 |
THIEÀN SÖ TRUNG HOA TAÄP HAI H.T THÍCH THANH TÖØ |
 |
 |
||
|
ÑÔØI THÖÙ BAÛY SAU LUÏC TOÅ I.- TOÂNG TAØO ÑOÄNG ÑÔØI THÖÙ BA : coù 14 vò 1- Thieàn sö Quang Hueä ôû Haø Ngoïc 2- Thieàn sö Tuøng Chí ôû Kim Phong 3- Thieàn sö Xöû Chôn ôû Loäc Moân… II.- TOÂNG LAÂM TEÁ ÑÔØI THÖÙ BA A- Noái phaùp Höng Hoùa Toàn Töông: Thieàn sö Baûo ÖÙng hay Nam Vieän Ngung III.- TOÂNG QUI NGÖÔÕNG ÑÔØI THÖÙ TÖ A- Noái phaùp Thieàn sö Quang Duõng: coù 5 vò 1- Thieàn sö Toaøn Phoù ôû Thanh Hoùa 2- Thieàn sö Hueä Thanh ôû Ba Tieâu… IV.- NOÁI PHAÙP ÑÖÙC SÔN ÑÔØI THÖÙ HAI A- Noái phaùp Nham Ñaàu Toaøn Khoaùt: coù 9 vò 1- Thieàn sö Sö Nhan ôû Ñoan Nham… B- Noái phaùp Tuyeát Phong Nghóa Toàn: coù 56 vò 1- Thieàn sö Sö Bò ôû Huyeàn Sa 2- Thieàn sö Hueä Laêng ôû Tröôøng Khaùnh 3- Thieàn sö Vaên Yeån ôû Vaân Moân khai Toå toâng Vaân Moân… * Hieäu Quang Hueä ôû Haø Ngoïc Ban ñaàu Sö ôû Long Tuyeàn thöôïng ñöôøng daïy chuùng: - Hoøa thöôïng Tuyeát Phong vì ngöôøi nhö chim ñaïi baøng caùnh vaøng baét roàng aên. Coù vò Taêng ra hoûi:- Hoøa thöôïng thì theá naøo? Sö baûo:- ÔÛ nôi naøo ñi ñeán? - Theá naøo yù Toå sö töø AÁn sang? - Sao chaúng leã baùi ñôïi chöøng naøo? - Theá naøo laø maät truyeàn taâm? Sö laëng thinh giaây laâu. Taêng thöa:- Theá aáy luoáng nhoïc laéng tai. Sö goïi thò giaû baûo:- Ñem löûa ñeán. * Taêng hoûi: - Coå nhaân noùi: “neáu nhôù moät caâu luaän, moät kieáp laøm daõ hoà tinh”, chaúng bieát yù coå nhaân theá naøo? Sö baûo:- Nhaø taêng Long Tuyeàn chöa töøng khoùa. - Hoøa thöôïng theá naøo? - Gioù thoåi beân tai. * Taêng hoûi:- Theá naøo laø moät caâu tröôùc tieáng? Sö ñaùp:- In tuoàng chaúng noùi. - Coå nhaân noùi: “nhö moät haït tuyeát treân loø löûa”, yù chæ theá naøo? - Kheùo tieác giöõ loâng maøy. - Chæ daïy theá naøo lieàn chaúng laàm trong thôøi gian? - Khoâng theå treân tuyeát laïi theâm söông. - Theá aáy laø toaøn nhaân nôi Hoøa thöôïng? - Nhaân caùi gì? * Coù khi Sö ñöa gaäy leân chæ chuùng: - Töø tröôùc vaãn löu laïi moät ñöôøng phöông tieän naøy ñeå tieáp ngöôøi. Vò Taêng ra hoûi:- Hoøa thöôïng laïi ñöùng ñaàu ñöôøng vaäy. - Taï nhau xong. Taêng hoûi:- Theá naøo vaø Vaên-thuø? Sö ñaùp:- Khoâng coù maët traêng thöù hai. - Vieäc hieän giôø theá naøo? - Chính laø maët traêng thöù hai. * Taêng hoûi:- Theá naøo laø lôøi Nhö Lai? Sö ñaùp:- Gioù maïnh coù daây troùi. - Theá naøo laø dieäu minh chaân taùnh? - Roäng raõi chôù boùp heïp. * Sö thöôïng ñöôøng giaây laâu. Coù vò Taêng böôùc ra hoûi: - Vò chuùng kieät löïc, hoïa ra cöûa tö, chöa bieát tha loãi, chaúng tha loãi? Sö vaãn laëêng thinh. * Hieäu Huyeàn Minh ôû Kim Phong Thöôïng toïa Tieán hoûi:- Theá naøo laø chaùnh chuû Kim Phong? Sö ñaùp:- Ñaây caùch traán huyeän chaúng xa, Xaø-leâ chôù thöù lôùp. - Sao chaúng noùi? - Mieäng nhö baøn ñaù. - Ngaøn phong muoân phong, theá naøo laø Kim Phong? Sö beøn vaïch traùn roài thoâi. * Sö ñöa chieác goái chæ Taêng baûo: - Taát caû ngöôøi goïi laø chieác goái, Kim Phong noùi chaúng phaûi. Taêng thöa:- Chaúng bieát Hoøa thöôïng goïi laø gì? Sö caàm chieác goái ñöa leân. Taêng thöa:- Nhö theá thì y ñoù maø haønh? Sö hoûi:- Ngöôi keâu laø gì? - Chieác goái. -Rôi trong hang Kim Phong. * Taêng hoûi:- Thaân naøy voâ tri nhö caây ñaát ngoùi ñaù, caùi naøy theá naøo? Sö böôùc xuoáng giöôøng thieàn laïi naém loã tai vò Taêng aáy vaën. Taêng ñau quaù la leân. Sö baûo:- Ngaøy nay môùi naém ñöôïc caùi voâ tri. Taêng leã baùi ñi ra. Sö goïi: Xaø-leâ! Taêng xoay ñaàu laïi. Sö baûo: Neáu vaøo nhaø taêng khoâng ñöôïc noùi laïi. Taêng hoûi: Vì sao? Sö baûo: Seõ coù nhieàu ngöôøi cöôøi Kim Phong taâm laõo baø. * Sö thöôïng ñöôøng: - Vieäc coøn giaáu kín, hôïp lyù neân laáy teân nhoïn choáng. Coù ngöôøi noùi ñöôïc chaêng? Neáu coù ngöôøi noùi ñöôïc, Kim Phong seõ chia nöûa Vieän cho ôû. Coù vò Taêng böôùc ra laøm leã. Sö baûo:- Thaáy nhau deã ñöôïc, ôû chung toát ñeïp khoù, vì ngöôøi. Sö beøn xuoáng toøa. Sö hoûi Taêng: Ra ñi töø ñaâu? Taêng thöa: Töø Trieäu Chaâu. Sö hoûi: Trieäu Chaâu noái phaùp ai? Taêng thöa: Nam Tuyeàn. Sö baûo: OÂng ñaâu phaûi töø Trieäu Chaâu ñi? Taêng thöa: Chaúng bieát toân yù Hoøa thöôïng theá naøo? Sö baûo: Trieäu Chaâu thaät noái phaùp Nam Tuyeàn. Ñeán chieàu giôø thöa thænh, Taêng thöa: Saùng naøy nhôø ôn Hoøa thöôïng töø bi maø con chöa hoäi, thænh Hoøa thöôïng chæ daïy. Sö baûo: Neáu ñeán choã khaùc, chôù noùi caâu sau cuûa Kim Phong. Taêng hoûi: Vì sao theá? Sö baûo: E laøm nhuïc Trieäu Chaâu. Taêng hoûi:- Theá naøo laø gia phong cuûa Hoøa thöôïng? Sö ñaùp:- Tröôùc cöûa Kim Phong khoâng coù taám baûng naêm daëm. * Veà sau Sö truï taïi vieän Baùo AÂn ôû Kim Laêng vaø tòch taïi ñaây. Vua