 |
ÑAÏO PHAÄT VÔÙI TUOÅI TREÛ H.T THÍCH THANH TÖØ |
 |
 |
||
|
[phaàn 1][phaàn
2][phaàn 3][phaàn
4][phaàn 5][phaàn
6] |
||
|
TUOÅI TREÛ VÔÙI VAÁN ÑEÀ GIAÛI THOAÙT Ñaõ laâu, ña soá thanh nieân quan nieäm giaûi thoaùt cuûa ñaïo Phaät laø sieâu hình huyeàn hoaëc ñaâu ñaâu, ñeå daønh rieâng cho nhöõng ngöôøi chaùn thöïc taïi caàu vaøo choán hö voâ tòch dieät. Thanh nieân laø thích thöïc teá, öa hoaït ñoäng neân khoâng caàn ñeå yù ñeán. Nhöng neáu caùc baïn chòu khoù moät chuùt, nghieàn ngaãm laïi vaán ñeà giaûi thoaùt, caùc baïn seõ than raèng: “Chuùng ta ñaõ laàm! Giaûi thoaùt laø thöïc teá, laø hoaït ñoäng, laø hoaøi voïng maø moãi chuùng ta ñang thieát tha oâm aáp, ñaâu phaûi laø chuyeän xa xoâi.” Do ñoù, ñem vaán ñeà naøy baøn vôùi caùc baïn, theo toâi thieát nghó khoâng phaûi laø vieäc voâ boå. Khi ñi saâu vaøo vaán ñeà, tröôùc phaûi hieåu nghóa chính cuûa noù. Giaûi thoaùt laø gì? Giaûi laø côûi môû moïi söï troùi buoäc. Thoaùt laø vöôït ra ngoaøi voøng troùi buoäc moät caùch töï do töï taïi. Giaûi thoaùt laø côûi môû taát caû xieàng xích troùi buoäc, giam haõm con ngöôøi, ñeå taâm hoàn vaø theå xaùc hoøa ñieäu cuøng vuõ truï bao la moät caùch töï do töï taïi. Ñeå ñöôïc deã hieåu vaø gaàn guõi hôn, chuùng ta coù theå taïm duøng danh töø töï do thay cho giaûi thoaùt. Coù baïn treû naøo maø khoâng yeâu chuoäng töï do. Neáu baïn laø ngöôøi sanh tröôûng nôi thoân daõ, baïn coù öng giam haõm suoát ñôøi mình döôùi neáp nhaø tranh aám cuùng, trong luõy tre laøng thaân yeâu maõi chaêng? Hay baïn öôùc mô coù ngaøy seõ böôùc chaân ra khoûi coång laøng, vöôït leân ñænh nuùi cao choùt voùt, nhìn con soâng baïc uoán quanh, thöûa ruoäng vaøng mô dôïn soùng. Vaø moät buoåi chieàu xuaân maùt meû, baïn ñöùng treân baõi caùt traéng phau, laëng nhìn nhöõng ñôït soùng xanh gaàm theùt, röôït ñuoåi nhau treân maëït truøng döông baùt ngaùt, nhöõng caùnh buoàm traéng ñang nhaáp nhoâ ôû chaân trôøi môø ñuïc. Chaéc laø baïn khoâng öng ñoùng khung kieán thöùc, maø muoán phoùng taàm maét nhìn khaép nöôùc non. Hoaëc baïn laø ngöôøi tröôûng thaønh nôi ñoâ thò, baïn coù thoûa maõn suoát ñôøi mình cöù khuoân trong gian nhaø noùng böùc, quanh quaån chæ trong voøng thaønh phoá ngheït ngöôøi aáy khoâng? Haún laø khoâng. Baïn ñaõ oâm moäng moät ngaøy naøo ñoù seõ ñaïp gioù tung maây ñeå goùp maët cuøng moïi ngöôøi treân khaép naêm chaâu theá giôùi. Nhö theá, laø caùc baïn ñaõ oâm hoaøi voïng giaûi thoaùt söï