TÖÔÏNG PHAÄT A DI ÑAØ

(Buddha Amita)

DANH HIEÄU. - Ñöùc Phaät A Di Ñaø laø vò giaùo chuû ôû coõi Cöïc-laïc phöông taây A Di Ñaø coù nghóa voâ löôïng quang, voâ löôïng thoï. Nghóa laø haøo quang vaø tuoåi thoï cuûa Ngaøi khoâng theå löôøng ñöôïc.

TIEÀN THAÂN. - Thôøi ñöùc Phaät Theá Töï Taïi Vöông, coù vò quoác vöông teân Kieàu Thi Ca nghe Phaät thuyeát phaùp lieàn boû ngoâi vua xuaát gia laøm Tyø-kheo hieäu laø Phaùp Taïng. Moät hoâm, Ngaøi ñaûnh leã Phaät caàu xin chöùng minh cho Ngaøi phaùt 48 lôøi nguyeän. Do nguyeän löïc aáy, sau naøy Ngaøi thaønh Phaät hieäu A Di Ñaø ôû coõi Cöïc-laïc. (Kinh Ñaïi A Di Ñaø)

Laïi, moät thuôû xa xöa ôû coõi San Ñeà Lam coù oâng vua teân Voâ Traùnh Nieäm. Do ñaïi thaàn Baûo Haûi khuyeán tieán, nhaø vua gaëp ñöùc Phaät Baûo Taïng, thaønh taâm cuùng döôøng, quy y thoï giaùo. Nhaø vua phaùt nguyeän sau naøy thaønh Phaät seõ laøm giaùo chuû moät coõi cöïc kyø trang nghieâm thanh tònh ñeå giaùo hoùa chuùng sanh. Ñöùc Phaät Baûo Taïng thoï kyù cho Ngaøi sau naøy seõ thaønh Phaät hieäu A Di Ñaø, coõi nöôùc teân Cöïc-laïc ôû phöông Taây. Hieän giôø Ngaøi ñaõ thaønh Phaät vaø ñang thuyeát phaùp taïi ñoù. (Kinh Bi Hoa)

HAÏNH NGUYEÄN. - Ñöùc Phaät A Di Ñaø xöa phaùt 48 lôøi nguyeän lôùn, trong ñoù coù lôøi nguyeän saün saøng tieáp daãn chuùng sanh naøo nieäm danh hieäu cuûa Ngaøi. Duø ngöôøi aáy chæ nieäm möôøi caâu danh hieäu Ngaøi, Ngaøi cuõng tieáp daãn vaõng sanh veà coõi Cöïc-laïc.

BIEÅU TÖÔÙNG. - Ñöùc Phaät A Di Ñaø thöôøng thôø coù hai töôïng: Töôïng ngoài kieát giaø treân toøa sen, tay kieát ñònh aán, töông töï töôïng Thích Ca. Töôïng ñöùng treân hoa sen lô löûng trong hö khoâng, beân döôùi laø beå caû soùng daäy chaäp choàng, maét Ngaøi nhìn xuoáng, tay maët ñöa leân ngang vai, tay traùi duoãi xuoáng nhö saün saøng chôø ñôïi tieáp cöùu nhöõng ngöôøi ñang traàm mòch. Töôïng aáy goïi laø töôïng Di Ñaø phoùng quang.

THAÂM YÙ. - Chuùng ta caàn tìm hieåu yù nghóa töôïng phoùng quang naøy. Theo trong maät giaùo giaûi thích: tay maët Phaät ñöa leân bieåu thò töù thaùnh (Thanh vaên, Duyeân giaùc, Boà-taùt, Phaät), tay traùi duoãi xuoáng bieåu thò luïc phaøm (Thieân, nhôn, A-tu-la, suùc sanh, ngaï quæ, ñòa nguïc). Nghóa laø Ngaøi saün saøng tieáp ñoä luïc phaøm ñöa leân quaû vò töù thaùnh. YÙ nghóa hình töôïng naøy, chuùng ta thaáy roõ hôn, qua boán caâu keä taùn döông Ngaøi:

            AÙi haø thieân xích laõng,

            Khoå haûi vaïn truøng ba;

            Duïc thoaùt luaân hoài loä,

            Taûo caáp nieäm Di Ñaø.

