A. CHAÙNH VAÊN: NGÖÕ LUÏC CUÛA THIEÀN SÖ HÖÔNG HAÛI

(tt)

II. TIEÅU SÖÛ THIEÀN SÖ HÖÔNG HAÛI. (1628 - 1715)

Sö soáng vaøo thôøi Haäu Leâ, ngöôøi ta quen goïi laø Toå Caàu. Toå tieân queâ ôû laøng AÙng Ñoä, huyeän Chaân Phuùc. OÂng Toå naêm ñôøi cuûa Sö laøm quan Quaûn Chu Töôïng coi thôï ñoùng thuyeàn cho trieàu ñình. OÂng sanh ñöôïc hai ngöôøi con trai. Con caû troâng coi Laõng Doanh, töôùc Huøng Quaän Coâng, quaûn ñoác ba traêm lính thôï. Con thöù laøm chöùc Phoù cai quan, töôùc Trung Loäc Haàu, laø oâng Toå boán ñôøi cuûa Sö. Khoaûng nieân hieäu Chính Trò ñôøi vua Leâ Anh Toâng (1558-1571), Trung Loäc Haàu theo Ñoan Quoác Coâng Nguyeãn Hoaøng vaøo traán Quaûng Nam. OÂng ñöôïc Nguyeãn Hoaøng tin duøng neân thaêng chöùc Chaùnh cai quan, quaûn laõnh caùc lính thôï ñoùng thuyeàn. Nguyeãn Hoaøng laïi daâng sôù veà trieàu keå roõ coâng traïng, vua Leâ phong cho oâng hieäu Khôûi Nghóa Kieät Tieát Coâng Thaàn, caáp cho ba möôi maãu ruoäng vaø con chaùu ñöôïc theá taäp.

Sö thuôû nhoû ñaõ thoâng minh taøi gioûi, naêm möôøi taùm tuoåi thi ñoã Höông Tieán (Cöû nhaân) ñöôïc choïn vaøo laøm Vaên Chöùc trong phuû chuùa Nguyeãn. Sau laïi boå Sö ra laøm Tri phuû Phuû Trieäu Phong (nay laø tænh Quaûng Trò). Naêm Sö hai möôi laêm tuoåi raát haâm moä Phaät phaùp neân tìm vaøo hoïc ñaïo vôùi Thieàn sö Vieân Caûnh ôû Luïc Hoà, ñöôïc ñaët phaùp danh laø Huyeàn Cô Thieän Giaùc, phaùp töï Minh Chaâu Höông Haûi. Sau Sö laïi tìm ñeán Thieàn sö Ñaïi Thaâm Vieân Khoan ñeå tham hoïc.

Hôn ba naêm sau, Sö töø quan xin xuaát gia, roài dong thuyeàn ra bieån Nam Haûi, truï treân ngoïn nuùi Tim Buùt La, caát ba gian nhaø tranh ôû tu.

Sö ôû ñaây chuyeân tu thieàn ñònh vaø giôùi luaät tinh nghieâm ñöôïc hôn taùm thaùng, nhaân daân cuøng quan tröôûng xa gaàn ñeàu quyù kính, tieáng taêm vang doäi. Sau chuùa Nguyeãn nghe danh sai söù ra ñaûo môøi Sö veà. Ngöôøi ñôøi thöôøng truyeàn tuïng laïi luùc Sö saép ñaéc ñaïo coù nhieàu caâu chuyeän raát linh dò.

Nhö noùi khi Sö môùi ra tu ôû nuùi Tim Buùt  La naøy, gaàn ñoù coù bieån teân Ngoïa Long Haûi vaø ñaûo Ñaïi Laõnh. Hai nôi naøy ít ngöôøi ñi ñeán vaø laø hang oå cuûa ma quaùi. Chuùng ma ñaõ nhieàu laàn keùo ñeán ngaên trôû söï tu haønh cuûa Sö, maø taâm Sö vaãn khoâng lay ñoäng.

Moät ñeâm vaøo luùc canh hai, nhöõng ñoà ñeä cuûa Sö boãng troâng thaáy moät con ma lôùn ñen sì, cao chöøng hai tröôïng (8 thöôùc) xoàng xoäc chaïy vaøo, moät luùc roài bieán ñi ñaâu maát. Ñeán cuoái canh ba, boãng coù moät con raén lôùn boø ñeán quaán chaët mình Sö, Sö khoâng cöïa ñoäng ñöôïc, coá nhích mình laàn tôùi baøn Phaät, nieäm chuù Thaàn ñao, moät laùt con raén aáy bieán maát.

Laïi moät hoâm, ñang giöõa ban ngaøy boãng maây ñen keùo ñeán tröôùc saân muø mòt, gioù cuoán aàm aàm, caây gaõy caùt bay, maùi nhaø bung toác, moät laùt môùi heát.

