ÑÔØI THÖÙ
TÖ SAU LUÏC TOÅ
A.
PHAÙI HAØNH TÖ
NOÁI PHAÙP THIEÀN SÖ
DUY NGHIEÃM (Döôïc Sôn)
1- Thieàn sö Ñaøm
Thaïnh (Vaân Nham)
2- Thieàn sö Ñöùc
Thaønh
3- Thieàn sö Hueä
Tænh
4- Sa-di Cao
5- Thieàn sö Minh
Trieát
6- Thieàn sö Vieân
Trí
7- Thieàn sö Quang
Maät
8- Thieàn sö Laïc Haø
9- Thieàn sö Quì
10- Thích söû Lyù
Töôøng
NOÁI PHAÙP THIEÀN SÖ
THIEÂN NHIEÂN (Ñôn Haø)
1- Thieàn sö Voâ Hoïc
2- Thieàn sö Nghóa An
3- Thieàn sö Taùnh
Khoâng
4- Thieàn sö Boån
Ñoàng
5- Thieàn sö Meã
Thöông
6- Thieàn sö Ñaïi AÅn
7- Thieàn sö Hueä
Caàn
NOÁI PHAÙP THIEÀN SÖ
ÑAÏI ÑIEÂN
1- Thieàn sö Nghóa
Trung
2- Hoøa thöôïng Thöï
Sôn
*
29. THIEÀN SÖ ÑAØM THAÏNH
Vaân
Nham - (782 - 841)
Sö hoï Vöông, queâ ôû
Kieán Xöông, Chung Laêng. Luùc nhoû, Sö xuaát gia taïi Thaïch Moân. Ban
ñaàu, Sö ñeán tham hoïc vôùi Baù Tröôïng Hoaøi Haûi ngoùt hai möôi naêm
maø chöa ngoä huyeàn chæ. Baù Tröôïng qui tòch, Sö ñeán tham hoïc vôùi
Döôïc Sôn Duy Nghieãm.
Döôïc Sôn hoûi:- ÔÛ
ñaâu ñeán?
Sö thöa:- ÔÛ Baù
Tröôïng ñeán.
- Baù Tröôïng coù
ngoân cuù gì ñeå chæ daïy ñoà chuùng?
- Thöôøng ngaøy hay
noùi “ta coù moät caâu ñaày ñuû traêm vò”.
- Maën laø vò maën,
laït laø vò laït, khoâng maën khoâng laït laø vò thöôøng, theá naøo moät
caâu ñaày ñuû traêm vò?
Sö khoâng ñaùp
ñöôïc.
*
Hoâm khaùc, Döôïc Sôn
hoûi:- Baù Tröôïng noùi phaùp gì?
Sö thöa:
- Coù khi Thaày
thöôïng ñöôøng ñaïi chuùng ngoài yeân, caàm gaäy ñoàng thôøi ñuoåi tan
heát, laïi goïi: “Ñaïi chuùng!” Chuùng xoay ñaàu laïi, Thaày baûo: “AÁy
laø gì?”
Döôïc Sôn baûo:
- Sao khoâng sôùm
noùi theá ñoù? Hoâm nay nhaân ngöôi thuaät laïi, ta ñöôïc thaáy Haûi
huynh.
Ngay caâu noùi aáy Sö
tænh ngoä, leã baùi.
*
Döôïc Sôn hoûi:-
Ngoaøi choã Baù Tröôïng ngöôi coøn ñeán ñaâu chaêng?
Sö thöa:- Con töøng
ñeán Quaûng Nam.
- Ta nghe noùi ngoaøi
cöûa thaønh Ñoâng ôû Quaûng Chaâu coù moät hoøn ñaù bò Chaâu chuû dôøi ñi
chaêng?
- Chaúng nhöõng Chaâu
chuû, duø hoïp taát caû ngöôøi toaøn quoác dôøi cuõng chaúng ñoäng.
- Ta nghe ngöôi bieát
laøm sö töû muùa phaûi chaêng?
- Phaûi.
- Muùa ñöôïc maáy
xuaát?
- Muùa ñöôïc saùu
xuaát.
- Ta cuõng muùa
ñöôïc.
- Hoøa thöôïng muùa
ñöôïc maáy xuaát?
