PHAÀN THÖÙ HAI: KEÄ TUÏNG

(tt)

III- Hai Möôi Thieân Keä Haäu Baït

Sa moân Thanh Ñaøm Tyø kheo Minh Chaùnh

soaïn thuaät vaø giaûi thích keä.

Ma Ha Baùt Nhaõ Ba La Maät Ña Taâm Kinh

Giaûi thích: Xem ñeà muïc kinh ngoä phaùp thaät saâu, choùng nhaäp Ñaïi thöøa chaúng ñoàng vôùi giaùo phaùp Tieåu thöøa.

Baùt Nhaõ phieân xöng trí tueä taâm,

Sieâu sanh töû haûi ñaït thieàn laâm.

Baát ñaûn haønh nhaân tu chöùng loä,

Nhö lai Boà taùt coäng do laâm.

Baùt Nhaõ dòch laø trí tueä taâm,

Vöôït qua sanh töû ñeán thieàn laâm.

Chaúng nhöõng ngöôøi tu ñöôøng ñoù chöùng,

Nhö lai Boà taùt cuõng ñoàng laâm.

 Kinh dieãn baøy hai giaùo hieån vaø maät. Chia ra laøm boán phaàn Tín, Giaûi, Haïnh, Chöùng. Nghóa thì dieãn ba khoâng (nhaân khoâng, phaùp khoâng, khoâng khoâng), boán ñöùc (ñaïi thaàn, ñaïi minh, voâ thöôïng, voâ ñaúng ñaúng). Lyù thì hôïp nhöùt thöøa, goïi laø Ñaïi thöøa Toái thöôïng, choùng roõ caùc phaùp xöa nay vaéng laëng, chæ laø nhöùt taâm, neân goïi laø TAÂM KINH.

A. Giaûi Thích Hieån Giaùo

1. Phaàn tín:

Boà Taùt Quaùn Töï Taïi

Giaûi thích: Phaàn Tín ñaàu tieân naøy chia ra laøm ba: tin ngöôøi, tin phaùp vaø tin mình.

Tin ngöôøi: Tin vò Boà taùt Phaùp thaân ñaïi só naày ñòa vò ñeán böïc Ñaúng giaùc, seõ laø Nhöùt sanh boå xöù (moät ñôøi nöõa seõ ñöôïc thaønh Phaät).

Tin phaùp: Tin phaùp yeáu naày laø phaùp Boà taùt ñaõ thöïc haønh coù keát quaû.

Tin mình: Tin taùnh linh giaùc cuûa chính mình töùc laø Nhö Lai taïng taùnh cuøng vôùi Phaät khoâng khaùc, cuõng töùc laø ngaøi Quaùn Töï Taïi cuõng coù ñaày ñuû nôi mình.

Boà taùt laø tieáng Phaïn, noùi ñuû laø Boà ñeà taùt ñoûa, dòch laø chuùng sanh giaùc. Nghóa laø heát thaûy phaøm phu chuùng sanh traùi vôùi taùnh giaùc, hôïp vôùi traàn lao, meâ ñaém chaúng giaùc ngoä. ÔÛ ñaây, ngöôøi tu haønh tuy mang thaân chuùng sanh maø hay traùi laïi vôùi traàn lao, hôïp cuøng taùnh giaùc, teân tuy chöa rôøi chuùng sanh, nhöng coù phaàn giaùc neân goïi laø chuùng sanh giaùc. Hay tu haønh Phaät ñaïo neân goïi laø Boà taùt.

Dieäu traïm vieân minh quaùn luïc traàn,

Traàn lai töï hieän taïi ñöông caên.

Nhöôïc ö caên taùnh naêng linh giaùc,

Thò giaùc chaân Quaùn Töï Taïi thaân.

"Dieäu traïm vieân minh" quaùn saùu traàn,

Traàn qua töï hieän ôû ngay caên.

Neáu nôi caên taùnh hay linh giaùc,

Giaùc aáy laø Quaùn Töï Taïi thaân.

Haønh Thaâm Baùt Nhaõ Ba La Maät Ña

Giaûi thích: Thöïc haønh haïnh Ñaïi thöøa, choùng leân ñòa vò Phaät, lyù bao haøm saâu roäng neân goïi laø HAØNH THAÂM.

