 |
THIEÀN SÖ TRUNG HOA TAÄP HAI H.T THÍCH THANH TÖØ |
 |
 |
||
|
ÑÔØI THÖÙ CHÍN SAU LUÏC TOÅ I.- TOÂNG TAØO ÑOÄNG ÑÔØI THÖÙ NAÊM A. Noái phaùp Thieàn sö Trí Tònh: coù 2 vò 1- Thieàn sö Trí Nghieâm ôû Coác AÅn 2- Thieàn sö Phaùp Hieån ôû Phoå Ninh II.- TOÂNG LAÂM TEÁ ÑÔØI THÖÙ NAÊM A. Noái phaùp Thieàn sö Dieân Chieåu Phong Huyeät: coù 4 vò 1- Thieàn sö Tænh Nieäm ôû Thuû Sôn 2- Thieàn sö Quaûng Hueä Chôn III.- TOÂNG QUI NGÖÔÕNG ÑÔØI THÖÙ SAÙU IV.- NOÁI PHAÙP ÑÖÙC SÔN ÑÔØI THÖÙ TÖ A. Noái phaùp Thieàn sö Queá Saâm: coù 7 vò 1- Thieàn sö Vaên Ích hieäu Tònh Hueä ôû Thanh Löông khai Toå toâng Phaùp Nhaõn 2- Thieàn sö Höu Phuïc Ngoä Khoâng ôû Thanh Löông 3- Thieàn sö Thieäu Tu ôû Long Teá V.- TOÂNG VAÂN MOÂN ÑÔØI THÖÙ BA 1- Thieàn sö Quang Toä ôû chuøa Trí Moân 2- Thieàn sö Giôùi ôû Nguõ Toå 3- Am chuû Töôøng ôû Lieân Hoa Phong * Ôû Coác AÅn Sö queâ ôû Ñaêng Chaâu, xuaát gia tu hoïc taïi Thöôùc Sôn baûn chaâu. Sau, Sö ñaéc phaùp nôi Thieàn sö Trí Tònh truï trì Coác AÅn, keá tieáp Sö truï trì Coác AÅn ñôøi thöù hai, hoïc chuùng ngöôõng moä tìm ñeán khaù ñoâng. * Coù vò Taêng hoûi:- Thaày xöôùng gia khuùc toâng phong naøo? noái phaùp ai? Sö ñaùp:- Maây traéng nam, taùn caùi baéc. - Theá naøo vieäc Ca-dieáp thaân nghe? - Phaûi choùng laøm xong. - Theá naøo choã chö Phaät chieáu chaúng ñeán? - Hoûi hang quæ nuùi naøy laøm gì? - Sau khi chieáu ñeán theá naøo? - Baäy! tinh quaùi! - Ngaøn non muoân nöôùc laøm sao böôùc ñi? - Dôû chaân lieàn ngaøn daëm muoân daëm. - Khi chaúng dôû chaân thì theá naøo? - Cuõng ngaøn daëm muoân daëm. * Ôû Vieän Phoå Ninh Coù vò Taêng hoûi:- Nhieàu kieáp chung ôû vì sao chaúng bieát thaân sô? Sö ñaùp:- Ai? - Laïi ñôïi con noùi? - Seõ baûo chaúng laõnh thoaïi. - Ngaøn nöôùc muoân non laøm sao böôùc ñi? - Trôøi trong ñöôøng khoâng caùch, keû ñeán nhòp chaúng laàm. * Ôû Thuû Sôn Nhöõ Chaâu - (925 - 993) Sö hoï Ñòch queâ ôû Lai Chaâu, xuaát gia taïi chuøa Nam Thieàn quaän nhaø. Vöøa thoï xong giôùi cuï tuùc, Sö daïo khaép caùc thieàn hoäi, thöôøng thaàm tuïng kinh Phaùp Hoa, neân ñöôïc hieäu laø Nieäm Phaùp Hoa. Sau, Sö ñeán trong hoäi Phong Huyeät sung chöùc Tri khaùch. Moät hoâm, Sö ñöùng haàu, Phong Huyeät rôi nöôùc maét noùi vôùi Sö: Baát haïnh! ñaïo Laâm Teá ñeán ta saép chìm laëng vaäy. Sö thöa: Xem trong moät chuùng naøy ñaâu khoâng coù ngöôøi keá thöøa Hoøa thöôïng? Phong Huyeät baûo: Ngöôøi thoâng minh thì nhieàu, keû thaáy taùnh raát ít. Sö thöa: Nhö con, Hoøa thöôïng xem theá naøo? Phong Huyeät baûo: Ta tuy troâng mong ôû ngöôi ñaõ laâu, vaãn e ngaïi ñaém meán kinh naøy khoâng theå buoâng rôøi. Sö thöa: Vieäc naøy coù theå laøm ñöôïc, mong nghe yeáu chæ aáy. Phong Huyeät thöôïng ñöôøng. Nhaéc laïi vieäc Theá Toân duøng con maét nhö hoa sen xanh nhìn xem ñaïi chuùng, beøn hoûi: - Chính khi aáy haõy baûo noùi caùi gì? Neáu baûo chaúng noùi maø noùi, laïi laø choân vuøi thaùnh tröôùc. Haõy baûo noùi caùi gì? Sö beøn phuûi aùo ñi ra. Phong Huyeät neùm caây gaäy trôû veà phöông tröôïng. Thò giaû chaïy theo sau thöa: Nieäm Phaùp Hoa nhaân sao chaúng ñaùp lôøi Hoøa thöôïng? Phong Huyeät noùi: Nieäm Phaùp Hoa ñaõ hoäi. Moät hoâm, Sö cuøng Hueä Chôn (Tri vieân) ñoàng ñeán thöa hoûi. Phong Huyeät hoûi Hueä Chôn: Theá naøo laø Theá Toân chaúng noùi maø noùi? Hueä Chôn thöa: Tu huù treân ngoïn caây keâu. Phong Huyeät baûo: Ngöôi taïo nhieàu phöôùc si laøm gì? Sao khoâng tham cöùu ngoân cuù? Phong Huyeät hoûi Sö: Ngöôi thì sao? Sö thöa: Ñoåi saéc (maët) baøy ñöôøng xöa. Chaúng rôi cô laëng yeân (ñoäng dung döông coå loä, baát ñoïa tieáu nhieân cô). Phong Huyeät baûo Hueä Chôn: Ngöôi sao chaúng xem Nieäm Phaùp Hoa haï ngöõ? * Hoøa thöôïng Sôû ôû Baïch Trieäu ñeán Nhöõ Chaâu nghæ taïi Tuyeân Hoùa. Phong Huyeät sai Sö ñeán truyeàn ngöõ. Vöøa gaëp nhau, Sö ñöa cao toïa cuï hoûi: Traûi laø phaûi, chaúng traûi laø phaûi? Baïch Trieäu ñaùp: Nhaø mình xem laáy. Sö lieàn heùt! Baïch Trieäu baûo: Ta töøng gaàn guõi thieän tri thöùc chöa töøng daùm laøm nhö theá. Sö noùi: Giaëc coû ñaïi baïi. Baïch Trieäu baûo: Ngaøy mai gaëp Hoøa thöôïng Phong Huyeät seõ thuaät laïi ñaày ñuû. Sö thöa: Vaâng! Vaâng! Khoâng neân queân maát. * Sö trôû veà thöa laïi vôùi Phong Huyeät. Phong Huyeät baûo: Ngaøy nay laïi bò ngöôi baét moät vieân giaëc coû. Sö thöa: Tay kheùo chaúng khoe danh. Hoâm sau, Baïch Trieäu vöøa ñeán gaëp Phong Huyeät lieàn thuaät laïi lôøi hoâm qua. Phong Huyeät baûo: Chaúng nhöõng hoâm qua, ngaøy nay quaû tang ñaõ thua bò baét. * Ban ñaàu, Sö