- Ta muùa ñöôïc moät
xuaát.
- Moät töùc saùu,
saùu töùc moät.
*
Sö ñeán Qui Sôn Linh
Höïu, Qui Sôn hoûi:
- Nghe Tröôûng laõo
ôû Döôïc Sôn laøm sö töû muùa phaûi chaêng?
Sö ñaùp:-
Phaûi.
- Thöôøng muùa hay
coù khi nghæ?
- Caàn muùa thì muùa,
caàn nghæ thì nghæ.
- Khi nghæ sö töû ôû
choã naøo?
- Nghæ, nghæ.
*
Sö naáu traø, Ñaïo
Ngoâ hoûi:- Naáu traø cho ai?
Sö ñaùp:- Coù moät
ngöôøi caàn.
- Sao khoâng daïy y
töï naáu?
- Nay coù toâi ôû
ñaây.
*
Thaïch Söông Khaùnh
Chö ñeán.
Sö hoûi:- ÔÛ ñaâu
ñeán?
Thaïch Söông thöa:-
Qui Sôn ñeán.
- ÔÛ trong aáy bao
laâu?
- Vöøa traûi moät
Ñoâng moät Haï.
- Nhö theá töùc
thaønh nuùi daøi?
- Tuy ôû trong ñoù
maø chaúng bieát.
- Ngöôøi khaùc cuõng
chaúng hieåu chaúng bieát.
Thaïch Söông khoâng
ñaùp ñöôïc.
*
Sau, Sö truï trì nuùi
Vaân Nham huyeän Du, Ñaøm Chaâu.
Moät hoâm, Sö baûo
chuùng:- Coù ñöùa treû nhaø kia, hoûi ñeán khoâng coù gì noùi chaúng
ñöôïc.
Ñoäng Sôn Löông Giôùi
hoûi: - Trong aáy coù kinh saùch nhieàu ít?
- Moät chöõ cuõng
khoâng.
- Sao ñöôïc bieát
nhieàu theá aáy?
- Ngaøy ñeâm chöa
töøng nguû.
- Laøm moät vieäc
ñöôïc chaêng?
- Noùi ñöôïc laïi
chaúng noùi.
*
Sö hoûi vò Taêng:- ÔÛ
ñaâu ñeán?
Taêng thöa:- Theâm
höông roài ñeán.
- Thaáy Phaät chaêng?
- Thaáy.
- Thaáy ôû ñaâu?
- Thaáy ôû haï giôùi.
- Phaät xöa! Phaät
xöa!
*
Ñaïo Ngoâ hoûi:- Ñaïi
Bi ngaøn tay maét, maét naøo laø maét chaùnh?
Sö baûo:- Nhö ngöôøi
ban ñeâm voùi tay laïi sau moø chieác goái.
- Toâi hoäi roài.
- Hoäi theá naøo?
- Khaép thaân laø tay
maét.
- Noùi toät cuøng
lôøi noùi, chæ noùi ñöôïc taùm phaàn.
- Sö huynh theá naøo?
- Khaép thaân laø tay
maét.
*
Sö ngoài beän giaøy
coû, Ñoäng Sôn Löông Giôùi ñeán tröôùc thöa:
- Xin Thaày troøng
maét ñöôïc chaêng?
Sö baûo:- Ngöôi ñi
vôùi ai?
- Löông Giôùi khoâng.
- Giaû söû coù, ngöôi
nhaèm ñeå choã naøo?
Löông Giôùi khoâng
ñaùp ñöôïc.
Sö baûo:- Xin troøng
maét laø maét chaêng?
- Chaúng phaûi maét.
Sö naït ñuoåi
ra.
*
Taêng hoûi:- Khi moät
nieäm chôït khôûi lieàn rôi vaøo ma giôùi, laø theá naøo?
Sö baûo:- Ngöôi nhaân
ñaâu töø Phaät giôùi ñeán?
Taêng khoâng ñaùp
ñöôïc.
Sö hoûi:- Hoäi
chaêng?
- Chaúng hoäi.
- Chôù baûo hoäi
chaúng ñöôïc, giaû söû hoäi ñöôïc cuõng chæ laø beân traùi beân phaûi.
