 |
THIEÀN SÖ TRUNG HOA TAÄP HAI H.T THÍCH THANH TÖØ |
 |
 |
||
|
ÑÔØI THÖÙ SAÙU SAU LUÏC TOÅ (tt) 15. HÖNG HOÙA TOÀN TÖÔNG THIEÀN SÖ (?-924) Sö laøm thò giaû Laâm Teá, Laïc Phoå ñeán tham vaán. Laâm Teá hoûi: ÔÛ ñaâu ñeán? Laïc Phoå thöa: ÔÛ Loan Thaønh ñeán. Laâm Teá baûo: Coù vieäc ñem hoûi ñöôïc chaêng? Laïc Phoå thöa: Môùi thoï giôùi chaúng hoäi. Laâm Teá baûo: Ñaäp tan nöôùc Ñaïi Ñöôøng tìm caùi ngöôøi chaúng hoäi cuõng khoâng, ñeán nhaø tham thieàn ñi. Sö ñi theo sau Laâm Teá, thöa: Vò Taêng vöøa môùi ñeán laø thaønh phaù y hay chaúng thaønh phaù y? Laâm Teá baûo: Ta naøo coù quaûn, ngöôi thaønh phaù hay chaúng thaønh phaù? Sö thöa: Hoøa thöôïng chæ gioûi ñem con chim seû cheát ñeå döôùi ñaát baén, maø chaúng gioûi ñem chuyeån ngöõ che ñaäy ngöôøi. Laâm Teá hoûi: Ngöôi laïi laøm sao? Sö thöa: Thænh Hoøa thöôïng laøm Taêng môùi ñeán. Laâm Teá beøn noùi: Môùi thoï giôùi chaúng hoäi. Sö thöa: Laïi laø toäi loãi cuûa Laõo taêng. Laâm Teá baûo: Lôøi cuûa ngöôi giaáu kín muõi nhoïn. Sö suy nghó, Laâm Teá lieàn ñaùnh. Chieàu Laâm Teá laïi hoûi: Hoâm nay ta hoûi Taêng môùi ñeán laø ñem chim seû cheát ñeå döôùi ñaát baén, hay ñeán trong oå ñaäp? Ñeán ngöôi thoát ñöôïc lôøi, laïi heùt khôûi xong. Nhaèm trong maây xanh ñaäp. Sö thöa: Giaëc coû ñaïi baïi. Laâm Teá lieàn ñaùnh. * ÔÛ hoäi cuûa Tam Thaùnh Hueä Nhieân, Sö laøm Thuû toïa, thöôøng noùi: - Ta nhaém phöông nam ñi haønh khöôùc, moät phen gaëp ñöôïc ñaàu gaäy, maø chaúng töøng tìm ra moät ngöôøi hoäi Phaät phaùp. Tam Thaùnh nghe ñöôïc hoûi: - Ngöôi ñuû con maét gì maø noùi theá aáy? Sö lieàn heùt. Tam Thaùnh noùi: phaûi laø ngöôi môùi ñöôïc. Sau, Ñaïi Giaùc nghe thuaät laïi, beøn noùi: Laøm sao ñöôïc gioù thoåi gaõ ñeán trong cöûa Ñaïi Giaùc naøy. * Sö ñeán hoäi Ñaïi Giaùc laøm Vieän chuû. Moät hoâm, Ñaïi Giaùc goïi: - Vieän chuû! Ta nghe oâng noùi: “nhaém phöông nam ñi haønh khöôùc, moät phen gaëp ñöôïc ñaàu gaäy, maø chaúng töøng tìm ra moät ngöôøi hoäi Phaät phaùp”, oâng cöù y vaøo ñaïo lyù gì maø noùi nhö theá? Sö lieàn heùt! Ñaïi Giaùc lieàn ñaùnh. Sö laïi heùt! Ñaïi Giaùc laïi ñaùnh. Hoâm sau, Sö ñi ngang qua phaùp ñöôøng, Ñaïi Giaùc goïi: Vieän chuû! Ta vaãn coøn nghi hai tieáng heùt cuûa oâng hoâm qua. Sö laïi heùt! Ñaïi Giaùc laïi ñaùnh. Sö laïi heùt! Ñaïi Giaùc laïi ñaùnh. Sö noùi: - Toâi ôû choã Sö huynh Tam Thaùnh hoïc ñöôïc caâu khaùch chuû, nay bò Sö huynh beû gaõy roài, xin cho toâi phaùp moân an laïc. Ñaïi Giaùc baûo: - Caùi gaõ muø, ñeán trong aáy ñaõ chòu thua, coåi aùo naïp ra ñaùnh ñoøn moät traän. Ngay lôøi noùi naøy, Sö hieåu ñöôïc ñaïo lyù Tieân sö Laâm Teá ôû choã Toå Hoaøng Baù aên gaäy. * Sö khai ñöôøng, nieäm höông: - Moät caây höông naøy voán vì Sö huynh Tam Thaùnh, Tam Thaùnh ñoái vôùi ta raát ít oi; voán vì Sö huynh Ñaïi Giaùc, Ñaïi Giaùc ñoái vôùi ta raát dö daät; chaúng baèng cuùng döôøng Tieân sö Laâm Teá. * Taêng hoûi:- Khi boán phöông taùm höôùng ñeán laøm sao? Sö baûo:- Ñaùnh khoaûng giöõa. Taêng lieàn leã baùi. Sö baûo: - Hoâm qua ñi phoù trai giöõa ñöôøng gaëp moät traän gioù lôùn möa to, phaûi ñeán trong coå mieáu aån mình môùi qua. Sö hoûi vò Taêng môùi ñeán:- ÔÛ choã naøo ñeán? Taêng thöa:- ÔÛ choã Thieàn sö Thoâi ñeán. - Coù ñem ñöôïc caùi heùt cuûa Thieàn sö Thoâi chaêng? - Chaúng ñem ñeán ñöôïc. - Theá aáy chaúng phaûi ôû choã Thieàn sö Thoâi ñeán. Taêng lieàn heùt. Sö beøn ñaùnh. * Sö daïy chuùng: - Ta chæ nghe ngoaøi haønh lang heùt, ôû giaù sau cuõng heùt. Caùc oâng chôù coù heùt muø, heùt loaïn, duø cho heùt ñöôïc Höng Hoùa bay ñeán truï trong giöõa trôøi, laïi phaûi rôi xuoáng taét thôû, ñôïi Höng Hoùa tænh laïi seõ baûo oâng “chöa hieän taïi”. Vì côù sao? Ta chöa töøng nhaèm trong maøn luïa ñoû ñeå chaân chaâu, vôùi nhöõng ngöôøi caùc oâng heùt loaïn trong hö