ñeán truï Thuû Sôn ñôøi thöù nhaát. Ngaøy khai ñöôøng coù Taêng hoûi: - Thaày xöôùng gia khuùc toâng phong ai? noái phaùp ngöôøi naøo? Sö ñaùp:- Thieáu Thaát tröôùc nuùi xem baøn tay. - Laïi thænh hoàng aâm hoøa moät tieáng? - Nhö nay cuõng caàn toaøn theå bieát. * Sö baûo chuùng: - Phaät phaùp trao cho quoác vöông ñaïi thaàn ñaøn vieät coù theá löïc khieán ñeøn ñeøn moài nhau tieáp tuïc khoâng döùt cho ñeán ngaøy nay. Ñaïi chuùng haõy noùi tieáp tuïc caùi gì? Sö im laëng giaây laâu, laïi noùi: - Ngaøy nay caàn phaûi Sö huynh Ca-dieáp môùi ñöôïc. Taêng hoûi:- Theá naøo laø gia phong cuûa Hoøa thöôïng? Sö ñaùp: - Moät lôøi caét ñöùt ngaøn cöûa soâng, tröôùc ngoïn muoân tröôïng môùi ñöôïc huyeàn. - Theá naøo laø caûnh Thuû Sôn? - Maëc tình moïi ngöôøi xem. - Theá naøo ngöôøi trong caûnh? - AÊn gaäy ñöôïc hay chöa? Taêng leã baùi. Sö baûo: haõy ñôïi khi khaùc. * Taêng hoûi:- Ngöôøi xöa dôû chuøy, döïng phaát yù chæ theá naøo? Sö ñaùp:- Ñaûnh rieâng khoâng khaùch nguû. - Chöa bieát yù chæ theá naøo? - Chaúng phaûi ngöôøi oâm goác caây. - Theá naøo laø con ñöôøng boà-ñeà? - Ñaây caùch huyeän nhöôïng naêm daëm. - Vieäc höôùng thöôïng theá naøo? - Qua laïi chaúng ñoåi. * Taêng hoûi:- Choã chö Thaùnh noùi chaúng toät, thænh Thaày neâu baøy? Sö ñaùp:- Thaàn quang muoân daëm troïn moät chieáu, ngöôøi naøo daùm baèng cuøng maët trôøi. - Moät caây laïi nôû hoa khoâng? - Nôû ñaõ laâu roài. - Chöa bieát keát nuï chaêng? - Ñeâm qua ñaõ gaëp söông. - Laâm Teá heùt, Ñöùc Sôn ñaùnh, chöa bieát ñeå roõ vieäc gì? - Ngöôi thöû noùi xem. Taêng lieàn heùt! Sö baûo: Muø! Taêng laïi heùt! Sö baûo: Gaõ muø naøy heùt loaïn theá aáy ñeå laøm gì? Taêng leã baùi. Sö lieàn ñaùnh. * Taêng hoûi:- Chuùng Taêng vaây quanh, Thaày noùi phaùp gì? Sö ñaùp:- Ñaäp coû raén sôï. - Chöa bieát theá naøo laø haï thuû? - Vöøa roài coù bao nhieâu ngöôøi neân taùn thaân maát maïng. - Hai con roàng giaønh haït chaâu, con naøo ñöôïc? - Con ñöôïc laø maát. - Con chaúng ñöôïc thì theá naøo? - Chaâu ôû choã naøo? * Taêng hoûi:- Theá naøo laø töôùng phaïm aâm? Sö ñaùp:- Löøa keâu choù suûa. Sö laïi baûo: - Caàn ñöôïc thaân thieát, nhaát laø ñöøng ñem hoûi laïi hoûi, hoäi chaêng? Hoûi ôû choã ñaùp, ñaùp ôû choã hoûi. Ngöôi neáu ñem hoûi laïi hoûi thì Laõo taêng ôû döôùi goùt chaân ngöôi, ngöôi neáu suy nghó thì chaúng giao thieäp. Khi aáy coù vò Taêng böôùc ra leã baùi. Sö lieàn ñaùnh. Taêng lieàn hoûi: Khi caëm gaäy nôi nuùi saâu thì theá naøo? Sö ñaùp: Laàm! Taêng noùi: Laàm! Sö laïi ñaùnh. * Ban ñeâm coù vò Taêng vaøo thaát, Sö hoûi: Ai? Taêng chaúng ñaùp. Sö noùi: Bieát ñöôïc ngöôi roài. Taêng cöôøi. Sö baûo: Laïi ñaâu phaûi ngöôøi khaùc? Nhaân ñoù, Sö laøm moät baøi keä: Khinh khinh ñaïp ñòa khuûng nhaân tri Ngöõ tieáu phaân minh caùnh maïc nghi Trí giaû chæ kim maõnh ñeà thuû Maïc ñaõi thieân minh thaát khöôùc keâ. Dòch: Böôùc chaân nheø nheï ngaïi ngöôøi hay Cöôøi noùi roõ raøng coù gì nghi Keû trí hieän nay gaéng gìn giöõ Chôù ñôïi saùng mai gaø maát ñi. * Sö daïy chuùng: - Phaät phaùp khoâng coù nhieàu, chæ vì boïn caùc oâng töï tin chaúng ñeán. Neáu caùc oâng töï tin thì ngaøn vò Thaùnh ra ñôøi cuõng khoâng laøm gì ñöôïc caùc oâng. Vì sao nhö theá? Vì ôû choã tröôùc maët caùc oâng khoâng coù choã môû mieäng. Chæ vì caùc oâng töï tin khoâng ñeán, chaïy ra ngoaøi tìm caàu. Sôû dó ñeán ñöôïc trong aáy beøn laø Phaät Thích-ca, seõ cho caùc oâng ba möôi gaäy. Tuy nhieân nhö theá, keû sô cô haäu hoïc baèng vaøo ñaïo lyù naøo? Haõy hoûi caùc oâng ñöôïc cuøng aáy hay chöa? Sö im laëng giaây laâu, noùi tieáp:- Neáu ñöôïc cuøng aáy môùi laø voâ söï. * Sö daïy chuùng: - Chö Thöôïng toïa! Chaúng ñöôïc heùt cuoàng heùt loaïn. Trong aáy bình thöôøng noùi vôùi caùc oâng. Khaùch thì tröôùc sau vaãn laø khaùch, chuû thì tröôùc sau vaãn laø chuû, khaùch khoâng coù hai khaùch, chuû khoâng coù hai chuû. Neáu coù hai khaùch hai chuû töùc laø hai gaõ muø. Do ñoù, neáu khi ta ñöùng thì caùc oâng phaûi ngoài, ñöùng thì cuøng oâng ñöùng. Tuy nhieân nhö theá, ñeán trong aáy phaûi ñeå maét cho lanh môùi ñöôïc. Trong khoaûng con maét döøng chôùp laø xa ngaøn daëm muoân daëm. Vì sao nhö theá? Ví nhö caùch cöûa soå nhìn con ngöïa chaïy qua, vöøa suy nghó lieàn khoâng dính daùng. Chö Thöôïng toïa! ñaõ vaäy, nôi ñaây phaûi chín chaén löu taâm, chaúng caàn oâm roãng, ngaøy kia giôø khaùc seõ löøa phaét oâng vaäy. Caùc ngöôi! neáu coù vieäc thì laïi gaàn ñaây, voâ söï thì traân troïng! * Sö coù laøm baøi keä Cöông Toâng