 |
THIEÀN TOÂNG VIEÄT NAM CUOÁI THEÁ KYÛ 20 H.T THÍCH THANH TÖØ |
 |
 |
||
|
YEÁU CHÆ THIEÀN TOÂNG (tt) VII. THIEÀN TOÂNG KHOÂNG NAËNG HÌNH THÖÙC TOÂN GIAÙO. Thieàn toâng quaû thaät laø moät loái tu trôû veà baûn taâm cuûa moãi ngöôøi. Baûn taâm laø theå haèng giaùc linh tri baát sanh baát dieät, chính laø choã cöùu kính toái thöôïng cuûa ngöôøi tu Thieàn ñaït ñeán. Song muoán ñaït ñeán baûn taâm moïi ngöôøi caàn phaûi deïp nhöõng kieán chaáp sai laàm veà taâm, thaân vaø caûnh. Bôûi chuùng sanh muoân ñôøi laàm laãn chaáp voïng töôûng laøm taâm, chaáp thaân taïm bôï laøm thaân thaät, chaáp ngoaïi caûnh giaû doái laøm caûnh thaät, neân maát baûn taâm. Ngöôøi tu Thieàn caàn trôû veà baûn taâm, tröôùc phaûi phaù nhöõng caùi chaáp sai laàm aáy, nhieân haäu môùi thaáy ñöôïc baûn taâm. Phaù chaáp sai laàm do coâng duïng cuûa trí Baùt-nhaõ, noù laø ñoäi binh tieân phong coâng phaù thaønh trì voâ minh. Sau khi phaù ñöôïc cöûa coång voâ minh, tieán vaøo trong seõ thaáy oâng chuû nhaân ñang ngöï treân ngoâi ñeàn naêm uaån. Theá neân, neáu laø toân giaùo, Thieàn toâng laáy taâm laøm toân, laáy trí tueä laøm giaùo. Bôûi taâm laø ñaáng toái thöôïng cuûa thieàn, trí tueä laø cöûa giaùo hoùa chuùng sanh. Moät toân giaùo maø khoâng phaûi toân giaùo. Theo nghóa thoâng thöôøng cuûa toân giaùo, töùc coù moät ñaáng toái thöôïng ñeå cho ngöôøi toân suøng laø toân, tuaân theo lôøi chæ daïy cuûa ñaáng aáy hay vò ñaïi dieän cho ñaáng aáy goïi laø giaùo. Thieàn toâng khoâng phaûi theá, chính ñöùc Phaät Thích-ca, ngöôøi tu Thieàn vaãn xem laø baäc thaày daãn ñöôøng, laø ngöôøi giaùc ngoä tröôùc chuùng ta. Chuùng ta khoâng bieát ñöôøng neân quí kính ngöôøi daãn ñöôøng, bieát aân ngöôøi daãn ñöôøng. Chuùng ta chöa giaùc ngoä neân quí kính ngöôøi ñaõ giaùc ngoä, hoïc ñoøi theo ñeå ñöôïc giaùc ngoä. Giaùc ngoä laø phaù ñöôïc voâ minh, thaáy ñöôïc baûn taâm cuûa chính mình môùi laø ñieàu toái thöôïng. Ñieàu ñoù ñöùc Phaät coù coâng chæ daïy, ñaït ñöôïc hay khoâng do coâng phu cuûa moãi ngöôøi. Neáu ngöôøi tu moät beà troâng mong ñöùc Phaät cöùu ñoä cho mình ñöôïc theá naøy, theá noï, ñaõ sai laàm. Vì theá Toå Laâm Teá noùi: "Caùc oâng neáu hay baët ñöôïc taâm luoân luoân chaïy tìm, lieàn cuøng Phaät, Toå chaúng khaùc. Caùc oâng muoán ñöôïc bieát Phaät, Toå chaêng? Chính tröôùc maët caùc oâng hieän nghe phaùp aáy vaäy. Hoïc nhaân tin chaúng ñeán, lieàn chaïy tìm ra ngoaøi. Duø coù tìm ñöôïc cuõng chæ laø töôùng thuø thaéng cuûa vaên töï, troïn chaúng ñöôïc yù Phaät, Toå soáng. Chôù laàm!". Quaû laø Phaät, Toå khoâng cöùu ñöôïc mình, chính mình töï cöùu. Chaúng nhöõng theá, Thieàn sö cuõng khoâng muoán linh thieâng, thaàn thaùnh hoùa ñöùc Phaät, caàn thaáy ñöùc Phaät vaãn laø moät con ngöôøi, thaân cuûa Ngaøi roài cuõng hoaïi dieät, chính taùnh giaùc môùi laø toái thöôïng. Thieàn sö Ñöùc Sôn ñaõ boäc loä yù naøy. Sö noùi: "Nhaân giaû! Noùi tu haønh nhö theá, caùc oâng ñaâu chaúng nghe laõo Hoà (oâng giaø AÁn Ñoä, chæ Phaät) traûi ba voâ soá kieáp tu haønh maø nay coøn ñaâu? Sau taùm möôi naêm cheát maát, cuøng caùc oâng coù khaùc gì?". Qua nhöõng caâu noùi treân chuùng ta thaáy roõ Thieàn sö khoâng ñaët ñöùc Phaät laø baäc toân suøng toái thöôïng, chính taùnh giaùc (baûn taâm) cuûa moãi ngöôøi môùi ñaùng suøng thöôïng hôn heát. Do nhöõng nhaän thöùc treân, Thieàn toâng ñoái vôùi hình thöùc toân giaùo thaät laø giaûn ñôn bình dò, khoâng röôøm raø phöùc taïp nhö caùc toâng phaùi khaùc. Baûn taâm vaø trí tueä khoâng phaûi do tín ngöôõng maø