*
Ñôøi Ñöôøng nieân
hieäu Hoäi Xöông naêm ñaàu (841 T.L.), thaùng möôøi ngaøy hai möôi saùu,
Sö coù chuùt ít beänh, taém goäi xong, keâu chuû söï baûo: “Saém söûa
trai, ngaøy mai coù Thöôïng toïa ñi.” Ñeán toái ñeâm hai möôi baûy, Sö qui
tòch, thoï saùu möôi tuoåi. Traø-tyø ñöôïc xaù-lôïi raát nhieàu.
*
30. THIEÀN SÖ VIEÂN TRÍ
Ñaïo
Ngoâ - (768 - 835)
[Trong Truyeàn Ñaêng
Luïc thì ñeå Vieân Trí, trong Chæ Nguyeät Luïc ñeå Toâng Trí.]
Sö hoï Tröông, queâ
ôû Haûi Hoân, Döï Chöông. Luùc nhoû, Sö theo Hoøa thöôïng Baøn xuaát gia
vaø thoï giôùi. Sau, Sö ñeán phaùp hoäi Döôïc Sôn thaàm ñöôïc taâm aán.
Moät hoâm, Döôïc Sôn
hoûi Sö:- Ngöôi ñi ñaâu veà?
Sö thöa:- Ñi daïo
nuùi veà.
Döôïc Sôn baûo:-
Chaúng rôøi thaát naøy, ñem gì veà, noùi mau!
Sö thöa:
- Treân
nuùi chim con ñaàu tôï tuyeát,
Ñaùy khe
caù loäi lo chaúng cuøng.
(Sôn
thöôïng ñieåu nhi ñaàu tôï tuyeát,
Giaùn ñeå
du ngö mang baát trieät.)
*
Sö cuøng Ñaøm Thaïnh
ñöùng haàu Döôïc Sôn. Döôïc Sôn baûo:
- Choã trí chaúng
nghó ñeán, toái kî noùi tôùi, noùi tôùi töùc ñaàu moïc söøng, Trí ñaàu-ñaø
(chæ Sö) hieåu theá naøo?
Sö lieàn ñi ra.
Ñaøm Thaïnh hoûi
Döôïc Sôn:
- Sö huynh Trí vì sao
khoâng ñaùp lôøi Hoøa thöôïng?
Döôïc Sôn baûo:
- Hoâm nay ta ñau
löng, y ñaõ hoäi, ngöôi hoûi laáy y.
Ñaøm Thaïnh ñeán hoûi
Sö:
- Vöøa roài, sao sö
huynh khoâng ñaùp lôøi Hoøa thöôïng?
Sö baûo:- Huynh ñeán
hoûi Hoøa thöôïng ñi.
*
Qui Sôn Linh Höïu
hoûi Vaân Nham Ñaøm Thaïnh:
- Boà-ñeà laáy gì
laøm toøa?
Ñaøm Thaïnh ñaùp:-
Laáy voâ vi laøm toøa.
Ñaøm Thaïnh laïi hoûi
Linh Höïu caâu aáy.
Linh Höïu ñaùp:- Laáy
caùc phaùp khoâng laøm toøa.
Linh Höïu laïi ñem
caâu aáy hoûi Sö.
Sö ñaùp:
- Ngoài thì cho y
ngoài, naèm thì cho y naèm. Coù moät ngöôøi chaúng ngoài chaúng naèm, haõy
noùi mau! noùi mau!
*
Linh Höïu hoûi Sö:-
ÔÛ ñaâu ñeán?
Sö ñaùp:- Khaùn beänh
ñeán.
- Coù bao nhieâu
ngöôøi beänh?
- Coù ngöôøi beänh
coù ngöôøi chaúng beänh.
- Coù ngöôøi khoâng
beänh ñaâu khoâng phaûi Trí ñaàu-ñaø?
- Beänh cuøng chaúng
beänh ñeàu khoâng can heä vieäc noù, noùi mau! noùi mau!
*
Thaáy Ñaøm Thaïnh
beänh, Sö hoûi:
- Lìa caùi voû luûng
naøy ñeán choã naøo thaáy nhau?
- Ñeán choã chaúng
sanh chaúng dieät thaáy nhau.
