 |
THIEÀN SÖ TRUNG HOA TAÄP HAI H.T THÍCH THANH TÖØ |
 |
 |
||
|
ÑÔØI THÖÙ TAÙM SAU LUÏC TOÅ (tt) Hoøa thöôïng Thaät Taùnh Ñaïi sö Ban ñaàu Sö truï Vieän Töø Quang, Quaûng chuû hoï Löu thænh vaøo phuû thuyeát phaùp. Coù vò Taêng hoûi: - Giaùc Hoa vöøa ñònh khaép nôi böøng saùng, chaúng laàm toâng phong xin Thaày phöông tieän? Sö ñaùp:- Vua ta coù leänh. - Giaùo yù Toå yù laø ñoàng hay khaùc? - Chaúng khaùc. - Theá aáy töùc ñoàng? - Chaúng ngaïi laõnh thoaïi. - Chö Phaät chöa ra ñôøi, khaép giaùp ñaïi thieân moät hoäi baïch vaân laø theá naøo? - Gaït bao nhieâu ngöôøi ñeán? - Theá aáy thì boán chuùng nöông vaøo ñaâu? - Chôù giao thieäp. - Töùc taâm töùc Phaät laø lôøi chæ daïy, chaúng dính nhöõng lôøi tröôùc chæ daïy theá naøo? - Ñoâng taây gaùc laïi, nam baéc theá naøo? - Theá naøo laø gia phong Hoøa thöôïng? - Caàu ñaù bôø naøy coù, beân kia khoâng hoäi sao? - Chaúng hoäi. - Haõy laøm Ñinh Coâng ngaâm. - Y ñeán Luïc Toå taïi sao chaúng truyeàn? - Beå yeân soùng laëng. - Theá naøo laø moät con ñöôøng Hoøa thöôïng tieáp ngöôøi? - Ñeán trieàu lieàn hieán Sôû vöông xem. - Toâng thöøa töø tröôùc laøm sao neâu cao? - Ngaøy nay chöa uoáng traø. * Sö thöôïng ñöôøng: - Caùc oâng hoäi chaêng? Chæ ôû ñaàu ñöôøng cuoái chôï, nôi ngöôøi haøng thòt thaùi thòt, choã vaïc daàu soâi trong ñòa nguïc hoäi laáy. Neáu hoäi theá aáy môùi kham vì ngöôøi laøm thaày laøm maãu möïc. Neáu nhaèm trong moân ñoà naïp taêng (Thieàn sö) thì caùch xa trôøi ñaát. Laïi coù moät nhoùm ngöôøi, chæ moät beà ngoài treân giöôøng laøm ngöôøi toát. Caùc oâng noùi hai haïng ngöôøi naøy ngöôøi naøo coù sôû tröôøng? Voâ söï traân troïng! * Sö hoûi Taêng môùi ñeán:- ÔÛ ñaâu ñeán? Taêng thöa:- ÔÛ Vaân Moân ñeán. - Trong aáy coù bao nhieâu con traâu? - Moät con hai con. - Con traâu toát. * Sö hoûi Taêng:- Chaúng hoaïi giaû danh maø baøn thaät töôùng laø sao? Taêng thöa:- Caùi aáy laø gheá döïa. Sö laáy tay vaïch, noùi:- Ñem giaøy ñaõy ñeán? Taêng khoâng ñaùp ñöôïc. * Sö saép thò tòch baïch chuùng raèng: - Toâi tuy ñeà cao Toå aán maø chöa toät trong aáy. Caùc nhaân giaû! vieäc trong aáy laø theá naøo? Ñaâu phaûi chaëng giöõa, trong, ngoaøi cuûa voâ bieân chaêng? Hoäi giaûi nhö theá, töùc ñaïi ñòa nhö daõy caùt phaúng, ñaây töùc laø phöông khaùc thaáy nhau. Noùi xong, Sö thò tòch. * Ôû Vieän Höông Laâm ÔÛ Vaân Moân, Sö laøm thò giaû möôøi taùm naêm. Vaân Moân moãi khi tieáp Sö ñeàu