Nghó ly hö voïng nhaäp chôn phöông,

Thuùc nhó hoài ñaàu töùc coá höông.

Baát tieãn theá tình du lyù xöù,

Ñieàu ñieàu höôùng thöôïng tòch quang tröôøng.

Toan lìa hö voïng nhaäp vaøo chaân,

Boãng chôït quay ñaàu töùc coá höông.

Chaúng daãn theá tình theo daáu tuïc,

Tòch quang choán aáy khaép möôøi phöông.

Thôøi chieáu kieán nguõ uaån giai khoâng, ñoä nhöùt thieát khoå aùch.

(Khoå, coõi trôøi coù naêm töôùng suy, nhaân gian coù taùm khoå, ba ñöôøng aùc khoå, noùi chung laø NHÖÙT THIEÁT KHOÅ, AÙCH, voâ minh phieàn naõo ngaên che Boà ñeà, neân noùi AÙCH).

Giaûi thích: Quaùn Töï Taïi laø boán trí (thaønh sôû taùc trí, dieäu quan saùt trí, bình ñaúng taùnh trí, ñaïi vieân caûnh trí) cuûa ngöôøi tu haønh xöa nay ñaày ñuû.

HAØNH THAÂM BAÙT NHAÕ laø duøng trí saün coù cuûa mình quaùn saùt trôû laïi töï taâm.

THÔØI CHIEÁU KIEÁN, aùnh saùng töï taâm cuûa ngöôøi tu haønh phaùt saùng goïi laø tueä. Duøng tueä naày soi thaáy naêm uaån (saéc, thoï, töôûng, haønh, thöùc) xöa nay vaéng laëng, chaúng bò taát caû khoå aùch laøm naõo, neân noùi: ÑOÄ NHÖÙT THIEÁT KHOÅ AÙCH.

Hai chöõ NHÖÙT THIEÁT noùi leân hai lôïi töï tha ñeàu hoaøn toaøn ñaày ñuû. Nhò thöøa chæ hay töï lôïi, chaúng theå lôïi tha, ñaõ vöôït qua phaàn ñoaïn sanh töû, chöa thoaùt khoûi bieán dòch sanh töû. Trong Kinh naày, Boà taùt töï lôïi, lôïi tha, ñaõ ñeán ñòa vò Ñaúng giaùc neân noùi ÑOÄ NHÖÙT THIEÁT, ñoù laø ta cuøng chuùng sanh ñeàu leân ngoâi chaùnh giaùc.

Trí caûnh hö dung phaùp giôùi thoâng,

Saéc taâm aûnh töôïng thieäp quang trung.

Lieãu tri höõu töôùng giai hö voïng,

Khoaùi ñaéc voâ öu ngoä uaån khoâng.

Göông trí saùng truøm phaùp giôùi thoâng,

Saéc taâm ñoâi boùng hieän beân trong.

Roõ ñieàu coù töôùng toaøn hö voïng,

Môùi ñöôïc voâ öu, ngoä uaån khoâng.

2. PHAÀN GIAÛI

Xaù Lôïi Töû!

Giaûi thích: Moät tieáng keâu ñaùnh thöùc ngöôøi trong moäng, laáy Ngaøi Xaù Lôïi Phaät laøm ngöôøi ñöông cô. Bôûi Ngaøi Xaù Lôïi Phaát vaø taát caû phaøm phu chuùng sanh töø voâ thæ ñeán nay traùi giaùc hôïp traàn, meâ ñaém naêm duïc, trong chaáp coù thaân taâm, ngoaøi chaáp coù theá giôùi; chaúng bieát ba coõi ñeàu nhö moäng, nieäm nieäm ñuoåi theo, toái taêm chaúng tænh giaùc; nhö ngöôøi naèm moäng yeâu thích caûnh vaät trong moäng maø chaúng töï bieát ñoù laø moäng. Nhôø moät tieáng keâu môùi ñöôïc tænh thöùc, bieát ñoù laø moäng.

Moäng thaân moäng caûnh löôõng töông duyeân,

Maãn bæ tình hoân uoång tuùy mieân.

Phuû boái hoâ danh linh töï giaùc,

Giaùc lai phöông giaùc nhöït ñöông thieân.

Thaân caûnh duyeân nhau ñeàu aûo moäng,

Xoùt ngöôøi chöa tænh giaác say noàng.