- Sao khoâng noùi
choã phi chaúng sanh chaúng dieät, cuõng chaúng caàu thaáy nhau.
*
Ñaøm Thaïnh vaù laïi
ñoâi giaøy coû, Sö thaáy hoûi:
- Laøm gì?
- Ñem baïi hoaïi vaù
baïi hoaïi.
- Sao khoâng noùi
töùc baïi hoaïi phi baïi hoaïi.
*
Sau, Sö ñeán nuùi
Ñaïo Ngoâ an truï ôû ñaây, Taêng chuùng ñeán tham vaán raát ñoâng.
Coù vò Taêng hoûi:-
Theá naøo laø choã ñaéc löïc hieän giôø?
Sö ñaùp:
- Ngaøn muoân ngöôøi
goïi maø chaúng xoay ñaàu, môùi coù ít phaàn töông öng.
- Chôït gaëp löûa
chaùy thì sao?
- Ñoát caû quaû ñaát.
Sö laïi hoûi vò Taêng
aáy:- Deïp than vaø löûa, caùi gì laø löûa?
- Chaúng phaûi löûa.
*
Thaïch Söông Khaùnh
Chö hoûi:
- Traêm naêm sau coù
ngöôøi hoûi vieäc phaùp taéc cuøng toät, laøm sao noùi vôùi hoï?
Sö goïi:- Sa-di!
Sa-di ñaùp:- Daï!
Sö baûo:- Theâm nöôùc
trong tònh bình.
Giaây laâu, Sö laïi
hoûi Khaùnh Chö:- Vöøa roài hoûi gì?
Khaùnh Chö laëp laïi
caâu tröôùc.
Sö ñöùng daäy ñi.
*
Hoâm khaùc, Khaùnh
Chö hoûi:
- Moät maûnh xöông
cuûa Hoøa thöôïng goõ in tieáng ñoàng, ñi veà choã naøo?
Sö goïi:- Thò giaû!
Thò giaû ñaùp:- Daï!
Sö baûo:- Naêm löøa
ñi.
*
Sö maéc beänh, Taêng
chuùng ñeán thaêm hoûi.
Sö baûo:- Coù nhaän
chaúng ñeán, caùc ngöôi bieát noù chaêng?
Chuùng ñeàu buoàn
thaûm.
Sö baûo:- Ta seõ ñi
xa beân taây, lyù khoâng rôøi beân ñoâng.
Ñeán ngaøy muøng
möôøi thaùng chín nieân hieäu Thaùi Hoøa naêm thöù chín (835 T.L.) ñôøi
Ñöôøng, Sö qui tòch, thoï saùu möôi baûy tuoåi.
Vua saéc ban laø Tu
Nhaát Ñaïi sö, thaùp hieäu Baûo Töôùng.
*
31. THIEÀN SÖ ÑÖÙC THAØNH
(Hoa
Ñình Thuyeàn Töû)
Sö ngöôøi tieát thaùo
tuyeät vôøi, ñoä löôïng xuaát chuùng. Nôi Döôïc Sôn, Sö ñöôïc taâm aán,
cuøng Ñaøm Thaïnh, Vieân Trí laø baïn ñoàng hoïc thaâm giao.
Khi rôøi Döôïc Sôn,
Sö baûo hai baïn:
- Hai huynh moãi
ngöôøi seõ ôû moät nôi ñeå döïng laäp toâng chæ Döôïc Sôn, rieâng toâi
taùnh tình queâ muøa, chæ öa sôn thuûy laøm vui thuù, khoâng coù taøi
naêng. Ngaøy sau, hai huynh bieát toâi döøng ôû ñaâu, coù gaëp vò toïa
chuû naøo lanh lôïi maùch cho moät ngöôøi ñeán, neáu kham chæ baûo toâi
seõ ñem choã bình sanh thoï nhaän trao laïi, goïi laø ñeàn ñaùp ôn cuûa
Tieân sö.
Chia tay nhau, Sö ñi
ñeán Tuù Chaâu nôi soâng Ngoâ, beán Hoa Ñình, saém moät chieác thuyeàn
nhoû tieáp chuùng boán phöông qua laïi, tuøy duyeân ñoä nhaät. Ngöôøi
thôøi aáy khoâng bieát tung tích Sö, beøn goïi Sö laø Thuyeàn Töû Hoøa
thöôïng.
