PHAÀN THÖÙ HAI: KEÄ TUÏNG

(tt)

V. Keä Saùu Caên, Baûy Ñaïi

Toå Truùc Laâm Ñieàu Ngöï, töïa raèng:

Saùu caên hö voïng ñoàng laø Boà ñeà dieäu taâm

Baûy ñaïi cuøng khaép thaûy ñeàu Nhö Lai taïng taùnh

Thanh Ñaøm Ñaïo Tuaân Minh Chaùnh thuaät keä raèng:

NHAÕN KIEÁN

Nhö boà ñaøo ñoùa haï mi hoaønh,

Vieân bích löu ly löôõng dieäu tình.

Minh aùm töông hình thaønh kieán theå,

Saéc khoâng teà hieän dieäu caên tinh.

Thanh hoaøng xích baïch tuøy cô bieän,

Tröôøng ñoaûn phöông vieân giaù lyù sinh.

Kyù ngöõ ñöông quan ñoàng töû giaû,

Song linh thò hieän töùc taâm minh.

MAÉT THAÁY

Töïa traùi boà ñaøo döôùi maøy ngang,

Löu ly hai khoái ngoïc saùng choang.

Saùng, toái nöông nhau thaønh kieán theå,

Saéc, khoâng ñeàu hieän dieäu caên quang.

Xanh, vaøng, ñoû, traéng tuøy cô bieän,

Daøi, ngaén, vuoâng, troøn aáy voâ vaøn.

Nhaén ngöôøi neân quaùn ñoâi troøng maét,

Linh dieäu phôi traàn roõ taâm can.

NHÓ VAÊN

Nhö taân quyeån dieäp Thuû Laêng ñeà,

Quan Theá AÂm Quan Töï Taïi cô.

Ñoäng tònh töông trình thaønh thính chaát,

Nhó haø höôûng öùng hieån caên tri.

Thöû phöông giaùo theå vaên aâm tònh,

Dieäu phaùp lieân hoa trí tueä trì.

Luïc nhaäp vieân thoâng thöôøng ñeä nhaát,

Thieàn moân Thích töû coäng quy y.

TAI NGHE

Nhö cuoáng laù môùi Thuû Laêng ñeà,

Quaùn Theá AÂm, Quaùn töï taïi cô.

Ñoäng, tònh cuøng baøy thaønh thính chaát,

Xa, gaàn vang voïng hieån caên tri.

Giaùo theå phöông naøy: vaên aâm tònh,

Dieäu phaùp lieân hoa trí tueä tri.

Saùu nhaäp vieân thoâng thöôøng baäc nhaát,

Cöûa thieàn hoï Thích thaûy quy y.

TYÕ KHÖÙU

Nhö song thuøy traûo bình trung cö,

Khoång lyù linh quang giaùc töï nhö.

Hoâ haáp nhieâu tha thoâng xuaát nhaäp,

Tyõ höông nhaäm bæ phoå tri tö.

Chuùng sanh taùnh maïng huyeàn do taïi,

Nguyeân khí chaâu löu laïi höõu tö.

Höông tyõ baát lai haø sôû thöùc,

A Di Ñaø Phaät hieän chaân cô.

MUÕI NGÖÛI

Song song nhönhö daùng duoãi moùng tay,

Troáng roãng linh quang giaùc töï khai.

Hôithôû ra vaøo ñeàu thoâng suoát,

Muõi ngöõi höông traàn khaép bieát hay.

Taùnh meänh chuùng sanh ngaàm trong aáy,

Nguyeân khí chaâu löu bôûi coù ñaây.

Höông, tyõ chaúng ñeán, ñaâu choã bieát,

A Di Ñaø Phaät hieän chaân baøy.

THIEÄT THÖÔØNG

Nhö sô yeån nguyeät baùn vieân hoaøn,

Ñieàm bieán töông tham nhöùt theå quan.

Haøm ñaïm thöôøng minh danh thieät töôùng,

Ngöõ ngoân lieãu lyù hieån caên nhan.

Thaùnh phaøm lyù thuù do tö ñaïo,

Toâng chæ nhaân duyeân baûn thò thuyeân.