khoâng ñeå laøm gì? * Vua Ñöôøng Trang Toâng ñi Haø Baéc trôû veà ñeán Nguïy Phuû döøng laïi Haønh Cung, cho söù môøi Sö. Sö ñeán, Vua hoûi: - Traãm thaâu Trung Nguyeân nhaän ñöôïc hoøn ngoïc quí, chöa töøng coù ngöôøi traû giaù. Sö noùi:- Xin Beä haï cho xem. Vua laáy hai tay vuoát töø ñaàu ñeán chaân. Sö noùi:- Ngoïc quí cuûa quaân vöông ai daùm traû giaù. Trang Toâng raát vui, ban cho Sö töû y vaø hieäu, Sö ñeàu töø choái chaêúng nhaän. Vua beøn taêëng ngöïa, Sö nhaän. * Sö côõi ngöïa, chôït bò ngöïa quaêng teù gaõy chaân. Sö goïi: Vieän chuû! chuoát cho ta moät caùi chaân caây. Vieän chuû chuoát xong ñem ñeán cho Sö. Sö caëp vaøo ñi khaáp kheånh chung quanh vieän, hoûi Taêng chuùng: - Caùc ngöôi bieát Laõo taêng chaêng? Chuùng Taêng ñaùp:- Laøm sao maø khoâng bieát Hoøa thöôïng. Sö baûo:- Phaùp sö queø noùi ñöôïc ñi chaúng ñöôïc. Sö ñi ñeán phaùp ñöôøng sai Duy-na ñaùnh chuoâng hoïp chuùng. Chuùng tuï hoïp, Sö baûo: - Laïi bieát Laõo taêng chaêng? Chuùng khoâng ñaùp. Sö neùm chaân caây, ngoài ngay thaúng thò tòch. * 16. VIEÄN TAM THAÙNH - THIEÀN SÖ HUEÄ NHIEÂN Sau khi ñöôïc Laâm Teá truyeàn taâm phaùp, Sö daïo khaép caùc tuøng laâm. Ñeán Ngöôõng Sôn, Ngöôõng Sôn hoûi:- Ngöôi teân gì? Sö thöa:- Hueä Tòch. Ngöôõng Sôn baûo:- Hueä Tòch laø teân cuûa ta. - Hueä Nhieân. Ngöôõng Sôn cöôøi to. * Nhaân coù vò quan ñeán hoûi ñaïo, Ngöôõng Sôn hoûi: Quan ôû vò naøo? Quan thöa: Thoâi quan. Ngöôõng Sôn döïng ñöùng phaát töû hoûi: Laïi Thoâi ñöôïc caùi naøy chaêng? Quan khoâng ñoái ñöôïc. Ngöôõng Sôn daïy chuùng ñaùp; nhieàu ngöôøi ñaùp maø khoâng hôïp. Sö beänh naèm taïi nhaø nieát-baøn, Ngöôõng Sôn sai thò giaû ñeán thænh Sö ñaùp. Sö baûo thò giaû: Chæ noùi vôùi Hoøa thöôïng ngaøy nay coù vieäc. Ngöôõng Sôn laïi sai thò giaû ñeán hoûi: Chöa bieát coù vieäc gì? Sö ñaùp: Taùi phaïm chaúng tha. * Sö ñeán Höông Nghieâm, Höông Nghieâm hoûi:- ÔÛ ñaâu ñeán? Sö thöa:- ÔÛ Laâm Teá ñeán. - Ñem ñöôïc thanh kieám cuûa Laâm Teá ñeán chaêng? Sö laáy toïa cuï che mieäng, ñaùnh roài ñi. * Ñeán Ñöùc Sôn, Sö vöøa traûi toïa cuï, Ñöùc Sôn baûo: - Chôù traûi caùi khaên phuûi buïi, trong ñaây khoâng coù canh caën côm thöøa. Sö thöa:- Duø coù cuõng khoâng coù choã ñoå. Ñöùc Sôn lieàn ñaùnh, Sö chuïp gaäy ñaåy thaúng ñeán giöôøng thieàn. Ñöùc Sôn cöôøi to. Sö khoùc noùi: trôøi xanh! roài xuoáng nhaø tham thieàn. * Sö ôû hoäi Tuyeát Phong, Tuyeát Phong noùi: - Moãi ngöôøi töï coù taám göông xöa moät maët, con khæ con vöôïn cuõng coù taám göông xöa moät maët. Sö ra hoûi: - Bao nhieâu kieáp khoâng teân, taïi sao Hoøa thöôïng laäp teân göông xöa? Tuyeát Phong noùi:- Bò veát tích. Sö quôû:- Laõo Hoøa thöôïng naøy caâu thoaïi ñaàu cuõng chaúng bieát. Tuyeát Phong noùi:- Laõo taêng toäi loãi, bôûi truï trì nhieàu vieäc. * Gaëp Hoøa thöôïng Baûo Thoï khai ñöôøng (môû hoäi tham thieàn), Sö ñaåy moät vò Taêng ra tröôùc Baûo Thoï. Baûo Thoï lieàn ñaùnh vò Taêng aáy. Sö noùi: Tröôûng laõo vì ngöôøi theá aáy, laøm muø maét heát nhaân daân trong thaønh Traán Chaâu. * ÔÛ Vieän Tam Thaùnh, Sö thöôïng ñöôøng: - Ta gaëp ngöôøi lieàn ra, ra thì chaúng vì ngöôøi. Lieàn xuoáng toøa. * Lôøi Sö tham Laâm Teá vaø tieáp Höng Hoùa ñaõ noùi trong hai vò aáy. Khi saép laâm chung, Sö goïi chuùng baûo: - Ta coù moät muõi teân caàn trao cho ngöôi. Coù vò Taêng böôùc ra thöa:- Con xin muõi teân cuûa Hoaø thöôïng. Sö hoûi:- Ngöôi noùi theá naøo laø muõi teân? Vò Taêng aáy lieàn heùt! Sö ñaùnh maáy gaäy, roài lui veà phöông tröôïng. Sö goïi vò Taêng aáy vaøo hoûi:- Ngöôi hoäi chaêng? Taêng ñaùp:- Chaúng hoäi. Sö laïi ñaùnh maáy gaäy xong, neùm gaäy noùi: - Veà sau gaëp ngöôøi saùng maét thuaät laïi roõ raøng. Sö lieàn töø giaõ chuùng thò tòch. * (820-899) Sö hoï Chu queâ ôû Ngöõ Kheâ Gia Hoøa, xuaát gia hoài baûy tuoåi. Nieân