*
Moät hoâm, thuyeàn
ñaäu beân bôø, Sö ngoài raûnh rang, coù vò quan hoûi:
- Theá naøo laø vieäc
haèng ngaøy cuûa Hoøa thöôïng?
Sö döïng ñöùng caây
cheøo, baûo:- Hoäi chaêng?
Vò quan thöa:- Khoâng
hoäi.
Sö baûo:
- Cheøo taït soùng
xanh, caù vaøng ít gaëp. (Traïo baùt thanh ba, kim laân haõn ngoä.)
*
Sau naøy, Thieàn sö
Vieân Trí coù dòp ñi ñeán Kinh Khaåu, gaëp luùc Thieàn sö Thieän Hoäi
thöôïng ñöôøng. Coù vò Taêng hoûi: “Theá naøo laø phaùp thaân?” Thieän
Hoäi ñaùp: “Phaùp thaân khoâng töôùng.” Taêng hoûi: “Theá naøo laø phaùp
nhaõn?” Thieän Hoäi ñaùp: “Phaùp nhaõn khoâng veát.” Vieân Trí baát chôït
phaùt cöôøi.
Thieän Hoäi xuoáng
toøa, hoûi Vieân Trí:
- Toâi vöøa ñaùp caâu
hoûi cuûa Taêng, chaéc coù choã khoâng ñuùng khieán Thöôïng toïa phaùt
cöôøi, xin Thöôïng toïa töø bi chæ daïy.
Vieân Trí baûo:
- Hoøa thöôïng nhaát
ñaúng (baäc nhaát) laø ñuùng, veà xuaát theá thì chöa coù thaày.
Thieän Hoäi thöa:
- Choã naøo toâi
khoâng ñuùng, mong Thöôïng toïa vì noùi ñeå phaù.
- Toâi hoaøn toaøn
khoâng noùi, môøi Hoøa thöôïng ñi ñeán choã Hoa Ñình Thuyeàn Töû.
- Ngöôøi aáy nhö theá
naøo?
- Ngöôøi aáy treân
khoâng coù mieáng ngoùi, döôùi khoâng coù muõi duøi. Hoøa thöôïng muoán ñi
xin ñoåi y phuïc maø ñeán.
Thieän Hoäi beøn
giaûi taùn chuùng, söûa sang haønh lyù, ñi thaúng ñeán Hoa Ñình Thuyeàn
Töû.
*
Vöøa thaáy Thieän
Hoäi ñeán, Sö lieàn hoûi:
- Ñaïi ñöùc truï trì
chuøa naøo?
Thieän Hoäi thöa:-
Chuøa töùc chaúng truï, truï töùc chaúng gioáng.
- Chaúng gioáng,
gioáng caùi gì?
- Chaúng phaùp tröôùc
maét.
- ÔÛ ñaâu hoïc ñöôïc
noù?
- Chaúng phaûi choã
maét tai ñeán.
Sö cöôøi baûo:
- Moät caâu hôïp ñaàu
ngöõ, muoân kieáp coïc coät löøa. Thaû ngaøn thöôùc tô yù ôû ñaàm saâu,
lìa löôõi caâu ba taác, noùi mau! noùi mau!
Thieän Hoäi vöøa môû
mieäng, bò Sö ñaùnh moät cheøo teù xuoáng nöôùc. Thieän Hoäi môùi leo leân
thuyeàn, Sö laïi thuùc:
- Noùi! Noùi!
Thieän Hoäi vöøa môû
mieäng, laïi bò Sö ñaùnh. Thieän Hoäi hoaùt nhieân ñaïi ngoä, beøn gaät
ñaàu ba caùi.
Sö baûo:
- Sôïi nhôï ñaàu saøo
maëc ngöôi ñuøa, chaúng chaïm soùng xanh yù töï khaùc. (Can ñaàu ty tuyeán
tuøng quaân loäng, baát phaïm thanh ba yù töï thuø.)
Thieän Hoäi beøn
hoûi:
- Thaû nhôï buoâng
caâu yù Thaày theá naøo?