Ñeán thaùng thöù ba, laïi moät laàn giöõa ñeâm vaéng, nuùi non yeân tónh, boãng nghe tieáng nhö ngaøn muoân con meøo keâu ran leân moät chaëp.

Laïi ñeán thaùng thöù taùm, moät laàn giöõa canh vaéng ñeâm khuya, Sö ñang ngoài thieàn tröôùc ñieän Phaät, höông ñeøn saùng choang. Boãng thaáy quaân ma vöøa trai vöøa gaùi ñöùng vaây töù phía, ñöùa caàm giaùo, ñöùa caàm maùc, ñöùa daét traâu, ñöùa daét ngöïa, ñöùa daét voi, nhieàu thöù quaùi töôïng. Sö caûm thaáy ñau buïng, maét môø khoâng thaáy aùnh saùng cuûa ñeøn, khoâng thaáy töôïng Phaät, chæ thaáy toaøn ma tinh.

Luùc ñoù, Sö duøng heát söùc trì chuù, nhieàu phöông thöùc bí maät ñeàu khoâng linh nghieäm. Sö beøn laäp chí Kim Cang töôûng löûa Tam-muoäi, quyeát ñoát chaùy thaân mình vaø thieâu caû theá giôùi. Quaû thaáy raát linh nghieäm, moät laùt chuùng ma bieán ñaâu maát, caûnh saéc laïi quang minh nhö tröôùc. Song giöõa ñeâm vaéng nuùi yeân khoâng ai thaáy bieát.

Saùng ra, Sö cho raèng ñaát naøy laø aùc ñòa, khoù giaùo hoùa ñöôïc, beøn trôû veà queâ cuõ laø laøng Bình An Thöôïng, phuû Thaêng Hoa xöù Quaûng Nam. Sö baûo vôùi baø con laøng xoùm raèng: “Choã ñaûo naøy töø luùc môû mang ñeán nay chöa ñöôïc khai hoùa, chính laø aùc ñòa, cung ma, khoù môû ñaïo phaùp”. Sö ôû qua moät tuaàn, chôït coù ngöôøi Maùn ñeán caàu thænh, Sö hoûi ngöôøi aáy:

- Ban ñeâm ñeán tìm toâi chaéc laø coù duyeân côù gì caàn toû baøy?

Ngöôøi Maùn thöa:

- Caû thoân xoùm cuûa toâi coù ba ngoâi ñeàn cuõ ôû nuùi Tim Buùt La. Moät mieáu thaàn Cao Caùc Ñaïi Vöông, moät mieáu Phuïc Ba Ñaïi Töôùng Quaân, moät mieáu thaàn Boâ Boâ Ñaïi Vöông. Hoâm Sö cuï veà ñöôïc boán ngaøy, trong laøng chôït thaáy thaàn caû ba ngoâi ñeàn naøy ñeàu phuïc ñoàng leân noùi raèng: “Hoâm noï boïn ma tinh taùc quaùi maáy laàn laøm naõo haïi Phaùp sö, chuùng ta ngoài yeân xem thöû coi ai thaéng ai baïi. Chuùng ta boãng thaáy Phaùp sö bieán hình bieán töôùng, chaúng bieát ôû ñaâu, khieán chuùng ma tinh phaûi lui heát. Chuùng ta thaáy Phaùp sö thaät laø ñaïo haïnh kieâm toaøn. Vì vaäy chuùng ta raát thaùn phuïc Phaùp sö aáy, neân baùo cho daân laøng bieát haõy ñi thænh Sö veà truï ôû ñaây.” Baáây giôø moïi ngöôøi trong laøng nghe thaáy vieäc nhö treân môùi cho toâi vaøo thænh baïch Sö cuï veà duyeân do tröôùc ñoù.

Khi aáy Sö nghó: “Vieäc boïn ma ñaõ neùp phuïc hieån nhieân roài”. Neân sau ñoù Sö laïi moät phen cuøng  ñeä töû xuoáng thuyeàn trôû ra ñaûo Tim Buùt La. Töø ñaây Sö ôû chuyeân tu hôn taùm naêm an oån, khoâng coù gì chöôùng ngaïi. Sö ñöôïc thaàn khen quyû giuùp, caûm öùng töï nhieân, Phaät phaùp thaïnh haønh, tieáng taêm vang khaép.

Moät hoâm, Thuaàn Quaän Coâng traán thuû Quaûng Nam coù baø vôï ñau ñaõ laâu maø khoâng trò laønh, nghe danh tieáng cuûa Sö, oâng cho ngöôøi ñeán röôùc. Sö ñeán nhaø laäp ñaøn tuïng kinh baûy ngaøy baûy ñeâm, phoå ñoä gia tieân vaø oan khieân thì beänh baø laønh maïnh. Caû nhaø ñeàu kính phuïc, ñoàng xin quy y vôùi Sö, coäng laïi laø naêm möôi ngöôøi. Töø ñaây Sö ñaõ coù tín chuû. Xong vieäc, thí chuû ñöa Sö trôû laïi ñaûo Tim Buùt La.