giam haõm, söï ñoùng khung cuûa kieán thöùc roài. Baïn laø moät thanh nieân, coù bao giôø baïn muoán ñôøi mình bò leä thuoäc vaøo keû khaùc. Neáu voâ phuùc ñaõ bò, baïn ñaõ coù hoaøi baõo moät ngaøy kia baïn seõ thoaùt khoûi vaø roài vónh vieãn khoâng bò leä thuoäc vaøo ai. Ñoù laø baïn ñaõ coù hoaøi voïng giaûi thoaùt söï leä thuoäc cuûa caù nhaân vaäy. Hôn theá nöõa, chaéc nhieàu khi baïn cuõng mô töôûng phaûi laøm sao cho theå xaùc hoaøn toaøn töï do, taâm hoàn khoaùng ñaõng, khoâng coøn bò moät söï chi phoái naøo caû. Theá baïn khoâng coù moäng giaûi thoaùt laø gì? Noùi nhö vaäy, khoâng coù nghóa laø muoán giaûi thoaùt phaûi boû gia ñình soáng theo loøng duïc cuûa mình. Nhö coù moät ít thanh nieân hieän taïi, haáp thuï ñöôïc moät ít caën baõ cuûa neàn vaên minh AÂu Taây, roài leân tieáng ñoøi hoûi töï do theo sôû thích caù nhaân. Hoï cho soáng trong gia ñình bò söï eùp buoäc caâu thuùc theo khuoân lyù ñaïo ñöùc khieán hoï heát töï do, caàn phaûi ñaû phaù luaân lyù gia ñình, ñeà cao söï phoùng tuùng caù nhaân laø ñöôïc töï do. Quan nieäm theá, laø laàm to! ÔÛ trong gia ñình maø treân ra treân, döôùi bieát boån phaän döôùi, cha hieàn con thaûo khoâng phaûi töï do laø gì? Neáu soáng moät mình maëc tình ngoâng ngoâng ngheânh ngheânh, lang thang voâ gia cö, voâ söï nghieäp thì ai daùm baûo ñoù laø töï do? Thaûng hoaëc coù ngöôøi baát chaáp luaät leä hieän haønh cuûa quoác gia, ngheânh ngang muoán laøm chi thì laøm. Hoï cho raèng coøn theo luaät leä laø coøn bò caâu thuùc. Caùi hieåu laàm aáy raát haïi cho xaõ hoäi. Neáu moät quoác gia maø maëc tình ai muoán cöôùp cuûa, gieát ngöôøi... tuøy yù thì coøn goïi ñöôïc laø quoác gia khoâng? Con ngöôøi maø töï do ñeán möùc ñoù, coøn coù theå goïi laø töï do nöõa chaêng? Thí duï: Nhöõng ñaïi loä taïi Saigon, neáu taát caû loaïi xe chaïy töï do, khoâng caàn theo luaät leä ñi ñöôøng, theo söï ñieàu khieån cuûa caûnh saùt vieân thì moät ngaøy gaây ra bieát bao nhieâu tai naïn? Ngöôøi ta seõ ñöôïc töï do, khi naøo moïi ngöôøi ñeàu tuaân theo kyû luaät moät caùch trung thaønh. Laïi coù ngöôøi baûo: “Ñaïo Phaät noùi raèng troïng töï do, maø môùi vaøo ñaïo ñaõ phaûi giöõ giôùi, nhö vaäy laø troùi buoäc, chôù laøm gì coù töï do.” Ñoù laø moät hieåu laàm nöõa. Chuùng ta thaáy ñoaøn xe löûa chaïy treân ñöôøng raày, neáu coù chieác naøo baát chaáp ñöôøng raày thì chieác aáy ra sao? Haún laø rôi xuoáng ruoäng, laät nhaøo vaø naèm yø moät choã. Nhö