AÅm thuûy töï ñöông tri laõnh noaõn,

Haø tu höôùng ngoaïi mích taâm can.

LÖÔÕI NEÁM

Nhö maûnh traêng non nöûa vaønh cong,

Neám, vò hôïp nhau moät theå ñoàng.

Maën, nhaït roõ raøng laø töôùng löôõi,

Ngöõ ngoân suoát lyù toû baøy xong.

Lyù thuù thaùnh phaøm ñeàu dieãn noùi,

Nhaân duyeân toâng chæ voán ñaây thoâng.

Uoáng nöôùc töï mình hay noùng, laïnh.

Caàn chi höôùng ngoaïi kieám toå toâng.

THAÂN GIAÙC

Nhö yeâu coå taûng hieän hình dung,

Caên thöùc y chi nhöùt theå ñoàng.

Ly hieäp töông ma thaønh xuùc giaùc,

Haøn oân caùc dò bieät lai toâng.

Phaùp Hoa Trì Ñòa xöng tieân chöùng,

Thuaàn giaùc di thaân ñoán ngoä khoâng.

Thöôøng nieäm tha vi chö khoå baûn,

Taùnh khoâng chaân saéc thaät voâ cuøng.

THAÂN XUÙC GIAÙC

Hình daùng in nhö caùi troáng côm,

Caên thöùc cuøng nöông moät theå ñoàng

Ly, hôïp chaïm nhau thaønh xuùc giaùc,

Haøn, oân moãi moãi chính nguyeân toâng.

Phaùp Hoa Trì Ñòa ñaàu tieân chöùng,

Thuaàn giaùc, queân thaân ñoán ngoä khoâng.

Luoân nhôù xuùc kia laø goác khoå,

Taùnh khoâng chôn saéc thaät dung thoâng.

YÙ TÖ

Nhö u thaát kieán töï tö löông,

Thoáng laõnh quaàn cô taùc chuû tröông.

Sanh dieät löôõng ñoan töông tuïc nieäm,

Höõu voâ chö phaùp giaùc tri töôøng.

Saùt na vaïn lyù ñoâ phaân bieät,

Thuaán töùc thôøi lai nhaäm ñoaûn tröôøng.

Thieän aùc thaønh phaøm bao quaùt taän,

Ñöôøng ñöôøng töï taïi phaùp trung vöông.

YÙ NGHÓ

Trong ngoâi nhaø toái, thaáy suy löôøng,

Thoáng laõnh quaàn cô naém chuû tröông.

Sanh dieät hai ñaàu töông tuïc nieäm,

Coù khoâng caùc phaùp giaùc tri töôøng.

Saùt na muoân daëm ñeàu phaân bieät,

Chôùp maét ngay ñaây maëc ñoaûn tröôøng.

Thieän aùc thaùnh phaøm bao quaùt caû,

Ñöôøng ñöôøng töï taïi phaùp trung vöông.

ÑÒA ÑAÏI

Thoâ vi ñaïi ñòa, teá vi traàn,

Taùnh saéc chaân khoâng baûn chaùnh nhaân.

Thöôïng duïc quaàn sanh töï taïo hoùa,

Haï ngöng thaønh chaát taûi thieân nhaân.

Caên cai nha giaùp moâng thaâm haäu,

Ñoäng thöïc phi tieàm caûm ñaïi aân.

Haø phuï chuùng sanh chaân ñòa taïng,

Ñaïi tai! Voâ löôïng ñòa dö luaân.

ÑÒA ÑAÏI

Thoâ laø ñaïi ñòa, teá vi traàn,

Taùnh saéc chaân khoâng voán chaùnh nhaân.

Treân döôõng quaàn sanh laøm taïo hoùa,

Döôùi ngöng thaønh chaát chôû thieân nhaân.

Moäng maàm goác reã luoân nhôø ñoù,

Ngöôøi vaät muoân loaøi caûm ñaïi aân.

Gaùnh vaùc chuùng sanh laø ñòa ñaïi,

Lôùn thay! Voâ löôïng ñòa dö luaân.