Lay daäy keâu teân cho tænh giaác,

Thöùc roài môùi bieát maët trôøi trong.

Saéc chaúng khaùc khoâng, khoâng chaúng khaùc saéc.

Giaûi thích: saéc khoâng, nhaân cuûa chuùng khoâng khaùc, ñeàu laø vaät trong dieäu minh chaân taâm. Kinh noùi: Taát caû chæ do taâm taïo (Nhöùt thieát duy taâm taïo).

Ngöng töôûng thaønh hình giaû höõu dung,

Do taâm coá hieän baûn nguyeân khoâng.

Meâ tieàn vò saéc khoâng vi nhò,

Thuøy tín nguyeân voâ khôûi dò ñoàng.

Ngöng töôûng thaønh hình, giaû coù dung,

Do taâm neân hieän, voán laø khoâng.

Khi meâ veõ saéc, khoâng hai thöù,

Luùc vöõng nieàm tin, vöôït dò ñoàng.

Saéc töùc laø khoâng, khoâng töùc laø saéc

Giaûi thích: chaúng phaûi saéc dieät môùi baûo laø khoâng, chaúng phaûi khoâng khoâng môùi chaúng phaûi saéc. Ngay nôi khoâng saéc nhöùt nhö maø quaùn.

Vaät töông saéc dieät vò vi khoâng,

Saéc töôùng hö hoa aûnh caûnh trung.

Ñöông saéc töùc khoâng höu dieät saéc,

Ñöông khoâng töùc saéc theå caâu dung.

Chôù cho saéc dieät môùi laø khoâng,

Saéc töôùng hoa roãng boùng göông ñoàng.

Chính saéc laø khoâng, ñöøng dieät saéc,

Ngay khoâng töùc saéc, theå goàm thoâng.

Thoï töôûng haønh thöùc cuõng laïi nhö theá.

Giaûi thích: Ñoaïn tröôùc noùi saéc khoâng laø saéc uaån, töùc laø phaøm phu chaáp coù thaân mình, coù theá giôùi. Ñoaïn naày noùi: thoï, töôûng, haønh, thöùc, boán uaån naày laø taâm, töùc laø phaøm phu chaáp coù taâm mình, coù khoå vui. Tuy noùi naêm uaån goàm chung veà hai phaùp saéc taâm. Saéc laø boán ñaïi hö huyeãn hoa ñoám trong hö khoâng. Taâm laø boùng daùng saùu traàn roát raùo khoâng tòch neân noùi cuõng laïi nhö theá.

Huyeãn saéc thaønh hình lieãu thò voâ,

Tham tieàn töù cuù nghóa töông phuø.)

Taâm ñaàâu thoï töôûng tinh haønh thöùc,

Nguõ uaån giai khoâng lyù tònh khu.

Saéc huyeãn thaønh hình roõ voán khoâng,

Boán caâu vôùi tröôùc nghóa töông thoâng.

Nôi taâm thoï töôûng vaø haønh thöùc,

Roát raùo lyù maàu naêm uaån khoâng.

Naày Xaù Lôïi Töû! Töôùng khoâng cuûa caùc phaùp, chaúng sanh chaúng dieät, chaúng caáu, chaúng tònh, chaúng taêng, chaúng giaûm.

 Giaûi thích: ôû ñaây goïi Ngaøi Xaù Lôïi Töû moät laàn nöõa, nghóa laø ñaõ quay ñaàu laïi roài, caàn phaûi töï giaùc ngoä naêm uaån xöa nay khoâng tòch. Nhöng chaúng phaûi lìa ngoaøi uaån maø rieâng coù chaân khoâng baûn lai thaät töôùng. Phaûi bieát thaân taâm naêm uaån nhö hoa ñoám, saéc roãng trong khoâng, ñöông theå laø khoâng, laø chaân nhö, töôùng thaät xöa nay cuûa oâng. Thaät töôùng laø töôùng Khoâng cuûa caùc phaùp, neân noùi Baát v.v...

Ñöông cô khai thò nhó vaên minh,

Thò nhó thaân taâm ñaûn giaû danh.

Ngoân giaû töùc khoâng haø thò uaån,

Ngoä tö luïc baát hieån Taâm kinh.