phong thuïy laø Vieân Quaûng Thieàn sö thaùp hieäu Qui Tòch. * Ôû Loäc Moân Sö truï trì taïi vieän Hoa Nghieâm ôû nuùi Loäc Moân. Coù vò Taêng hoûi: Theá naøo laø gia phong cuûa Hoøa thöôïng? Sö ñaùp: Coù muoái khoâng giaám. Taêng hoûi: Theá naøo laø ñaïo nhaân? Sö ñaùp: Coù mieäng gioáng heät loã muõi. Taêng hoûi: Chôït gaëp khaùch ñeán ñem caùi gì ñoái ñaùp? Sö baûo: Coång goã cöûa laù caûm ôn oâng ñi qua. * Taêng hoûi: Toå Toå töông truyeàn, truyeàn vaät gì? Sö baûo: Ca-sa Kim Lan. Taêng hoûi: Theá naøo laø Baùt-nhaõ trong röông? Sö baûo: Trong ñieän Phaät ñeå saùu traêm quyeån. Taêng hoûi: Sau khi Hoøa thöôïng traêm tuoåi seõ ñi veà ñaâu? Sö ñaùp: Laøm con traâu nhaø hoï Lyù ôû döôùi nuùi. Taêng thöa: Cho con cuøng ñi theo ñöôïc chaêng? Sö baûo: Neáu oâng ñi theo chôù gioáng ñaàu moïc söøng. Taêng ñaùp: Daï! Sö hoûi: Neân ñeán choã naøo? Taêng thöa: Con maét Phaät bieän coøn chaúng ñöôïc. Sö baûo: Neáu chaúng boû qua cuõng laø môø môø. * Taêng hoûi: Theá naøo laø Thieàn? Sö ñaùp: Loan phuïng vaøo loàng gaø. Taêng hoûi: Theá naøo laø ñaïo? Sö ñaùp: Chæ sen coät voi lôùn. Taêng hoûi: Khi kieáp hoaïi caùi naøy coù hoaïi chaêng? Sö ñaùp: Ñeán bôø nhìn maét coïp, khaép nôi moät tröôøng saàu. Taêng hoûi: Theá naøo laø choã Hoøa thöôïng chuyeån thaân? Sö ñaùp: Canh ba ñeâm qua rôi maát chieác goái. Sö coù laøm baøi keä daïy chuùng: Nhaát phieán ngöng nhieân quang xaùn laïn Nghó yù truy taàm toát nan kieán Bænh nhieân tròch tröôùc khoaùt nhaân tình Ñaïi söï phaân minh giai toång bieän. Thò khoaùi hoaït voâ heä baïn Vaïn löôïng huyønh kim chung baát hoaùn Nhaäm tha thieân thaùnh xuaát ñaàu lai Tuøng thò höôùng cöø aûnh trung hieän. Dòch: Moät maûnh loùng trong saùng khaép trôøi Ñeå loøng tìm kieám caùch xa vôøi Roõ raøng neùm ñeán nhaân tình roãng Vieäc lôùn phaân minh thaûy bieän roài. Môùi laø vui soáng khoâng buoäc raøng Muoân löôïng vaøng roøng ñoåi chaúng maøng Maëc tình ngaøn thaùnh hieän ôû theá Töø aáy theo y trong boùng vaøng. * Hieäu Baûo ÖÙng ôû Nam Vieän Sö truï trì Nam Vieän neân goïi laø Nam Vieän Hueä Ngung, cuõng hieäu Baûo ÖÙng neân goïi Baûo ÖÙng Hoøa thöôïng ôû Nhöõ Chaâu. Sö thöôïng ñöôøng daïy chuùng:- Treân cuïc thòt ñoû vaùch ñöùng ngaøn nhaãn. Coù vò Taêng hoûi: - Treân cuïc thòt ñoû vaùch ñöùng ngaøn nhaãn, ñaâu chaúng phaûi lôøi cuûa Hoøa thöôïng? Sö ñaùp:- Phaûi. Vò Taêng aáy lieàn giôû giöôøng thieàn. Sö baûo: con löøa muø, lieàn ñaùnh. * Sö hoûi vò Taêng môùi ñeán: Vöøa rôøi nôi naøo ñeán? Taêng thöa: Vöøa rôøi Tröôøng Thuûy. Sö baûo: Ñi doøng ñoâng hay doøng taây? Taêng thöa: Thaûy khoâng theá aáy. Sö hoûi: Laøm sao? Taêng traân troïng. Sö lieàn ñaùnh, ñuoåi xuoáng phaùp ñöôøng. * Sö hoûi Taêng: Vöøa rôøi nôi naøo ñeán? Taêng thöa: Vöøa rôøi Nhöôïng Chaâu. Sö hoûi: Ñeán laøm gì? Taêng thöa: Rieâng ñeán leã baùi Hoøa thöôïng. Sö baûo: Döôøng nhö laõo Ngung Baûo ÖÙng chaúng ôû ñaây. Taêng lieàn heùt! Sö baûo: Ñaõ noùi vôùi oâng chaúng coù ôû ñaây, laïi heùt caùi gì? Taêng laïi heùt! Sö lieàn ñaùnh. Taêng leã baùi. Sö baûo: Gaäy naøy boån phaän ngöôi ñaùnh ta, maø ta laïi ñaùnh ngöôi, ba gaäy naêm gaäy coát lôøi naøy. * Hoøa thöôïng Tö Minh khi chöa truï Taây Vieän ñeán tham vaán Sö, leã baùi xong, hoûi: - Khoâng coù vaät gì toát khaùc, töø Höùa Chaâu mua ñöôïc dao caïo Nhaát Khaåu Giang Taây ñeán hieán Hoøa thöôïng. Sö hoûi:- OÂng töø Höùa Chaâu ñeán, nôi naøo mua ñöôïc dao caïo Giang Taây? Tö Minh naém tay Sö, baám moät caùi. Sö baûo:- Thò giaû nhaän laáy. Tö Minh phuûi aùo ra ñi. Sö noùi:- A thích thích. * Sö thöôïng ñöôøng noùi: - Caùc nôi chæ ñuû con maét thoát traùc ñoàng thôøi, maø chaúng ñuû duïng thoát traùc ñoàng thôøi. Coù vò Taêng hoûi:- Theá naøo laø duïng thoát traùc ñoàng thôøi? Sö ñaùp: - Taùc gia (baäc ñaït ñaïo) thaáy nhau chaúng thoát traùc thì thoát traùc ñoàng thôøi maát. Taêng thöa:- Ñaây vaãn chöa phaûi choã con hoûi. Sö hoûi:- Choã ngöôi hoûi theá naøo? Taêng thöa:- Maát. Sö lieàn ñaùnh. Vò Taêng aáy chaúng chaáp nhaän. * Sau vò Taêng aáy ôû trong hoäi Vaân Moân nghe hai vò Taêng nhaéc laïi nhaân duyeân naøy. Moät vò Taêng noùi: ñöông thôøi Nam Vieän ñaùnh gaõy Taêng kia. OÂng nghe lôøi noùi naøy hoát nhieân ñaïi ngoä. Chöøng ñoù, oâng môùi thaáy choã ñaùp cuûa Nam Vieän. OÂng beøn trôû veà Nhöõ Chaâu yeát kieán Sö, Sö ñaõ qui tòch. OÂng ñeán thöa hoûi Phong Huyeät. Phong Huyeät nhaän ra lieàn hoûi: Thöôïng toïa khi xöa hoûi Tieân sö caâu thoát traùc ñoàng thôøi ñaây chaêng? OÂng thöa: Phaûi. Phong Huyeät hoûi: Hoäi chöa? OÂng ñaùp: Hoäi. Phong Huyeät hoûi: OÂng khi aáy hoäi theá naøo? OÂng noùi: Toâi khi aáy in tuoàng ñi trong boùng