raèng: Ñoát tai chuyeát lang quaân Xaûo dieäu voâ nhaân thöùc Ñaû phaù Phuïng Laâm quan Tröôùc haøi thuûy thöôïng laäp. Ñoát tai xaûo nöõ nhi Thoaùn toa baát giaûi chöùc Khaùn tha ñaáu keâ nhaân Thuûy ngöu daõ baát thöùc. Boái aâm sôn töû höôùng döông ña Nam lai baéc vaõng yù nhö haø Nhöôïc nhaân vaán ngaõ taây lai yù Ñoâng haûi ñoâng dieän höõu Taân La. Dòch: Doát thay chaøng trai queâ (vuïng) Kheùo leùo khoâng ngöôøi bieát Ñaäp phaù coång Phuïng Laâm Mang giaøy ñöùng treân nöôùc. Doát thay coâ gaùi sang (kheùo) Neùm thoi chaúng bieát deät. Xem ngöôøi coi ñaù gaø Con traâu cuõng chaúng bieát. Keû boû nuùi aâm höôùng döông nhieàu Sang nam ñeán baéc yù theá naøo? Neáu ngöôøi hoûi ta Toå sö yù Maët ñoâng bieån ñoâng coù Taân La (Trieàu Tieân) * Ñôøi Toáng nieân hieäu Thuaàn Hoùa naêm thöù ba (992) vaøo giôø ngoï ngaøy muøng boán thaùng chaïp, Sö thöôïng ñöôøng noùi keä: Kim nieân luïc thaäp thaát Laõo beänh tuøy duyeân thaû khieån nhaät Kim nieân kyù khöôùc lai nieân söï Lai nieân kyù tröôùc kim trieâu nhaät. Dòch: Naêm nay saùu möôi baûy Giaø beänh tuøy duyeân haõy ñuoåi theo Naêm nay ghi laïi vieäc naêm ñeán Naêm ñeán ghi chaéc vieäc ngaøy nay. * Ñeán naêm sau ñuùng ngaøy giôø noùi tröôùc, Sö thöôïng ñöôøng töø bieät chuùng noùi keä: Chö töû maïn ba ba Quaù khöôùc cô Haèng haø Quan AÂm chæ Di-laëc Vaên-thuø baát naïi haø. Caùc con doái laêng xaêng Loãi nhieàu caùt soâng Haèng Quan AÂm chæ Di-laëc Vaên-thuø bieát laøm sao? * Sö im laëng giaây laâu, noùi keä: Baïch ngaân theá giôùi kim saéc thaân Tình döõ phi tình coäng nhaát chaân Minh aùm taän thôøi caâu baát chieáu Nhaät luaân ngoï haäu kieán toaøn thaân. Dòch: Theá giôùi baïch ngaân thaân saéc vaøng Tình vôùi phi tình moät taùnh chaân Toái saùng heát roài ñeàu chaúng chieáu Vaàng oâ vöøa xeá thaáy toaøn thaân. Maët trôøi vöøa xeá, Sö ngoài yeân thò tòch, thoï saùu möôi taùm tuoåi. * Ôû Quaûng Hueä Phong Huyeät hoûi Sö: - Khi Hoäi Xöông sa thaûi, Hoä phaùp thieän thaàn ñi choã naøo? Sö thöa:- Thöôøng ôû trong thaønh thò, coát laø khoâng ngöôøi thaáy. Phong Huyeät baûo:- Ngöôi thaáu trieät roài. * Sau khi truï trì, coù vò Taêng hoûi Sö: - Theá naøo laø caûnh Quaûng Hueä? Sö ñaùp:- Tröôùc ñaàu chuøa nhoû sau Tö khaùnh. - Theá naøo laø gia phong Hoøa thöôïng? - Caùi khaâu caây kích. * 46. THIEÀN SÖ VAÊN ÍCH - Hieäu Tònh Hueä Khai Toå toâng Phaùp Nhaõn - (885 - 958) Sö hoï Loã queâ ôû Dö Haøn, luùc baûy tuoåi ñaõ theo Thieàn sö Toaøn Vó ôû vieän Trí Thoâng xuaát gia. Naêm hai möôi tuoåi, Sö thoï giôùi cuï tuùc ôû chuøa Khai Nguyeân taïi Vieät Chaâu. Sö chuù muïc vaøo giôùi luaät, nghe Luaät sö Hy Giaùc giaûng daïy ôû chuøa Duïc Vöông taïi Maäu Sôn Minh Chaâu, beøn ñeán ñaây hoïc taäp nghieân cöùu choã yù chæ u vi. Sö laïi xem saùch Nho, ñeán tröôøng Vaên Nhaõ. Hy Giaùc baûo: keû naøy laø du haï trong moân cuûa ta. * Do huyeàn cô moät phen daáy leân, nhöõng vieäc taïp nhaïp ñeàu buoâng heát, Sö choáng gaäy sang phöông nam haønh khöôùc. Ñeán Phöôùc Chaâu ôû trong hoäi cuûa Tröôøng Khaùnh, Sö tuy chöa phaùt minh ñaïi söï, maø chuùng vaãn kính neå. Sö beøn keát baïn vôùi Thieäu Tu, Hoàng Tieán ba ngöôøi cuøng daãn nhau ñi tham cöùu. Ñi ñeán vieän Ñòa Taïng gaëp trôøi trôû tuyeát, ba ngöôøi cuøng xin nguï taïi ñaây. Trôøi laïnh, cuøng vaây quanh loø söôûi, Thieàn sö Queá Saâm (truï trì vieän Ñòa Taïng) thaáy hoûi: Ñaây laø ñi laøm gì? Sö thöa: Ñi haønh khöôùc. Queá Saâm hoûi: Vieäc haønh khöôùc laø theá naøo? Sö thöa: Chaúng bieát. Queá Saâm baûo: Chaúng bieát raát laø thaân thieát. Queá Saâm laïi hoûi caû ba ngöôøi: Trong Trieäu Luaän noùi: “trôøi ñaát cuøng ta ñoàng goác”, vaäy sôn haø ñaïi ñòa cuøng chính mình Thöôïng toïa laø ñoàng hay khaùc? Sö thöa: Khaùc. Queá Saâm ñöa hai ngoùn tay. Sö noùi: Ñoàng. Queá Saâm cuõng ñöa hai ngoùn tay, roài ñöùng daäy ñi. Ñeán tuyeát tan, ba ngöôøi cuøng ñeán töø bieät ñi nôi khaùc, Queá Saâm ñöa ra ñeán cöûa, hoûi: Bình thöôøng Thöôïng toïa noùi “tam giôùi duy taâm vaïn phaùp duy thöùc”, vaäy phieán ñaù döôùi saân naøy, laø ôû trong taâm hay ôû ngoaøi taâm? Sö thöa: ÔÛ trong taâm. Queá Saâm baûo: Ngöôøi haønh khöôùc maéc côù gì laïi ñeå phieán ñaù treân ñaàu taâm? Sö bí khoâng coù lôøi ñeå ñaùp, beøn deïp haønh lyù vaøo chuøa, xin ôû laïi tham cöùu. Hôn moät thaùng, Sö trình kieán giaûi noùi ñaïo lyù, vaãn bò Queá Saâm baûo: Phaät phaùp khoâng phaûi theá aáy. Sö thöa: Con ñaõ heát lôøi cuøng lyù roài. Queá Saâm baûo: Neáu luaän Phaät phaùp thì taát caû hieän