hieäu Khai Thaønh naêm thöù hai (837), Sö ñeán Trieäu Quaän thoï giôùi cuï tuùc, hoïc taäp luaät Töù phaàn. Ñeán nieân hieäu Hoäi Xöông (841-846) pheá giaùo, Sö trôû laïi theá gian giaáu kín chí xuaát traàn. Sang nieân hieäu Ñaïi Trung (847) suøng tu Tam Baûo, Sö ñeán chuøa Teà Phong ôû Dieâm Quan tieáp tuïc tu haønh. Sau, Sö ñeán yeát kieán Thieàn sö Taùnh Khoâng ôû nuùi Ñaïi Töø. Taùnh Khoâng baûo: Ngöôi sao khoâng ñi tham vaán caùc nôi? Sö ñi thaúng leân nuùi Nguõ Ñaøi ôû chuøa Hoa Nghieâm, sang leã baùi hang Kim Cang, gaëp moät oâng giaø daét traâu ñi, môøi Sö vaøo chuøa. Ñeán chuøa, oâng goïi: Quaân Ñeà! Coù ñoàng töû: daï! ra ñoùn. OÂng giaø thaû traâu, daãn Sö vaøo trong, Sö nhìn thaáy nhaø cöûa ñeàu hieän saéc vaøng. OÂng giaø ngoài treân giöôøng, chæ caùi ñoân baûo Sö ngoài. OÂng giaø hoûi:- Vöøa ôû ñaâu ñeán? Sö thöa:- ÔÛ phöông nam ñeán. - Phöông nam Phaät phaùp truï trì theá naøo? - Ñôøi maït phaùp Tyø-kheo ít giöõ giôùi luaät. - Chuùng nhieàu ít? - Hoaëc ba traêm, hoaëc naêm traêm. Sö hoûi laïi:- ÔÛ ñaây Phaät phaùp truï trì theá naøo? - Raén roàng laãn loän, phaøm thaùnh chung ôû. - Chuùng nhieàu ít? - Tröôùc ba ba, sau ba ba. (Tieàn tam tam, haäu tam tam.) Ñoàng töû daâng traø vaø toâ laïc, Sö duøng vaøo caûm thaáy taâm yù saûng khoaùi. OÂng giaø ñöa chung pha leâ leân hoûi Sö:- Phöông nam laïi coù caùi naøy chaêng? Sö thöa:- Khoâng. - Haèng ngaøy laáy caùi gì uoáng traø? Sö khoâng ñaùp ñöôïc. Thaáy boùng maët trôøi xeá chieàu, Sö hoûi: - Toâi xin nghæ laïi moät ñeâm ôû ñaây ñöôïc chaêng? OÂng giaø baûo:- OÂng coøn chaáp taâm chaúng ñöôïc nghæ. - Toâi ñaâu coù chaáp taâm. - Ngöôi ñaõ thoï giôùi chöa? - Thoï giôùi ñaõ laâu. - Ngöôi neáu khoâng chaáp taâm ñaâu caàn thoï giôùi. Sö töø taï trôû xuoáng. OÂng giaø sai ñoàng töû tieãn chaân. Sö hoûi ñoàng töû:- Tröôùc ba ba sau ba ba, laø nhieàu ít? Ñoàng töû goïi: Ñaïi ñöùc! Sö öùng thanh: Daï! Ñoàng töû baûo: AÁy nhieàu ít? Sö laïi hoûi:- Ñaây laø choã gì? Ñoàng töû ñaùp:- Ñaây laø chuøa Baùt-nhaõ trong hang Kim Cang. Sö buoàn baõ, bieát oâng giaø ñoù laø Vaên-thuø maø khoâng theá naøo gaëp laïi ñöôïc. Sö ñaûnh leã Ñoàng töû xin moät caâu khi töø bieät. Ñoàng töû noùi keä: Dieän thöôïng voâ saân cuùng döôøng cuï Khaåu lyù voâ saân thoå dieäâu höông Taâm lyù voâ saân thò traân baûo Voâ caáu voâ nhieãm thò chaân thöôøng. Dòch: Treân maët khoâng saân ñoà cuùng döôøng Trong mieäng khoâng saân xuaát dieäu höông Trong taâm khoâng saân laø traân baûo Khoâng nhô khoâng nhieãm laø chaân thöôøng. Noùi xong, Quaân Ñeà vaø chuøa ñeàu aån, chæ thaáy trong maây naêm saéc Vaên-thuø côõi kim mao sö töû qua laïi, chôït coù cuïm maây traéng töø phöông ñoâng bay qua che laáp. * Nieân hieäu Haøm Thoâng naêm thöù ba (862), Sö ñeán Hoàng Chaâu laïi vieän Quan AÂm yeát kieán Ngöôõng Sôn. Qua caâu noùi, Sö lieàn kheá ngoä baûn taâm. Ngöôõng Sôn cöû Sö xung chöùc Ñieån toïa. * Sö naáu chaùo, thöôøng thaáy Vaên-thuø hieän treân noài chaùo. Sö laáy caây giaàm quaäy chaùo ñaäp, noùi:- Vaên-thuø töï Vaên-thuø, Vaên Hyû töï Vaên Hyû. Vaên-thuø noùi keä: Khoå hoà lieân caên khoå Ñieàm qua trieät ñôùi ñieàm Tu haønh tam ñaïi kieáp Khöôùc bò laõo taêng hieàm. (Döa ñaéng goác vaãn ñaéng Döa ngoït reã cuõng ngon Tu haønh ba ñaïi kieáp Laïi bò laõo taêng ñoøn.) * Moät hoâm, coù moät vò Taêng laï ñeán xin moät böõa côm, Sö bôùt phaàn aên cuûa mình cuùng döôøng. Ngöôõng Sôn döï bieát hoûi: - Vöøa roài coù ngöôøi ñaõ vaøo quaû vò ñeán, ngöôi coù caáp phaàn aên chaêng? Sö thöa:- Bôùt phaàn cuûa con cuùng döôøng. Ngöôõng Sôn baûo:- Ngöôi ñöôïc lôïi ích lôùn. * Nieân hieäu Quang Khaûi naêm thöù ba (887), Tieàn Vöông thænh Sö truï Long Tuyeàn Giaûi thöï (nay laø vieän Töø Quang). Coù vò Taêng hoûi:- Theá naøo laø töôùng Nieát-baøn? Sö