NHÖÕNG NIEÀM VUI CHAÂN THAÄT

BAØI NOÙI CHUYEÄN VÔÙI PHAÄT TÖÛ

XUAÂN MAÄU THÌN 1988

Nam-moâ Boån Sö Thích-ca Maâu-ni Phaät.

Thöa taát caû quí Phaät töû,

Moãi naêm ñeán ngaøy Teát Nguyeân Ñaùn, taát caû Phaät töû gaàn xa ñeàu töïu hoäi veà ñaây ñeå tröôùc laø leã Phaät, nhaân ngaøy vía ñöùc Di-laëc, sau laø ñeå möøng tuoåi chuùc thoï chö Taêng. Phaàn leã Phaät ñaõ xong, ñeán phaàn chuùc möøng naêm môùi.

Theo tinh thaàn ñaïo Phaät, chuùng ta tu khoâng phaûi laø moãi naêm khi Teát ñeán chuùc möøng nhau soáng laâu traêm tuoåi muoân tuoåi. Chuùc nhö vaäy khoâng coù keát quaû gì, lôøi chuùc ñoù chæ roãng suoâng thoâi. Vì vaäy thay vì chuùc thoï suoâng chuùng toâi seõ noùi chuyeän vôùi quí Phaät töû goïi laø nhaéc nhôû ñöôøng loái tu haønh trong ngaøy ñaàu naêm, ñoàng thôøi cuõng laø chuùc möøng nhau treân ñöôøng tu moãi ngaøy moät thaêng tieán, chôù khoâng ñeå döøng laïi moät choã maõi maõi. Vì leõ ñoù ngaøy hoâm nay thay vì chuùc Teát thöôøng, chuùng toâi seõ noùi veà caùi vui cuûa ñôøi vaø caùi vui cuûa ñaïo trong muøa xuaân cho quí Phaät töû nghe.

Taát caû Phaät töû, sang ñaàu xuaân ai ai cuõng thaáy ñoù laø muøa vui töôi, muøa aám aùp, muøa hy voïng, cho neân taát caû cuøng chuùc möøng, cuøng vui veû vôùi nhau. Vì vaäy chuùc xuaân hay laø vui xuaân ñaõ coù töø xöa ñeán giôø. Hoâm nay chuùng ta phaûi tìm cho thaáu ñaùo, cho töôøng taän theá naøo laø vui xuaân, caùi vui thaät söï cuûa cuoäc ñôøi vaø caùi vui thaät söï trong ñaïo. Hai caùi vui ñoù noù gaàn nhau hay khoâng? Noù coù lôïi ích thieát thöïc nhö theá naøo? Ñoù laø ñieàu chuùng toâi seõ noùi chuyeän vôùi quí vò hoâm nay:

Tröôùc heát chuùng toâi noùi caùi vui cuûa ñôøi.