ñeøn. Phong Huyeät noùi: OÂng hoäi. * Hieäu Thanh Hoùa - (882-947) Sö queâ ôû Coân Sôn quaän Ngoâ, cha laøm ngheà mua baùn. Sö theo cha ñeán Döï Chöông nghe caùc thieàn hoäi thaïnh haønh, lieàn xin xuaát gia. Sö ñeán Giang Haï yeát kieán Ñaïi sö Thanh Bình. Thanh Bình hoûi: Ngöôi ñeán caàu caùi gì? Sö thöa: Caàu phaùp. Thanh Bình cho laø laï, chaáp nhaän vaøo chuùng. Sö ñöôïc thoï giôùi, thôø thaày raát thuaàn caån. Moät hoâm, Sö töï baûo: “OÂng thaày hoïc voâ thöôøng, ñaâu neân baøy bieän phieàn nhö vaày?” Sö lieàn töø taï thaày ñi du phöông. Ñeán Nghi Xuaân, Sö yeát kieán Thieàn sö Quang Duõng. Quang Duõng hoûi: Töø ñaâu ñeán? Sö thöa: Töø Ngaïc Chaâu ñeán. Quang Duõng hoûi: Söù quaân Ngaïc Chaâu teân gì? Sö thöa: ÔÛ ñaát Hoùa chaúng daùm xuùc phaïm. Quang Duõng baûo: ÔÛ ñaây chaúng sôï. Sö thöa: Ñaïi tröôïng phu caàn gì bieát nhau. Quang Duõng ngaïc nhieân cöôøi to. Sö döøng laïi ñaây vaø thaâm ngoä toâng chæ, ñöôïc Quang Duõng aán khaû. * Sau, Sö daïo Loâ Laêng, quan huyeän An Phöôùc laäp Thieàn uyeån ÖÙng Quoác thænh Sö truï trì. Hoïc chuùng ñua nhau ñeán tham vaán, ôû ñaây trôû thaønh thieàn hoäi höng thaïnh. Nhaø vua nghe tieáng ban cho Sö hieäu Thanh Hoùa. * Taêng hoûi:- Theá naøo laø choã Hoøa thöôïng caáp thieát vì ngöôøi? Sö ñaùp:- Saùng nhìn ñoâng nam, chieàu nhìn taây baéc. - Chaúng hoäi. - Khaùch luoáng qua Ñoâng Döông maø khoâng bieát vaät baùu Ñoâng Döông. - Theá naøo laø chaùnh phaùp nhaõn? - Khoâng theå ban ngaøy maø ñaùi treân giöôøng. * Veà sau, coù vò Taêng ñoàng höông khuyeân Sö trôû veà coá höông. Vaên Muïc Vöông ñaëc bieät quí troïng Sö. Nhaø Taán nieân hieäu Thieân Phöôùc naêm thöù hai (937), Vaên Muïc Vöông khai phaù ngoïn nuùi Vaân Phong laäp thieàn vieän cuõng ñeå Thanh Hoùa, thænh Sö truï trì. Nôi ñaây phaùp löõ ñoâng vaày. * Taêng hoûi:- Hoøa thöôïng ñöôïc bao nhieâu tuoåi? Sö ñaùp:- Môùi thaáy naêm roài chín thaùng chín, hieän nay laïi thaáy laù thu vaøng. - Theá aáy töùc laø voâ soá? - Hoûi laáy laù vaøng. - Cöùu kính vieäc theá naøo? - Saùu chieác ñaàu töû ñaày boàn ñoû. * Taêng hoûi:- Taêng cheát seõ ñi ñeán ñaâu? Sö ñaùp:- Soâng daøi khoâng giaùn ñoaïn, hoøn boït maëc gioù troâi. - Laïi nhaän söï cuùng kieán chaêng? - Cuùng kieán chaúng khoâng. - Theá naøo laø cuùng kieán? - Laõo chaøi giôû cheøo haùt, trong hang nghe tieáng vang. * Ñeán Trung Hieán Vöông ban cho Sö töû y phöông baøo, Sö töø choái chaúng nhaän. Sö noùi: Toâi khoâng thích duøng, sôï e ngöôøi sau baét chöôùc toâi maø muoán nhö theá. Nieân hieäu Khai Vaän naêm thöù tö (947) thaùng baûy naêm Ñinh Muøi, Sö coù chuùt beänh, ngoài an nhieân thò tòch, thoï saùu möôi saùu tuoåi. * Ôû nuùi Ba Tieâu Sö ngöôøi Taân La (Trieàu Tieân) naêm hai möôi taùm tuoåi ñeán Ngöôõng Sôn yeát kieán Nam Thaùp Quang Duõng, nhaân ñaây ñöôïc ngoä ñaïo. Sö truï trì taïi nuùi Ba Tieâu ñoà chuùng ñeán tham vaán raát ñoâng. Coù vò Taêng hoûi: Theá naøo laø nöôùc Ba Tieâu (caây chuoái)? Sö ñaùp: Muøa ñoâng aám muøa haï maùt. Taêng hoûi: Theá naøo laø kieám thoåi loâng (kieám beùn thoåi sôïi loâng qua lieàn ñöùt)? Sö tieán ba böôùc. Theá naøo laø Hoøa thöôïng moät caâu vì ngöôøi? Sö ñaùp: Chæ e Xaø-leâ chaúng hoûi. * Sö thöôïng ñöôøng caàm gaäy ñöa leân baûo chuùng: - Caùc oâng coù caây gaäy thì ta cho caùc oâng caây gaäy, caùc oâng khoâng coù gaäy thì ta cöôùp caây gaäy caùc oâng. Sö choáng gaäy ñöùng, roài böôùc xuoáng toøa. * Taêng hoûi:- Giaëc ñeán caàn ñaùnh, khaùch ñeán caàn xem, chôït gaëp khaùch giaëc ñoàng thôøi ñeán thì laøm sao? Sö baûo:- Trong thaát coù moät ñoâi giaøy coû raùch. - Chæ nhö ñoâi giaøy coû raùch laïi kham thoï duïng chaêng? - OÂng neáu ñem ñi, tröôùc hung sau chaúng kieát. * Taêng hoûi:- Quang, caûnh ñeàu queân laïi laø vaät gì? Sö ñaùp:- Tri. - Tri caùi gì? - Kieán Chaâu cöûu Lang. * Taêng hoûi: - Chaúng hoûi hai ñaàu ba coå, thænh Thaày chæ thaúng baûn lai dieän muïc? Sö ngoài thaúng laëng thinh. * Ôû Ñoan Nham Sö hoï Höùa queâ ôû Maân Vieät, xuaát gia töø nhoû, giöõ giôùi luaät ñaày ñuû. Ñi du phöông, tröôùc nhaát Sö ñeán Nham Ñaàu. Sö hoûi Nham Ñaàu: Theá naøo laø lyù baûn thöôøng? Nham Ñaàu ñaùp: Ñoäng. Sö thöa: Khi ñoäng theá naøo? Nham Ñaàu baûo: Chaúng phaûi lyù baûn thöôøng. Sö traàm ngaâm giaây laâu. Nham Ñaàu baûo: Chaáp nhaän töùc chöa khoûi caên traàn, chaúng chaáp nhaän töùc haèng chìm sanh töû. Sö lieàn laõnh hoäi, thaân taâm saùng suoát. * Sö ñeán yeát kieán Giaùp Sôn Thieän Hoäi. Thieän Hoäi hoûi: ÔÛ nôi naøo ñeán? Sö thöa: ÔÛ Ngoïa Long. Thieän Hoäi hoûi: Khi ñeán Ngoïa Long daäy chöa? Sö beøn nhìn qua ngoù laïi. Thieän Hoäi baûo: Treân veát thöông laïi ñeå boåi ñoát. Sö