goïi: Thò giaû Vieãn! Sö öùng: daï! Vaân Moân baûo: AÁy laø gì? Nhö theá ñeán möôøi taùm naêm Sö môùi ngoä. Vaân Moân noùi: Nay ta môùi khoâng goïi ngöôi. Moät hoâm, Sö töø giaõ Vaân Moân ñi nôi khaùc. Vaân Moân baûo: Quang truøm vaïn töôïng, moät caâu noùi laøm sao? Sö suy nghó. Vaân Moân buoäc phaûi ôû laïi ba naêm nöõa. * Ban ñaàu Sö ñeán truï taïi Vieän Thieân Vöông trong chuøa Nghinh Töôøng huyeän Ñaïo Giang Taây Xuyeân. Coù vò Taêng hoûi:- Vò ngon ñeà-hoà vì sao bieán thaønh ñoäc döôïc? Sö ñaùp:- Giaáy Ñaïo Giang. - Khi thaáy saéc laø thaáy taâm thì sao? - Vöøa roài ôû ñaâu ñi ñeán? - Khi taâm caûnh ñeàu queân thì theá naøo? - Môû maét roài nguû. - Trong Baéc Ñaåu aån thaân, yù theá naøo? - Traêng gioáng cung loan, möa ít gioù nhieàu. - Theá naøo laø taâm chö Phaät? - Trong töùc tröôùc sau trong. - Theá naøo laø dieäu döôïc cuûa Hoøa thöôïng? - Chaúng lìa caùc vò. - Ngöôøi aên thì sao? - Caén aên xem. * Sau, Sö dôøi veà ôû Vieän Höông Laâm Thaønh Thanh Ích Chaâu. Coù vò Taêng hoûi:- Theá naøo laø moät maïch suoái Höông Laâm? Sö ñaùp:- Nieäm khoâng giaùn ñoaùn. - Ngöôøi uoáng theá naøo? - Caân löôøng tuøy phöông. - Theá naøo laø chaùnh nhaõn cuûa naïp taêng? - Chaúng phaân bieät. - Vieäc chieáu duïng theá naøo? - Ngöôøi ñi ñöôøng traät chaân. * Sö saép thò tòch ñeán töø bieät tri phuû Toáng Coâng Ñang, noùi: Laõo taêng ñi haønh khöôùc, thoâng phaùn noùi “Taêng naøy bò cuoàng phong taùm möôi naêm ñi haønh khöôùc trong aáy”. Ñang thöa: Ñaïi thieän tri thöùc ñi ôû töï do. Trôû veà, Sö baûo chuùng: Laõo taêng boán möôi naêm môùi ñaäp thaønh moät maûnh. Noùi xong, Sö thò tòch. * 41. THIEÀN SÖ TOÂNG HUEÄ THUÛ SÔ Ôû Ñoäng Sôn - (?-990) Ban ñaàu Sö ñeán tham vaán Vaân Moân. Vaân Moân hoûi: Vöøa rôøi ôû ñaâu? Sö thöa: Tra Ñoä. Vaân Moân hoûi: Muøa haï roài ôû ñaâu? Sö thöa: ÔÛ chuøa Baùo Töø taïi Hoà Nam. Vaân Moân hoûi: Rôøi nôi aáy luùc naøo? Sö thöa: Ngaøy hai möôi laêm thaùng taùm. Vaân Moân baûo: Tha ngöôi ba gaäy. Hoâm sau, Sö ñeán thöa: Hoâm qua nhôø ôn Hoøa thöôïng tha ba gaäy, con khoâng bieát loãi taïi choã naøo? Vaân Moân baûo: Caùi tuùi côm! Giang Taây Hoà Nam lieàn theá aáy. Ngay caâu noùi naøy, Sö ñaïi ngoä, beøn noùi: Veà sau nhaèm choã khoâng coù khoùi ngöôøi, chaúng chöùa moät hoät gaïo, chaúng troàng moät coïng rau, tieáp ñaõi möôøi phöông chuùng Taêng qua laïi, troïn vì hoï nhoå ñinh thaùo choát, gôõ boû caùi khaên thòt