thaønh. Qua caâu noùi aáy, Sö ñaïi ngoä. Sau khi khai ngoä, ba huynh ñeä moãi ngöôøi truï moät nôi. Rieâng Sö laäp am ôû chaâu Cam Giaù. Hoàng Tieán vaø Thieäu Tu muoán daïo khaép caùc toøng laâm ôû mieàn Giang Bieåu neân ruû Sö ñoàng ñi. Ñi ñeán Laâm Xuyeân, Chaâu Muïc thænh Sö truï vieän Suøng Thoï. Khai ñöôøng trong ngaøy ñaàu, tieäc traø chöa xong, boán chuùng ñaõ vaây quanh phaùp toøa. Vò Taêng ñaïi dieän ñeán baïch Sö: Boán chuùng ñaõ vaây quanh döôùi phaùp toøa cuûa Hoøa thöôïng. Sö noùi: Chuùng nhaân ñeán tham chaân thieän tri thöùc. Choác laùt, Sö leân toøa. Chuùng ñaûnh leã thænh xong, Sö baûo: - Chuùng nhaân troïn ñaõ ñeán ñaây, Sôn taêng chaúng leõ khoâng noùi, cuøng ñaïi chuùng nhaéc moät phöông tieän cuûa ngöôøi xöa. Traân troïng! Lieàn xuoáng toøa. Coù vò Taêng böôùc ra leã baùi. Sö baûo: Kheùo hoûi ñi. Vò Taêng trình leân yù hoûi. Sö baûo: Tröôûng laõo chöa khai ñöôøng chaúng ñaùp thoaïi. * Thöôïng toïa Töû Phöông töø Tröôøng Khaùnh ñeán. Sö nhaéc laïi baøi keä cuûa Hoøa thöôïng Hueä Laêng ôû Tröôøng Khaùnh maø hoûi: Theá naøo laø ôû trong vaïn töôïng rieâng baøy thaân? Töû Phöông dôû phaát töû. Sö noùi: Hoäi theá aáy sao ñöôïc? Töû Phöông hoûi: Toân yù Hoøa thöôïng theá naøo? Sö baûo: Goïi caùi gì laø vaïn töôïng? Töû Phöông noùi: Ngöôøi xöa chaúng vaïch vaïn töôïng. Sö baûo: ÔÛ trong vaïn töôïng rieâng baøy thaân, noùi caùi gì laø vaïch chaúng vaïch? Töû Phöông boãng nhieân ngoä giaûi, thuaät keä ñaàu thaønh. * Sö hoûi Thieäu Tu: “Coù sai haøo ly caùch xa trôøi ñaát”, huynh hoäi theá naøo? Thieäu Tu ñaùp: Coù sai haøo ly caùch xa trôøi ñaát. Sö baûo: Hoäi theá aáy sao ñöôïc? Thieäu Tu hoûi: Hoøa thöôïng theá naøo? Sö ñaùp: Coù sai haøo ly caùch xa trôøi ñaát. Thieäu Tu lieàn leã baùi. * Sö thöôïng ñöôøng, ñaïi chuùng ñöùng laâu, Sö beøn baûo chuùng: - Chæ theá aáy thì giaûi taùn ñi, laïi coù Phaät phaùp hay khoâng, thöû noùi xem? Neáu khoâng laïi ñeán trong aáy laøm gì? Neáu coù, thì trong chôï choã nhieàu ngöôøi tuï hoäi cuõng coù, caàn gì phaûi ñeán trong aáy? Chö vò! moãi ngöôøi ñaõ töøng xem Hoaøn Nguyeân quaùn, Baùch Moân nghóa haûi, Hoa Nghieâm luaän, Nieát-baøn kinh, caùc kinh saùch raát nhieàu, caùi gì trong kinh coù thôøi tieát aáy? Neáu coù, thöû neâu ra xem! chaúng laø trong kinh theá aáy, coù nhöõng lôøi theá aáy, ñoù laø thôøi tieát chaêng? Coù caùi gì laø giao thieäp. Sôû dó lôøi hay keït ôû ñaàu taâm, thöôøng laøm moâi tröôøng cho duyeân löï, thaät teá ôû ngay tröôùc maét, ñoåi laøm caûnh danh töôùng, laïi laøm sao ñöôïc ñoåi? Neáu ñaõ ñoåi roài thì laøm sao ñöôïc chaùnh? Hoäi chaêng? Neáu chæ nieäm kinh saùch theá aáy, coù duøng vaøo choã gì? * Coù vò Taêng hoûi:- Theá naøo laø vaïch baøy thì ñöôïc cuøng ñaïo töông öng? - Khi naøo oâng vaïch baøy töùc cuøng ñaïo chaúng töông öng. - Khi saùu choã khoâng tri aâm thì theá naøo? - Nhaø oâng quyeán thuoäc moät ñaøn. Sö laïi noùi: - Laøm sao hoäi? Chôù noùi, ñeán hoûi theá aáy, beøn chaúng ñöôïc ñaïo cuûa oâng. Saùu choã chaúng tri aâm, choã maét chaúng tri aâm? choã tai chaúng tri aâm? Neáu vaäy choã caên baûn coù tìm hieåu laø khoâng ñöôïc. Ngöôøi xöa noùi: “lìa thanh saéc maéc thanh saéc, lìa danh töï maéc danh töï”. Do ñoù, coõi trôøi Voâ töôûng tu ñöôïc traûi qua taùm muoân ñaïi kieáp, moät hoâm cuõng phaûi thoái ñoïa, caùc vieäc roõ raøng. Bôûi vì chaúng bieát caên baûn chaân thaät, tu haønh theo thöù lôùp, ba ñôøi saùu möôi kieáp, boán ñôøi moät traêm kieáp, nhö theá thaúng ñeán ba a-taêng-kyø quaû môùi troøn ñaày. Ngöôøi xöa vaãn noùi “chaúng baèng moät nieäm duyeân khôûi voâ sanh, vöôït khoûi caùi thaáy cuûa tam thöøa quyeàn hoïc kia v.v...” Laïi noùi “khaûy moùng tay troøn thaønh taùm vaïn moân, saùt-na dieät heát nghieäp ba kyø”. Phaûi caàn theå cöùu. Neáu nhö theá duøng khí löïc bao nhieâu? * Quoác chuû Giang Nam quí troïng ñaïo ñöùc cuûa Sö, thænh Sö vaøo truï thöï Tònh Hueä Thieàn sö trong Baùo AÂn thieàn vieän. Sö thöôïng ñöôøng baûo chuùng: - Ngöôøi xöa noùi “ta ñöùng ñôïi oâng nhìn”, hoâm nay Sôn taêng ngoài ñôïi caùc oâng nhìn. Laïi coù ñaïo lyù cuøng chaêng? caùi naøo thaân, caùi naøo sô? thöû xeùt ñoaùn xem! * Coù vò Taêng hoûi: - Möôøi phöông hieàn thaùnh ñeàu vaøo toâng naøy, theá naøo laø toâng naøy? Sö ñaùp:- Möôøi phöông hieàn thaùnh ñeàu vaøo. - Theá naøo laø Phaät, ngöôøi höôùng thöôïng? - Phöông tieän goïi laø Phaät. - Hai chöõ thanh saéc, ngöôøi naøo thaáu ñöôïc? Sö laïi baûo chuùng: - Chö Thöôïng toïa! vò Taêng naøy laïi thaáu ñöôïc hay