Quí vò thöôøng thaáy ôû ngoaøi ñôøi nhöõng luùc naøo chuùng ta ñöôïc vui möøng? Ñoù laø luùc chuùng ta ñöôïc moät caùi gì hôn thieân haï, phaûi vaäy khoâng? Ñöôïc caùi gì thaéng hôn ngöôøi, luùc ñoù chuùng ta vui. Hôn ngöôøi ñoù laø caùi vui cuûa mình, coù phaûi vaäy khoâng? Thí duï nhö quí vò ñi vaøo caùc cuoäc chôi nhö cuoäc ñaù banh hay cuoäc ñaùnh côø v.v… Khi mình cöôøi laø luùc naøo? Luùc thua hay laø luùc thaéng? Luùc thaéng thì voã tay hoan ngheânh cuøng vui, cuøng cöôøi. Nhöng khi chuùng ta thaéng chuùng ta cöôøi, nhöõng ngöôøi thua cuoäc ra sao? Töï nhieân hoï phaûi buoàn khoå! Nhö vaäy caùi vui cuûa cuoäc ñôøi laø vui khi mình thaéng, maø ngöôøi thua phaûi buoàn. Theá thì caùi vui cuûa chuùng ta laø caùi vui troïn veïn cuûa ngöôøi trong cuoäc, hay laø chæ coù moät ngöôøi vui roài moät ngöôøi buoàn, hay laø moät nhoùm vui roài moät nhoùm buoàn? Nhö vaäy caùi vui cuûa ñôøi laø vui trong thaéng cuoäc, maø mình thaéng thì ngöôøi khaùc phaûi thua, keû thaéng thì vui, ngöôøi thua phaûi khoå, phaûi vaäy khoâng? Roõ raøng chuùng ta vui trong caùi ñau khoå cuûa ngöôøi khaùc, chôù khoâng phaûi laø caùi vui troïn veïn, leõ thaät laø nhö vaäy. Ngöôøi theá gian nghó raèng laøm sao cho mình ñöôïc vui, nghóa laø mình chôi theá naøo cuõng phaûi hôn ngöôøi, theá laø mình ñöôïc vui. Neáu moät laàn thua laø moät laàn buoàn. Nhöõng ngöôøi khaùc hoï ñeán vôùi chuùng ta, hoï chôi vôùi chuùng ta, hoï cuõng muoán hôn ñeå hoï ñöôïc vui. Nhö vaäy vui ñoù laø vui trong giaønh giöït hôn thua, ai ñöôïc hôn thì vui, ai bò thua thì khoå. Nhö vaäy môùi thaáy roõ caùi vui cuûa theá tuïc laø caùi vui trong ñau khoå.

Ngöôïc laïi, caùi vui cuûa ngöôøi tu khaùc hôn caùi vui cuûa ngöôøi theá tuïc. Ngöôøi theá tuïc vui khi thaéng ñöôïc ngöôøi, ngöôøi tu vui khi thaéng ñöôïc mình. Thí duï ngöôøi Phaät töû khi bò ai noùi nhöõng lôøi kích baùc laøm cho töï aùi mình noåi leân, vöøa khi côn saân böøng böøng noåi daäy, luùc ñoù mình lieàn tænh bieát caùi saân naøy laø xaáu, laø khoâng xöùng ñaùng vôùi ngöôøi Phaät töû, vöøa bieát nhö vaäy mình lieàn neùm noù xuoáng hay boû noù ñi. Do mình buoâng boû, qua ñöôïc côn noùng giaän, mình caûm thaáy bình tónh trôû laïi, luùc ñoù mình coù vui khoâng? Mình vui vì mình ñaõ thaéng ñöôïc mình, mình ñaõ chieán thaéng chôù khoâng phaûi ñaàu haøng. Nhö vaäy moät laàn thaéng ñöôïc mình laø moät laàn vui. Caùi vui ñoù coù laøm ai khoå hay khoâng? Roõ raøng mình vui maø ngöôøi kích baùc mình hoï thaáy mình khoâng traû lôøi, khoâng phaûn ñoái, hoï cuõng khoâng coù buoàn phaûi vaäy khoâng? Nhö vaäy caùi vui ñoù môùi laø caùi vui troïn veïn, vui thaéng mình môùi laø caùi vui troïn veïn. Caùi vui thaéng ngöôøi laø caùi vui cuûa ñau khoå, chôù khoâng phaûi caùi vui thaät, maø ngöôøi ñôøi cöù ñuoåi theo caùi vui ñoù ñeå ngöôøi khaùc phaûi khoå. Ngöôøi bieát tu chæ vui trong caùi thaéng mình: moät loøng tham daáy leân mình thaéng ñöôïc noù laø mình vui, moät côn giaän noåi leân mình thaéng ñöôïc noù laø mình vui, nhöõng caùi caùm doã maø mình thaéng ñöôïc noù laø mình vui. Nhöõng caùi vui ñoù chæ coù lôïi cho noäi taâm mình maø khoâng coù haïi cho ai. Nhö vaäy caùi vui cuûa ñaïo môùi laø caùi vui thaät söï, vui maø khoâng coù khoå cho ai. Ñoù laø böôùc thöù nhaát.