thöa: Hoøa thöôïng laïi khoå nhö theá ñeå laøm gì? Thieän Hoäi beøn thoâi. Sö tìm ñeán Ñan Khöu, suoát ngaøy ngoài treân thaïch baøn nhö keû ngu, thænh thoaûng töï goïi: “oâng chuû nhaân”, laïi öùng thanh: “daï”, beøn baûo: “tænh tænh laáy veà sau chôù bò ngöôøi gaït”. Boán chuùng ngöôõng moä ñöùc cuûa Sö, thænh Sö truï trì taïi Ñoan Nham, hoïc löõ nghe danh ñua nhau keùo ñeán. * Caûnh Thanh hoûi:- Trôøi khoâng theå che, ñaát khoâng theå chôû, ñaâu chaúng phaûi? Sö ñaùp:- Neáu phaûi töùc bò che chôû. - Neáu chaúng phaûi Ñoan Nham vöøa gaëp? Sö töï xöng: Sö Nhan. * Coù ba vò Taêng ngöôøi AÁn, thaân xanh maét ñoû nhö luoàng ñieän, so vai ñoàng böôùc ñeán leã Sö. Sö hoûi: Caùc oâng töø ñaâu ñeán? Ba vò aáy thöa: ÔÛ Thieân Truùc ñeán. Sö hoûi: Khôûi ñi luùc naøo? Hoï ñaùp: Saùng ñi vöøa ñeán. Sö hoûi: Ñöôïc chaúng nhoïc chaêng? Hoï ñaùp: Vì phaùp queân nhoïc. Sö nhìn kyõ thaáy chaân hoï chaúng dính ñaát, Sö baûo: Vaøo nhaø taêng an nghæ. Saùng hoâm sau chaúng thaáy ba vò aáy. * Taêng hoûi: Theá naøo laø Phaät? Sö ñaùp: Traâu ñaù. Hoûi: Theá naøo laø phaùp? Sö ñaùp: Con traâu ñaù. Hoûi: Theá aáy laø chaúng ñoàng? Sö ñaùp: Hieäp khoâng ñöôïc. Hoûi: Taïi sao hieäp chaúng ñöôïc? Sö ñaùp: Khoâng coù caùi ñoàng coù theå ñoàng thì hieäp caùi gì? * Taêng hoûi: Laøm sao thöông löôïng ñöôïc chaúng rôi vaøo giai caáp? Sö ñaùp: Ñuoåi chaúng ñi. Hoûi: Vì sao ñuoåi chaúng ñi? Sö ñaùp: Vì y töø tröôùc khoâng giai caáp. Hoûi: Chaúng bieát ôû vò naøo? Sö ñaùp: Chaúng ngoài ñieän Phoå Quang. Hoûi: Laïi lyù hoùa cuøng chaêng? Sö ñaùp: Tieáng vang ba coõi troïng, choã naøo chaúng veà chaàu. * Moät hoâm, coù baø laõo trong thoân ñeán ñaûnh leã Sö. Sö baûo: Baø veà mau ñeå cöùu maáy ngaøn sanh maïng. Baø laõo veà gaáp ñeán nhaø, thaáy con daâu xaùch moät gioû oác töø ngoaøi ñoàng ñem veà. Baø lieàn tieáp laáy ñem xuoáng hoà thaû heát. * Ñeán khi Sö tòch laøm leã traø-tyø, coù con raén lôùn töø treân caây gieo mình xuoáng ñoáng löûa. Sau khi löûa taét, xaù-lôïi bay tung, gioù thoåi coû caây ngaõ raïp. * Phaùp danh Sö Bò ôû Huyeàn Sa - (835-908) Sö hoï Taï queâ ôû huyeän Maân, Phöôùc Chaâu. Thuôû nhoû thích caâu caù, Sö saém moät chieác thuyeàn nhoû thöôøng thaû caâu treân soâng Nam Ñaøi. Ñeán naêm ba möôi tuoåi, nhaèm nieân hieäu Haøm Thoâng naêm ñaàu (860), Sö chôït phaùt taâm caàu giaûi thoaùt. Lieàn boû thuyeàn caâu, Sö leân nuùi Phuø Dung theo Thieàn sö Linh Huaán xuaát gia, ñeán chuøa Khai Nguyeân ôû Döï Chöông thoï giôùi cuï tuùc vôùi Luaät sö Ñaïo Huyeàn. Sau ñoù, Sö chæ maëc aùo gai ñi giaøy coû, aên vöøa ñuû soáng, suoát ngaøy ngoài yeân laëng. Trong chuùng thaáy ñeàu kinh dò. Ñoái vôùi Tuyeát Phong Nghóa Toàn, Sö laø ñaøn em trong ñaïo, maø gaàn guõi kính thôø nhö thaày troø. Tuyeát Phong thaáy Sö khoå haïnh neân goïi laø Ñaàu-ñaø. Moät hoâm, Tuyeát Phong hoûi: Caùi gì laø Ñaàu-ñaø Bò? Sö ñaùp: Troïn chaúng daùm doái ngöôøi. Hoâm khaùc, Tuyeát Phong goïi: Ñaàu-ñaø Bò! taïi sao chaúng ñi tham vaán caùc nôi? Sö thöa: Ñaït-ma chaúng ñeán Ñoâng ñoä, Nhò Toå chaúng sang Taây thieân. Tuyeát Phong gaät ñaàu. * Tuyeát Phong leân nuùi Töôïng Coát hoaèng hoùa, Sö cuøng goùp söùc ñaéc löïc. Hoïc löõ caùc nôi tuï hoïp thaät ñoâng. Sö nhaäp thaát queân maát sôùm chieàu, laïi xem kinh Laêng Nghieâm phaùt minh taâm ñòa. Do ñoù, Sö öùng ñoái leï laøng cuøng kinh ñieån phuø hôïp. Nhöõng vò huyeàn hoïc ôû caùc nôi chöa giaûi quyeát nghi ngôø ñeàu ñeán caàu Sö chæ daïy. Ñeán nhö Tuyeát Phong gaïn hoûi ñoái ñaùp cuõng töông ñöông chaúng nhöôïng. Tuyeát Phong baûo: “Ñaàu-ñaø Bò laø ngöôøi taùi sanh.” * Tuyeát Phong thöôïng ñöôøng noùi: - Caàn hoûi ñöôïc vieäc naøy, ví nhö göông xöa hieän ôû treân ñaøi, Hoà ñeán thì hieän Hoà, Haùn ñeán thì hieän Haùn. Sö thöa:- Chôït gaëp göông saùng ñeán thì theá naøo? Tuyeát Phong baûo:- Hoà Haùn ñeàu aån. Sö thöa:- Laõo Hoøa thöôïng goùt chaân chöa dính ñaát. * Tröôûng laõo Nam Teá ñeán Tuyeát Phong, Tuyeát Phong daïy ñeán hoûi Sö: Sö hoûi: - Coå nhaân noùi: “vieäc naøy chæ ta hay bieát”, yù kieán Tröôûng laõo theá naøo? Nam Teá thöa:- Neân bieát coù ngöôøi chaúng caàu bieát. Sö baûo:- Hoøa thöôïng ôû treân choùt nuùi chòu bao nhieâu thöù khoå sôû ñeå laøm gì? * Tuyeát Phong noùi: - Theá giôùi roäng moät thöôùc göông xöa roäng moät thöôùc; theá giôùi roäng moät tröôïng göông xöa roäng moät tröôïng. Sö chæ loø löûa hoûi:- Loø löûa roäng bao nhieâu? - Nhö göông xöa roäng. - Laõo Hoøa thöôïng goùt chaân chöa dính ñaát. * Sö töø bieät Tuyeát Phong raèng: - Thöa Hoøa thöôïng! “moãi ngöôøi coù töï do töï taïi”, hoâm nay toâi xin xuoáng nuùi. Tuyeát Phong hoûi:- Lôøi ai noùi theá aáy? - Lôøi