môõ, coåi caùi aùo xöông thuùi, daïy hoï theânh thang phoùng khoaùng laøm naïp taêng (Thieàn sö) voâ söï, ñaâu chaúng thích ö? Vaân Moân baûo: Caùi tuùi côm! thaân ngöôøi baèng caây lieãu maø môû mieäng to nhö theá. Sö lieàn leã baùi. * Sau khi Sö laøm truï trì daïy chuùng: - Trong lôøi noùi coù lôøi noùi laø caâu cheát (töû cuù), trong lôøi noùi khoâng lôøi noùi goïi laø caâu soáng (hoaït cuù). Chö thieàn ñöùc! Theá naøo laø caâu soáng? Ñeán trong aáy thaät khoù coù ngöôøi ñöôïc, neáu ñöôïc thì chaúng ñoäng moät haït buïi, chaúng vaïch moät caûnh, thaáy vieäc lieàn noùi ñaùp thoaïi. Tröôûng laõo ñeå chaân xuoáng, chaúng ñöôïc noùi ñoâng taây nam baéc, chôù bieát nhieàu ít, chæ caàn ñöôïc böôùc ñi rôøi khoûi nöôùc buøn, laøm con maét ngöôøi soáng, khen ngôïi toâng phong, kích döông ñaïi söï, chaúng noùi toaøn khoâng, kia ñaâu laïi ít. Chæ ngöôøi duyeân chöa ñaït nguoàn kia, rôi trong caûnh giôùi ma thöù taùm, bieát ñöôïc caùi chaúng teân chaúng vaät, khoâng thò khoâng phi. Moãi moãi vaät vaät vaãn coøn ñaày ñuû, maø noùi ta ñöôïc choã ñaát an laïc laïi chaúng mong gì khaùc. Phaøm coù ngöôøi ñeán thöa hoûi lieàn goõ giöôøng thieàn, döïng phaát töû, laïi chaúng tieác lieàn laäp baøy, lieàn haønh duïng, nhaèm trong haàm nöôùc nhoû troài leân huïp xuoáng, ñuøa giôõn vôùi con choàn khoâng ñuoâi, ñeán tieáng troáng ñeâm ba möôi thaùng chaïp ñieåm, ñaäp ñaùnh con choàn chaïy maát, tay chaân thaùc loaïn, khoâng thaønh töïu ñöôïc moät caùi gì, hoái haän laøm sao kòp? Neáu thaät laø naïp taêng (Thieàn sö) duø gaëp phaûi caùi laïnh cheát ngöôøi, caùi ñoùi cheát ngöôøi troïn chaúng maëc chieác aùo xöông thuùi cuûa keû khaùc. * Sö daïy chuùng: - Lôøi khoâng dính vieäc, noùi chaúng hôïp cô, nöông lôøi thì maát, keït caâu laø meâ. Nôi ñaây, trong boán caâu noùi thaáy ñöôïc roõ raøng. Laøm moät naïp taêng (Thieàn sö) khoaùng ñaït, nhaân moät caây ñoøn tay, moät mieáng ngoùi, moät böõa chaùo, böõa côm cuõng coù theå vì ngöôøi laøm thieän tri thöùc. Nôi ñaây, neáu chaúng roõ seõ trôû thaønh keû böôùng bænh. * Sö laïi daïy: - Ngöôøi neâu cao toâng thöøa xieån döông ñaïi giaùo, phaûi ñöôïc con maét phaùp saùng suoát, môùi hay soi xeùt duyeân thieát yeáu cuûa Taêng vaø tuïc, chaân voïng moät nguoàn, nöôùc söõa chung ly, ñeán ñaây thaät khoù phaân. Ñoâng Sôn (chæ Sö) taàm thöôøng duøng con maét trong taâm xeùt töôùng ngoaøi thaân, xem ñoù laïi xem, môùi bieän ñöôïc