Ñeán böôùc thöù hai, ngöôøi ñôøi vui khi naøo hoï ñöôïc. Thí duï nhö hoï ñi ñöôøng thaáy ai laøm rôùt moät moùn ñoà quí giaù, hoï löôïm ñöôïc, luùc ñoù vui hay buoàn? Dó nhieân luùc ñoù raát laø vui. Mình ñöôïc may maén mình vui, nhöng ngöôøi maát vaät quí coù vui khoâng? Caùi ñöôïc maø mình vui ñoù ñoåi laïi bao nhieâu nöôùc maét cuûa keû bò maát. Hôn nöõa, nhö trong cuoäc soáng haèng ngaøy, chuùng ta laøm caùi gì gaëp thôøi gaëp theá, mua ñaâu ñöôïc ñoù, baùn ñaâu ñaét ñoù, caùi gì cuõng hôn ngöôøi, caùi gì cuõng ñöôïc, khi ñoù mình vui quaù, nhöng ngöôøi khaùc thì sao? Thí duï nhö ngaøy hoâm qua mình mua moùn ñoà giaù moät ngaøn ñoàng, hoâm nay boãng döng leân giaù moät ngaøn röôõi ñoàng, mình vui quaù vì mình ñöôïc lôøi nhieàu, nhöng ngöôøi baùn cho mình hoâm qua, ngöôøi ñoù coù buoàn khoâng? Taát nhieân laø buoàn, vì hoï loã, hoï thieät thoøi maø mình ñöôïc vui. Nhö vaäy caùi ñöôïc cuûa mình laø vui, maø caùi vui cuûa mình laø caùi buoàn cuûa keû khaùc.

Ngöôøi Phaät töû chuùng ta neáu bieát vui thì phaûi vui laøm sao? Khoâng phaûi vui trong caùi ñöôïc, maø vui trong caùi lìa. Nghe noùi thì quí vò buoàn quaù, lìa maø vui caùi gì? Nhöng khoâng ngôø lìa môùi laø vui. Ngöôøi ñôøi ñöôïc laø vui, traùi laïi ngöôøi tu lìa môùi laø vui. Taïi sao lìa laø vui? Thí duï nhö mình khi tröôùc bò beänh ghieàn thuoác noù haønh mình cay ñaéng, toán tieàn toán baïc. Baây giôø mình boû ñöôïc beänh ghieàn thuoác, coù vui khoâng? Lìa ñöôïc beänh ghieàn ñoù laø vui, maø vui ñoù coù ai khoå khoâng? Nieàm vui ñoù laøm caû nhaø vui laây, phaûi khoâng? Nhö vaäy ñoù môùi laø caùi vui thaät. Hoài xöa mình say röôïu meâ man, nay quaùn naøy mai quaùn noï, bao nhieâu tieàn cuõng khoâng ñuû. Baây giôø mình boû röôïu töùc lìa ñöôïc röôïu, gia ñình mình vui khoâng? Mình thaéng ñöôïc röôïu, mình lìa ñöôïc ghieàn röôïu, baûn thaân mình vui maø gia ñình cuõng vui. Nhö vaäy do lìa maø vui ñoù laø ngöôøi tu, do ñöôïc maø vui ñoù laø ngöôøi ñôøi. Khi mình bieát tu, lìa nhöõng beänh ghieàn röôïu, ghieàn thuoác, ghieàn aù phieän, taát caû nhöõng beänh ghieàn mình boû ñöôïc, ñoù laø vui.