Hoøa thöôïng noùi theá aáy. - Coøn oâng thì sao? - Chaúng töï do töï taïi. - Bieát. Luùc ñaàu, Sö ñöôïc thænh truï vieän Phoå ÖÙng taïi tröôøng Mai Kheâ. Keá ñoù, Sö dôøi truï taïi nuùi Huyeàn Sa. Töø ñaây chuùng taêng khaép nôi ñua nhau ñeán tham vaán. Hoïc chuùng haêèng ngaøy treân soá taùm traêm vò. Maân soaùi Vöông Coâng thænh Sö dieãn Voâ thöôïng thöøa vaø kính Sö laøm thaày. * Sö thöôïng ñöôøng im laëng giaây laâu, baûo chuùng: - Toâi ñaõ vì caùc oâng trieät khoán (thoáng thieát), laïi hoäi chaêng? Coù vò Taêng thöa:- Khi laëng leõ khoâng noùi laø sao? - Noùi môù laøm gì? [Môù laø tieáng noùi trong giaác moäng.] - Thænh Thaày noùi vieäc boån phaän? - Nguû meâ laøm gì? - Hoïc nhaân töùc nguû meâ, coøn Thaày thì sao? - Ñaâu ñöôïc theá aáy, chaúng bieát ngöùa ngaùy. Sö laïi noùi: Ñaùng tieác! Sö taêng ñoâng nhö theá, ñi haønh khöôùc ngaøn daëm muoân daëm ñeán ñaây, maø chaúng tieâu caùi nguû meâ noùi môù, beøn thoái lui. * Vi Giaùm Quaân ñeán yeát kieán Sö, thöa: Hoøa thöôïng Taøo Sôn raát kyø quaùi. Sö hoûi: Vuõ Chaâu caùch Taøo Sôn maáy daëm? Vi Giaùm chæ vò Taêng beân caïnh hoûi: Thöôïng toïa töøng ñeán Taøo Sôn chaêng? Vò Taêng aáy noùi: Ñaõ töøng ñeán. Vi Giaùm hoûi: Vuõ Chaâu caùch Taøo Sôn maáy daëm? Taêng noùi: Moät traêm hai möôi (120) daëm. Vi Giaùm baûo: Theá aáy laø Thöôïng toïa chöa ñeán Taøo Sôn. Vi Giaùm ñöùng daäy ñaûnh leã Sö, Sö baûo: Giaùm Quaân neân leã vò Taêng naøy, vò Taêng naøy ñaày ñuû hoå theïn. * Sö daïy chuùng: - Chö thieàn ñöùc! caùc oâng du phöông haønh khöôùc ñeán ñaây, noùi raèng ta tham thieàn hoïc ñaïo, laø coù choã kyø ñaëc, hay chæ hoûi ñoâng hoûi taây? Neáu coù choã kyø ñaëc haõy thoâng qua, toâi seõ vì caùc oâng chöùng minh laø phaûi hay chaúng phaûi. Toâi troïn bieát heát, laïi coù kyø ñaëc chaêng? Neáu khoâng coù kyø ñaëc, chæ laø ngöôøi ñuoåi theo tieáng. Caùc oâng ñaõ ñeán trong ñaây, giôø ñaây toâi xin hoûi: caùc oâng laø ngöôøi coù maét chaêng? Neáu coù thì hieän ñaây lieàn nhaän bieát ñöôïc, maø caùc oâng coù bieát ñöôïc chaêng? Neáu caùc oâng chaúng bieát, bò toâi goïi keû muø töø nhoû, keû ñieác töø nhoû, coù phaûi chaêng? chaáp nhaän lôøi noùi nhö theá chaêng? Chö thieàn ñöùc! cuõng chôù töï khi maø lui suït, caùi chaân thaät cuûa caùc oâng ñaâu töøng laø ngöôøi muø ñieác. Chö Phaät möôøi phöông naém caùc oâng ñeå treân ñaàu, chaúng daùm laàm laãn moät phaàn töû, chæ noùi “vieäc naøy duy ta hay bieát”, hoäi chaêng? Nhö hieän nay thöøa keá, troïn noùi laø thöøa keá Thích-ca. Toâi noùi: “Thích-ca cuøng toâi ñoàng tham cöùu.” Caùc oâng noùi tham cöùu caùi gì? hoäi chaêng? Thaät khoâng phaûi deã daøng bieát, phaûi laø ngöôøi ñaïi ngoä môùi coù theå bieát ñöôïc. Neáu caùi sôû ngoä chöøng böïc cuõng khoâng theå gaëp. Caùc oâng laïi bieát ñaïi ngoä chaêng? Khoâng phaûi laø nhaän caùi chieáu soi treân ñaàu caùc oâng, khoâng phaûi caùi caùc oâng noùi khoâng, noùi roãng, noùi beân naây beân kia, noùi coù phaùp theá gian, noùi coù moät caùi chaúng phaûi phaùp theá gian. Hoøa thöôïng con! hö khoâng vaãn töø meâ voïng huyeãn sanh. Hieän nay neáu ñaïi ngoä thì coøn coù choã naøo ñeå noùi naêng? Coøn khoâng coù hö khoâng thì choã naøo coù tam giôùi? nghieäp daãn, cha meï laøm duyeân sanh ra ta thaønh laäp tröôùc sau? Hieän nay noùi khoâng vaãn laø löøa doái, huoáng laø noùi coù. Bieát chaêng? Caùc oâng ñi haønh khöôùc ñaõ laâu, töï noùi coù vieäc giaùc ngoä. Nay toâi hoûi oâng: ví nhö choùt nuùi bôø vöïc choã khoâng coù daáu veát ngöôøi, laïi coù Phaät phaùp chaêng? bieän ñöôïc raønh reõ chaêng? Neáu bieän chaúng ñöôïc thaät laø chöa coù. Toâi thöôøng noùi: tröôùc maët vò Taêng cheát töùc laø chaïm maét Boà-ñeà, thaàn quang muoân daëm laø töôùng sau ñaûnh. Neáu ngöôøi gaëp ñöôïc, chaúng ngaïi ra ngoaøi aám giôùi, thoaùt khoûi yù töôûng treân ñaàu oâng, xöa nay chæ laø theå ngöôøi chaân thaät cuûa oâng. Choã naøo coøn coù moät phaùp khaùc che ñaäy? Caùc oâng bieát chaêng? tin chaêng? hieåu thöøa ñöông ñöôïc chaêng? Raát caàn noã löïc! * Coù vò Taêng hoûi: - Nhaân nghe Hoøa thöôïng noùi “toät möôøi phöông theá giôùi laø moät hoøn minh chaâu”, con laøm sao ñöôïc hoäi? Sö ñaùp: - Toät möôøi phöông theá giôùi laø moät hoøn minh chaâu, duøng hoäi ñeå laøm gì? Vò Taêng aáy beøn thoâi. Sö hoûi laïi: -Toät möôøi phöông theá giôùi laø moät hoøn minh chaâu, ngöôi laøm sao hoäi? Taêng thöa: - Toät möôøi phöông theá giôùi laø moät hoøn minh chaâu, duøng hoäi laøm gì? Sö baûo:- Bieát ngöôi nhaèm trong hang quæ tìm keá soáng. * Sö daïy chuùng: - Nay toâi hoûi caùc oâng ñaõ thöøa ñöông ñöôïc vieäc gì? taïi theá giôùi naøo an thaân laäp maïng? bieän bieät ñöôïc