chöa? Neáu hoäi ñöôïc choã hoûi naøy thì thaáu thanh saéc chaúng khoù. * Sau, Sö dôøi veà ôû vieän Thanh Löông, thöôïng ñöôøng daïy chuùng: - Ngöôøi xuaát gia chæ tuøy thôøi vaø tieát, lieàn ñöôïc laïnh thì laïnh, noùng thì noùng, muoán bieát nghóa Phaät taùnh phaûi quaùn thôøi tieát nhaân duyeân, xöa nay phöông tieän chaúng ít. Ñaâu chaúng thaáy Hoøa thöôïng Thaïch Ñaàu nhaân xem Trieäu Luaän, trong aáy noùi: “hoäi muoân vaät veà nôi mình, kia chæ laø ngöôøi Thaùnh vaäy”, Ngaøi lieàn noùi: “thaùnh nhaân khoâng mình, caùi gì chaúng mình”, lieàn laøm maáy lôøi goïi laø Ñoàng tham kheá, trong aáy caâu môû ñaàu noùi: “taâm ñaïi tieân truùc ñoä” khoâng qua lôøi naøy vaäy khoaûng giöõa chæ tuøy thôøi noùi thoaïi. Thöôïng toïa! nay muoán hoäi vaïn vaät laø mình chaêng? Bôûi vì ñaïi ñòa khoâng coù moät vaät coù theå thaáy. Ngaøi laïi daën doø raèng: “ngaøy thaùng chôù qua suoâng”. Vöøa roài, noùi vôùi caùc Thöôïng toïa chæ tuøy thôøi vaø tieát lieàn ñöôïc. Neáu laø ñoåi thôøi maát haäu töùc laø qua suoâng ngaøy thaùng, ôû trong caùi phi saéc khôûi hieåu saéc. Thöôïng toïa! ôû trong caùi phi saéc khôûi hieåu saéc töùc laø ñoåi thôøi maát haäu? Haõy noùi saéc khôûi hieåu phi saéc laïi ñuùng chaúng ñuùng? Thöôïng toïa! neáu hoäi theá aáy töùc laø khoâng giao thieäp, chính laø si cuoàng chaïy theo hai ñaàu coù duøng ñöôïc choã gì? Thöôïng toïa! chæ giöõ phaàn tuøy thôøi qua laø toát. Traân troïng. * Coù vò Taêng hoûi:- Theá naøo laø gia phong cuûa Thanh Löông? Sö ñaùp:- Ngöôi ñeán choã khaùc, chæ noùi ñeán Thanh Löông roài. - Theá naøo ñöôïc caùc phaùp khoâng choáng laïi? - Coù phaùp gì choáng laïi Thöôïng toïa? * Sö daïy chuùng: - Thaáy ñaïo laø goác, saùng ñaïo laø coâng, lieàn hay ñöôïc söùc ñaïi trí tueä. Neáu chöa ñöôïc nhö theá thì, vieäc ñaùng yeâu thích trong tam giôùi phaûi daïy deïp heát, vöøa coù moät maûy may laïi laø chöa ñöôïc. Nhö caùc oâng khi nguû chaúng saân beøn hæ, ñaây laø caûnh giôùi hoân loaïn huaân taäp ñaõ thuaàn thuïc ôû trong tam giôùi. Khoâng tænh taùo thì hoân loaïn, bôûi duyeân caùc oâng taïp loaïn gaây neân. Coå nhaân goïi ñoù laø ñeán vaøng hoùa ra maø laàm cho laø vaøng roøng, noù coøn chaúng baèng vaøng trong moû. Neáu nhìn thaáy toät xöông thaáu tuûy, aáy laø söùc sieâu thoaùt cuûa caùc oâng. Neáu chöa ñöôïc nhö theá, neân xem xeùt caùi gì laø laàu ñaøi ñieän caùc? Chö Thaùnh chöa haún thöôøng naém tay oâng, oâng chöa haún nöông theo maø ñi, xöa nay nhö theá vaäy. * Sö thöôïng ñöôøng baûo: - Chö Thöôïng toïa! thôøi tieát laïnh caàn gì ñeán ñaây? Haõy noùi ñeán ñaây laø toát hay chaúng ñeán ñaây laø toát? Hoaëc coù Thöôïng toïa noùi “chaúng ñeán ñaây laø toát, vì choã naøo chaúng phaûi, laïi caàn ñeán ñaây laøm gì”. Hoaëc coù Thöôïng toïa noùi “y cuõng chaúng ñaëng moät chieàu, caàn ñeán choã Hoøa thöôïng môùi ñöôïc”. Chö Thöôïng toïa! haõy noùi hai ngöôøi aáy ñoái trong Phaät phaùp laïi coù tieán thuù hay khoâng? Thöôïng toïa! thaät laø chaúng ñöôïc ñoàng, khoâng coù moät tí coù theå tieán thuù. Ngöôøi xöa goïi laø “chuøy saét khoâng loã”, muø töø beù, ñieác töø beù, khoâng khaùc. Neáu laïi coù moät Thöôïng toïa böôùc ra noùi “hai ngöôøi kia ñeàu khoâng ñöôïc”. Vì sao nhö theá? Vì y coøn chaáp tröôùc, cho neân chaúng ñöôïc. Chö Thöôïng toïa! nhö theá thaät gioáng haønh khöôùc nhö theá thaät gioáng thöông löôïng, coøn mong laøm gì? hay laø chæ caàn khua moâi muùa moû? hay laø rieâng coù choã mong? Sôï e y chaáp tröôùc laø chaáp tröôùc caùi gì? Hay laø chaáp tröôùc lyù, chaáp tröôùc söï, chaáp tröôùc saéc, chaáp tröôùc khoâng? Neáu chaáp lyù, lyù laø caùi gì maø chaáp? Neáu chaáp söï, söï laø caùi gì maø chaáp? Chaáp saéc chaáp khoâng cuõng nhö theá. Sôû dó bình thöôøng, Sôn taêng noùi vôùi chö Thöôïng toïa möôøi phöông chö Phaät, möôøi phöông thieän tri thöùc luoân luoân duoãi tay; chö Thöôïng toïa luoân luoân naém tay. Möôøi phöông chö Phaät luoân luoân duoãi tay, laø duoãi ôû choã naøo? Chö Thöôïng toïa luoân luoân naém tay, laïi coù choã hoäi, hoäi laáy laø toát. Neáu chöa hoäi ñöôïc, chôù noùi: ñeàu phaûi, ñoàng ñeán, toaøn laáy. Chö Thöôïng toïa! ngöôøi haønh khöôùc nhaø beân caàn phaûi xeùt kyõ, phaûi ñeå heát tinh thaàn, khoâng neân troâng caäy vaøo trí tueä chuùt ít, qua maát thôøi ñeïp ñeõ. * Sö coù laøm baøi tuïng: Lyù cöïc vong tình vò Nhö haø höõu duï teà Ñaùo saàu söông daï nguyeät Nhaäm vaän laïc tieàn kheâ. Quaû thuïc kieâm vieân troïng Sôn tröôøng tôï loä meâ Cöû ñaàu taøn chieáu taïi Nguyeân thò truï cö teâ.