vaäy, ñoaøn xe löûa muoán chaïy suoát ñeán ñích cuûa noù ñaõ ñònh, phaûi theo ñöôøng raày moät caùch trung thaønh. Cuõng theá, ngöôøi tu theo ñaïo Phaät coát mong ñöôïc giaûi thoaùt, giôùi luaät Phaät cheá ra laø con ñöôøng raày ñeå ñöa ñeán muïc ñích giaûi thoaùt. Nhö Phaät daïy ñeä töû phaûi giöõ giôùi khoâng ñöôïc troäm cöôùp, neáu Phaät töû caõi ñi troäm cöôùp, coù ngaøy bò coøng troùi vaø giam haõm trong khaùm ñöôøng. AÁy ñuû bieát ngöôøi giöõ giôùi, ngöôøi khoâng giöõ giôùi, töï do hay maát töï do theá naøo roài. Caùc baïn! Nhöõng ñieàu trình baøy treân cho thaáy tai haïi cuûa söï hieåu laàm veà töï do hay giaûi thoaùt. Giôø ñaây, ñeå thöïc hieän giaûi thoaùt, chuùng ta phaûi theo tuaàn töï cuûa noù. Tröôùc giaûi thoaùt phaàn theå xaùc. Chuùng ta khoâng neân hoaøn toaøn yû laïi vaøo ai, duø cha meï cuõng theá. Ngöôøi soáng chæ bieát yû laïi laø ngöôøi maát töï chuû. Khi ta mong nhôø ai moät ñieàu gì, neáu ngöôøi aáy baûo ta laøm moät vaøi vieäc khoâng thích yù, nhöng vì ñeå ñöôïc vieäc mình, ta buoäc loøng cuõng phaûi laøm. Ñoù môùi nhôø moät vieäc thoâi, coøn maát töï do nhö vaäy, phöông chi nhöõng keû taát caû ñeàu troâng caäy vaøo ngöôøi khaùc, thì khaùc naøo khuùc goã, maëc tình ai laên ñaâu thì laên, chaët, cöa gì cuõng ñöôïc. Ñeå soáng moät cuoäc ñôøi giaûi thoaùt ta phaûi töï löïc töï cöôøng, söï giuùp ñôõ cuûa cha meï anh em neáu coù chæ laø moät phaàn phuï thoâi. Cuõng phaàn theå xaùc, chuùng ta caàn phaûi giaûi thoaùt nhöõng beänh ghieàn (nghieän). Coù ai töï thuôû loït loøng meï ñaõ mang beänh ghieàn thuoác ñieáu, ghieàn röôïu, ghieàn aù phieän... ñaâu, thöa caùc baïn? Bôûi vì do phong tuïc taäp quaùn cuûa xaõ hoäi, hoaëc vui chôi taäp daàn daàn thaønh mang beänh ghieàn. Chuùng ta thöû xeùt qua nhöõng ngöôøi mang beänh ghieàn aáy nhö theá naøo. Ngöôøi maéc beänh ghieàn thuoác ñieáu. Tuy thuoác ñieáu khoâng ñaét giaù maáy, tuøy tuùi tieàn naëng nheï maø huùt thuoác ngon, thuoác dôû vaø cuõng khoâng coù haïi laøm say söa ngöôøi; nhöng ñaõ laø ghieàn thì ñeàu bò raøng buoäc caû. Ngöôøi maéc beänh ghieàn thuoác ñieáu, neáu khi gaëp hoaøn caûnh phaûi nhòn caû buoåi, hoaëc troïn ngaøy; luùc aáy ôû treân gioù ai nhaû vaøi laøn khoùi traéng bay xuoáng, vì coøn töï aùi, yù chöa nhaát ñònh ñi xin maø caëp chaân nhaém höôùng böôùc ñeán. Khi caàn ñi ñaâu thì keø keø moät ñaõy, naøo giaáy, naøo hoäp queït, naøo thuoác, neáu lôõ queân moät thöù thì nghe böïc töùc khoù