THUÛY ÑAÏI

Taùnh thuûy chaân khoâng baûn töï thanh,

Chaâu löu giaùc haûi nhuaän quaàn manh.

Tröøng tröøng nguyeät hieän vieân minh töôùng,

Traïm traïm quang haøm bích luïc hình.

AÂm thaáp baûn voâ, haøn baát höõu,

Oaùnh tröøng nguyeân tònh, troïc haø sanh.

Khoâng minh haø xöù thaønh ba laõng,

Phi ñaïm phi haøm trieät thaùi thanh.

THUÛY ÑAÏI

Taùnh thuûy chaân khoâng voán tuï thanh,

Meânh moâng beå giaùc goäi quaàn manh.

Long lanh aùnh ngoïc tuoân laøn bieác,

Vaèng vaëc traêng soi neùt troøn vaønh.

AÅm öôùt voán khoâng, haøn chaúng coù,

Laéng trong nguyeân tònh, tröôïc naøo sanh?

Roãng saùng nôi nao thaønh soùng caû,

Chaúng noàng, chaúng nhaït ngaát trôøi xanh.

HOÛA ÑAÏI

Chaân khoâng taùnh hoûa baûn nhieân minh,

Bieán chieáu hoân cuø lôïi chuùng sanh.

Tueä dieãm ñaø ñaø thoâng phaùp giôùi,

Thaàn quang thöôùc thöôùc ñoång u minh.

Gia gia haøm laïi sanh tri kieán,

Xöù xöù quaân moâng laõng thöùc tinh.

Baát coäng theá tình duy nhöùt taùnh,

Phi phieàn phi nhieät thaû oai linh.

HOÛA ÑAÏI

Taùnh hoûa chaân khoâng baûn nhieân minh,

Chieáu soi taêm toái lôïi quaàn sanh.

Tueä dieãm saùng böøng thoâng phaùp giôùi,

Thaàn quang choùi röïc suoát u minh.

Ngöôøi ngöôøi nhôø ñoù sinh tri kieán,

Choán choán thaûy ñeàu saùng thöùc tinh.

Tình theá chaúng cuøng, duy nhöùt taùnh,

Chaúng phieàn, chaúng nhieät, thöïc oai linh.

PHONG ÑAÏI

Taùnh phong thanh tònh bieán hö khoâng,

Ñoäng tònh ñoan tuøng nhöùt nieäm trung.

Höõu taéc thanh ñaèng thaønh höõu töôùng,

Voâ thôøi tòch maëc khôûi voâ phong.

Thaäp phöông baát ngaïi du haønh tích,

Tam giôùi du phoøng xuaát nhaäp toâng.

Phong taùnh Ñaëc Ca quaùn tyõ töùc,

Phi sanh phi dieät chöùng vieân thoâng.

PHONG ÑAÏI

Gioù khaép hö khoâng taùnh saïch trong,

Töø trong moät nieäm ñoäng tònh sanh,

Coù aét tieáng vang thaønh coù tieáng,

Khoâng thì vaéng laëng gioù chaúng khoâng.

Möôøi phöông daáu veát ñaâu laø ngaïi,

Ba coõi ra vaøo haù chaúng thoâng.

Phong taùnh Ñaëc Ca hôi thôû quaùn,

Chaúng sanh chaúng dieät chöùng vieân thoâng.

KHOÂNG ÑAÏI

Voâ bieân voâ teá ñaïi voâ cuøng,

Caén coå nhi kim baát caûi dung.

Quaùch nhæ chaâu vieân haø töôùng traïng,

Hoàn nhieân khoaùt ñaït khôûi thuø ñoàng.

Thaäp phöông chö Phaät du kyø noäi,

Luïc ñaïo quaàn sanh dieäc thò trung.

Tuy bæ ngoan hö toøng voïng hieän,

Taùnh khoâng chaân giaùc thaät vieân thoâng.

KHOÂNG ÑAÏI

Khoâng ngaèn khoâng meù lôùn voâ cuøng,

Suoát caû xöa nay chaúng ñoåi dung.