ñaùp:- Choã khoùi höông heát, nghieäm. - Theá naøo laø ñaïi yù Phaät phaùp? Sö goïi Vieän chuû ñeán! oâng thaày naøy bò beänh ñieân. - Theá naøo laø töï mình? Sö laëng thinh. Vò Taêng aáy môø mòt, laïi hoûi caâu treân. Sö baûo:- Trôøi trong buïi muø, chaúng nhaèm beân maët traêng bay. * Nieân hieäu Quang Hoùa naêm thöù hai (899), Sö coù chuùt beänh. Ñeán ngaøy hai möôi baûy thaùng möôøi vaøo luùc giôø tyù giöõa ñeâm, Sö baûo chuùng: - Taâm tam giôùi heát töùc laø Nieát-baøn. Noùi xong, Sö ngoài kieát giaø thò tòch, thoï taùm möôi tuoåi, saùu möôi tuoåi haï. * ôû Nam Thaùp Sö hoï Chöông queâ ôû Phong Thaønh – Döï Chöông. Khi meï sanh Sö, coù thaàn quang soi saùng khaép saân, ngöïa trong chuoàng ñeàu kinh hoaûng, nhaân ñoù ñaët teân Sö laø Quang Duõng. Thuôû nhoû Sö raát thoâng minh, theo Ngöôõng Sôn xuaát gia. Sö sang mieàn Baéc yeát kieán Laâm Teá, laïi trôû veà haàu Ngöôõng Sôn. Ngöôõng Sôn hoûi:- Ngöôi ñeán laøm gì? Sö thöa:- Ñaûnh leã ra maét Hoøa thöôïng. - Thaáy Hoøa thöôïng chaêng? - Daï thaáy. - Hoøa thöôïng sao gioáng in löøa? - Con thaáy Hoøa thöôïng cuõng chaúng gioáng Phaät. - Neáu chaúng gioáng Phaät thì gioáng caùi gì? - Neáu coù choã gioáng thì cuøng löøa khaùc gì? Ngöôõng Sôn ngaïc nhieân noùi: - Phaøm thaùnh caû hai ñeàu queân, tình heát, theå hieän baøy, ta laáy ñaây nghieäm xeùt ngöôøi, hai möôi naêm khoâng ngôø vöïc. Con neân gìn giöõ ñoù. Ngöôõng Sôn thöôøng chæ Sö baûo vôùi nguôøi: - Keû naøy laø nhuïc thaân Phaät. * Sau, Sö keá vò ôû Ngöôõng Sôn thaùp phía nam. Coù vò Taêng hoûi: - Vaên-thuø laø thaày baûy ñöùc Phaät, Vaên-thuø coù thaày chaêng? Sö ñaùp:- Gaëp duyeân lieàn coù. - Theá naøo laø thaày Vaên-thuø? Sö döïng ñöùng caây phaát töû chæ ñoù. Taêng thöa:- Caùi aáy laø phaûi sao? Sö neùm caây phaát töû khoanh tay. * Taêng hoûi:- Theá naøo laø dieäu duïng moät caâu? Sö ñaùp:- Nöôùc ñeán thaønh hoà. - Chaân Phaät ôû taïi choã naøo? - Noùi ra khoâng töôùng, cuõng chaúng taïi nôi khaùc. Khoâng roõ Sö tòch luùc naøo vaø ôû ñaâu. * ôû Nham Ñaàu - (828-887) Sö hoï Kha queâ ôû Tuyeàn Chaâu. Thuôû thieáu thôøi, Sö theo Nghò Coäng ôû Thanh Nguyeân xuaát gia. Sau Sö ñeán Tröôøng An ôû chuøa Baûo Thoï thoï giôùi cuï tuùc vaø hoïc taäp caùc boä kinh luaät. Sö daïo khaép caùc thieàn uyeån, keát baïn cuøng Tuyeát Phong Nghóa Toàn, Khaâm Sôn Vaên Thuùy. Töø nuùi Ñaïi Töø sang Laâm Teá, Laâm Teá ñaõ qui tòch, ñeán yeát kieán Ngöôõng Sôn. Vöøa vaøo cöûa, Sö ñöa cao toïa cuï, thöa: Hoøa thöôïng. Ngöôõng Sôn caàm phaát töû toan giôû leân. Sö thöa: Chaúng ngaïi tay kheùo. * Ñeán tham yeát Ñöùc Sôn, Sö caàm toïa cuï leân phaùp ñöôøng nhìn xem. Ñöùc Sôn hoûi: Laøm gì? Sö quaùt thaùo. Ñöùc Sôn hoûi: Laõo taêng coù loãi gì? Sö thöa: Löôõng truøng coâng aùn. Sö trôû xuoáng nhaø tham thieàn. Ñöùc Sôn noùi: Caùi oâng thaày in tuoàng ngöôøi haønh khöôùc. Hoâm sau leân thöa hoûi, Ñöùc Sôn hoûi: Xaø-leâ phaûi vò Taêng môùi ñeán hoâm qua chaêng? Sö thöa: Phaûi. Ñöùc Sôn baûo: ÔÛ ñaâu hoïc ñöôïc caùi roãng aáy? Sö thöa: Toaøn Khoaùt troïn chaúng töï doái. Ñöùc Sôn baûo: Veà sau chaúng ñöôïc coâ phuï Laõo taêng. Hoâm khaùc ñeán tham, Sö vaøo cöûa phöông tröôïng ñöùng nghieâng mình hoûi: Laø phaøm laø thaùnh? Ñöùc Sôn heùt! Sö leã baùi. Coù ngöôøi ñem vieäc aáy thuaät laïi cho Ñoäng Sôn nghe. Ñoäng Sôn noùi: Neáu chaúng phaûi Thöôïng toïa Khoaùt raát khoù thöøa ñöông. Sö nghe ñöôïc lôøi naøy beøn noùi: OÂng giaø Ñoäng Sôn chaúng bieát toát xaáu laàm buoâng lôøi, ta ñöông thôøi moät tay ñöa leân moät tay baét. * Tuyeát Phong ôû Ñöùc Sôn laøm phaïn ñaàu (tröôûng ban trai phaïn). Moät hoâm côm treã, Ñöùc Sôn oâm baùt ñeán phaùp ñöôøng. Tuyeát Phong phôi khaên lau, troâng thaáy Ñöùc Sôn beøn noùi: OÂng giaø naøy, chuoâng chöa keâu troáng chöa ñaùnh maø oâm baùt ñi ñaâu? Ñöùc