Xa hôn nöõa, lìa ñöôïc nguõ duïc ôû theá gian ñoù laø nguoàn vui chaân chaùnh cuûa ngöôøi hoïc ñaïo. Ngöôøi tu thieàn khi ñöôïc ñònh Sô thieàn goïi laø ly sanh hæ laïc. Ly töùc laø lìa, lìa caùi gì? Lìa caùi meâ ñaém nguõ duïc: saéc, thanh, höông, vò, xuùc. Naêm ñieàu naøy maø mình lìa ñöôïc khoâng dính khoâng nhieãm nöõa goïi ñoù laø ly. Lìa ñöôïc nguõ duïc roài thì loøng mình khoan khoaùi nheï nhaøng goïi laø ñöôïc ñònh Sô thieàn: ly sanh hæ laïc. Thí duï khi tröôùc mình coù taät thích ñi xem haùt, coù gaùnh haùt naøo laïi gioùng troáng ñi ra laø mình noân nao phaûi ñi xem haùt cho kyø ñöôïc. Baây giôø bieát tu, khi nghe gaùnh haùt gioùng troáng, mình nhaát ñònh thoâi boû khoâng ñi xem haùt. Cho ñeán khi gaùnh haùt doïn ñi maø mình cuõng khoâng beùn maûng tôùi raïp haùt. Ñoù laø mình thaéng hay mình thua? Mình lìa ñöôïc caùi meâ xem haùt, ñoù laø mình thaéng, mình caûm thaáy vui. Caùi vui ñoù coù toán hao xu caéc naøo ñaâu, khoâng toán tieàn, khoâng toán baïc maø mình ñöôïc söï an oån. Caùi vui ñoù do lìa maø ñöôïc. Do xa lìa nguõ duïc, khoâng bò nhieãm tröôùc, chuùng ta ñöôïc vui, goïi ñoù laø ly sanh hæ laïc ñöôïc ñònh Sô thieàn.

Keá nöõa ngöôøi ñôøi thích vui, vui trong caûnh nhoän nhòp, vui nôi choã ñoâng ñaûo oàn aøo. Thí duï nhö choã naøo laø choã vui cuûa ngöôøi ñôøi? Raïp haùt, saân ñaù boùng, phoøng traø v.v… Nhöõng choã ñoù coù choã naøo laø yeân tónh ñaâu, toaøn laø choã nhoän, choã oàn. Nhöng ñoù laø nôi hoï vui neân hoï tìm tôùi. Nhöng caùi vui oàn naùo nhoän nhòp ñoù coù laâu beàn hay khoâng? Thí duï nhö nôi raïp haùt, khi ngöôøi heà hoï kheùo gieãu laøm cho mình cöôøi, cöôøi oà leân, mình cöôøi ñeán noân ruoät ñi nöõa, nhöng moät laùt khi ra veà, roài cuõng heát cöôøi. Mình chæ cöôøi ñöôïc khi tröôùc maét mình thaáy, loã tai mình nghe nhöõng chuyeän hoï kheùo gôïi, luùc ñoù mình vui. Ra khoûi nôi ñoù roài, khoâng ñöôïc vui nöõa, nhaát laø ñi xem haùt tôùi möôøi moät giôø möôøi hai giôø ñeâm môùi veà, vöøa ñi doïc ñöôøng vöøa buoàn nguû, luùc ñoù coù vui khoâng? Heát vui roài. Hôn nöõa neáu tieàn baïc mình eo heïp, khi xem haùt ra veà, tuùi tieàn mình sao noù troáng roãng! Nhôù laïi ngaøy mai khoâng ñuû tieàn mua gaïo, luùc ñoù coù coøn vui khoâng? Cho neân caùi vui mình muoán thaáy, muoán ñöôïc ôû choã oàn naùo, caùi vui ñoù chæ laø vui nhaát thôøi, taïm bôï, khoâng coù laâu beàn.

Ngöôïc laïi, ngöôøi hoïc ñaïo, ngöôøi bieát tu khoâng thích caùi vui oàn aøo maø laïi thích vui trong yeân laëng, ngoài nhöõng nôi yeân tónh, moät mình nhìn trôøi, nhìn maây, ngaém hoa ngaém kieång, loøng mình phôi phôùi nheï nhaøng. Caùi vui ñoù laø vui cuûa ngöôøi trong ñaïo. Vì vaäy ngöôøi bieát tu thieàn laáy vui thieàn ñònh laøm nieàm vui cuûa mình, cho neân goïi Nhò thieàn laø ñònh sanh hæ laïc. Do taâm ñöôïc yeân ñònh sanh ra vui möøng, caùi vui möøng ñoù coù toán hao gì khoâng? Do taâm ñònh, vui möøng phaùt ra, khoâng coù toán hao gì caû. Vui trong yeân ñònh laø caùi vui saùng suoát, tænh taùo, khoûe khoaén, an nhaøn, khoâng phaûi caùi vui oàn aøo, nhoïc nhaèn moûi meät. Vui ôû choã nhoän nhòp laøm cho mình maát söùc khoûe, tieâu hao nghò löïc, vöøa toán cuûa vöøa toán coâng, vöøa laøm cho mình phaûi suy moøn söùc löïc. Vui cuûa ngöôøi tu, nôi yeân laëng, trong luùc thieàn ñònh, caùi vui ñoù nheï nhaøng thanh thoaùt, taâm hoàn saùng tænh ñoù môùi laø caùi vui chaân thaät.

