THIEÀN TOÂNG VIEÄT NAM CUOÁI THEÁ KYÛ 20

H.T THÍCH THANH TÖØ

YEÁU CHÆ THIEÀN TOÂNG (tt)

XI. KEÁT LUAÄN:

Yeáu chæ Thieàn toâng laø kieán taùnh khôûi tu, ngay trong ñôøi naøy haønh giaû giaùc ngoä baûn taùnh chaân thaät cuûa mình, taát caû thöù giaû doái sai laàm töø muoân ñôøi meâ chaáp, buoâng xaû heát ñeå taâm theå thanh tònh saùng suoát. Thieàn toâng khai thaùc cho chuùng ta thaáy moät con ngöôøi chaân thaät töø vaïn kieáp cuûa chuùng ta. Ñoù laø ñöa giaù trò con ngöôøi ñeán toät ñænh cuûa noù. Haïnh phuùc chaân thaät khoâng theå coù nôi con ngöôøi giaû doái naøy. Chæ khi naøo chuùng ta nhaän ra "baûn lai dieän muïc" cuûa mình, haèng soáng vôùi noù môùi laø chaân haïnh phuùc. Bôûi vì moïi cuoäc luaân hoài ñau khoå ngang ñaây ñaõ chaám döùt. Con ngöôøi bao giôø cuõng höôùng veà Vónh Cöûu, song töï mình khoâng bieát Vónh Cöûu ôû ñaâu, ngöôøi ta cöù ngôõ Vónh Cöûu ôû moät phöông trôøi xa laï naøo, khoâng ngôø Vónh Cöûu vaãn ôû ngay trong caùi thaân voâ thöôøng giaû doái naøy. Khaùc vôùi caùc nhaø toân giaùo xöa nay, toâ ñieåm caùi vónh cöûu baèng moät boä maët phaán son noàng naëc. Thieàn toâng vaïch traàn boä maët thaät cuûa Vónh Cöûu heát söùc bình dò ñôn sô. Chaân lyù bao giôø cuõng giaûn dò, song vì söùc töôûng töôïng cuûa con ngöôøi bieán chaân lyù trôû thaønh caùi huyeàn bí xa vôøi. Ñaïo, Chaân taâm, Phaät taùnh, Phaùp thaân… chaúng phaûi gì xa laï, chính laø boä maët thaät cuûa con ngöôøi chuùng ta. Boä maët thaät aáy bò phuû kín bôûi nhöõng lôùp buïi voïng töôûng ñieân ñaûo, chòu khoù lau chuøi saïch chuùng thì boä maët thaät xuaát hieän ñaày ñuû. Ñöøng daïi khôø chaïy tìm noù treân nhöõng ñænh nuùi cao choùt voùt, döôùi nhöõng vöïc thaúm saâu hun huùt, trong nhöõng röøng raäm mòt muø, töø nhöõng phöông trôøi xa tít. Chuùng ta haõy döøng laïi nhìn thaúng döôùi goùt chaân cuûa mình, quaû thaät boä maët thaät ñaõ naèm saün ôû ñaây. Ngöôøi kheùo bieát soáng trôû laïi mình thì chaân lyù gaàn guõi laøm sao. Ai coù theå ngôø raèng "Taâm bình thöôøng laø ñaïo"! Ñaây laø taùnh caùch ñôn giaûn bình dò cuûa nhaø thieàn. Chæ ngaïi ngöôøi ta khinh thöôøng boû qua hoøn ngoïc baùu, Thieàn sö phaûi duøng ñeán dieäu thuaät heùt ñieác tai, ñaùnh toùe löûa, chung qui cuõng chæ vì chæ thaúng caùi "taâm bình thöôøng" cho moïi ngöôøi. Song bình thöôøng laø phi thöôøng, bôûi vì nghóa bình thöôøng cuûa con ngöôøi xöa nay laø ñieân ñaûo, boû ñöôïc caùi ñieân ñaûo aáy môùi goïi bình thöôøng. Theá neân nhaän ra ñöôïc baûn taâm bình thöôøng cuûa mình, caàn phaûi phuûi saïch nhöõng thöù ñieân ñaûo phi thöôøng kia laø chuùng ta soáng moät cuoäc soáng thaùi bình, chaám döùt moät cuoäc ñôøi lang thang ôû tha phöông vieãn xöù, trôû veà coá höông an oån muoân ñôøi.

Ñeå chaám döùt phaàn keát luaän naøy chuùng toâi möôïn baøi keä cuûa Thieàn sö Hueä Sinh ñôøi Lyù ôû Vieät Nam thu goïn hôn:

            Phaùp baûn nhö voâ phaùp

            Phi höõu dieäc phi voâ

            Nhöôïc nhaân tri thöû phaùp

            Chuùng sanh döõ Phaät ñoàng.

            Tòch tòch Laêng-giaø nguyeät

            Khoâng khoâng ñoä haûi chu

            Tri khoâng, khoâng giaùc höõu

            Tam-muoäi nhaäm thoâng chaâu.

            Phaùp goác nhö khoâng phaùp

            Chaúng coù cuõng chaúng khoâng

            Neáu ngöôøi bieát phaùp aáy

            Chuùng sanh cuøng Phaät ñoàng.

            Traêng Laêng-giaø vaéng laëng

            Thuyeàn Baùt-nhaõ roãng khoâng

            Bieát khoâng, khoâng giaùc coù

            Chaùnh ñònh maëc thong dong.

]

     
 

THIEÀN TOÂNG VIEÄT NAM