Cuøng khaép troøn ñaày ñaâu töôùng traïng,

Hoàn nhieân roäng raõi haù sai ñoàng.

Möôøi phöông chö Phaät ñi trong aáy,

Saùu neûo quaàn sanh cuõng ôû trong.

Duø caùi ngoan hö töø voïng hieän,

Taùnh khoâng chaân giaùc thaät vieân thoâng.

KIEÁN ÑAÏI

Luïc nhaäp tuy thuø nhöùt kieán thaønh,

Hö linh baát muoäi oaùnh chaân tinh.

Saéc thanh höông vò teà chieâu tröôùc,

Kieán giaùc vaên tri coäng hieän hình.

Minh aùm khöù lai quaùn töï taïi,

Höõu voâ vieãn caän chieáu phaân minh.

Tuy nhieân kieán dieäu du hö eá,

Chaân kieán linh tri baûn töï thanh.

KIEÁN ÑAÏI

Saùu nhaäp khaùc nhau moät kieán thaønh,

Roãng linh chaúng toái, saùng chaân tinh.

Saéc thanh höông vò ñeàu soi toû,

Hay bieát thaáy nghe thaûy hieän hình.

Saùng, toái, laïi, qua quaùn töï taïi,

Xa, gaàn, khoâng, coù chieáu phaân minh.

Tuy nhieân kieán dieäu coøn loøa quaùng,

Chaân kieán linh tri voán töï thanh.

THÖÙC ÑAÏI

Trí caûnh quang haøm aûnh vaïn ban,

Luïc tinh thaàn duïng chieáu traàn gian.

Saéc khoâng ñoäng tònh ñoâ minh bieän,

Ñoàng dò phöông vieân ñaúng giaùc quan.

Ñaïi só hoài tö thaønh Phaät tueä,

Taêng nhaân ñònh thò töùc taâm an.

Long Hoa tam hoäi thôøi töông thöùc,

Thæ giaùc ngoâ taâm dieäc coå nhaân.

THÖÙC ÑAÏI

Göông trí saùng ngôøi boùng vaïn ban,

Saùu tinh thaàn duïng chieáu traàn gian.

Saéc khoâng ñoän tònh ñeàu raïng rôõ,

Ñoàng dò troøn vuoâng thaûy roõ raøng.

Ñaïi só veà ñaây thaønh Phaät dueä,

Taêng nhaân ôû ñoù töùc taâm an.

Long Hoa ba hoäi khi tænh thöùc,

Môùi bieát taâm ta gioáng coå nhaân.

LUÏC CAÊN, THAÁT ÑAÏI DUY THÖÙC TOÅNG QUI NGUYEÂN KEÄ

Luïc caên thaát ñaïi baûn ñoàng nhieân,

Thieát vaät töông vi bieät dò quan.

Kieán hoûa saéc traàn thaønh ñòa töôùng,

Vaên ba thanh thuûy hieän cung luaân.

Nieäm ñoäng phong dieâu töù ñaïi chuûng,

Ngoan si aùm ñoän nhöùt khoâng hoaøn.

Caù trung duy thöùc sanh chö höõu,

Thöùc taùnh voâ sanh giaùc baûn vieân.

KEÄ SAÙU CAÊN, BAÛY ÑAÏI DUY THÖÙC ÑEÀU QUI VEÀ MOÄT GOÁC

Saùu caên baûy ñaïi ñoàng baûn nhieân,

Baøy vaät töông vi phaân bieät rieâng.

Thaáy löûa saéc traàn thaønh töôùng ñaát,

Nghe soùng nöôùc trong hieän boùng thieân.

Nieäm ñoäng gioù lay töù ñaïi chuûng,

Môø mòt ngoan khoâng traûi voâ bieân.

Thöùc aáy sinh ra thaønh caùc coõi,

Taùnh thöùc khoâng sanh giaùc baûn vieân.

Hoaøng trieàu Thieäu Trò naêm thöù ba,nhaèm naêm Quí Maõo (1843),

thaùng haï, ngaøy laønh soaïn thuaät

]