Sôn trôû veà phöông tröôïng. Tuyeát Phong thuaät vieäc naøy cho Sö nghe. Sö baûo: Caû thaûy Ñöùc Sôn chaúng hoäi caâu roát sau. Ñöùc Sôn nghe, sai thò giaû goïi Sö ñeán phöông tröôïng, hoûi: OÂng chaúng chaáp nhaän Laõo taêng sao? Sö thöa nhoû yù aáy. Ñeán hoâm sau, Ñöùc Sôn thöôïng ñöôøng coù veû khaùc thöôøng. Sö ñeán tröôùc nhaø taêng voã tay cöôøi to, noùi: Raát möøng! oââng giaø Ñöôøng ñaàu hoäi ñöôïc caâu roát sau, ngöôøi trong thieân haï khoâng bì ñöôïc oâng, tuy nhieân cuõng chæ soáng ñöôïc ba naêm (quaû nhieân ba naêm sau Ñöùc Sôn tòch). * Moät hoâm, Sö cuøng Tuyeát Phong, Khaâm Sôn ba ngöôøi hoïp nhau, boãng döng Tuyeát Phong chæ moät cheùn nöôùc. Khaâm Sôn noùi: Nöôùc trong, traêng hieän. Tuyeát Phong noùi: Nöôùc trong, traêng chaúng hieän. Sö ñaù cheùn nöôùc roài ñi. Töø ñoù veà sau, Khaâm Sôn ñeán Ñoäng Sôn. Sö vaø Tuyeát Phong noái phaùp Ñöùc Sôn. * Sö cuøng Tuyeát Phong ñeán töø Ñöùc Sôn. Ñöùc Sôn hoûi: Ñi veà ñaâu? Sö thöa: Taïm töø Hoøa thöôïng haï sôn. Ñöùc Sôn hoûi: Con veà sau laøm gì? Sö thöa: Chaúng queân. Ñöùc Sôn hoûi: Con nöông vaøo ñaâu noùi lôøi naøy? Sö thöa: Ñaâu chaúng nghe “trí vöôït hôn thaày môùi kham truyeàn trao, trí ngang baêèng thaày keùm thaày nöûa ñöùc”. Ñöùc Sôn baûo: Ñuùng theá! ñuùng theá! phaûi kheùo hoä trì. Hai vò leã baùi roài lui. Tuyeát Phong veà Maân Xuyeân ôû goäp Tuyeát Phong treân nuùi Töôïng Coát. Sö caát am ôû nuùi Ngoïa Long Ñoäng Ñình. Ñoà chuùng taáp naäp keùo ñeán. * Taêng hoûi:- Khoâng thaày laïi coù choã xuaát thaân chaêng? Sö ñaùp:- Tröôùc tieáng loâng xöa naùt. - Keû ñöôøng ñöôøng ñeán thì sao? - Ñaâm luûng con maét. - Theá naøo laø yù Toå sö töø AÁn sang? - Dôøi ngoïn nuùi Loâ ñi, ta seõ vì oâng noùi. * Sö cuøng La Sôn ñi xem neàn thaùp. Ñi giöõa ñöôøng La Sôn goïi: Hoøa thöôïng! Sö xoay ñaàu hoûi: Laøm gì? La Sôn ñöa tay chæ noùi: Trong aáy coù mieáng ñaát toát. Sö quôû: Keû baùn döa ôû Qua Chaâu. Laïi ñi khoaûng ít daëm, La Sôn leã baùi hoûi: Hoøa thöôïng ñaâu chaúng phaûi ôû Ñoäng Sôn ba möôi naêm maø chaúng chaáp nhaän Ñoäng Sôn ö? Sö ñaùp: Phaûi. La Sôn laïi hoûi: Hoøa thöôïng ñaâu chaúng phaûi noái phaùp Ñöùc Sôn maø chaúng chaáp nhaän Ñöùc Sôn chaêng? Sö ñaùp: Phaûi. La Sôn hoûi tieáp: Chaúng chaáp nhaän Ñöùc Sôn thì mieãn hoûi, coøn Ñoäng Sôn coù khuyeát ñieåm gì? Sö laøm thinh giaây laâu ñaùp: Ñoäng Sôn laø oâng Phaät ñeïp, chæ laø khoâng haøo quang. * Sö hoûi vò Taêng môùi ñeán:- ÔÛ ñaâu ñeán? Taêng thöa:- ÔÛ Taây Kinh ñeán. - Sau traän giaëc Hoaøng Saøo laïi löôïm ñöôïc kieám chaêng? - Löôïm ñöôïc. Sö ñöa coå laøm theá nhaän chaët. Taêng noùi: Ñaàu thaày rôi. Sö cöôøi to. * Sö daïy chuùng: - Phaøm vieäc trong ñaïi toång cöông toâng phaûi bieát cuù. Neáu chaúng bieát cuù khoù hoäi ñöôïc caâu noùi. Caùi gì laø cuù? Khi traêm vieäc chaúng suy nghó, goïi laø chaùnh cuù, cuõng goïi laø cö ñaûnh (ôû treân ñaûnh), laø ñöôïc truï, laø roõ raøng, laø tænh tænh, laø chaéc thaät, laø khi Phaät chöa sanh, laø ñaéc ñòa, laø cuøng khi aáy seõ cuøng khi aáy v.v… Phaù taát caû thò phi môùi cuøng tieän, chaúng cuøng tieän laên truøng truïc döôùi ñaát. Neáu nhìn chaúng thaáu lieàn bò ngöôøi ñaâm ñui maét. Choã con maét nhìn lôø môø in tuoàng con deâ bò gieát maø chöa cheát. Coå nhaân noùi “hoân traàm chaêúng toát, caàn chuyeån ñöôïc môùi neân”. Chaïm ñeán lieàn chuyeån môùi cuøng tieän, chaúng cuøng tieän. Thò cuù cuõng chaët phi cuù cuõng chaët, töï nhieân laên truøng truïc, töï nhieân tröôùc maét hieän roõ raøng, no traøn hoâng. Chaúng hieåu choái boû, chaúng hieåu nhai naùt. Ñaâu chaúng nghe noùi “choái boû vaät laø treân, theo vaät laø duôùi”. Vöøa khôûi tí xíu tình lieàn rôi xuoáng ñaát. Neáu laø nhai naùt thì heo choù maét ñoû ngaàu. Neáu coù ngöôøi hoûi theá naøo laø thieàn, neân ñaùp vôùi y: “bòt