Ñöông cô khai thò haõy nghe raønh,

Thaân taâm oâng ñoù chæ giaû danh.

Noùi giaû töùc khoâng gì laø uaån,

Saùu khoâng ngoä ñöôïc, roõ Taâm kinh.

Theá neân trong töôùng khoâng, khoâng saéc, khoâng thoï, töôûng, haønh, thöùc; khoâng maét, tai, muõi, löôõi, thaân, yù; khoâng saéc, thanh, höông, vò, xuùc, phaùp; khoâng nhaõn giôùi cho ñeán khoâng yù thöùc giôùi.

Giaûi thích: Theá neân laø lôøi gaïn laïi, cuõng laø lôøi chuyeån maïch töø ñoaïn treân xuoáng ñoaïn döôùi. Nghóa laø trong thaät töôùng chaân khoâng khoâng coù phaùp phaøm phu theá gian. Töø ñoaïn naày trôû leân laø lìa chaáp ngaõ, chöùng trí nhaân khoâng, laø lôøi noùi queùt saïch daáu veát. Bôûi coù naêm uaån môùi coù caên traàn thöùc, nay naêm uaån ñaõ khoâng thì caên traàn thöùc cuõng khoâng coù choã nöông gaù, neân khoâng coù phaùp phaøm phu theá gian.

Baûn lai thaät töôùng baát vaân vaân,

Thò coá khoâng trung phaùp taùnh thaân.

Voâ aám nhaäp xöù thaäp baùt giôùi,

Ñoäc dieäu linh quang trí tueä nhaân.

Töôùng thaät xöa nay chaúng vaân vaân,

Trong taùnh chaân khoâng, phaùp taùnh gaàn.

Khoâng aám, nhaäp, xöù, möôøi taùm giôùi,

Rieâng saùng linh quang trí tueä nhaân.

Khoâng voâ minh cuõng khoâng heát voâ minh, cho ñeán khoâng giaø cheát cuõng khoâng heát giaø cheát.

Giaûi thích: Trong thaät töôùng chaân khoâng chaúng nhöõng khoâng coù phaùp phaøm phu theá gian, cuõng khoâng coù phaùp möôøi hai nhaân duyeân cuûa baäc thaùnh Nhò thöøa xuaát theá gian. Bôûi vì haøng Duyeân Giaùc chaùn caùi khoå ba ñôøi luaân hoài maø quaùn möôøi hai nhaân duyeân, laáy voâ minh laøm ñaàu ñeán laõo töû laøm cuoái, ba ñôøi tuaàn hoaøn nhö baùnh xe quay leân xuoáng chaúng döøng. Neáu Voâ minh dieät thì Haønh dieät, cho ñeán Laõo töû cuõng dieät, chaúng coøn laøm nhaân duyeân cho nhau nöõa, neân heã Voâ minh heát thì Haønh heát cho ñeán Laõo töû cuõng heát. Heát nghóa laø dieät. Haøng Nhò thöøa, tröôùc tieân phaûi döùt voâ minh caàu laáy tòch ñònh, chaúng coøn chòu luaân hoài. Nay soi thaáy naêm uaån ñeàu khoâng voán khoâng voâ minh, ñaâu coù voâ minh ñeå heát, voán khoâng Laõo töû, ñaâu coù Laõo töû ñeå heát; voán khoâng sanh dieät, ñaâu coù luaân hoài ñeå chaùn. Noùi toùm laïi trong chaân khoâng cuõng khoâng coù phaùp möôøi hai nhaân duyeân cuûa haøng Nhò thöøa tieåu thaùnh.

Nhöùt luaân sanh dieät traùch voâ minh,

Tam theá tuaàn hoaøn dó phuïc sanh.

Nhöôïc ngoä uaån khoâng tieâu ngaõ chaáp,

Haø toàâng thaäp nhò nhaân duyeân danh.

Moät voøng sanh dieät traùch voâ minh,

Ba thuôû tuaàn hoaøn töû laïi sanh.

Neáu ngoä uaån khoâng tieåu ngaõ chaáp,

Möôøi hai nhaân toá chaúng coøn danh.

Khoâng khoå, taäp, dieät, ñaïo.

Giaûi thích: Cuõng khoâng coù phaùp töù Thaùnh ñeá cuûa Tieåu thöøa.

