tu hôn. Neáu chuùng ta ôû choã rieâng reõ raát laø khoù tu, vì coù ñuû caùc thöù duyeân raøng buoäc, duyeân toát duyeân xaáu ñeàu coù, duyeân toát thì ñöôïc, duyeân xaáu thì hoûng. Theá neân ngöôøi tu phaûi ôû nôi tuøng laâm cuûa thieän tri thöùc, phaûi ôû trong khuoân vöùc cuûa Toå sö. Ñoù laø goác cuûa ngöôøi bieát hoïc phaùp vaø bieát choïn thaày.

Ñeå keát thuùc Ngaøi daïy:

Neáu ngöôøi ñaày ñuû caû hai phaùp treân, töùc laø ñaõ ñaït ñöôïc taâm Phaät yù Toå vaø bieát sanh hieåu töû.

Neáu chöa ñaày ñuû hai phaùp treân thì chöa xöùng ñaùng laø ngöôøi xuaát gia.

Naøy caùc ngöôøi! Beân trong ñaõ boû cha meï, beân ngoaøi thì khoâng thoâng Phaät phaùp, töï xöng laø tu haønh, vaäy tu haønh laø caùi ñaïo gì?

Ngaøi hoûi caâu naøy thaät laø ñau. Nhö ngöôøi chí thaân beân trong laø cha meï, chuùng ta ñaõ boû, beân ngoaøi laø ñaïo lyù chuùng ta hoïc cuõng khoâng thoâng, theá maø chuùng ta xöng laø tu haønh, vaäy tu caùi ñaïo gì?  Neáu noùi tu Phaät thì phaûi thoâng hieåu Phaät phaùp. Neáu khoâng hieåu thì tu caùi gì. Caâu hoûi naøy phaûi ñaùp nhö theá naøo?

Caùc ngöôøi neân xeùt kyõ lôøi noùi naøy, caùc ngöôøi phaûi töï vaán vaø töï traû lôøi, chuùng toâi khoâng traû lôøi theá ñöôïc.

Trong kinh Ñaïi Baùo Phuï Maãu AÂn noùi: “Möôøi thaùng mang thai, ba naêm buù suù, aân naøo saùnh baèng” maø caùc ngöôøi coøn boû ñöôïc, huoáng laø nhöõng keû beân ngoaøi? Theá laïi bo bo chaáp tình thaày troø, khoâng theå coåi boû, khoâng phöôïc trôû laïi tìm phöôïc, khoâng troùi laïi caàu troùi.

Coâng ôn cha meï saâu daày, ngöôøi xuaát gia coøn boû, huoáng laø keû beân ngoaøi. Theá laïi chaáp tình thaày troø, chaáp tình huynh ñeä, khoâng theå coåi boû, khoâng bò buoäc troùi trôû laïi tìm caàu buoäc troùi! Chuùng ta vaøo ñaïo tu haønh vôùi muïc ñích laø giaûi thoaùt sanh töû, theá maø vaøo ñaïo roài troùi coät vôùi ngöôøi naøy ngöôøi kia thì giaûi thoaùt choã naøo? Thaät laø ñaùng traùch! Chuùng ta phaûn boäi laïi lyù töôûng cuûa mình, phaûn boäi laïi lôøi höùa vôùi cha meï. Coù ngöôøi naøo xin ñi tu maø thöa vôùi cha meï laø ôû nhaø con buoàn quaù, cho con voâ chuøa kieám huynh ñeä chôi cho vui, coù noùi nhö vaäy khoâng? Hay laø thöa ôû nhaø tình caûm gia ñình troùi buoäc tu haønh khoù, con vaøo ñaïo ñeå chuyeân tu caàu giaûi thoaùt sanh töû, sau naøy veà ñoä cha meï tu haønh, coù phaûi thöa nhö vaäy khoâng? Chuyeân tu caàu giaûi thoaùt maø vaøo chuøa roài troùi buoäc vôùi huynh ñeä thì laøm sao giaûi thoaùt? Thaät laø ñieàu ñaùng traùch!

Chæ vì tham caàu lôïi döôõng, chaúng sôï traàm luaân. Hoaëc ñaém meâ danh voïng ôû ñôøi, hoaëc töï mình khoâng hieåu khoâng bieát, aáy ñeàu laø boïn voâ minh vaäy.

Ñi tu chæ vì tham caàu lôïi döôõng, chæ muoán keát beø baïn ñaëng laøm ra nhieàu tieàn nhieàu cuûa, maø khoâng sôï rôi trong ba ñöôøng khoå, hay traàm luaân trong tam giôùi. Ñi tu maø chæ tham danh tham lôïi, khoâng hieåu bieát chi caû. AÁy ñeàu laø boïn voâ minh, chôù khoâng phaûi laø ngöôøi giaùc ngoä tu haønh. Chuùng ta phaûi kieåm laïi xem mình coù rôi vaøo boïn voâ minh ñoù khoâng? Ngöôøi xöa thaät ñaõ ñaéng mieäng khoâ moâi chæ daïy chuùng ta laøm sao cho xöùng ñaùng laø ngöôøi tu caàu ñaïo giaûi thoaùt.

Töø tröôùc, caùc Toå Sö haønh ñaïo tu thieàn, taâm ñoàng vôùi hö khoâng, maëc ñeán maëc ñi, hoaëc nam hoaëc baéc, tham thieàn hoûi ñaïo, nhaân duyeân hoäi ngoä thì töï lôïi lôïi tha, aáy môùi thaät laø Phaät phaùp.

Caùc Toå sö ngaøy xöa tu haønh, taâm caùc ngaøi gioáng nhö hö khoâng, khoâng coù dính maéc, cho neân maëc tình ñeán maëc tình ñi, khoâng coù gì raøng buoäc. Hoaëc ñi phöông nam, hoaëc ñi phöông baéc, coát laøm sao tìm hoûi cho ra ñaïo lyù, nhaân duyeân hoäi ngoä thì töï lôïi lôïi tha. Ñöôïc nhö vaäy môùi thaät laø ngöôøi ôû trong Phaät phaùp, baèng khoâng töùc laø boïn voâ minh.

Baøi hoïc naøy tuy ngaén maø raát thaám thía. Ngaøi Phaùp Loa noùi thaúng cho toaøn chuùng thaáy roõ troïng traùch cuûa ngöôøi tu. Neáu khoâng thöïc hieän ñöôïc thì vieäc tu cuûa chuùng ta coøn nhieàu leäch laïc.

]

     
 

THIEÀN TOÂNG VIEÄT NAM