loã ñít laïi, môùi coù ít phaàn hôi haùm, môùi bieát caïn saâu lôùp lôùp”… Huynh ñeä! thaáy cuøng chaêng? noùi theá hoäi chaêng? Chôù coù troïn ngaøy raàm ró, seõ khoâng coù ngaøy xong. Muoán ñöôïc deã hoäi caàn bieát ôû tröôùc thanh saéc chaúng bò muoân caûnh laøm hoaëc loaïn, töï nhieân hieän roõ raøng, töï nhieân voâ söï. Tieán tôùi tröôùc thanh saéc maø vaãn thaûn nhieân, in tuoàng moät ñoáng löûa lôùn, chaïm ñeán lieàn chaùy, laïi coøn coù vieäc gì? Ñaâu khoâng nghe noùi “chaúng phaûi traàn chaúng xaâm phaïm ta, maø khi ta voâ taâm noù chaùy”. * Sau naøy coù ngöôøi hoaëc hoûi Phaät, hoûi phaùp, hoûi ñaïo, hoûi thieàn, Sö ñeàu hö leân moät tieáng. Sö thöôøng baûo chuùng: Khi Laõo giaø naøy ñi, seõ roáng leân moät tieáng roài ñi. * Ñôøi Ñöôøng sau thôøi Quang Khaûi, Trung Nguyeân giaëc cöôùp daáy leân, chuùùng Taêng ñeàu ñi traùnh nôi khaùc. Sö vaãn an nhieân ôû ñaây. Moät hoâm giaëc ñeán, chuùng traùch Sö khoâng coù gì daâng bieáu, beøn ñaâm Sö. Sö thaàn saéc khoâng ñoåi, chæ roáng leân moät tieáng roài cheát. Tieáng aáy vang xa ñeán möôøi daëm. Sö tòch nhaèm naêm Quang Khaûi thöù ba (887) ngaøy muøng taùm thaùng tö. * ôû Tuyeát Phong - (822-908) Sö hoï Taèng ngöôøi Nam An Tuyeàn Chaâu. Sö sanh trong gia ñình thôø Phaät, thuôû nhoû ñaõ khoâng chòu aên thòt caù. Coøn trong noâi maø Sö nghe tieáng chuoâng, hoaëc thaáy traøng phan, hoa höông, töôïng Phaät Boà-taùt lieàn cöôøi. Naêm möôøi hai tuoåi. Sö theo cha ñeán chuøa Ngoïc Giaùn ôû Boà Ñieàn, thaáy Luaät sö Khaùnh Huyeàn beøn ñaûnh leã noùi: thaày con! roài ôû laïi ñaây luoân. Ñeán möôøi baûy tuoåi, Sö ñöôïc caïo toùc. Sau, Sö ñeán chuøa Baûo Saùt ôû U Kheâ thoï giôùi cuï tuùc. Sö thöôøng daïo qua caùc thieàn hoïäi. * Taïi Ñoäng Sôn, Sö laøm Phaïn ñaàu (tröôûng ban trai phaïn) ñang ñaõi gaïo. Khaâm Sôn hoûi: Ñaõi caùt boû gaïo hay ñaõi gaïo boû caùt? Sö ñaùp: Gaïo caùt ñoàng thôøi boû. Khaâm Sôn hoûi: Ñaïi chuùng laáy gì aên? Sö beøn laät uùp thau ñaõi gaïo. Khaâm Sôn noùi: Cöù theo nhaân duyeân naøy, huynh hôïp ôû Ñöùc Sôn. * Moät hoâm, Ñoäng Sôn hoûi: Laøm gì ñaây? Sö thöa: Ñeõo maùng. Ñoäng Sôn hoûi: Ñeõo maáy buùa ñöôïc thaønh? Sö thöa: Moät buùa ñeõo thaønh. Ñoäng Sôn baûo: Vaãn laø vieäc beân naøy, vieäc beân kia thì sao? Sö thöa: Haún ñöôïc khoâng choã haï thuû. Ñoäng Sôn baûo: Vaãn laø vieäc beân naøy, vieäc beân kia thì sao? Sö im laëng. * Sö ñeán taïm bieät Ñoäng Sôn, Ñoäng Sôn hoûi: Ngöôi ñi ñaâu? Sö thöa: Ñi veà trong ñaûnh nuùi. Ñoäng Sôn hoûi: Ñöông thôøi töø ñöôøng naøo ra? Sö thöa: Töø ñöôøng vöôïn bay ñaûnh nuùi ra. Ñoäng Sôn hoûi: Nay quay laïi ñöôøng maø ñi? Sö thöa: Töø ñöôøng vöôïn bay ñaûnh nuùi ñi. Ñoäng Sôn baûo: Coù ngöôøi chaúng töø ñöôøng vöôïn bay ñaûnh nuùi ñi, ngöôi bieát chaêng? Sö thöa: Chaúng bieát. Ñoäng Sôn hoûi: Taïi sao chaúng bieát? Sö thöa: Y khoâng maët maøy. Ñoäng Sôn baûo: Ngöôi ñaõ chaúng bieát, sao bieát khoâng maët maøy? Sö khoâng ñaùp ñöôïc. * Ñeán Ñöùùc Sôn, Sö hoûi: Toâng thöøa töø tröôùc, con coù phaàn cuøng chaêng? Ñöùc Sôn ñaùnh moät gaäy, baûo: Noùi caùi gì? Sö thöa: Chaúng hoäi. Hoâm sau, giôø thöa hoûi, Ñöùc Sôn baûo chuùng: Toâng cuûa ta khoâng ngöõ cuù, thaät khoâng moät phaùp cho ngöôøi. Sö nhaân ñoù coù tænh. * Sö cuøng Nham Ñaàu ñi ñeán Ngao Sôn ôû Leã Chaâu gaëp trôû tuyeát (tuyeát xuoáng quaù nhieàu) döøng laïi, Nham Ñaàu moãi ngaøy cöù nguû, Sö moät beà ngoài thieàn. Moät hoâm, Sö goïi: Sö huynh! Sö huynh! haõy daäy. Nham Ñaàu hoûi:- Laøm caùi gì? Sö noùi: - Ñôøi nay chaúng giaûi quyeát xong, laõo Vaên Thuùy ñi haønh khöôùc ñeán nôi choán, bò y cheâ cöôøi, töø ngaøy ñeán ñaây sao chæ lo nguû? Nham Ñaàu naït: - Nguû ñi! moãi ngaøy ngoài treân giöôøng gioáng nhö thoå ñòa, ngaøy sau boïn ma quæ nam nöõ vaãn coøn. Sö chæ trong ngöïc noùi:- Toâi trong