Taïm dòch:

            Soâng aùi soùng ngaøn thöôùc,

            Beå khoå daäy muoân truøng;

            Kieáp luaân hoài muoán thoaùt,

            Sôùm gaáp nieäm Di Ñaø.

Chuùng ta laø nhöõng chuùng sanh ñang ñaém chìm trong soâng aùi, nöôùc maét ñau thöông thoáng khoå traøn treà nhö beå caû. Ñöùc Phaät Di Ñaø ñang ñöùng chöïc trong hö khoâng, ñaõ duoãi caùnh tay vaøng chôø ñôïi cöùu vôùt chuùng ta. Nhöng chuùng ta coù chòu ngoi ñaàu leân khoûi doøng soâng aùi, ñöa tay cho Ngaøi cöùu vôùt hay khoâng ? Hay cöù maõi laën huïp trong soâng meâ beå aùi, ñeå ñöùc Phaät maõi ñôïi chôø maø khoâng coù moät söï ñaùp öùng naøo ? Caùnh tay vaøng kia cöù duoãi thaúng ñôïi chôø, maø ñaøn con daïi naøy maõi say meâ loäi ñuoåi baét nhöõng hoøn boït, laën moø boùng traêng. Ñeå roài bò soùng cuoán nöôùc troâi caøng ngaøy caøng ra khôi, khieán ngöôøi meï hieàn kia ñaõ laïc gioïng keâu goïi. Kinh cheùp:

Caùc ñöùc Nhö Lai trong möôøi phöông nhôù thöông chuùng sanh nhö meï nhôù con. Neáu con troán meï thì caùi nhôù aáy cuõng khoâng ích gì. Neáu con nhôù meï nhö meï nhôù con thì meï vaø con trong ñôøi naøy, trong caùc ñôøi sau quyeát khoâng xa nhau. Neáu taâm chuùng sanh nhôù Phaät nieäm Phaät thì trong hieän taïi vaø ôû töông lai nhaát ñònh thaáy Phaät, caùch Phaät khoâng xa...”

(Kinh Laêng Nghieâm, chöông Ñaïi Theá Chí nieäm Phaät).

Hai ngöôøi cuøng höôùng maët veà nhau maø ñi, duø ñieåm phaùt xuaát caùch xa theá maáy, nhöng cuõng ñöôïc gaëp nhau. Neáu hai ngöôøi trôû löng maø ñi, duø khi khôûi haønh hoï ôû beân caïnh nhau, song caøng ñi hoï caøng xa nhau. Ñöùc Phaät luoân luoân höôùng veà chuùng ta, neáu chuùng ta cöù neù troán Ngaøi thì laøm sao gaëp ñöôïc Phaät. Ñaùng lyù chuùng ta coù caûm thì Phaät môùi öùng song ôû ñaây ñöùc Phaät saün saøng öùng, maø chuùng ta khoâng chòu caûm, thaät ñuùng caâu Phaät quôû: “caùc oâng laø ngöôøi meâ muoäi ñaùng thöông”.

Ngöôøi phaùt taâm tu Tònh ñoä tin chaéc ñöùc Phaät ñang chôø ñôïi tieáp ñoùn chuùng ta veà coõi Cöïc-laïc (tín), gaéng coâng nieäm Phaät (haïnh), mong moûi ñöôïc sanh veà coõi Phaät (nguyeän). Coù ñuû ba yeáu toá naøy nhaát ñònh seõ vaõng sanh veà Cöïc-laïc.

Hình aûnh ñöùc Phaät A Di Ñaø laø hình aûnh mong chôø ñoùn tieáp. Chuùng ta phaûi sôùm thöùc tænh nhaän chaân söï khoå ñau, trong khi ñang ñaém chìm trong beå aùi, ñeå quay veà vôùi ñöùc Töø bi. Phaät laø hieän thaân cöùu khoå, chuùng ta laø thöïc theå khoå ñau. Moät ngaøy naøo chuùng ta khoâng coøn ñau khoå, ngaøy aáy ñöùc Phaät seõ khoâng coøn duoãi tay chôø ñôïi cöùu vôùt chuùng sanh.

]