Keá nöõa, ngöôøi ñôøi vui trong meâ laàm, khoâng phaûi vui trong tænh giaùc. Meâ laàm laø sao? Thí duï ñaùnh baïc hoï cho ñoù laø vui. Caùi vui ñoù coù phaûi laø vui thaät khoâng. Khi ñaùnh maø aên thì vui, neáu thua thì khoå. Maø ñaùnh baïc traêm laàn ñeàu aên heát hay sao? Nhö vaäy côø baïc laø khoå maø ngöôøi ta töôûng laø vui, roài phaûi toán tieàn khoå sôû. Ñeán soøng baïc maø hoï noùi laø ñi mua vui, caùi vui ñoù laø vui trong meâ laàm. Roài ñeán uoáng röôïu hoï cho laø vui. Thí duï naêm baûy ngöôøi ruû nhau tôùi quaùn röôïu, cheùn thuø cheùn taïc, ngöôøi naøo ngöôøi naáy say luùy tuùy, caùi ñoù vui khoâng? Ngöôøi ñôøi cho aên nhaäu laø vui, nhöng khi say luùy tuùy roài noân möûa, coù vui khoâng? Ngoài quaùn uoáng röôïu hoï cho ñoù laø vui nhöng söï thaät laø röôïu laøm cho söùc khoûe tieâu moøn, tieàn baïc toán hao, taêng tröôûng si meâ. Nhö vaäy coù phaûi laø vui trong meâ laàm hay khoâng?

Ñoái vôùi ngöôøi hoïc ñaïo, ngöôøi Phaät töû, vui cuûa mình laø vui giaùc ngoä. Thí duï ñang ngoài thieàn coù vaán ñeà khi tröôùc mình khoâng hieåu, nay boãng döng mình hieåu, hieåu ñoù thaät laø vui, coù khi vui quaù mình cöôøi to leân… Ñoù laø do giaùc ngoä maø vui. Hoaëc khi mình ñang ñi, moät vaán ñeà khi tröôùc mình chöa thoâng, boãng döng taâm mình saùng ra mình hieåu ñöôïc, luùc aáy vui khoâng? – Raát laø vui do giaùc ngoä maø vui. Caùi vui ñoù coù nhoïc nhaèn toán hao gì ñaâu. Caøng vui thì trí tueä caøng saùng phaûi khoâng? Caùi vui ñoù ñöa chuùng ta ñeán choã an laïc hoaøn toaøn vì ñoù laø caùi vui cuûa giaùc ngoä giaûi thoaùt. Ngaøy xöa caùc vò Thieàn sö ngoài tu, ñeán khi caùc ngaøi böøng ngoä, caùc ngaøi raát laø hoan hæ. Do giaùc ngoä maø caùc ngaøi hoan hæ. Nhö vaäy caùi vui cuûa ngöôøi tu khaùc vôùi caùi vui cuûa ngöôøi ñôøi. Ngöôøi ñôøi laáy meâ laàm cho laø vui, ngöôøi tu do giaùc ngoä maø vui.