aáy coøn chöa oån, khoâng daùm töï doái. - Toâi baûo oâng sau naøy leân treân choùt nuùi caát thaûo am xieån döông ñaïi giaùo, seõ noùi caâu aáy. - Toâi thaät coøn chöa oån. - Neáu oâng thaät nhö theá, cöù choã thaáy cuûa oâng moãi moãi thoâng qua, choã phaûi toâi seõ chöùng minh cho oâng, choã chaúng phaûi toâi seõ vì oâng ñuoåi deïp. - Khi toâi môùi ñeán Dieâm Quan thaáy thöôïng ñöôøng noùi nghóa saéc khoâng lieàn ñöôïc choã vaøo. - Töø ñaây ñeán ba möôi naêm raát kî khoâng neân noùi ñeán. - Toâi thaáy baøi keä cuûa Ñoäng Sôn qua soâng: “Thieát kî tuøng tha mít, ñieàu ñieàu döõ ngaõ sô, cöø kim chaùnh thò ngaõ, ngaõ kim baát thò cöø.” - Neáu cuøng aáy töï cöùu cuõng chöa toät. Sau, hoûi Ñöùc Sôn: vieäc trong toâng thöøa töø tröôùc con coù phaàn chaêng, Ñöùc Sôn ñaùnh moät gaäy hoûi: noùi caùi gì, toâi khi ñoù gioáng nhö thuøng luûng ñaùy. Nham Ñaàu naït: - OÂng chaúng nghe noùi “töø cöûa vaøo chaêúng phaûi cuûa baùu trong nhaø”? - Veà sau laøm theá naøo môùi phaûi? - Veà sau, neáu muoán xieån döông Ñaïi giaùo, moãi moãi töø trong hoâng ngöïc mình löu xuaát, sau naøy cuøng ta che trôøi che ñaát ñi! Sö nhaân caâu aáy ñaïi ngoä lieàn ñaûnh leã, ñöùng daäy keâu luoân: Sö huynh! ngaøy nay môùi laø thaønh ñaïo ôû Ngao Sôn. * Taêng hoûi:- Hoøa thöôïng thaáy Ñöùc Sôn ñöôïc caùi gì lieàn thoâi? Sö ñaùp:- Ta ñi tay khoâng, veà tay khoâng. * Coù hai vò Taêng ñeán, Sö laáy tay chaën cöûa am, nhaûy voït ra, noùi: AÁy caùi gì? Taêng cuõng noùi: AÁy caùi gì? Sö cuùi ñaàu vaøo am. Taêng töø Sö ñi nôi khaùc. Sö hoûi: Ñi nôi naøo? Taêng thöa: Hoà nam. Sö baûo: Ta coù ngöôøi baïn ñoàng haønh ôû Nham Ñaàu, gôûi oâng moät laù thô ñöa hoä. Thô vieát: “Toâi gôûi thô leân Sö huynh, töø ngaøy toâi thaønh ñaïo ôû Ngao Sôn veà sau cho ñeán ngaøy nay vaãn coøn no chaúng ñoùi.” Taêng ñeán Nham Ñaàu, Nham Ñaàu hoûi: Töø nôi naøo ñeán? Taêng thöa: Tuyeát Phong ñeán, coù thô daâng leân Hoøa thöôïng. Nham Ñaàu tieáp thô xong hoûi: Coù ngoân cuù gì khaùc chaêng? Taêng beøn thuaät laïi lôøi tröôùc. Nham Ñaàu hoûi: OÂng aáy noùi sao? Taêng thöa: Khoâng noùi, chæ cuùi ñaàu vaøo am. Nham Ñaàu noùi: OÂi! ta hoái haän luùc ñaàu chaúng noùi vôùi y caâu roát sau. Neáu noùi vôùi y thì ngöôøi trong thieân haï khoâng laøm gì ñöôïc laõo Tuyeát. * Taêng ôû laïi ñeán cuoái haï môùi leân thöa hoûi caâu aáy. Nham Ñaàu baûo: Sao chaúng hoûi sôùm? Taêng thöa: Chöa daùm deã daøng. Nham Ñaàu baûo: Tuyeát Phong tuy cuøng ta ñoàng ñieàu sanh, maø chaúng cuøng ta ñoàng ñieàu töû. Caàn bieát caâu roát sau chæ laø theá. * Vò Taêng hoûi Hoøa thöôïng Taây Sôn: Theá naøo laø yù Toå sö töø AÁn sang? Taây Sôn ñöa caây phaát töû leân chæ ñoù. Taêng khoâng chaáp nhaän. Sau, vò Taêng aáy ñeán tham vaán Sö. Sö hoûi: ÔÛ nôi naøo ñeán? Taêng thöa: ÔÛ Chieát Trung ñeán. Sö hoûi: Haï naêm nay ôû taïi ñaâu? Taêng thöa: ÔÛ Taây Sôn Toâ Chaâu. Sö hoûi: Hoøa thöôïng an oån chaêng? Taêng thöa: Khi ñeán thaáy Ngaøi ñöôïc muoân phöôùc. Sö hoûi: Sao khoâng ôû ñoù tu hoïc? Taêng thöa: Phaät phaùp chaúng saùng. Sö hoûi: Coù vieäc gì? Taêng thuaät laïi vieäc tröôùc. Sö hoûi: Taïi sao oâng chaúng chaáp nhaän Ngaøi? Taêng thöa: AÁy laø caûnh. Sö baûo: OÂng thaáy keû nam nöõ ôû Toâ Chaâu chaêng? Taêng thöa: Thaáy. Sö hoûi: OÂng thaáy caây coái treân ñöôøng chaêng? Taêng thöa: Thaáy. Sö baûo: Phaøm thaáy nam nöõ ñaát caùt suoái röøng thaûy ñeàu laø caûnh, oâng chaáp nhaän nhöõng caùi aáy chaêng? Taêng thöa: Chaáp nhaän. Sö baûo: Taïi sao giôû phaát töû oâng khoâng chaáp nhaän? Taêng leã baùi thöa: Con chaáp böôùng noùi böøa, xin Hoøa thöôïng töø bi. Sö hoûi: Toät caøn khoân laø con maét, oâng tìm choã naøo ngoài xoåm. Taêng khoâng ñaùp ñöôïc. * Coù moät vò Taêng ôû döôùi nuùi caát thaûo am, nhieàu naêm khoâng caïo toùc, duøng moät oáng caây