Lyù toät queân tình noùi Laøm sao coù duï baèng Ñeán cuøng söông ñeâm saùng Daàn daø rôi tröôùc khe. Traùi chín cuøng vöôïn naëng Nuùi daøi gioáng ñöôøng queân Xoay ñaàu toaøn chieáu hieän Nguyeân laø ôû phöông taây. * Sö laøm baøi tuïng tam giôùi duy taâm: Tam giôùi duy taâm Vaïn phaùp duy thöùc Duy thöùc duy taâm Nhaõn thanh nhó saéc. Saéc baát ñaùo nhó Thanh haø xuùc nhaõn Nhaõn saéc nhó thanh Vaïn phaùp thaønh bieän. Vaïn phaùp phæ duyeân Khôûi quaùn nhö huyeãn Ñaïi ñòa sôn haø Thuøy kieân thuøy bieán
Tam giôùi duy taâm Vaïn phaùp duy thöùc Duy thöùc duy taâm Maét thanh tai saéc. Saéc chaúng ñeán tai Thanh naøo chaïm maét Maét saéc tai thanh Muoân phaùp thaønh xong. Muoân phaùp chaúng duyeân Ñaâu quaùn nhö huyeãn Ñaïi ñòa sôn haø Gì beàn gì ñoåi? * Sö laøm baøi tuïng Hoa Nghieâm luïc töôùng nghóa: Hoa Nghieâm luïc töôùng nghóa Ñoàng trung hoaøn höõu dò Dò nhöôïc dò ö ñoàng Toaøn phi chö Phaät yù. Chö Phaät yù toång bieät. Haø taèng höõu ñoàng dò. Nam töû thaân trung nhaäp ñònh thôøi. Nöõ töû thaân trung baát löu yù. Baát löu yù, tuyeät danh töï. Vaïn töôïng minh minh voâ lyù söï. Dòch: Nghóa saùu töôùng Hoa Nghieâm Trong ñoàng laïi coù dò Dò neáu dò nôi ñoàng Toaøn chaúng phaûi yù Phaät. YÙ chö Phaät thaûy bieät Ñaâu töøng coù ñoàng dò? Trong thaân keû nam khi vaøo ñònh Trong thaân ngöôøi nöõ chaúng löu yù, Chaúng löu yù, baët danh töï Vaïn töôïng roõ raøng khoâng lyù söï. * Sö ôû maáy nôi, nôi naøo ñoà chuùng theo tham vaán thöôøng xuyeân khoâng döôùi moät ngaøn (1000) ngöôøi. Sö laøm cho chaùnh toâng cuûa Huyeàn Sa höng thaïnh mieàn Giang Bieåu. Sö theo cô thuaän vaät gôõ keït deïp toái, phaøm noùi tam-muoäi caùc nôi, hoaëc nhaäp thaát trình kieán giaûi, hoaëc ñöùng ra thöa hoûi, ñeàu theo beänh cho thuoác, tuøy caên cô ngoä nhaäp khoâng theå ghi heát. * Ñeán nieân hieäu Hieån Ñöùc naêm thöù naêm (993) nhaø Chaâu, ngaøy möôøi baûy thaùng baûy naêm Maäu Ngoï, Sö coù chuùt beänh. Quoác chuû ñích thaân ñeán thaêm hoûi. Ngaøy muøng naêm thaùng nhuaàn, Sö taém goäi xong, töø giaõ chuùng ngoài kieát giaø thò tòch, nhan maïo nhö luùc bình thöôøng. Sö thoï baûy möôi boán tuoåi, naêm möôi boán tuoåi haï. Vua ban saéc thuïy laø Ñaïi Phaùp Nhaõn Thieàn sö, thaùp hieäu Voâ Töôùng. * 47. THIEÀN SÖ HÖU PHUÏC - Ngoä Khoâng Ôû vieän Thanh Löông - (? - 943) Sö hoï Vöông, queâ ôû Baéc Haûi, xuaát gia luùc coøn beù, ñeán möôøi chín tuoåi thoï giôùi cuï tuùc. Sö thöôøng töï noùi: neáu baùm vaøo kinh ñieån töùc laø maéc keït chieác beø, toan tieán ñeán choã loùng laëng laïi ngaïi rôi vaøo khoâng, tôùi lui khoù quyeát ñònh, boû hai thì khoâng ñöôïc. Sö beøn ñi caùc nôi tham vaán caùc baäc Thieàn ñöùc. * Sö ñoàng keát baïn vôùi Phaùp Nhaõn v.v... ñeán hoäi Thieàn sö Queá Saâm. ÔÛ ñaây nhieàu naêm maø Sö khoâng kheá ngoä. Sö maéc beänh naèm nôi nhaø nieát-baøn. Moät ñeâm, Queá Saâm ñeán thaêm, hoûi: Thöôïng toïa Phuïc an vui chaêng? Sö thöa: Con vì nhaân duyeân traùi vôùi Hoøa thöôïng. Queá Saâm chæ loàng ñeøn hoûi: Thaáy chaêng? Sö thöa: Thaáy. Queá Saâm baûo: Chæ caùi aáy chaúng traùi, Sö nhaân caâu noùi aáy coù tænh. Sau, nhaân Thieäu Tu thaêm hoûi Queá Saâm, noùi: Con traêm kieáp ngaøn ñôøi cuøng Hoøa thöôïng traùi nhau ñeán ñaây, laïi gaëp Hoøa thöôïng chaúng an. Queá Saâm döïng ñöùng caây gaäy leân noùi: Chæ caùi naøy chaúng traùi. Sö boãng nhieân kheá ngoä. * Sau, Sö noái tieáp Phaùp Nhaõn (Thieàn sö Vaên Ích) truï trì chuøa Suøng Thoï ôû Vuõ Chaâu. Ñeán khi Quoác chuû Giang Nam xaây döïng Ñaïi ñaïo traøng Thanh Löông thænh Sö ñeán truï trì. Sö thöôïng ñöôøng daïy chuùng: - Thaùnh xöa vöøa sanh ra lieàn ñi khaép baûy böôùc, maét nhìn boán phöông noùi: “Treân trôøi döôùi ñaát, chæ ta ñoäc toân.” Ngaøi coù caùi phöông tieän kyø ñaëc, coøn chö Thöôïng toïa khi môùi sanh ra coù caùi gì kyø ñaëc, thöû neâu leân xem? Neáu noùi raèng “Khoâng”, töùc laø ñoái dieän maø kieâng traùnh. Neáu noùi “Coù”, laïi laøm sao thoâng ñöôïc tin töùc aáy? Laïi hoäi chaêng? Thöôïng toïa haân haïnh coù vieäc kyø ñaëc, nhaân sao