Theâm nöõa, ngöôøi ñôøi vui trong raøng buoäc. Raøng buoäc laø sao? Laø thöông yeâu, quyeán luyeán. Thí duï nhö baø noäi coù ñöôïc moät ñöùa chaùu noäi, noù chaïy theo naém tay baø nuõng nòu, baø noäi vui khoâng? Hoaëc ñöùa chaùu ngoaïi noù chaïy theo noùi ríu rít ñuû ñieàu, baø ngoaïi thöông khoâng? Caøng vui, caøng thöông, caøng phaûi lo nhieàu. Vì thöông chaùu quaù, cho neân roài lo cho noù aên ngon, lo cho noù maëc ñeïp… Lo heát con tôùi chaùu, lo hoaøi ñeán ngaøy nhaém maét cuõng chöa xong. Vui nhö vaäy laø vui trong raøng buoäc.

Hôn nöõa, ngöôøi naøo ñöôïc nhieàu ngöôøi thöông, ngöôøi ñoù vui khoâng? Thaáy mình ñöôïc thieân haï quí troïng, kính neå, luùc ñoù laø vui. Nhöng moät ngöôøi thöông mình laø moät sôïi daây troùi buoäc, hai ngöôøi thöông, laø hai sôïi daây, möôøi ngöôøi thöông laø möôøi sôïi daây… Thöông nhieàu thì gôõ khoù. Vaäy maø ngöôøi ta vui ñöôïc thieân haï thöông, ñöôïc thieân haï chuù yù, quí mình nhö ngoïc nhö ngaø v.v… Do ñoù, ngöôøi ñôøi caøng vui, thì caøng ñaém mình trong söï troùi buoäc, troùi buoäc trong tình thöông gia ñình, tình thöông con chaùu tình thöông nhöõng ngöôøi chung quanh v.v… caøng thöông nhieàu thì caøng bò buoäc nhieàu!

Ngöôïc laïi ngöôøi tu, nhaát laø ngöôøi tu Phaät, vui laø khi giaûi thoaùt. Nhöõng gì raøng buoäc, laøm cho mình bò roái raém, phaûi caét boû noù ñi. Caét boû ñöôïc moät moái laø vui möøng moät moái. Caét boû ñaây khoâng coù nghóa laø boû choàng boû con… maø caét boû laø boû nhöõng tình thöông khoâng lôïi ích maø coøn gaây theâm tai haïi cho mình. Thí duï nhö ngöôøi ñoù vôùi mình khoâng phaûi laø thaân thuoäc maø hoï noùi nhöõng lôøi ngoït ngaøo, nhöõng lôøi thöông yeâu roài mình töôûng hoï thöông thaät, töï nhieân mình töï troùi mình roài mình khoå. ÔÛ theá gian coù nhöõng lôøi noùi khoâng ñuùng vôùi taâm nieäm, hoï nghó moät ñaøng maø noùi moät neûo ñeå caàu lôïi, ñeå naém giöõ nhöõng gì hoï thích. Mình phaûi bieát roõ nhöõng lôøi noùi ñoù khoâng phaûi thaät, ñöøng ñeå bò coät troùi. Tình thöông chaân thaät nhaát laø tình thöông cha meï vôùi con caùi, maø coù khi coøn phai nhaït, coù khi coøn gaëp nhöõng ñöùa con baát hieáu thay! Huoáng nöõa laø nhöõng ngöôøi ngoaøi chaéc gì hoï thöông mình thaät, maø nghe noùi hoï thöông, mình vui möøng thích thuù, e raèng coù ngaøy seõ phaûi khoå. Vì vaäy nhöõng tình caûm thöông yeâu quyeán luyeán voâ tình troùi coät laøm cho mình phaûi khoå! Ngöôøi tu laáy söï giaûi thoaùt laøm vui, khoâng theå bò troùi buoäc bôûi nhöõng tình caûm rieâng tö vaø nhöõng nguõ duïc beân ngoaøi.

