 |
ÑAÏO PHAÄT VÔÙI TUOÅI TREÛ H.T THÍCH THANH TÖØ |
 |
 |
||
|
[phaàn 1][phaàn
2][phaàn 3][phaàn
4][phaàn 5][phaàn
6] |
||
|
THANH NIEÂN VÔÙI VIEÄC ÑI CHUØA Hoâm nay ñem vieäc ñi chuøa maø baøn vôùi caùc baïn thanh nieân thaät laø moät chuyeän raát taàm thöôøng. Thöa baïn! Toâi laïi thích noùi nhöõng chuyeän taàm thöôøng aáy, vì noù raát gaàn chuùng ta, maø ñaõ bò nhieàu ngöôøi laõng queân ñi. Neáu moät hoâm coù ngöôøi ñeán môøi baïn ñi chuøa, chaéc baïn seõ cau maøy loä veû khoù chòu, neáu khoâng bóu moâi kieâu ngaïo. Vì baïn thanh nieân cho vieäc ñi chuøa laø vieäc cuûa nhöõng ngöôøi giaøu loøng tín ngöôõng, vieäc cuûa baø giaø, oâng cuï, coøn thanh nieân laø nhöõng con ngöôøi khoa hoïc thöïc teá maø ai ñi laøm vieäc aáy. Quan nieäm ñoù coù theå ñuùng vôùi ngöôøi khoâng hieåu yù nghóa ñi chuøa, e khoâng ñuùng vôùi nhöõng ngöôøi ñaõ hieåu yù nghóa ñi chuøa. Thöa baïn! Trong nhaø Phaät moãi vieäc laøm, moãi haønh ñoäng ñeàu coù yù nghóa cuûa noù, ñaùng tieác coù moät soá tín ñoà khoâng chòu tìm hieåu, neân vieäc laøm sai laïc, gaây söï hieåu laàm cho khaùch baøng quan. Vì theá, toâi caàn bieän baïch yù nghóa ñi chuøa ñeå caùc baïn bieát qua. Ñi chuøa coù nhöõng yù nghóa: Chuøa laø nôi thôø coát, töôïng cuûa chö Phaät - ngöôøi töø bi vaø giaùc ngoä ñaõ vieân maõn - Phaät töû ñeán chuøa laø toû loøng kính meán, suøng thöôïng göông cao caû cuûa Ngaøi maø hoïc ñoøi baét chöôùc theo, nhö chaâm ngoân ta coù caâu: “Troïng thaày seõ ñöôïc laøm thaày” vaäy. Baïn moät phen böôùc chaân ñeán coång chuøa laø trong kyù öùc baïn ñaõ quay laïi ñöùc hy sinh cao caû, göông trí tueä saùng ngôøi cuûa Phaät Toå roài. Böôùc voâ chaùnh ñieän, nhìn leân chaân dung cuûa Phaät, baïn seõ thaáy caëp maét hieàn laønh, veû maët töø bi cuûa Ngaøi hình nhö luùc naøo cuõng chöïc ñöa tay cöùu vôùt chuùng sanh ñang ñaém chìm trong ñau khoå. Chæ chöøng aáy thoâi, baïn cuõng ñaõ thaáy hình daùng Phaät gaây cho baïn moät aán töôïng toát laønh, moät göông saùng cao quí. Baïn ñi ñeán chuøa ñeå nhôù laïi coâng haïnh vò tha khoâng bôø beán, ñöùc ñoä hæ xaû voâ bieân giôùi cuûa Phaät maø baét chöôùc theo, chôù ñaâu phaûi ñi chuøa ñeå leã baùi, ñeå khaán nguyeän. Nhö caùc nhaø aùi quoác haèng ñeán thaêm laêng, mieáu caùc coâng thaàn. Khoâng phaûi caùc oâng ñeán ñoù ñeå xin xaêm, ñeå khaán vaùi, caàu söï uûng hoä cho mình, maø ñeå oân laïi cuoäc ñôøi oanh lieät cuûa caùc