Yeåm khoå tö caàu mieãn khoå caên,

Töùc tình ñoaïn taäp kieán tö nhaân.

Dieät tröø tham duïc taâm khoâng tòch,

Nhöùt nieäm voâ sanh thoaùt khoå luaân.

Chaùn khoå lo tìm döùt khoå caên,

Döùt tình ñoaïn taäp kieán tö nhaân.

Saïch roài tham duïc taâm khoâng tòch,

Moät nieäm khoâng sanh thoaùt khoå luaân.

KHOÂNG TRÍ CUÕNG KHOÂNG ÑAÉC

Giaûi thích: Cuõng khoâng coù phaùp cuûa Boà taùt tu chöùng. Töø ñaây trôû leân laø lìa chaáp phaùp, chöùng trí Phaùp khoâng.

AÙi haûi tham nguyeân taán duïc löu,

Tu baèng trí phieät xuaát ba ñaøo.

Caåu tri tam giôùi giai nhö moäng,

Yeåm khoå haân an dieäc moäng ñaàu.

Bieån aùi nguoàn tham doøng nöôùc duïc,

Soùng moøi vöôït khoûi, trí laø phao.

Neáu hay ba coõi ñeàu nhö moäng,

Chaùn khoå tìm yeân cuõng chieâm bao.

3. PHAÀN HAÏNH

Do khoâng choã ñöôïc neân Boà taùt nöông theo Baùt Nhaõ ba la maät ña neân taâm khoâng ngaên ngaïi, vì khoâng ngaên ngaïi neân khoâng sôï haõi, xa lìa ñieân ñaûo moäng töôûng,

Giaûi thích: Vì khoâng mong caàu neân taâm ñöôïc töï taïi, xa lìa haún phieàn naõo, roát raùo tòch dieät. Ñeán ñaây nhaân phaùp ñeàu khoâng, nhaän roõ chæ laø moät taâm, xöa nay voán trong laëng, chöùng trí khoâng khoâng.

Ñaây cuõng laø lôøi queùt saïch daáu veát. Ñoaïn tröôùc ñaõ queùt saïch chaáp thoâ cuûa chuùng sanh, ñoaïn naày queùt saïch chaáp vi teá cuûa caùc baäc Thaùnh Tam thöøa. Bôûi vì caùc baäc Thaùnh trong Tam thöøa quan nieäm raèng coù phaùp ñeå tu, coù voâ minh ñeå döùt, coù ñaïo quaû ñeå chöùng, coù chuùng sanh ñeå ñoä, coù chö Phaät ñeå thaønh. Chaáp caùc thöù aáy ñeàu coù, neân noùi chung laø Phaùp chaáp. Nay roõ bieát naêm uaån khoâng, töùc laø caên, traàn, thöùc voán khoâng, ngaõ vaø chuùng sanh voán khoâng. Ñaõ laø voán khoâng thì Möôøi hai nhaân duyeân nhö Voâ minh v.v..., Töù ñeá nhö Khoå v.v... ñeán nhö saùu ñoäâ muoân haïnh cuõng voán khoâng. Ñoù laø noùi roõ coù bònh môùi caàn thuoác khoâng beänh caàn chi, neân noùi Khoâng trí cuõng khoâng ñaéc.

Ñaây laø Boà taùt Ñaïi thöøa chæ quaùn töï taâm xöa nay vaéng laëng laø thaät trí trong laëng, laáy khoâng tu laøm chaân tu, laáy khoâng chöùng laøm thaät chöùng, laáy khoâng choã ñöôïc laøm chaân thöïc ñaéc, döôùi khoâng coù chuùng sanh ñeå ñoä, treân khoâng coù chö Phaät ñeå caàu. Ñaây laø vì khoâng choã ñöôïc neân taâm khoâng ngaên ngaïi v.v...

Duy naêng trieät ngoä uaån nguyeân khoâng,

Yeåm döõ haân heà nieäm ñoán vong.

Höõu nieäm khaû tu voâ nieäm döôïc,

Baûn voâ khoå aùch ñaéc haø coâng.

Chæ caàn trieät ngoä uaån voán khoâng,

Chaùn vôùi öa chöõ nieäm döùt xong.