chòu. Ñeán oâng ghieàn röôïu. Neáu oâng ñaõ quen moãi saùng moät coác, moãi chieàu moät coác, khi naøo thaát cöõ moät caùi laø oâng uïa oïe haøng giôø, aên khoâng ngon, nguû khoâng ñöôïc, raày vôï, ñaùnh con. Traùi laïi, söùc oâng chôû noåi moät coác, maø eùp ñeán ba, boán coác, thì cuõng uïa möûa lai laùng, cuõng raày vôï, ñaùnh con. Tôùi cöõ ghieàn maø khoâng coù röôïu, ñang laøm vieäc gì cuõng boû, chaïy ngöôïc chaïy xuoâi ñi möôïn tieàn, hoaëc mua chòu mua ñöïng. Ñaõ maéc phaûi caùi caûnh aáy thì coøn gì laø töï do, töï chuû. Raát nguy hieåm laø oâng ghieàn aù phieän. Tieâu nhaø heát cuûa, thaân theå hao moøn cuõng do bò beänh ghieàn naøy. Cuõng may, hieän giôø Chaùnh phuû ñaõ caám, khoâng caàn phaûi baøn ñeán. ÔÛ ñôøi raát maâu thuaãn, ngöôøi ta thích töï do, öa giaûi thoaùt maø cuõng öa taäp nhöõng beänh ghieàn. Khi ñaõ mang moät beänh ghieàn laø ñaõ töï laáy daây coät troùi mình moät lôùp. Caøng mang nhieàu beänh ghieàn laø töï coät troùi mình caøng daøy caøng chaët, nhöõng ngöôøi aáy bieát bao giôø troâng thaáy ñöôïc chaân trôøi töï do giaûi thoaùt. Bôûi vaäy, thanh nieân caùc baïn ñaõ yeâu chuoäng töï do, yeâu chuoäng giaûi thoaùt, caùc baïn neân laùnh xa nhöõng söï troùi buoäc naøy, ñöøng ñeå mình töï maâu thuaãn laáy mình. Nhö theá, môùi giaûi thoaùt veà hình thöùc. Ñeán ñaây tieán leân moät möùc nöõa, giaûi thoaùt taâm hoàn. Veà maët taâm hoàn, caùc baïn neân yù thöùc raèng: “Khoâng ai côûi môû ñöôïc cho ta, chuùng ta phaûi töï côûi môû laáy.” Caùc baïn ñöøng neân phoù thaùc caû taâm hoàn mình vaøo moät ñaáng thaàn linh, moät ñöùc Phaät hay moät thöôïng ñeá... naøo ñeå mong cöùu roãi. Phaät daïy: “Caùc ngöôøi phaûi töï thaép ñuoác leân maø ñi.” Phaàn theå xaùc chuùng ta coøn khoâng theå yû laïi ñöôïc, phöông chi veà taâm hoàn laïi teá nhò hôn, maø ñem phoù thaùc caû nôi caùc Ngaøi sao? Neáu ngöôøi troâng caäy vaøo moät nghò löïc cuûa thaàn linh cöùu roãi ñeå ñöôïc giaûi thoaùt, khaùc naøo keû leo nuùi oâm theo hoøn ñaù to, mong nhôø söùc naëng cuûa hoøn ñaù seõ ñöa leân taän ñænh nuùi. Noùi theá khoâng phaûi phuû nhaän söï gia hoä cuûa caùc Ngaøi, nhöng chuùng ta phaûi nhaän traùch nhieäm chính töï mình cöùu roãi. Neáu coù gia hoä chaêng, caùc Ngaøi chæ laø moät phaàn phuï thoâi. Ñöùc Phaät thöôøng daïy: “Ta laø oâng thaày chæ ñöôøng, ñaõ chæ ñöôøng cho chuùng sanh, nhöng ñi hay khoâng ñi laø tuøy chuùng sanh, chôù khoâng phaûi loãi taïi ngöôøi chæ ñöôøng.” Xaùc thöïc