Ngaøi qua nhöõng taám bia, chieác maõo... cho loøng aùi quoác cuûa mình ñöôïc noàng nhieät theâm. Phaät thuyeát phaùp hôn ba traêm hoäi, nhöõng lôøi vaøng ngoïc aáy ñöôïc ghi cheùp laïi thaønh ba taïng kinh ñieån, trong aáy chöùa ñöïng moät neàn trieát lyù cao sieâu, moät bieån töø bi baùt ngaùt. Baïn ñeán chuøa ñeå hoïc hoûi giaùo lyù, qua lôøi chæ daãn cuûa caùc nhaø sö. Vì baïn laø moät thanh nieân Vieät Nam, baïn khoâng theå choái caõi ñöôïc aûnh höôûng ít nhieàu cuûa ñaïo Phaät, moät ñaïo coå truyeàn cuûa daân toäc maø ngöôøi Vieät Nam ñaõ nhìn nhaän laø ñaïo oâng baø. Hôn nöõa, ñaïo Phaät laø moät toân giaùo lôùn nhaát, moät neàn trieát lyù cao nhaát cuûa AÙ Ñoâng, baïn laø moät thanh nieân trí thöùc AÙ Ñoâng, khoâng coù lyù do gì baïn khoâng bieát. Neáu baïn noùi khoâng bieát thì chaúng hoå vôùi nhöõng hoïc giaû AÂu Taây ñang höôùng veà AÙ Ñoâng ñeå nghieân cöùu aáy sao? Hoaëc baïn vieän leõ: “Toâi ôû nhaø ñoïc saùch Phaät thì cuõng hieåu ñöôïc, caàn gì phaûi ñi ñeán chuøa.” Thöa baïn! Ñieàu aáy chöa haún laø ñuùng. Vì sao? Vì baïn ñang baän söï hoïc haønh hoaëc ñang lo sanh keá, thôøi giôø ñaâu baïn nghieàn ngaãm kinh saùch, neáu coù thôøi giôø thì cuõng raát eo heïp. Chaéc baïn cuõng thöøa hieåu kinh ñieån cuûa nhaø Phaät nhö bieån caû bao la, neàn trieát lyù Phaät giaùo nhö trôøi cao thaêm thaúm. Muoán thaáu hieåu, ngöôøi ta phaûi chuyeân hoïc caû naêm, möôøi naêm maø chöa haún laø ñaõ ñaït ñöôïc; phöông chi naèm nhaø ñoïc qua vaøi ba quyeån saùch maø coù theå thaáu trieät ñöôïc ö? Laïi nöõa, thaø raèng baïn khoâng hieåu gì veà Phaät giaùo coøn hôn laø baïn hieåu khoâng ñuùng chaân tinh thaàn cuûa Phaät giaùo. Vì söï hieåu sai laïc seõ laøm giaûm giaù trò cuûa Phaät giaùo vaø gaây cho nhöõng ngöôøi chung quanh moät quan nieäm sai laàm, neân khoâng hieåu thì thoâi, coù hieåu caàn phaûi hieåu cho ñuùng. Do ñoù, muoán hieåu Phaät giaùo, baïn caàn ñeán chuøa nhôø nhöõng vò sö hoïc roäng giaùo ñieån giaûng daïy cho, coù phaàn baûo ñaûm hôn. Trong nhöõng ngaøy ñem heát taâm löïc tranh ñaáu vôùi ñôøi, baïn nghe ñaàu oùc noùng ran, taâm trí quay cuoàng, baïn muoán tìm moät nôi giaûi trí cho noù eâm dòu laïi. Hoaëc baïn ñeán raïp chieáu boùng. ÔÛ ñaây baïn thaáy ngheït caû ngöôøi, hôi ngöôøi ñaõ khieán baïn nghe meät. Neáu coá gaéng mua veù vaøo cöûa, baïn cuõng thaáy treân maøn baïc toaøn laø söï tranh ñaáu, gieát choùc, khoå