- Nhôï tô noåi treân
maët nöôùc bieác.
- Lôøi keøm huyeàn
maø khoâng ñöôøng, ñaàu löôõi noùi maø khoâng noùi.
- Caâu khaép doøng
soâng môùi gaëp caù vaøng.
Thieän Hoäi bòt tai.
Sö baûo:- Nhö theá!
nhö theá!
Sö phoù chuùc raèng:
- Ngöôi ra ñi phaûi
tìm choã aån thaân maát daáu veát, choã maát daáu veát chôù aån thaân. Ta
ba möôi naêm ôû Döôïc Sôn chæ saùng toû vieäc naøy. Nay ngöôi ñaõ ñöôïc
noù, sau chôù ôû choã xoùm laøng thaønh thò, neân vaøo trong nuùi saâu
beân caïnh ñoàng ñeå tìm laáy moät caùi, nöûa caùi tieáp tuïc khoâng ñeå
ñoaïn döùt.
- Thieän Hoäi lieàn
töø giaõ Sö ra ñi, thænh thoaûng ngoù laïi.
Sö beøn goïi:-
Xaø-leâ!
Thieän Hoäi quay ñaàu
ngoù laïi.
Sö lieàn döïng ñöùng
caây cheøo, baûo:
- Ngöôi seõ baûo
rieâng coù.
Noùi xong, Sö laät
uùp thuyeàn xuoáng nöôùc maø tòch.
*
32. SA-DI CAO
Khoâng bieát tung
tích vaø queâ quaùn cuûa Sö theá naøo. Chæ bieát khi Sö môùi ñeán tham
vaán Döôïc Sôn, Döôïc Sôn hoûi:
- ÔÛ ñaâu ñeán?
Sö thöa:- ÔÛ Nam
Nhaïc ñeán.
- Ñi laïi ñaâu?
- Ñi Giang Laêng thoï
giôùi.
- Thoï giôùi mong
laøm gì?
- Mong khoûi sanh
töû.
- Coù moät ngöôøi
khoâng thoï giôùi cuõng khoûi sanh töû, ngöôi bieát chaêng?
- Theá thì giôùi
Phaät duøng laøm gì?
- Vaãn coøn quaûi
moâi löôõi.
Sö leã baùi lui ra.
Ñaïo Ngoâ ñeán ñöùng
haàu, Döôïc Sôn baûo:
- Vöøa roài coù moät
Sa-di môùi ñeán, coù chuùt khí töùc naøy.
Ñaïo Ngoâ thöa:
- Chöa neân toaøn
tin, caàn phaûi khaùm phaù môùi ñöôïc.
Ñeán chieàu, Döôïc
Sôn thöôïng ñöôøng goïi:
- Sa-di môùi ñeán ôû
ñaâu?
Sö ra khoûi chuùng
ñöùng im.
Döôïc Sôn hoûi:
- Ta nghe ôû Tröôøng
An raát naùo loaïn, ngöôi coù bieát chaêng?
Sö thöa:
- Nöôùc con an oån.
- Ngöôi do xem kinh
ñöôïc hay thöa hoûi ñöôïc?
- Chaúng do xem kinh
ñöôïc, cuõng chaúng do thöa hoûi ñöôïc.
- Coù laém ngöôøi
chaúng xem kinh, chaúng thöa hoûi, sao chaúng ñöôïc?
- Chaúng noùi hoï
khoâng ñöôïc, chæ vì khoâng chòu thöøa nhaän.
Döôïc Sôn ngoù Ñaïo
Ngoâ, Vaân Nham, noùi:
- Chaúng tin ta noùi.
*
Moät hoâm, Sö töø
giaõ Döôïc Sôn.
Döôïc Sôn hoûi:- Ñi
ôû ñaâu?
Sö thöa:
- Con ôû trong chuùng
coù ngaïi, neân ñeán beân ñöôøng caát moät am tranh ñeå tieáp ñaõi nöôùc
traø cho khaùch qua laïi.
- Sanh töû laø vieäc
lôùn, sao ngöôi khoâng thoï giôùi ñi?
- Bieát thì nhöõng
vieäc aáy lieàn thoâi, laïi baûo thoï giôùi laøm gì?