chaêng? Neáu bieän chaúng ñöôïc in tuoàng aán maét thaáy hoa ñoám, thaáy vieäc ñaõ sai, bieát chaêng? Hieän nay thaáy nuùi soâng ñoàng noäi saéc khoâng toái saùng bao nhieâu söï vaät ñeàu laø töôùng hoa ñoám cuoàng nhoïc sanh ra, goïi laø tri kieán ñieân ñaûo. Phaøm ngöôøi xuaát gia phaûi Thöùc taâm ñaït baûn, neân hieäu laø Sa-moân. Nay caùc oâng ñaõ caïo toùc ñaép y laøm töôùng Sa-moân, thì phaûi coù phaàn töï lôïi lôïi tha. Maø nay xem thaáy ñaàu ñen kòt toái taêm nhö daàu haéc, töï cöùu coøn chaúng ñöôïc, laøm sao giaûi cöùu cho ngöôøi. Nhaân giaû! nhaân duyeân Phaät phaùp laø vieäc lôùn, chôù neân thong thaû duïm ñaàu noùi baäy noùi loaïn theo tieáng qua ngaøy, thì giôø khoù ñöôïc, ñaùng tieác, keû ñaïi tröôïng phu sao chaúng töï tænh xeùt, xem laø vaät gì? Veà toâng phong töø tröôùc laø doøng chö Phaät ñaûnh, caùc oâng ñaõ thöøa ñöông chaúng ñöôïc. Do ñoù, toâi phöông tieän khuyeân caùc oâng neân töø cöûa Ca-dieáp tieáp tuïc choùng vöôït qua ñi. Moät cöûa naøy vöôït khoûi nhaân quaû phaøm thaùnh, vöôït caû bieån theá giôùi dieäu trang nghieâm cuûa Tyø-loâ, vöôït luoân cöûa phöông tieän cuûa ñöùc Thích-ca, thaúng ñaây vónh kieáp chaúng daïy coù moäât vaät ñeå oâng troâng thaáy. Sao oâng chaúng mau mau tham cöùu laáy? Khoâng neân noùi “ta haõy ñôïi hai ñôøi, ba ñôøi, gom chöùa tònh nghieäp laâu xa môùi ñöôïc”. Nhaân giaû! toâng thöøa cuûa caùc oâng laø vieäc gì? Khoâng theå do thaâm taâm oâng duïng coâng trang nghieâm maø ñöôïc, khoâng theå do tha taâm tuùc maïng maø ñöôïc, hoäi chaêng? Nhö ñöùc Thích-ca ra ñôøi laøm raát nhieàu vieäc, noùi möôøi hai phaàn giaùo, taïo thaønh moät tröôøng Phaät söï cho oâng. Nhöng, trong cöûa naøy duøng moät ñieåm chaúng ñöôïc, duøng moät ñaàu sôïi loâng löôïng xeùt chaúng ñöôïc. Bieát chaêng? Nhö vieäc trong moäng, cuõng nhö nguû môù. Sa-moân chaúng chòu hieän ra laø chaúng ñoàng vieäc moäng, bôûi vì bieát ñöôïc, hieåu chaêng? Bieát ñöôïc töùc laø ñaïi giaûi thoaùt, ngöôøi thaáu trieät. Do ñoù, maø sieâu phaøm vöôït thaùnh, döùt sanh lìa töû, rôøi nhaân xa quaû, sieâu Tyø-loâ, vöôït Thích-ca, chaúng bò nhaân quaû phaøm thaùnh löøa, taát caû choã khoâng ngöôøi bieát ñöôïc oâng, bieát chaêng? Chôù haèng maéc trong löôùi aùi sanh töû, bò nghieäp thieän aùc troùi buoäc loâi ñi, khoâng coù phaàn töï do. Duø oâng luyeän ñöôïc thaân taâm ñoàng hö khoâng, duø oâng ñöôïc ñeán choã tinh minh laëng leõ chaúng ñoäng, vaãn khoâng ra khoûi thöùc aám. Coå nhaân goïi noù “nhö thaùc nöôùc”. Vì noù chaûy nhanh neân chaêúng bieát voïng, cho laø laëng leõ. Tu haønh theá aáy troïn chaúng ra khoûi meù luaân hoài, vaãn nhö tröôùc bò luaân chuyeån. Cho neân noùi “caùc haïnh voâ thöôøng, haún laø coâng quaû cuûa tam thöøa”. Nhö theá, thaät ñaùng sôï. Neáu khoâng coù ñaïo nhaõn cuõng chaúng ñöôïc cöùu kính. Sao baèng hieän nay laø phaøm phu chay chaúng duøng moät maûy coâng phu lieàn ñöôïc choùng sieâu xuaát. Hieåu söùc tónh taâm chaêng? Laïi mong thích chaêng? Khuyeân caùc oâng, nhö toâi hieän giôø ñöùng thaúng ñôïi caùc oâng nhìn thaáy, chaúng daïy caùc oâng duïng coâng luyeän haïnh. Hieän nay chaúng theá aáy, laïi ñôïi khi naøo? laïi chaáp nhaän chaêng? * Sö daïy chuùng: - Naøy caùc oâng! gioáng nhö ngöôøi ngoài trong bieån caû nöôùc ngaäp luùt ñaàu, maø ñöa tay hoûi ngöôøi xin nöôùc uoáng. Hoäi chaêng? Phaøm ngöôøi hoïc Baùt-nhaõ Boà-taùt phaûi ñaïi caên khí coù ñaïi trí tueä môùi ñöôïc. Neáu ngöôøi coù trí tueä thì hieän nay ñöôïc sieâu thoaùt. Neáu ngöôøi caên cô trì ñoän caàn phaûi sieâng naêng khoå nhoïc nhaãn naïi, ngaøy ñeâm boû aên queân meät, gioáng heät ngöôøi ñöa ñaùm ma meï vaäy. Caáp thieát theá aáy ñeán troïn moät ñôøi, laïi ñöôïc ngöôøi dìu daét caàn phaûi ghi xöông thaät cöùu, chaúng ngaïi gì cuõng seõ ñöôïc gaëp. Huoáng laø, hieän nay ai laø ngöôøi kham chòu thoï hoïc? Nhaân giaû! chôù coù nhôù caâu ghi lôøi, gioáng heät ngöôøi nieäm thaàn chuù, caát böôùc ñi ñeán trong mieäng ñoïc ña ña hoøa hoøa, bò ngöôøi naém ñöùng hoûi, lieàn queân maát heát, lieàn noåi saân noùi: Hoøa thöôïng chaúng vì con ñaùp thoaïi. Vieäc hoïc theá aáy laø ñaïi khoå, bieát chaêng? Coù moät boïn Hoøa thöôïng ngoài treân giöôøng thieàn xöng laø thieän tri thöùc, bò ngöôøi hoûi lieàn ñoäng thaân, ñoäng tay, chæ maét, le löôõi, trôïn maét. Laïi coù moät boïn beøn noùi: saùng rôõ linh thoâng trí taùnh linh ñaøi hay thaáy hay nghe, nhaèm trong thöûa ruoäng thaân naêm uaån laøm chuû teå. Thieän tri thöùc! Theá aáy laø quaù doái ngöôøi. Bieát chaêng? Nay toâi hoûi caùc oâng: neáu nhaän caùi saùng rôõ linh thoâng aáy laø oâng chaân thaät, taïi sao khi nguû meâ laïi khoâng coù saùng