Hôn nöûa naêm sau, quan Toång Thaùi Giaùm laø Hoa Leã Haàu ôû Quaûng Nam maéc beänh lao ñaõ ba naêm, thuoác men traêm thöù vaãn khoâng khoûi, beøn töø quan veà döôõng giaø ôû queâ nhaø. Luùc ñoù Thuaàn Quaän Coâng ñang traán thuû Quaûng Nam laø ngöôøi coù nghóa xöa vôùi vò quan treân neân ñeán thaêm hoûi. Hai oâng noùi chuyeän veà nguyeân do beänh, Thuaàn Quaän Coâng keå cho Hoa Leã Haàu veà beänh cuûa vôï mình khoâng ai trò khoûi, nhôø thænh vò taêng ôû ñaûo aáy gia trì kinh chuù, ñöôïc moät thaùng thì laønh beänh. Vì vaäy neân xin Tröôûng quan haõy ñeán ñaûo aáy caàu thænh cho ñöôïc Sö haønh trì phaùp löïc mong seõ ñöôïc maïnh chaêng. Hoa Leã Haàu nghe noùi linh nghieäm cuõng tin thaät chaúng doái, lieàn cho Thuaàn Quaän Coâng daãn möôøi ngöôøi lính vaø moät chieác thuyeàn ñeán chuøa ôû ñaûo thænh Sö tôùi dinh Hoa Leã Haàu taïi Quaûng Nam trò hoä. Sö ñeán gaëp Hoa Leã Haàu hoûi han nguyeân do beänh töø bao giôø. Hoa Leã Haàu ñaùp raèng:

- Beänh ñaõ ba naêm khoâng phöông cöùu chöõa, mong thaày töø bi coù phöông gì cöùu giuùp cho.

Sö baûo:

- Tröôûng quan quyeàn cao chöùc troïng gieát haïi nhieàu ngöôøi, phaûi nöông söùc ñaïi saùm hoái môùi mong ñöôïc an laønh khoûi beänh.

Hoa Leã Haàu nghe theo lôøi Sö, thieát laäp ñaøn traøng baûy ngaøy baûy ñeâm, phoå ñoä oan khieân, beänh daàn daàn ñöôïc bôùt, ñeán moät tuaàn traêng thì thaân theå khoeû maïnh. Quyeán thuoäc lôùn nhoû trong toaøn dinh ñeàu quy y vôùi Sö ñöôïc hôn baûy möôi ngöôøi. Sau ñoù Hoa Leã Haàu veà Thuaän Hoùa vaøo phuû chaàu Chuùa. Luùc naøy Duõng Quoác Coâng Nguyeãn Phuùc Taàn, tuïc goïi laø chuùa Hieàn (1648-1687) ñang trò vì, Chuùa hoûi thaêm:

- Gaëp thuoác naøo, thaày naøo, ai hay cöùu khoûi cho ngöôi?

Hoa Leã Haàu thöa:

- Thaàn may maén gaëp baäc minh sö ôû ñaûo teân Minh Chaâu, thænh veà nhaø trì tuïng kinh chuù, phoå ñoä oan khieân, nöông nhôø söùc Phaät môùi ñöôïc maïnh khoeû nhö cuõ.

Khi aáy Duõng Quoác Coâng sai Hoa Leã Haàu thænh gaáp Sö veà kinh giuùp nöôùc. Moät hoâm Sö vaâng chieáu veà trieàu. Vaøo phuû chuùa Hieàn hoûi thaêm:

Nghe noùi Sö ôû nuùi coù söùc tu haønh khoå haïnh, ñeán nhaø ngöôøi tröø ñöôïc khoûi beänh taät!

Chuùa Hieàn sai quan laäp Thieàn Tònh Vieän ôû nuùi Quy Kính môøi Sö ra ôû ñaây chuùc laønh cho Vöông gia, hoä trì quoác maïch.

Sö ôû nuùi Quy Kính giaùo hoùa thaïnh haønh, baø Quoác Thaùi phu nhaân cuøng ba coâng töû laø Phuùc Myõ, Hieäp Ñöùc vaø Phuùc Toä ñeàu xin quy y hoïc ñaïo, tu haønh taïi gia. Quan quaân cuõng ñoàng quy y hoïc ñaïo raát nhieàu, goàm baûy traêm vò chaùnh quan, hôn moät traêm vò phoù quan, quaân lính trong ngoaøi hôn moät ngaøn hai traêm vò.

?