- Nhö theá chaúng
ñöôïc lìa xa ta, coù khi ta caàn gaëp ngöôi.
*
Sö daàm möa ñeán
thaêm Döôïc Sôn.
Döôïc Sôn baûo:-
Ngöôi môùi ñeán?
- Con môùi ñeán.
- Öôùt caû roài.
- Khoâng ñaùnh caùi
troáng saùo aáy.
Vaân Nham noùi:- Da
cuõng khoâng ñaùnh, caùi gì laø troáng?
Ñaïo Ngoâ noùi:-
Troáng cuõng khoâng ñaùnh, caùi gì laø da?
Döôïc Sôn baûo:- Hoâm
nay raát hay, moät tröôøng hoøa nhaïc.
*
Ñeán giôø thoï trai,
Döôïc Sôn töï ñaùnh troáng, Sö oâm baùt muùa ñi vaøo trai ñöôøng.
Döôïc Sôn boû duøi
troáng xuoáng hoûi:- Hoøa thöù maáy?
- Hoøa thöù hai.
- Theá naøo laø hoøa
thöù nhaát?
Sö ñeán thuøng côm
laõnh moät phaàn côm roài ñi ra.
*
33. THIEÀN SÖ VOÂ HOÏC
(Thuùy Vi)
Sö ñeán hoûi Ñôn Haø:
- Theá naøo laø thaày chö Phaät?
Ñôn Haø quôû:- Thaät
töï ñaùng thöông, caàn thieát caàm khaên lau laøm gì?
Sö luøi ba böôùc.
Ñôn Haø baûo:- Laàm!
Sö tieán tôùi ba
böôùc.
Ñôn Haø baûo:- Laàm!
laàm!
Sö dôû moät chaân,
xoay thaân moät voøng, ñi ra.
Ñôn Haø baûo:- Ñöôïc
töùc ñöôïc, coâ phuï chö Phaät khaùc.
Sö do ñaây laõnh ngoä
yù chæ, veà truï Thuùy Vi taïi Chung Nam sôn.
*
Thieàn sö Ñaïi Ñoàng
ñeán hoûi Sö:
- Khoâng bieát Nhò
Toå môùi thaáy Toå Ñaït-ma coù sôû ñaéc gì?
Sö baûo:- Nay ngöôi
thaáy ta laïi coù sôû ñaéc gì?
Ñaïi Ñoàng ñoán ngoä
huyeàn chæ.
*
Moät hoâm, Sö ñi
trong phaùp ñöôøng, Ñaïi Ñoàng tieán ñeán tröôùc leã, thöa:
- Maät chæ töø AÁn
Ñoä qua, Hoøa thöôïng daïy ngöôøi theá naøo?
Sö döøng böôùc moät
chuùt.
Ñaïi Ñoàng laïi
thöa:- Xin Thaày chæ daïy.
Sö baûo:- Laïi caàn
caùi baàu nöôùc nhoû thöù hai sao?
Ñaïi Ñoàng leã taï
lui ra.
Sö baûo:- Chôù laáp
goác.
Ñaïi Ñoàng thöa:-
Thôøi tieát ñeán, goác maàm töï sanh.
*
Nhaân Sö cuùng döôøng
La-haùn, coù vò Taêng hoûi:
- Ñôn Haø thieâu
töôïng Phaät goã, Hoøa thöôïng vì sao cuùng döôøng La-haùn?
Sö baûo:
- Thieâu cuõng chaúng
thieâu ñeán, cuùng döôøng cuõng moät beà cuùng döôøng.
Taêng laïi hoûi:-
Cuùng döôøng La-haùn coù ñeán chaêng?
Sö baûo:- Ngöôi moãi
ngaøy coù aên côm chaêng?
Taêng khoâng ñaùp
ñöôïc.
Sö baûo:- Coù chuùt
lanh lôïi.
*
34. THIEÀN SÖ NGHÓA TRUNG
(Tam
Bình)
Sö hoï Döông, queâ ôû
Phöôùc Chaâu. Ban sô, Sö ñeán tham vaán Thaïch Cuûng (Hueä Taïng). Thaïch
Cuûng chuyeân moân giöông cung laép teân ñeå giaùo hoùa ñoà chuùng. Sö
vaøo phaùp hoäi, Thaïch Cuûng baûo:
- Xem muõi teân ñaây!