ñöôïc, phaûi quaùn chieáu tænh giaùc môùi phaùt sanh. Caøng naëng veà hình thöùc nghi leã caøng deã maát mình, caøng xa vôùi taùnh giaùc. Yeân laëng tænh taùo, phaûn chieáu laïi mình laø yeáu toá quan thieát cuûa ngöôøi tu thieàn. B. THIEÀN TOÂNG BAO DUNG CAÙC TOÂN GIAÙO. Ngay baûn chaát ñaïo Phaät, Thieàn toâng cuõng bao dung ñöôïc caùc toâng phaùi khaùc maø caùc toâng phaùi khaùc khoù bao dung Thieàn toâng. Taïi sao? Bôûi vì Thieàn toâng thaáy roõ chuû yeáu cuûa ñaïo Phaät laø giaùc ngoä, muoán giaùc ngoä tröôùc phaûi döøng voïng töôûng. Theá thì ngöôøi nieäm Phaät ñeå döøng voïng töôûng, ngöôøi trì chuù cuõng ñeå döøng voïng töôûng, tuïng kinh, quaùn töôûng… ñeàu cuøng veà moät muïc ñích aáy. Ñaõ cuøng veà moät muïc ñích, coøn gì phaûi choáng traùi nhau. Chaúng qua treân phöông tieän coù khaùc, cöùu kính Phaät daïy khoâng hai. Baûn chaát Thieàn toâng khoâng naëng hình töôùng, hình töôùng naøo cuõng khoâng ngaïi Thieàn toâng. Caùc toâng phaùi khaùc chaúng theá, bôûi coù hình töôùng vaø quan troïng hình töôùng neân thaáy ai laøm khaùc mình thì khoâng chòu. Vì theá phaùi naøy khoâng theå dung hoäi phaùi kia. Ñeán caùc toân giaùo baïn, Thieàn toâng cuõng khoâng thaáy coù trôû ngaïi. Loái tu trôû veà taâm taùnh môû mang trí tueä, cöù troâng veà mình, ít ngoù ra ngoaøi, khoâng so saùnh ñoái ñaõi, coøn gì thaáy coù chöôùng ngaïi nhau. Hôn nöõa taâm taùnh trí tueä laø caùi saün coù nôi moïi ngöôøi, duø ngöôøi theo toân giaùo naøo, hai ñieàu aáy vaãn khoâng thieáu, ñaõ coù nhö nhau thì ai khaùc hôn ai maø ñoá kî. Ngöôøi naøy nieäm Phaät, ngöôøi kia nieäm Chuùa, chuùng ta ñeàu thaáy laø phöông tieän cuûa hoï döøng voïng taâm. Moät khi voïng töôûng döøng laïi, hoaëc thaáy Phaät, hoaëc thaáy Chuùa, ñeàu töø baûn taâm hieän ra, neân noùi: "Töï taùnh Di Ñaø, duy taâm Tònh ñoä". Coù quan nieäm côûi môû nhö theá, laøm gì thaáy trôû ngaïi giöõa toân giaùo naøy vôùi toân giaùo khaùc. Vì theá, ñôøi Toáng ôû Trung Quoác duøng Thieàn toâng dung hoäi caû Laõo vaø Nho, goïi laø tam giaùo ñoàng nguyeân. Ñôøi Traàn ôû Vieät Nam cuõng theá, hoøa hôïp Phaät, Laõo, Khoång thaønh moät nhaø. Bôûi vì, treân choã toät ñænh caùc loái ñi ñeàu gaëp nhau. Song phaûi laø ngöôøi ñeán ñænh roài, môùi nhaän ra ñieàu aáy. Thieàn toâng tu baèng caùch khai thaùc taâm linh, tìm ra chaân lyù hieän thöïc cuûa con ngöôøi. Con ngöôøi laø ñoái töôïng duy nhaát cuûa Thieàn toâng noùi rieâng, cuûa ñaïo Phaät noùi chung. Vaïch traàn söï thaät nôi con ngöôøi, khai thaùc caùi u aån thaâm saâu nhaát cuûa con ngöôøi, ñem laïi haïnh phuùc an laïc vónh cöûu cho con ngöôøi, thöû hoûi coøn khoa hoïc naøo vöôït hôn theá nöõa? Ñoái töôïng cuûa khoa hoïc hieän nay laø vuõ truï, laø vaät chaát, coát chinh phuïc thieân nhieân ñeå cung phuïng cho con ngöôøi. Song vuõ truï laø caùi phuï, con ngöôøi môùi chính yeáu, tìm toät cuøng caùi phuï cuõng chöa mang laïi haïnh phuùc chaân thaät cho con ngöôøi. Vì leõ nguyeân lyù cuûa vuõ truï laø töông ñoái, trong aáy luoân luoân ñoái ñaõi nhau, laøm gì ñaït ñöôïc caùi chaân thaät cöùu kính mieân vieãn. Vôùi tinh thaàn tìm chaân lyù, ñem laïi haïnh phuùc chaân thaät cho con ngöôøi, Thieàn toâng laø moät khoa hoïc. Cho neân Thieàn sö khi tu phaûi traûi qua ñoâi ba phen giaùc ngoä, khaùc naøo nhöõng nhaø khoa hoïc phaûi coù nhöõng laàn phaùt minh. Song taâm linh khoâng hình töôùng, vöôït quaù taàm khaûo saùt cuûa khoa hoïc. Theá neân coù theå noùi Thieàn laø moät moân "Khoa hoïc taâm linh", khoa hoïc maø sieâu khoa hoïc. * |
||