Ngöôøi ñôøi nghó raèng cuoäc ñôøi mình phaûi ñöôïc an vui haïnh phuùc, nhöng töø thuôû nhoû cho ñeán hieän nay naêm möôi, baûy möôi tuoåi, quí vò thaáy ñôøi mình vui nhieàu hay khoå nhieàu? – Khoå nhieàu! Vì sao mình muoán vui maø laïi khoå? – Vì mình muoán vui maø vui treân caùi khoå cuûa ngöôøi khaùc, cho neân ngöôøi khaùc cuõng muoán vui maø vui treân caùi khoå cuûa chính mình. Vì saùt phaït laãn nhau ñeå ñöôïc vui, neân caùi vui ñoù khoù maø ñöôïc veïn toaøn. Nhöõng ngöôøi töø soøng baïc ñi ra ñaâu phaûi ai ai cuõng ñeàu hôùn hôû. Trong möôøi ngöôøi, ñoä hai ngöôøi vui möøng, coøn taùm ngöôøi thì aâu saàu ñau khoå. Nhö vaäy taïi sao ngöôøi ta cöù ñeán soøng baïc maõi? Taùm laàn khoå chæ coù hai laàn vui. Coù khi ñuû caû möôøi laàn khoå laø khaùc!

ÔÛ ñôøi neáu chuùng ta tìm vui trong söï thaéng ngöôøi, trong caûnh nhoän nhòp v.v… thì caùi vui ñoù chæ laø taïm bôï mong manh, khoâng laâu beàn ñöôïc. Chuùng ta phaûi tìm nhöõng nieàm vui chaân thaät ôû ñaïo: vui khi thaéng mình, lìa ñöôïc nhöõng taät xaáu; vui khi ñöôïc ôû choã yeân tònh, taâm hoàn ñöôïc an oån; vui khi ñöôïc tænh giaùc, thoaùt ly ñöôïc nhöõng buoäc raøng. Neáu saùng suoát chuùng ta tìm caùi vui chaân thaät, thì caùi vui seõ laâu daøi beàn bæ, coøn meâ laàm chuùng ta seõ ñuoåi theo nhöõng caùi vui giaû doái thì vui ít maø khoå nhieàu. Mong raèng quí vò luoân luoân saùng suoát ñeå ñöôïc an vui haïnh phuùc maõi maõi.

Ñeå keát thuùc buoåi noùi chuyeän hoâm nay chuùng toâi ñoïc boán caâu keä sau ñaây ñeå quí vò duøng laøm kim chæ nam trong naêm môùi:

Nguoàn vui maõi voâ taän,

Khi nhìn aùnh nguyeät chaân.

Nôi nôi ñeàu cöïc laïc,

Phuùt phuùt hieän chaân thaân.

Nguoàn vui maõi voâ taän, laø nguoàn vui naøo?

Khi nhìn aùnh nguyeät chaân: Khi nhìn thaáy maët traêng thaät, laø maët traêng naøo? Trong kinh Laêng Nghieâm, ñöùc Phaät noùi maët traêng thaät vaø maët traêng thöù hai, chuùng toâi noùi theâm nöõa laø boùng maët traêng. Maët traêng chaân thaät chæ taâm theå baát sanh baát dieät cuûa mình, maët traêng thöù hai chæ caùi chaân theå ñoù hieän nôi saùu caên, coøn boùng maët traêng laø chæ yù thöùc duyeân vôùi phaùp traàn. Muoán ñöôïc nguoàn vui voâ taän laø khi naøo mình thaáy ñöôïc maët traêng chaân thaät. Khi aáy thì theá naøo?

Nôi nôi ñeàu cöïc laïc: Nôi naøo cuõng cöïc laïc, khoâng phaûi chæ rieâng coõi Taây phöông.

Phuùt phuùt hieän chaân thaân: Phuùt naøo cuõng hieän caùi thaân chaân thaät.

Chuùng toâi xin chuùc taát caû quí Phaät töû sang naêm Maäu Thìn naøy ñöôïc moät nguoàn vui voâ taän khi nhìn thaáy maët traêng thaät, roài nôi naøo cuõng laø cöïc laïc, giôø naøo cuõng laø Nieát-baøn. Ñoù laø lôøi chuùc laønh cuûa chuùng toâi gôûi ñeán quí vò.

NAM-MOÂ BOÅN-SÖ THÍCH-CA MAÂU-NI PHAÄT.

]



	THIEÀN TOÂNG VIEÄT NAM