Sö beøn vaïch ngöïc
thöa:
- Ñaây laø muõi teân
gieát ngöôøi, muõi teân cöùu ngöôøi laïi laøm sao?
Thaïch Cuûng gaûy
daây cung ba caùi.
Sö lieàn laøm leã.
Thaïch Cuûng baûo:
- Ba möôi naêm moät
phen giöông cung, moät hai muõi teân chæ baén ñöôïc nöûa ngöôøi thaùnh.
*
Sö ñeán tham vaán
Ñaïi Ñieân thuaät laïi vieäc treân. Ñaïi Ñieân baûo:
- Ñaõ laø muõi teân
cöùu ngöôøi, vì sao nhaèm treân daây cung maø bieän?
Sö ñaùp khoâng ñöôïc.
Ñaïi Ñieân baûo:
- Ba möôi naêm sau
caàn ngöôøi nhaéc caâu naøy cuõng khoù ñöôïc.
Sö hoûi:- Chaúng caàn
chæ ñoâng veõ taây, thænh Thaày chæ thaúng.
- Cöûa soâng U Chaâu
ngöôøi ñaù ngoài xoåm.
- Vaãn laø chæ ñoâng
veõ taây.
- Neáu phuïng hoaøng
con khoâng ñeán beân naøy baøn.
Sö laøm leã.
Ñaïi Ñieân baûo:
- Neáu chaúng ñaëng
caâu sau thì lôøi tröôùc cuõng khoù troøn.
*
Veà sau, Sö ñeán
Chöông Chaâu ôû nuùi Tam Bình tieáp ñoä haäu lai.
Sö daïy chuùng:
- Thôøi nay ngöôøi
hoïc chæ bieát rong ruoåi tìm kieám, töông ñöông nhaõn muïc chính mình coù
chaêng? Caùc ngöôi muoán hoïc caùi töông ñöông aáy chaêng? Chaúng caàu
caùc thöù khaùc, caùc ngöôi moãi ngöôøi coù vieäc boån phaän sao chaúng
nhaän ngay? Taïi sao taâm böïc töùc, mieäng laåm baåm coù lôïi ích gì?
Noùi thaúng raèng: Neáu caàn con ñöôøng tu haønh vaø hoùa moân do chö
thaùnh döïng laäp thì coù ba taïng kinh ñieån. Neáu laø vieäc trong toâng
moân (Thieàn toâng), ngöôi coát khoâng laàm duïng taâm.
Coù vò Taêng ra
thöa:- Laïi coù con ñöôøng hoïc hay khoâng?
Sö baûo:- Coù moät
con ñöôøng trôn nhö reâu.
- Hoïc nhaân böôùc
nheï theo ñöôïc chaêng?
- Taâm chaúng nghó,
ngöôi töï xem.
*
Coù vò Taêng hoûi:-
Ñaäu ñen khi chöa naûy maàm laø theá naøo?
Sö ñaùp:- Phaät cuõng
chaúng bieát.
*
Coù vò Giaûng sö ñeán
hoûi:
- Ba thöøa vaø möôøi
hai phaàn giaùo toâi khoâng nghi, theá naøo laø yù Toå sö töø AÁn Ñoä
ñeán?
Sö baûo:
- Phaát töû baèng
loâng ruøa, caây gaäy baèng söøng thoû, Ñaïi ñöùc nuùp ôû choã naøo?
- Loâng ruøa söøng
thoû laïi laø coù sao?
- Thòt naëng ngaøn
caân, trí khoâng caân löôïng.
*
Sö daïy chuùng:
- Caùc ngöôi! Neáu
chöa gaëp tri thöùc thì chaúng neân, neáu töøng gaëp tri thöùc roài, phaûi
nhaän ngay yù ñoä aáy, ñeán treân choùt nuùi, hoùc ñaù, aên caây, maëc
laù, theá aáy môùi coù ít phaàn töông öng. Neáu chaïy caàu hieåu bieát
nghóa cuù, töùc laø troâng queâ höông muoân daëm xa vaäy.
Traân troïng!
] |