vui, roát cuoäc chæ laøm cho thaàn kinh baïn theâm caêng thaúng. Hoaëc baïn ñeán nhaø haøng ñeå tieâu khieån baèng nhöõng chung röôïu, cheùn traø. Nhöng vöøa ngoài laïi, baïn ñaõ nghe lôøi baøn baïc, tieáng caõi vaõ veà hôn, thua, khoân, daïi cuûa nhöõng ngöôøi laân caän, khieán baïn phaûi nhöùc ñaàu. Nhö theá cuõng laø moät tröôøng tranh ñaáu, tranh ñaáu baèng lyù thuyeát. Baïn seõ ñeán vaø ñeán nhieàu nôi nöõa, nhöng ôû ñaâu roài cuõng gaây theâm cho baïn moät yù nieäm so saùnh, tranh ñaáu. Chi baèng, baïn ñi thaúng ñeán chuøa, khoâng khí ôû chuøa seõ ru eâm, xoa dòu taâm hoàn baïn. ÔÛ ñaây, baïn seõ thaáy caû moät trôøi thanh tònh. Coång chuøa reâu xanh phuû kín, maëc cho naéng taùp möa sa, ngoâi chuøa ñöùng laëng im trong khoâng gian tòch mòch. Coù nghe chaêng, chæ nhöõng tieáng gioù thì thaøo treân ngoïn döông nhö lôøi giaûng ñaïo cuûa ñöùc Maâu-ni hôn hai nghìn naêm coøn voïng laïi, tieáng chuoâng ngaân nga nhòp nhaøng hoøa theo gioù, roài tan laàn trong khoâng gian laëng leõ nhö ñem loøng töø bi chan raûi khaép traàn gian vaø tieáng Moâ Phaät - thay cho lôøi chaøo - cuûa caùc nhaø sö vöøa hieàn hoøa, vöøa thanh thoaùt. ÔÛ ñaây, baïn khoâng laøm gì tìm ra ñöôïc moät daáu veát tranh ñaáu, neáu coù chæ laø söï ñaáu tranh noäi taâm cuûa nhöõng con ngöôøi caàu tieán. Sau vaøi möôi phuùt ôû chuøa, duø taâm hoàn baïn coù cuoàng nhieät ñeán ñaâu cuõng tan bieán daàn trong khoâng gian tónh mòch nhö ngoïn löûa hoàng ñang chaùy seõ taét lòm ñi sau moät côn möa maùt dòu. Hoaëc trong nhöõng luùc chaïy ñua vôùi ñôøi, baïn ñaõ gaëp phaûi nhöõng böùc töôøng chaén loái, hoaëc bò sa chaân vaøo caïm baãy cuûa ñôøi, baïn ñang haèn hoïc, ñau buoàn. Baïn cöù ñi ngay ñeán chuøa vì ôû ñaây laø nguoàn an uûi voâ bieân cuûa chuùng sanh, laø suoái nöôùc cam loà ñeå dieät tröø nhieät naõo. Vaøo chuøa, baïn seõ thaáy ñöùc Thích-ca trang nghieâm ngöï treân ñaøi sen, ñöùc Di-laëc töôi cöôøi thaûn nhieân trong khi bò boïn luïc taëc choïc tai, moùc mieäng... , ñöùc Di-ñaø kieân nhaãn saün saøng ñöa tay chöïc cöùu ñoä chuùng sanh, trong khi chuùng vaãn coøn laën huïp trong bieån aùi. Qua nhöõng hình aûnh aáy, baïn ñaõ thaáy theá naøo? Vaø gôïi cho baïn nhöõng caûm giaùc gì? Ñöùc Phaät Thích-ca ngöï treân ñaøi sen laø ñaõ noùi “Ngaøi daán thaân trong traàn tuïc maø vaãn trong saïch, sieâu thoaùt, khoâng bò muøi traàn tuïc laøm nhieãm oâ”. Ñöùc Di-laëc