rôõ linh thoâng? Neáu khi nguû meâ chaúng phaûi, thì taïi sao coù khi saùng rôõ? Caùc oâng hoäi chaêng? Caùi aáy goïi laø nhaän giaëc laøm con, laø coäi goác sanh töû, duyeân khí voïng töôûng. Caùc oâng muoán bieát caên do naøy chaêng? toâi noùi vôùi oâng: caùi saùng rôõ linh thoâng cuûa oâng chæ nhaân phaùp saéc thanh höông vò… cuûa tieàn traàn maø coù phaân bieät, beøn noùi ñaây laø saùng rôõ linh thoâng. Neáu khoâng coù tieàn traàn thì caùi saùng rôõ linh thoâng cuûa oâng ñoàng vôùi loâng ruøa söøng thoû. Nhaân giaû! Chaân thaät ôû choã naøo? Nay oâng muoán ra khoûi caùi chuû teå cuûa thöûa ruoäng thaân naêm uaån, chæ bieát nhaän laáy theå kim cang bí maät. Coå nhaân ñaõ noùi vôùi caùc oâng “vieân thaønh chaùnh kieán khaép giaùp sa giôùi”. Nay toâi laáy ít phaàn noùi thí duï, caùc oâng coù trí do ñoù coù theå bieát: Caùc oâng thaáy maët trôøi nôi theá giôùi naøy chaêng? Ngöôøi theá gian taïo taùc sanh hoaït, bao nhieâu vieäc taâm haønh taïo nghieäp ñeàu nhôø aùnh saùng maët trôøi maø coù. Song maët trôøi coù nhieàu thöù ñeán taâm haønh chaêng? laïi coù choã chaúng khaép giaùp chaêng? Muoán bieát theå kim cang naøy cuõng nhö theá. Hieän nay nuùi soâng ñaát baèng, möôøi phöông coõi nöôùc saéc khoâng saùng toái vaø thaân taâm oâng, ñeàu nhôø caùi oai quang vieân thaønh cuûa oâng maø hieän. Caû thaûy trôøi ngöôøi caùc loaøi quaàn sanh taïo nghieäp thoï quaû baùo coù taùnh khoâng taùnh, ñeàu nhôø caùi oai quang cuûa oâng. Cho ñeán, chö Phaät thaønh ñaïo thaønh quaû tieáp vaät lôïi sanh, ñeàu troïn nhôø caùi oai quang cuûa oâng. Nhöng theå kim cang laïi coù phaøm phu chö Phaät chaêng? coù taâm haønh cuûa oâng chaêng? Khoâng theå noùi khoâng laø ñuùng ñöôïc. Bieát chaêng? OÂng ñaõ coù caùi kyø ñaëc nhö theá, baøy hieän choã xuaát thaân, sao chaúng phaùt minh laáy? Laïi theo ngöôøi nhaèm trong thöûa ruoäng thaân naêm aám, trong coõi quæ maø tìm keá soáng. Haún laø töï doái maát vaäy. Chôït gaëp quæ voâ thöôøng ñeán, maét trôïn mieäng meùo thaân kieán maïng kieán khi theá aáy thaät khoù choáng choïi ñöôïc. Gioáng nhö loät voû con ruøa soáng, thaät khoå! * Nhaân giaû! chôù baùm laáy kieán giaûi nguû meâ, caàn phaûi deïp ñi. Chöa giaûi che ñaäy bao nhieâu ñaàu sôïi loâng? OÂng laïi bieát chaêng? Tam giôùi khoâng yeân ví nhö nhaø löûa, vaû laïi oâng vaãn laø ngöôøi chöa ñöôïc an oån, chæ keát thaønh ñoaøn can phaïm vieäc theá nhaân, beân naøy beân kia bay chaïy in tuoàng con nai röøng chæ bieát tìm aên tìm maëc. Neáu theá aáy, ñaâu theå haønh vöông ñaïo. Bieát chaêng? Quoác vöông ñaïi thaàn chaúng baét buoäc oâng, cha meï cho oâng ñi xuaát gia, möôøi phöông thí chuû cuùng döôøng oâng aùo maëc côm aên, thoå ñòa long thaàn uûng hoä oâng, caàn phaûi ñaày ñuû hoå theïn bieát aân môùi ñöôïc. Chôù coâ phuï loøng toát cuûa ngöôøi. Khi beänh naèm lieät treân giöôøng, laên loän döôùi ñaát, noùi laø an laïc thì chaúng coù, ñeàu laø nhôø côm chaùo nuoâi döôõng. OÂng ñeán khi thaân hö hoaïi nhö traùi döa gang chaúng khaùc, roài ñem choân vuøi döôùi ñaát, nghieäp thöùc môø môø khoâng choã ñeå nöông. Sa-moân vì sao laïi ñeán theá aáy? Chæ vì nhö coân truøng treân ñaát, toâi goïi laø taïo nghieäp ôû trong ñòa nguïc. Hieän nay neáu chaúng lieãu ngoä, saùng sôùm hoâm naøo seõ thaáy vaøo trong thai löøa buïng ngöïa, mang aùch keùo caøy haøm saét daây yeân, coái ñaù xay nghieàn nöôùc löûa thieâu naáu, thaät chaúng deã daøng, chòu nhöõng ñieàu raát kinh sôï. Hoaøn toaøn taïi oâng töï taïo khoå luïy, bieát chaêng? Neáu laø lieãu ngoä, lieàn ñoù muoân kieáp chaúng töøng daïy oâng coù nhöõng daáu hieäu aáy. Neáu chaúng lieãu ngoä thì nhaân duyeân phieàn naõo aùc nghieäp naøy, chöa phaûi laø moät kieáp hai kieáp ñöôïc heát. Haún laø cuøng vôùi caùi kim cang cuûa oâng ñoàng tuoåi thoï, hieåu chaêng? * Sö daïy chuùng: - Chaân toâng coå Phaät thöôøng tuøy vaät hieän öùng duïng raønh raønh nôi nôi saùng rôõ, aån hieän thaûn nhieân, thaáp cao ñeàu chieáu. Theá neân, Sa-moân Thöôïng só duy ñaïo nhaõn laø tröôùc, hôïp baûn minh taâm môùi laø cöùu kính. Vaïn töôïng sum la moät theå ñoàng nguoàn, roãng suoát khoâng ngaèn, ai luaän coù keït, vieäc trong traàn kieáp hieän ôû tröôùc maét. Ngöôøi ñôøi caùch xa laâu ñôøi, neân traùi vôùi theå thöôøng, queân taâm nhaän vaät, maø ngöôïc vôùi chaân toâng, chaáp coù keït khoâng, chaúng gaëp thaày laønh baïn toát, chæ töï nhaän hieåu rieâng mình. Duø hoï coù baøn luaän, laãn loän trong yù so tính. Cho ñeán, tìm ñeán choã lyù toät vaãn khoâng phaân bieäât chaùnh taø. Huoáng laø bình sanh chöa töøng moø baét. Neáu laø baäc coå ñöùc tieân hieàn, khi ñöôïc bieát lieàn khaéc kyû thaät haønh