LÔØI ÑAÀU SAÙCH

Thôøi gian döï khoùa taïi Hoïc vieän Hueä Nghieâm, Bình Chaùnh Gia Ñònh, chuùng toâi ñaõ ñöôïc hoïc kinh Baùt Nhaõ vôùi Hoøa thöôïng Vieän tröôûng. Baáy giôø, Ngaøi laø Quaûn vieän töùc laø Hieäu tröôûng cuûa tröôøng.

Lieân tieáp nhöõng naêm 1970-1973 chuùng toâi ñöôïc nghe Hoøa thöôïng Vieän tröôûng giaûng giaûi kinh Baùt Nhaõ taïi Thieàn Vieän Chôn Khoâng, Vuõng Taøu vaø nhaát laø vaøo thôøi kyø 1986-1988 Hoøa thöôïng laïi giaûn löôïc vaø ñoái chieáu Kinh Baùt Nhaõ taïi Thieàn vieän Thöôøng chieáu, Long Thaønh, Ñoàng Nai. Huynh ñeä chuùng toâi theâm moät laàn nöõa laïi ñöôïc Hoøa thöôïng ñinh ninh daïy baûo qua tinh thaàn Taùnh khoâng, khoâng coù gì coá ñònh.

Qua ñoù, moät soá thieàn sinh chuùng toâi xa xa thaáy ñöôïc "Coång Vaøo nhaø thieàn". Bieát ñöôïc loái veà vaø cuõng töø ñaáy moät laàn nhaän laïi "Hoøn ngoïc nguyeân xöa cuûa mình".

Bieát laø moät vieäc, maø haèng soáng laø vieäc khaùc. Xöa nay trong Toøng laâm, keû ñi haønh cöôùc ñeán choã naày, ai naáy cuõng ñeàu aân caàn ñaët vaán ñeà vôùi caùc baäc Taùc gia "laøm sao con baûo nhieäm?". Quaù trình hoïc daøi gian lao cuûa haønh giaû treân daëm tröôøng Phaät ñaïo, haún raèng laém nhieâu kheâ, nhieàu ma chöôùng maø cuõng thoáng khoaùi baát taän. Baäc tröôïng phu yù chí laãm lieät, döùt khoaùt phaûi traûi qua "thaät ñaïp" treân maûnh ñaát naày, vaø cuõng khoâng coù loái naøo khaùc.

Taâm laø chuû teà, Taâm laø nguoàn ñaàu. Neáu nhaän ñöôïc nguyeân vò cuûa noù thì ngay ñaây khoâng thieáu chi caû. Baèng khoâng, cuõng chính nôi ñaây laø röøng raäm mòt muø coû gai. Choã uyeân nguyeân naày chæ haønh giaû kheùo nhaän "thöøa ñöông"; traùi laïi, oâi thoâi voâ vaøn ñieâu linh, khoán khoå, vöôùng maéc khoâng cuøng, xaû thaân ñöôïc thaân kieáp soá cuõng khoâng keå xieát.

Baûn yù cuûa kinh naày coù theå noùi laø "chæ ra caùi linh hoaït ñaày sinh ñoäng cuûa Taâm". Maø Taâm chính laø vaán ñeà coát loõi cuûa keû hoïc ñaïo, muoán tìm soáng laïi, coù theå coù moät caùch noùi nhö vaäy.

Theá nhöng, ñoái vôùi kinh naày ngöôøi xöa daãn giaûi baït ngaøn, cao ngaát, bao keû sô taâm vaøo ñaïo khoâng laøm sao thaåm thaáu, bieát ñaâu beán ñònh?

Ñaønh vaäy cuõng laø nhaân duyeân moät Thieàn Toå Vieät Nam laø Thöôïng nhaân Minh Chaùnh. Ngaøi ñaõ ruïng heát mi mao, vì chuùng ta khai trieån Taâm toâng Baùt Nhaõ, dìu daét chuùng ta vaøo choán Toå queâ xöa. Caûm nieäm thaâm aân saâu daøy cuûa caùc baäc tieàn boái, ñaõ traûi taâm can cho tieàn ñoà Ñaïo phaùp, laïi vì moät noãi xoùt xa chung cuûa daân toäc Vieät laø nhöõng di saûn vaên hoùa cuûa gioáng noøi ñaõ maát maùt quaù lôùn, trong ñoù coù nguoàn taøi nguyeân tinh thaàn doài daøo cuûa Ñaïo Phaät Vieät Nam. Nhöõng bieán coá binh hoûa, nhöõng thaêng traàm qua caùc thôøi kyø daøi laâu cuûa xöù sôû Vieät Nam, ñaõ hôn moät laàn laøm cho daân toäc Vieät Nam, voán coù thöøa nhöõng ñau thöông baát haïnh, laïi caøng thieáu thoán nhöõng di saûn cuûa cha oâng mình ñeå laïi. Bôûi yù thöùc saâu saéc nhö vaäy, cho duø sinh hoaït cuûa huynh ñeä Thieàn sinh chuùng toâi ôû trong Thieàn vieän coù haïn heïp, chuùng toâi cuõng luoân luoân daën loøng coá gaéng ñaøo xôùi, thu nhaët, ñoàng thôøi coáng hieán nhöõng gì tìm laïi ñöôïc cuûa tieàn nhaân. Vieäc laøm nhoû nhoi naày cuûa huynh ñeä chuùng toâi, goïi laø goùp moät chuùt gì laøm phong phuù theâm cho kho taøng vaên hoùa Vieät Nam. Vôùi nhieäm vuï nhö theá nhöng löïc baát tuøy taâm. Loøng ñaõ quyeát thì coá gaéng hoaøn thaønh.

Vì vaäy, moät soá thieàn sinh huynh ñeä chuùng toâi, töø Chaân Khoâng veà Thöôøng Chieáu ñaõ khoâng ngaïi choã thoâ laäu cuûa mình daùm muùa rìu tröôùc vuõ moân haûi hoäi. Ñem baûn kinh Baùt Nhaõ Tröïc Giaûi vaên coå ñoåi thaønh quoác ngöõ Vieät Nam, thöïc kheùo laøm troø cöôøi cho haøng thöùc giaû trong Toâng moân. Coù khi laïi vi phaïm baûn quy "Trích dieäp taàm chi" cuûa Thöôïng sö Huyeàn Giaùc. Do ñoù, troâng mong caùc baäc cao minh vì thöông töôûng haøng haäu coân maø giuùp ñôõ chæ giaùo cho chuùng toâi nhöõng choã sai soùt trong coâng taùc ñoåi thaønh quoác vaên baûn Baùt Nhaõ Tröïc Giaûi naày, ñeå taäp saùch ñuû duyeân ñeán tay quí Phaùp löõ gaàn xa noù thöïc söï hoaøn bò hôn.

Cuõng hy voïng töø cô duyeân naày, trong haûi hoäi möôøi phöông keû ñoàng chí nhöõng baäc traùng só trong Toâng moân, moät phen nhaän ra vieäc mình, moät nhaûy vaøo thaúng non nöôùc "Bình yeân muoân thuôû".

Kính ghi,

Thay maët nhoùm Thieàn sinh

Thieàn vieän Thöôøng Chieáu

THÍCH NHAÄT QUANG