chaân nguïy. Neáu chaúng nhö theá laøm sao goïi laø thieän tri thöùc? Hieän nay thieân haï caùi gì laø thieän tri thöùc? Chö Thieàn ñöùc! ñaõ tham vaán bao nhieâu vò thieän tri thöùc roài ñeán ñaây? Khoâng neân thong thaû, caàn phaûi tham cho trieät, xem cho thaáu ñeán choã ngaøn thaùnh coøn khoâng theå chöùng minh, môùi baøy hieän ñöôïc keû ñaïi tröôïng phu. Ñaâu khoâng thaáy oâng giaø Thích-ca khi sao mai moïc leân lieàn hoaùt nhieân ñaïi ngoä, cuøng toaøn theå chuùng sanh treân theá giôùi ñoàng thôøi thaønh Phaät khoâng coù meù tröôùc sau, ñaâu khoâng söôùng thích sao? Tuy nhieân nhö theá, neáu gaëp ngöôøi maét saùng naïp taêng cuõng kheùo baøy xöông soáng lieàn ñaùnh. * Coù vò Taêng hoûi:- Khi moät con ñöôøng xa xoâi thì theá naøo? Sö ñaùp:- Trôøi trong chaúng chòu ñi, ñôïi ñeán möa öôùt ñaàu. - Khi taâm chöa sanh, phaùp ôû choã naøo? - Gioù thoåi laù caây khua quyeát ñònh coù caù loäi. Sö hoûi vò Taêng môùi ñeán: Ñaâu chaúng phaûi môùi ñeán ö? Taêng thöa: Phaûi. Sö baûo: Ñeâm ñeán tìm choã nghæ, saùng nay vieäc theá naøo? Taêng thöa: Saùng nay gioù thoåi maïnh, ñi treân löng nuùi xanh. Sö baûo: Chöa phaûi, laïi noùi ñi. Taêng thöa: Traân troïng. Sö lieàn ñaùnh. * Taêng hoûi: - Trong möôøi hai giôø ñi ñöùng ngoài naèm, khi töï tænh giaùc thì theá naøo? Sö ñaùp:- Xem ngöôøi aên côm. - Ñaâu khoûi boùng caây chaúng cheânh sao? - Lôøi thaân ra töø mieäng thaân. * Taêng hoûi: - Ñaïi chuùng ñaõ nhoùm hoïp, thænh Thaày toùm yeáu ñieåm vaø neâu ñaïi cöông? Sö ñaùp: - Treân nöôùc hoøn boït baøy naêm saéc, ñaùy bieån caù toâm noùi traêng trong. * Sö coù laøm baøi tuïng “Con Choù Theo Traâu”: Gia höõu nhaát caåu nhi Ngaõi tieåu nhaân nan kieán Chung nhaät tuøy ngöu khöù Vò tænh söû nhaân hoaùn. Kieán khaùch baát taùc thanh Kieán nhaân thieân naêng thieän Nghó nghò thöôïng moân lai Taûo thò thaâu tha tieän. Haûo haûo baùo Thieàn sö Tu tröôùc tinh thaàn khaùn Nhaäm nhöõ linh lôïi nhaân Baát giaùc vi töû haùn. Nhaø coù moät con choù Nhoû tíu ngöôøi khoù thaáy Troïn ngaøy ñi theo traâu Chöa tænh khieán ngöôøi goïi. Thaáy khaùch chaúng bieát suûa Thaáy ngöôøi rieâng hay gioûi Toan tính treân cöûa vaøo Sôùm laø laáy ñoà ngöôøi. Kheùo leùo baûo Thieàn sö Caàn ñeå tinh thaàn xeùt Duø oâng ngöôøi khoân lanh Chaúng bieát thaønh keû cheát. * Nhaø Toáng nieân hieäu Thuaàn Hoùa naêm ñaàu (990) thaùng baûy, Sö khoâng beänh ngoài kieát giaø thò tòch. ] |
||