chaúng bieát? Traân troïng. * Coù vò Taêng hoûi: Theá naøo laø Phaät? Sö ñaùp: Ngöôi laø chuùng sanh. Taêng thöa: Laïi nhaän hay khoâng? Sö baûo: Luoáng baøy caâu hoûi naøy. Taêng hoûi: Theá naøo laø yù Toå sö töø Taây sang? Sö baûo: OÂng noùi coõi naøy laïi coù chaêng? Taêng hoûi: Choã tænh yeáu xin Thaày moät lôøi? Sö ñaùp: Traân troïng. * Theá naøo laø ñaïo? Sö ñaùp: Xöa nay khoâng moät vaät, choã naøo dính buïi baëm. Taêng leã baùi. Sö baûo: Chôù laàm hoäi. Taêng hoûi: Theá naøo laø moät haït buïi vaøo chaùnh ñònh? Sö ñaùp: Saéc töùc khoâng. Taêng hoûi: Theá naøo caùt buïi töø tam-muoäi daäy? Sö ñaùp: Khoâng töùc saéc. * Taêng hoûi: Theá naøo laø choã hoïc nhaân xuaát thaân? Sö ñaùp: Ngaøn thöù so chaúng kòp, muoân ñieàu saùnh chaúng baèng. Taêng thöa: Thænh Hoøa thöôïng noùi? Sö ñaùp: Xöa cuõng coù nay cuõng coù. * Nieân hieäu Thieân Phuùc naêm thöù taùm (943) nhaø Taán, ngaøy muøng moät thaùng möôøi, Sö sai Taêng ñeán vieän Baûo AÂn môøi Phaùp Nhaõn ñeán phöông tröôïng ñeå daën doø, laïi bieân thö töø bieät Quoác chuû. Ñeán ngaøy muøng ba nöûa ñeâm giôø tyù, Sö ngoài ngay thaúng nhaéc chuùng raèng: “khoâng boû quang aûnh”; noùi xong töø bieät nhaäp dieät. * Ôû Long Teá cuõng goïi Tu Sôn Chuû Ban ñaàu Sö cuøng Ñaïi Phaùp Nhaõn (Vaên Ích) tham vaán nôi Thieàn sö Queá Saâm, cho laø ñaõ ngoä toät. Ba vò ñoàng töø Queá Saâm ñi Kieán Döông. Treân ñöôøng cuøng baøn chuyeän nhau, Phaùp Nhaõn chôït hoûi: Ngöôøi xöa noùi: “ôû trong vaïn töôïng rieâng baøy thaân”, laø vaïch vaïn töôïng, hay chaúng vaïch vaïn töôïng? Sö ñaùp: Chaúng vaïch vaïn töôïng. Phaùp Nhaõn baûo: Noùi caùi gì laø vaïch chaúng vaïch? Sö môø mòt, trôû laïi vieän Ñòa Taïng. Queá Saâm thaáy Sö trôû laïi hoûi: Ngöôi ñi chöa bao laâu taïi sao trôû laïi? Sö thöa: Coù vieäc chöa giaûi quyeát ñaâu yeân leo non vöôït suoái. Queá Saâm baûo: Ngöôi leo vöôït bao nhieâu non suoái, laïi chaúng öa? Sö chöa hieåu lôøi daïy baûo, lieàn hoûi: Coå nhaân noùi, “ôû trong vaïn töôïng rieâng baøy thaân”, yù chæ theá naøo? Queá Saâm ñaùp: Ngöôi noùi ngöôøi xöa vaïch vaïn töôïng hay chaúng vaïch vaïn töôïng? Sö thöa: Chaúng vaïch. Queá Saâm baûo: Hai caùi. Sö kinh haõi laëng thinh, laïi hoûi: Chöa bieát coå nhaân vaïch vaïn töôïng hay chaúng vaïch vaïn töôïng? Queá Saâm baûo: Ngöôi noùi caùi gì laø vaïn töôïng? Sö lieàn tænh ngoä, laïi töø bieät Queá Saâm ñi ñeán choã Phaùp Nhaõn. * Sau, Sö veà ôû nuùi Long Teá chaúng caàn nhoùm hoïp ñoà chuùng, maø chuùng vaãn ñua nhau tìm ñeán. Sö thöôïng ñöôøng daïy chuùng: - Phaùp ñaày ñuû nôi phaøm phu maø phaøm phu chaúng bieát, phaùp ñaày ñuû nôi thaùnh nhaân maø thaùnh nhaân chaúng hoäi. Thaùnh nhaân neáu hoäi töùc laø phaøm phu, phaøm phu neáu bieát töùc laø thaùnh nhaân. Hai caâu noùi naøy moät lyù maø hai nghóa. Neáu ngöôøi bieän bieät ñöôïc chaúng ngaïi ôû trong Phaät phaùp coù choã vaøo. Neáu ngöôøi bieän bieät chaúng ñöôïc, chôù noùi khoâng nghi. * Coù vò Taêng hoûi: - Trong kinh noùi: nuùi Tu-di nheùt trong haït caûi, haït caûi nheùt trong nuùi Tu-di, theá naøo laø nuùi Tu-di? Sö ñaùp:- Ñaâm phuûng taâm oâng. - Theá naøo laø haït caûi? - Laáp maát maét oâng. - Theá naøo laø nheùt? - Naém nuùi Tu-di vaø haït caûi ñem laïi. * Sö daïy chuùng: - Thanh saéc chaúng ñeán beänh taïi thaáy nghe, noùi naêng chaúng ñeán loãi taïi moâi löôõi. Coù vò Taêng ñöùng ra hoûi:- Lìa thanh saéc thænh Hoøa thöôïng noùi? Sö ñaùp:- Trong thanh saéc ñem caùi hoûi laïi. Coù vò Taêng hoûi:- Theá naøo laø phoå nhaõn? Sö ñaùp:- Maûy may xem chaúng thaáy. - Taïi sao xem chaúng thaáy? - Vì y con maét raát lôùn. - Theá naøo laø ngöôøi ñaïi baïi hoaïi? - Kieáp hoaïi chaúng töøng dôøi. - Ngöôøi naøy laïi bieát coù Phaät phaùp hay khoâng? - Neáu bieát coù Phaät phaùp laãn thaønh ñieân ñaûo. - Laøm sao chaúng ñieân ñaûo? - Caàn phaûi bieát Phaät phaùp. - Theá naøo laø Phaät phaùp? - Ñaïi baïi hoaïi. * Sö hoûi moät vò Taêng môùi ñeán:- ÔÛ ñaâu ñeán? Taêng thöa:- ÔÛ Thuùy Nham. - Thuùy Nham coù lôøi gì daïy ñoà chuùng? - Bình thöôøng noùi “ra