nhaát, taâm hoàn muoán ñöôïc giaûi thoaùt, chuùng ta phaûi tieâu dieät phieàn naõo. Anh chieán só muoán treân ñöôøng veà töï do ca khuùc khaûi hoaøn laø phaûi dieät taän quaân thuø. Neáu quaân thuø chöa dieät, anh chieán só khoâng mong gì coù ngaøy khaûi hoaøn töôi ñeïp. Caùc baïn treû! Caùc baïn muoán töï do, muoán ñöôïc giaûi thoaùt, tröôùc heát caùc baïn phaûi tröø dieät boïn tham, saân, si... vaø nhöõng tính xaáu trong ngöôøi. Nhö baïn thöøa bieát khaùm ñöôøng laø choã khoâng töï do, khoâng bao giôø baïn chòu ñeán ñoù. Theá maø, moät hoâm coù thaèng nhaõi con naøo ñoù choïc töùc baïn, baïn khoâng theå daèn ñöôïc, saün trong tay caàm khuùc caây to, baïn phang cho noù moät caùi cho ñaõ giaän. Khoå thay! Khuùc caây bò nhieät löïc cuûa baïn ñaåy quaù maïnh va vaøo ñaàu, noù teù xæu, maùu me lai laùng. Lieàn ñoù baïn bò ñieäu veà boùt vaø maáy hoâm sau dôøi sang khaùm ñöôøng. AÁy theá boïn tham, saân... ngaøy naøo coøn trong ngöôøi baïn, ngaøy aáy baïn chöa ñöôïc töï do. Nhöõng vieäc baïn bieát laø haïi, laø xaáu, theá maø bò söï thuùc ñaåy cuûa phieàn naõo roài baïn phaûi laøm, roát cuoäc baïn phaûi chòu ñau khoå xaáu xa. Cho neân tieâu dieät phieàn naõo ôû noäi taâm, laø caên baûn cuûa ngöôøi thích töï do, chuoäng giaûi thoaùt. Coù laém ngöôøi ñoøi hoûi töï do, mong caàu giaûi thoaùt, maø cöù ñoøi hoûi nôi keû khaùc, mong caàu nôi beà treân, hoaëc ñoâi khi chaø ñaïp töï do cuûa ngöôøi ta ñeå mình ñöôïc töï do, nhöõng ñieàu aáy thaät laø vieäc moø traêng ñaùy gieáng, baét boùng treân khoâng, laøm gì coù keát quaû. Sao ta khoâng quay laïi baûn thaân ta, taâm hoàn ta ñeå ñoøi hoûi mong caàu, coù phaûi thích hôïp, xaùc thöïc vaø chaéc chaén khoâng? Toùm laïi, tuoåi treû laø tuoåi yeâu chuoäng töï do, yeâu chuoäng giaûi thoaùt. Ñeå ñaït ñöôïc hoaøi voïng naøy, caùc baïn haõy troâng caäy vaøo mình, tranh ñaáu vôùi mình, khi döùt saïch ñöôïc nhöõng beänh ghieàn, nhöõng phieàn naõo... caùc baïn giaûi thoaùt hieän tieàn. Ñeå ñöôïc söï höôùng daãn chaân chaùnh, baïn haõy laáy giaùo lyù cuûa ñaïo Phaät laøm tieâu chuaån cho söï giaûi thoaùt. Phaät daïy: “Taát caû nöôùc bieån chæ coù moät vò maën, taát caû giaùo lyù cuûa ta chæ coù moät vò giaûi thoaùt.” Söï chuù troïng giaûi thoaùt nhö theá laø tuyeät ñích. Cuõng vì theá, giaùo lyù cuûa Phaät raát thích hôïp vôùi nhu caàu vôùi khaû naêng cuûa caùc baïn. Caùc baïn haõy maïnh daïn khai trieån khaû naêng mình caøng sôùm caøng hay. ] |
||