Höõu nieäm neân caàn thuoác voâ nieäm,

Voán khoâng khoå aùch ñöôïc chi coâng

4. PHAÀN CHÖÙNG

Cöùu caùnh Nieát Baøn

Giaûi thích: Sanh dieät ñaõ dieät, tòch dieät hieän tieàn.

Cöùu cöïc caên traàn taát caùnh khoâng,

Hö minh phaùp taùnh baûn phi vong.

Ñaø ñaø vieân tòch ly sanh dieät,

Bình ñaúng töø bi baát keá coâng.

Xeùt toät caên traàn roát raùo khoâng,

Chaúng queân phaùp taùnh, saùng roãng khoâng.

Nieát Baøn vaéng laëng, lìa sanh dieät,

Bình ñaúng töø bi chaúng keå coâng.

Ba ñôøi chö Phaät nöông Baùt Nhaõ ba la maät ña, neân ñöôïc ñaïo quaû Voâ thöôïng Chaùnh ñaúng Chaùnh giaùc.

Giaûi thích: Taâm laø baûn nguyeân cuûa chö Phaät, laø Phaät taùnh cuûa heát thaûy chuùng sanh. Kinh Hoa Nghieâm noùi: "Neáu ngöôøi muoán roõ bieát taát caû Phaät ba ñôøi, phaûi quaùn taùnh phaùp giôùi taát caû do taâm taïo". Neân bieát moät moân quaùn taâm laø meï cuûa taát caû chö Phaät.

Thaäp phöông tam theá thieân nhaân sö,

Dieäc lieãu duy taâm nhaäp nhöùt nhö.

Voâ thöôïng chaùnh chaân vieân giaùc haûi,

Xuaát sanh voâ löôïng chöùng voâ dö.

Möôøi phöông ba ñôøi, thieân nhaân sö,

Cuõng roõ duy taâm nhaäp nhöùt nhö.

Bieån giaùc chaùnh chaân, laø voâ thöôïng,

Sanh ra voâ löôïng chuùng voâ dö.

B. GIAÛI THÍCH MAÄT GIAÙO ÑAÏI TOÅNG TRÌ

Ñaây laø trong hieån coù maät, phaàn sau thì trong maät coù ñuû ñöùc cuûa hieån.

Neân bieát Baùt Nhaõ ba la maät ña, laø ñaïi thaàn chuù, laø ñaïi minh chuù, laø voâ thöôïng chuù, laø voâ ñaúng ñaúng chuù.

Giaûi thích: Taâm naày laø moân ñaïi toång trì, nghóa laø bao goàm taát caû phaùp, naém giöõ voâ löôïng nghóa. Ngöôøi tu haønh chæ caàn y cöù töï taâm thì boán ñöùc thaûy ñeàu vieân maõn.

Phaù nguõ aám ma chí Ñaïi thaàn,

Lieät voâ minh voõng, Ñaïi minh chaân.

Ñöôøng ñöôøng thöôïng xuaát quaàn sanh bieåu,

Ñaúng taùc quaàn sanh chaùnh ñaúng nhaân.

Ñaïi thaàn phaù deïp naêm ma aám,

Xeù löôùi voâ minh, thaät Ñaïi minh.

Nghi bieåu ñöôøng ñöôøng hôn vaïn loaïi,

Laøm nhaân chaùnh ñaúng cuûa quaàn sinh.

Hay tröø ñöôïc taát caû khoå chaân thaät chaúng doái, neân noùi chuù Baùt Nhaõ ba la maät ña.

Giaûi thích: Chuù laø töø bi theä nguyeän, nguyeän lôïi mình, lôïi ngöôøi. Nöông theo Baùt Nhaõ naày sôû nguyeän ñaày ñuû, theá neân Taâm Kinh naày cuõng goïi laø Taâm Baùt Nhaõ, cuõng goïi laø chuù Baùt Nhaõ. Ngöôøi tu haønh phaûi neân tin saâu, truyeàn baù roäng raõi, chöôùng heát nguyeän maõn, mau thaønh chaùnh giaùc.

Chuùng khoå nguyeân toøng voïng nieäm sinh,

Nieäm khoâng thöôøng tòch taùnh thöôøng minh.

Minh vieân giaùc maõn voâ hö voïng,

Voïng caûnh nguyeân voâ coá baát kinh.

Caùc khoå voán töø voïng nieäm sinh,

Nieäm khoâng thöôøng laëng taùnh thöôøng minh.