daøi ra beân suoái muùc nöôùc. Vò Taêng khaùc thaáy hoûi: Theá naøo laø yù Toå sö töø AÁn sang? Am chuû ñaùp: Suoái saâu oáng caây daøi. Sö nghe vieäc naøy, noùi: raát laø kyø quaùi. Moät hoâm Sö cuøng thò giaû ñem dao caïo theo ñeán am. Vöøa gaëp maët, Sö daãn lôøi noùi tröôùc hoûi, phaûi lôøi am chuû chaêng? Am chuû noùi: Phaûi. Sö baûo: Neáu noùi ñöôïc chaúng caïo toùc oâng. Am chuû lieàn ñi goäi ñaàu, quì goái tröôùc Sö, Sö lieàn caïo toùc cho. * Tam Thaùnh Hueä Nhieân hoûi:- Caù vaøng vöôït khoûi löôùi laáy gì aên? Sö baûo:- Ñôïi oâng vöôït khoûi löôùi seõ vì oâng noùi. Tam Thaùnh noùi: - Laø thieän tri thöùc cuûa moät ngaøn naêm traêm ngöôøi, maø caâu thoaïi ñaàu cuõng chaúng bieát. Sö baûo:- Laõo taêng truï trì nhieàu vieäc. * Sö hoûi vò Taêng môùi ñeán: Vöøa rôøi choã naøo ñeán? Taêng thöa: Phuù Thuyeàn (Thieàn sö Hoàng Tieán) ñeán. Sö hoûi: Bieån sanh töû chöa qua, vì sao laïi Phuù Thuyeàn (uùp thuyeàn)? Taêng khoâng ñaùp ñöôïc, beøn trôû veà thuaät laïi Phuù Thuyeàn. Phuù Thuyeàn baûo: Sao khoâng noùi y khoâng sanh töû. Taêng trôû laïi noùi lôøi naøy. Sö baûo: Ñaây khoâng phaûi lôøi cuûa oâng. Taêng thöa: Phuù Thuyeàn noùi theá aáy. Sö baûo: Ta coù hai möôi gaäy gôûi cho Phuù Thuyeàn, coøn ta töï aên hai möôi gaäy, chaúng can heä gì vieäc Xaø-leâ. * Huyeàn Sa Sö Bò thöa:- Hieän nay coù ñaïi duïng, Hoøa thöôïng phaûi laøm sao? Sö ñem ba traùi caàu goã ñoàng thôøi neùm ra. Huyeàn Sa ra boä cheû bia. Sö baûo:- Ngöôøi hieän ôû Linh Sôn môùi ñöôïc nhö vaäy. Huyeàn Sa thöa:- Cuõng laø vieäc nhaø mình. * Moät hoâm, Sö ôû trong nhaø taêng ñoùng cöûa tröôùc cöûa sau noåi löûa ñoát, laïi keâu: Cöùu löûa! Cöùu löûa! Huyeàn Sa ñem moät thanh cuûi töø cöûa soå neùm vaøo trong. Sö beøn môû cöûa. * Sö thöôïng ñöôøng: - Nuùi Nam coù moät con raén muõi to, heát thaûy caùc oâng ñeàu phaûi kheùo xem. Tröôøng Khaùnh böôùc ra thöa: - Hoâm nay trong nhaø naøy coù ngöôøi taùn thaân maát maïng. Vaân Moân laáy caây gaäy neùm tröôùc Sö roài ra boä sôï. Coù ngöôøi ñem vieäc naøy thuaät laïi Huyeàn Sa. Huyeàn Sa noùi: - Phaûi laø huynh Laêng môùi ñöôïc. Tuy nhieân nhö theá, neáu ta thì chaúng vaäy. Taêng hoûi:- Hoøa thöôïng laøm theá naøo? Huyeàn Sa noùi:- Duøng nuùi Nam laøm gì. * Moät hoâm, Sö baûo Hueä Laêng (Tröôøng Khaùnh): - Ta thaáy Qui Sôn hoûi Ngöôõng Sôn “chö thaùnh ñi choã naøo”, Ngöôõng Sôn ñaùp: “hoaëc ôû treân trôøi, hoaëc ôû nhaân gian”. Ngöôi noùi yù Ngöôõng Sôn theá naøo? Hueä Laêng thöa: - Neáu hoûi choã ra vaøo cuûa chö thaùnh maø noùi theá aáy thì khoâng ñöôïc. Sö baûo: - Ngöôi ñeàu khoâng chaáp nhaän, chôït coù ngöôøi hoûi ngöôi ñaùp theá naøo? - Chæ noùi laàm. - Laø ngöôi chaúng laàm. - Ñaâu khaùc vôùi laàm. * Sö saép thò tòch, Sö töï cheá thaùp vaø laøm baøi minh, töïa raèng: - Phaøm töø duyeân maø coù laø tröôùc sau thaønh hoaïi, chaúng töø duyeân maø ñöôïc muoân kieáp thöôøng vöõng; Vöõng thì haèng coøn, hoaïi thì toån giaûm. Tuy nhieân ly taùn chöa ñeán, ngaïi gì döï bò saép ñaët? Sôû dó, chaát ñaù laøm nhaø, cöa caây ñoùng hoøm, böng ñaát ñoå ñoáng laøm khaùm. Caùc vieäc ñaõ ñuû, ñaàu xaây höôùng nam, chaân veà höôùng baéc, naèm ngang qua nuùi. Chæ mong ñeán giôø, ñoàng ñaïo chôù traùi yù ta. Ngöôøi bieát taâm ta, thì chaúng ñoåi chí ta, daën saâu! laïi daën!… Sö truï Maân Xuyeân hôn boán möôi naêm, hoïc giaû muøa Ñoâng muøa Haï chaúng döôùi soá moät ngaøn naêm traêm ngöôøi. Ñôøi Löông nieân hieäu Khai Bình naêm thöù hai (908) vaøo thaùng ba, Sö coù chuùt ít beänh. Maân Soaùi sai löông y ñeán xem maïch. Sö baûo: Ta chaúng phaûi beänh, troïn chaúng uoáng thuoác. Sö ñeå keä vaø trao phaùp xong, ngaøy muøng hai thaùng naêm, saùng ñi daïo Lam Ñieàn, chieàu veà taém röûa, nöûa ñeâm nhaäp dieät. Sö thoï taùm möôi baûy tuoåi, naêm möôi chín tuoåi haï. ] |
||