coâng phu, ôû am tranh hoaëc thaát ñaù treân choùt nuùi. Coå ñöùc noùi: “tình phaøm löôïng thaùnh vaãn rôi trong phaùp traàn, kieán giaûi cuûa mình chöa queân beøn thaønh ræ chaûy”. Khoâng theå noùi: trì trai giöõ giôùi, ngoài maõi chaúng naèm, döøng yù quaùn khoâng, keàm taâm vaøo ñònh, laø ñaõ ñuùng. Theá aáy, vaãn khoâng coù gì giao thieäp. Vì ngoaïi ñaïo ôû AÁn Ñoä nhaäp ñònh ñöôïc taùm muoân kieáp, laéng thaàn laëng leõ, nhaém maét che troøng, thaân baët trí döùt, sau khi soá kieáp maõn vaãn khoâng khoûi luaân hoài. Bôûi vì ñaïo nhaõn chaúng saùng, nguoàn goác sanh töû khoâng phaù vaäy. Phaøm laø keû xuaát gia thì chaúng theá, khoâng neân ñoàng vôùi ngoaïi ñaïo. Neáu laø ngöôøi chaân thaät minh ñaït, ñuû ñaïi tri kieán, hay cuøng chö Phaät cuøng toät, tòch chieáu queân bieát, roãng truøm vaïn töôïng. Nhö hieän nay, choã naøo chaúng phaûi laø oâng? choã naøo chaúng roõ raøng? choã naøo chaúng baøy hieän? sao chaúng cuøng noù hoäi ñi? Neáu khi khoâng coù thöûa ruoäng naøy thì ñaâu khoûi caùc thöù ræ chaûy, thaûy thaønh hö voïng, caùi gì laø choã ñaéc löïc luùc bình sanh? Neáu oâng thaät chöa phaùt minh, caàn phaûi ñaët trong thôøi gian caáp thieát, queân aên boû nguû, döôøng nhö cöùu löûa chaùy ñaàu, nhö thaân maïng saép cheát, taâm thaàm töï cöùu, boû heát caùc duyeân raûnh roãi, ñuoåi saïch taâm thöùc, môùi coù ít phaàn gaàn guõi. Neáu khoâng nhö theá, moät hoâm naøo ñoù troïn bò thöùc tình loâi ñi, coù ñöôïc phaàn naøo töï do?… * Sö lo ñaïi phaùp khoù daïy, ít gaëp baäc thöôïng caên, hoïc giaû y lôøi sanh hieåu, theo chieáu maát toâng, beøn daïy ba caâu cöông toâng: Caâu thöù nhaát. – Haõy töï ñaûm nhaän, hieän haønh ñaày ñuû, toät möôøi phöông theá giôùi khoâng coù gì khaùc, chæ laø caùc ngöôi, laïi daïy caùi gì thaáy, caùi gì nghe? Toaøn laø taâm vöông cuûa oâng laøm ra, troïn thaønh trí baát ñoäng. Chæ thieát ñaûm nhaän, neân môùi khai cöûa phöông tieän, khieán caùc ngöôi tin coù moät phaàn chaân thöôøng löu truù. Cuøng xöa toät nay chöa coù chaúng thò (phaûi), chöa coù chaúng phi (sai). Song caâu naøy thaønh phaùp bình ñaúng. Taïi sao? Chæ vì duøng lôøi ñeå deïp lôøi, laáy lyù ñeå ñuoåi lyù, bình thöôøng taùnh töôùng, tieáp vaät lôïi sanh maø thoâi. Chính nôi toâng chæ vaãn coøn saùng phía tröôùc toái phía sau, goïi laø moät vò bình thaät, laø caùi löôïng chöùng töøng phaàn phaùp thaân, chöa coù caâu xuaát caùch, cheát taïi caâu sau, chöa coù phaàn töï do. Neáu bieát caùi löôïng xuaát caùch, chaúng bò taâm ma sai khieán, vaøo trong tay lieàn chuyeån ñoåi laên truøng truïc döôùi ñaát, noùi laø thoâng ñaïi ñaïo, chaúng rôi vaøo kieán giaûi bình thöôøng trong loøng. Caâu thöù hai.- Xoay nhaân veà quaû, chaúng maéc nôi lyù bình thöôøng nhaát nhö. Phöông tieän goïi laø vò chuyeån, hôïp cô sanh saùt, töï taïi buoâng thaâu, tuøy nghi vaøo sanh ra töû, roäng laøm lôïi ích taát caû, ra khoûi saéc duïc vaø caûnh aùi kieán. Phöông tieän goïi laø Phaät taùnh ñoán sieâu tam giôùi. Ñaây goïi laø hai lyù cuøng saùng, hai nghóa ñoàng chieáu, khoâng bò hai beân laøm ñoäng, dieäu duïng hieän tieàn. Caâu thöù ba.- Bieát coù caùi goác taùnh töôùng ñaïi trí, kieán giaûi vöôït böïc, toái saùng roãng suoát, theânh thang khaép sa giôùi, moät theå taùnh chaân thaät, ñaïi duïng hieän tröôùc, öùng hoùa khoân ngaèn, toaøn duøng toaøn chaúng duøng, toaøn sanh toaøn chaúng sanh. Phöông tieän goïi laø caùi cöûa töø ñònh. * Sö coù keä: Vaïn lyù thaàn quang ñaûnh haäu töôùng Moät ñaûnh chi thôøi haø xöù voïng Söï dó thaønh yù dieäc höu Thöû caù lai tung xuùc xöù chu Trí giaû lieâu tröôùc tieän ñeà thuû Maïc ñaõi tu du thaát khöôùc ñaàu. Dòch: Thaàn quang muoân daëm töôùng sau ñaûnh Khi chìm maát ñaûnh choã naøo troâng Vieäc ñaõ thaønh, yù cuõng thoâi Caùi aáy laâu nay chaïm ñeán khaép Ngöôøi trí naém ñöôïc lieàn ñöa leân Chôù ñôïi phuùt giaây queân maát ñaàu. * Huyeàn Sa du caûnh bieät Thôøi nhaân thieät tu trì Tam ñoâng döông khí thaïnh Luïc ngoaït giaùng söông thì. Höõu ngöõ phi quan thieät Voâ ngoân thieát yeáu töø Hoäi ngaõ toái haäu cuù Xuaát theá thieåu nhaân tri. Dòch: Huyeàn Sa ñöôøng taét rieâng Ngöôøi ñôøi caàn neân bieát Ba ñoâng khí döông thaïnh Thaùng saùu söông xuoáng nhieàu. Coù lôøi khoâng heä löôõi Khoâng noùi raát caàn caâu Hieåu ta caâu roát sau Ra ñôøi ít ngöôøi bieát. * Sö öùng cô tieáp vaät ngoùt ba möôi naêm, chuùng thöôøng coù maët trong hoäi nghe khoâng döôùi taùm traêm vò. Ñeán ñôøi Löông nieân hieäu Khai Bình naêm thöù hai (908), ngaøy hai möôi baûy thaùng möôøi moät naêm Maäu Thìn, Sö coù chuùt beänh roài tòch. Sö thoï baûy möôi boán tuoåi, ñöôïc boán möôi tuoåi haï. ] |
||