cöûa gaëp Di-laëc, vaøo cöûa thaáy Thích-ca”. - Noùi theá aáy laøm sao ñöôïc? - Hoøa thöôïng noùi theá naøo? - Ra cöûa thaáy caùi gì? vaøo cöûa thaáy caùi gì? Vò Taêng nghe xong lieàn tænh ngoä. Sö coù laøm hôn saùu möôi baøi keä tuïng vaø caùc baøi minh, luaän... coøn löu truyeàn ôû ñôøi. * Ôû chuøa Trí Moân Tuøy Chaâu Coù vò Taêng ñeán hoûi: - Nhaát thieát trí trí thanh tònh laïi coù ñòa nguïc hay khoâng? Sö ñaùp:- Vua Dieâm La laø quæ laøm ra. * Sö thöôïng ñöôøng daïy chuùng: - Moät phaùp neáu coù, phaùp thaân rôi taïi phaøm phu; muoân phaùp neáu khoâng, Phoå Hieàn maát caûnh giôùi aáy. Chính khi aáy Vaên-thuø nhaèm choã naøo xuaát ñaàu? Neáu ñaõ xuaát ñaàu chaúng ñöôïc thì con sö töû loâng vaøng löng bò gaõy. Haân haïnh ñöôïc moät baøn côm, chôù ñôïi gaïo göøng tieâu. * Sö thöôïng ñöôøng daïy chuùng: - Sôn taêng ghi ñöôïc ôû trong thai meï moät caâu noùi, hoâm nay neâu ra, taát caû ñaïi chuùng khoâng ñöôïc khôûi thöông löôïng hôïp ñaïo lyù. Vaäy coù ngöôøi thöông löôïng ñöôïc chaêng? Neáu thöông löôïng chaúng ñöôïc, ba möôi naêm sau chaúng ñöôïc laàm neâu leân. * Sö thöôïng ñöôøng daïy chuùng: - Trong ngaøy saùng rôõ coù ta ngöôøi, trong maây muø coù töø bi, trong söông tuyeát coù aùo vaûi, trong möa ñaù aån thaân, laïi aån thaân ñöôïc chaêng? Neáu aån thaân ñöôïc laïi bò möa ñaù ñaäp naùt xöông soï. * Sö daïy chuùng: - Maáy ngaøy möa luoân, haõy noùi möa töø choã naøo laïi? Neáu noùi töø trôøi rôi xuoáng thì caùi naøo laø trôøi? Neáu noùi töø ñaát phun leân, goïi caùi gì laø ñaát? Neáu laïi chaúng hoäi, do ñoù coå nhaân noùi: Thieân ñòa chi tieàn kính Thôøi nhaân maïc cöôõng di Caù trung sanh giaûi hoäi Nhaõn thöôïng caùnh an chuøy.
Loái thaúng cuûa trôøi ñaát Ngöôøi ñôøi chôù ñoåi dôøi Trong aáy sanh giaûi hoäi Treân maét laïi ñeå chuøy. * 50. THIEÀN SÖ GIÔÙI ÔÛ NGUÕ TOÅ Luùc Sö truï nuùi Nguõ Toå, coù Thieàn sö Teà Nhaïc keát baïn vôùi Tuyeát Ñaäu Truøng Hieån ñi daïo Hoaøi Sôn, nghe danh Sö muoán ñeán khaùm nghieäm. Thieàn sö Teà Nhaïc ñeán tröôùc, thaúng vaøo tröôïng thaát. Sö thaáy hoûi: Thöôïng nhaân teân gì? Nhaïc ñaùp: Teà Nhaïc. Sö noùi: Ñaâu gioáng Thaùi Sôn. Nhaïc khoâng ñaùp ñöôïc. Sö ñaùnh ñuoåi ra. Hoâm sau, Nhaïc laïi ñeán. Sö hoûi: OÂng laøm gì? Nhaïc xoay ñaàu, laáy tay veõ töôùng voøng troøn ñeå trình. Sö baûo: AÁy laø gì? Nhaïc noùi: Giaø giaø lôùn lôùn baùnh hoà chaúng bieát. Sö ñaùp: Tôùi loø beáp noùng laïi maëc aùo cuït. Nhaïc suy nghó, Sö caàm gaäy ñaùnh ñuoåi ra cöûa. Maáy ngaøy sau, Nhaïc laïi ñeán beøn ñöa toïa cuï leân, noùi: Traûi ra thì ñaày ñaïi thieân sa giôùi, chaúng traûi thì sôïi loâng sôïi toùc chaúng coøn. Theá aáy, traûi laø phaûi hay chaúng traûi laø phaûi? Sö böôùc xuoáng giöôøng thieàn naém ñöùng baûo: Ñaõ laø ngöôøi thuaàn thuïc caàn gì nhö theá? Nhaïc khoâng ñaùp ñöôïc. Sö laïi ñaùnh ñuoåi ra. Xem ñoù thì bieát, Sö thaät laø moät ñôøi Long Moân vaäy. Teà Nhaïc ba phen tieán laø ba phen bò ñieåm traùn. Tröông Voâ Taän noùi: “Tuyeát Ñaäu tuy maùy beùn thoaùt nhanh maø troâng ngoïn nuùi naøy vaãn phaûi luøi, ñöôïc chaúng toaøn vaäy sao?” Veà giaø, Sö ñeán nuùi Ñaïi Ngu choáng gaäy ñöùng noùi cöôøi, roài tòch. * Ôû Lieân Hoa Phong Sö thöôïng ñöôøng daïy chuùng raèng: - Neáu laø vieäc naøy raát caàn gaáp, phaûi nhaän roõ môùi ñöôïc. Neáu nhaän ñöôïc trong moïi thôøi khoûi bò troùi buoäc, beøn ñöôïc tuøy choã an nhaøn, cuõng chaúng caàn ñem taâm ñeø beïp, caàn phaûi töï nhieân, hieäp vôùi khuoân xöa môùi ñöôïc. Vöøa ñeán choã hoïc chöøng ngaèn, lieàn phaûi bieän baøy caùi ñaïo lyù, cho laø thôøi coù Phaät phaùp ñöôïc taâm ñòa thoâi heát. Thöôïng toïa! laïi thænh cuøng aáy an uûi nhau. Ngaøy Sö thò tòch, Sö caàm gaäy baûo chuùng: - Coå nhaân ñeán trong aáy vì sao chaúng chòu truï? Chuùng khoâng ñaùp ñöôïc. Sö noùi tieáp:- Vì caùc ngaøi ñöôøng ñi chaúng ñaéc löïc. Cöùu kính theá naøo? Sö caàm gaäy ñeå ngang vai, noùi: Vai vaùc caây gaäy töùc laät chaúng ñoaùi ñeán ngöôøi, ñi thaúng vaøo ngaøn ñaûnh nuùi muoân ñaûnh nuùi. Sö noùi xong lieàn tòch. ] |
||