Saùng troøn, giaùc troïn, khoâng hö doái,

Caûnh voïng nguyeân khoâng neân chaúng kinh.

Lieàn noùi chuù raèng:

Ñaây töùc laø trong maät coù ñuû ñöùc cuûa hieån.

Giaûi thích: Chuù, laø maät ngöõ cuûa chö Phaät. Maät, khieán ngöôøi tu haønh mau ñöôïc nhö sôû nguyeän, laø lôøi thaønh thaät cuûa chö Phaät, neân cuõng goïi laø chaân ngoân. Lôøi Phaät chaúng tin thì lôøi naøo ñaùng tin? Laïi cuõng goïi laø Thaàn chuù, tha thieát tin töôûng chuyeân trì thì söï thaàn nghieäm raát mau.

Tieáng Phaïn Ñaø la ni, dòch laø Ñaïi toång trì, nghóa laø toång taát caû phaùp, trì voâ löôïng nghóa. Chæ rieâng noùi trì aét neâu caû hai. Chæ caàn tin töôûng thoï trì thì coâng ñöùc bí maät vieân maõn chaúng nhoïc nghó baøn.

Chuù xöng maät ngöõ naãm oai linh,

Hieån giaùo haøm trung cuï tuùy tinh.

Ñaûn giaûi taâm khoâng thöôøng khaåu tuïng,

Tuøy thôøi hieån maät coäng vieân minh.

Chuù laø maät ngöõ thaät oai linh,

Hieån giaùo goàm trong ñuû tuùy tinh.

Chæ hieåu taâm khoâng, thöôøng mieäng tuïng,

Tuøy thôøi hieån maät thaûy vieân minh.

YEÁT ÑEÁ YEÁT ÑEÁ, BA LA YEÁT ÑEÁ, BA LA TAÊNG YEÁT ÑEÁ, BOÀ ÑEÀ TAÙT BAØ HA.

Khen raèng: Ba khoâng nghóa ñuû, boán ñöùc coâng troøn, tin nhaän vaâng laøm, boà ñeà nguyeän maõn.

Thanh thanh löu xuaát ñaïi thaàn minh,

Baát thieäp tö löông loaïn yù tinh.

Thieät töôùng quaûng tröôøng taâm dieäu chsuyeån,

Ñöông cô maëc kheá giaù chaân kinh.

Lôøi lôøi löu xuaát ñaïi thaàn minh,

Loaïn yù suy tö aét chaúng tinh.

Töôùng löôõi roäng daøi, taâm dieäu chuyeån,

Ñöông cô thaàm hôïp vôùi chaân kinh.

Baùt Nhaõ taâm kinh lieãu nghóa baït haäu giaûi thích xong.

HAØNH THAÂM BAÙT NHAÕ BA LA MAÄT ÑA

Baøi minh raèng:

Sieâu tình tuyeät löï,

Ngöõ maëc song vong.

Baùt Nhaõ hieän tieàn,

Töù nghi baát khuyeát.

Taâm kinh taâm chuù kheá huyeàn tham,

Hieån maät song tu lyù thaäm thaâm.

Ñoäng tònh nhöùt nhö voâ ngaïi phaùp,

Tieàn tam tam döõ haäu tam tam.

Vöôït tình döùt löï,

Noùi nín ñeàu queân.

Baùt Nhaõ hieän tieàn,

Boán nghi chaúng thieáu.

Taâm chuù, taâm kinh hôïp ñaïo maàu,

Hieån maät goàm tu lyù thaät saâu,

Ñoäng tònh nhöùt nhö, phaùp chaúng ngaïi,

Tröôùc ba ba sau laïi ba ba.

Moät caâu sau cuøng, phaùp theá gian vaø xuaát theá gian phoâ dieãn chaúng heát. Toùm laïi, tröôùc sau thuaàn nhöùt.

Nguyeän ñem coâng ñöùc naày,

Chan raûi khaép taát caû,

Chuùng sanh cuøng chuùng con,

Ñeàu troïn thaønh Phaät ñaïo,

Qui kính Ñaïi Boà taùt Quaùn Töï Taïi.

Hoaøng trieàu Thieäu Trò naêm thöù ba

Naêm Quyù Maõo (1943)

Thaùng maïnh haï, ngaøy An cö vieát

?