cöôøi thaûn nhieân, trong khi boïn luïc taëc phaù phaùch, ñeå noùi raèng “Ngaøi saün saøng tha thöù, vui veû tha thöù vaø maõi maõi tha thöù taát caû nhöõng caùi gì maø chuùng sanh ñaõ laøm cho Ngaøi roái raém, ñau khoå”. Ñöùc Di-ñaø ñang duoãi tay cöùu ñoä chuùng sanh, maø chuùng sanh chöa höôùng veà Ngaøi, ñeå noùi leân raèng “luùc naøo Ngaøi cuõng kieân trì cöùu ñoä chuùng sanh, maëc duø chuùng ñang coøn maûi meâ theo traàn tuïc”. Vaø coøn, coøn raát nhieàu hình aûnh nöõa, toâi khoâng theå keå heát. Neáu baïn bieát roõ yù nghóa khi qua nhöõng hình aûnh aáy, baïn seõ nghe coõi loøng maùt laïi, quaû tim baïn ñaäp ñeàu vaø bao nhieâu noãi buoàn phieàn ñaõ tan bieán töï bao giôø. Ñoù laø chöa noùi baïn coù dieãm phuùc thaám nhuaàn giaùo lyù. Neáu baïn coù duyeân laønh, gaëp moät nhaø sö ñöùc haïnh, baïn seõ ñöôïc taém maùt trong doøng suoái töø bi, baïn seõ böøng tænh döôùi aùnh saùng giaùc ngoä qua lôøi giaûng giaûi cuûa nhaø sö ruùt trong giaùo ñieån. Theá laø, coøn söï buoàn phieàn naøo ñeo ñaúng trong taâm hoàn baïn maø khoâng tan vôõ? Cho neân ñi chuøa khoâng phaûi chæ vì söï cuùng laïy khaån caàu, maø ñeå noi theo göông laønh cuûa Phaät, caûi ñoåi töï thaân, ñeå hoïc hoûi giaùo lyù, tu söûa taâm taùnh, ñeå laéng laëng taâm hoàn khi ñang quay cuoàng vì ñaáu tranh, ñeå xoa eâm, töôùi dòu phaàn naøo ngoïn löûa töùc giaän, veát thöông ñau khoå. Cuõng coù ngöôøi vieän leõ raèng: “Toâi ôû nhaø, toâi vaãn thôø Phaät ñeå hoïc theo göông Ngaøi, toâi cuõng xem kinh ñeå tu söûa töï taâm... thì coøn hôn ñi chuøa.” Ñaønh raèng ôû nhaø coù thôø Phaät, coù xem kinh, nhöng laøm sao baèng khung caûnh trang nghieâm ôû chuøa, lôøi nhaéc nhôû chaân thaønh cuûa caùc nhaø sö. Chuùng ta chöa phaûi laø baäc “sanh nhi tri chi” thì caàn phaûi nhôø thaày laønh baïn toát, hoaøn caûnh thuaän tieän laøm trôï duyeân beân ngoaøi, môùi ñuû söùc caûi ñoåi nhöõng caùi xaáu dôû cuûa mình. Hoaëc ngöôøi ta khoâng chòu ñi chuøa bôûi nhöõng lyù do: Vì cöûa töø bi quaù roäng cho neân coù moät ít ngöôøi lôïi duïng ñoù laøm keá sinh nhai, hoaëc ñeå giaáu nhöõng haønh tung ñeâ tieän. Do ñoù ñaõ xaûy ra nhieàu vieäc khoâng hay, laøm hoen oá choán thieàn moân thanh tònh. Vì vaäy, coù moät ít ngöôøi sôï ñeán chuøa bò lôïi duïng hoaëc bò xaáu laây. Thöa baïn! Baát cöù moät toân giaùo, moät ñoaøn theå naøo cuõng coù nhöõng con chieân gheû laãn trong aáy. Neáu baïn vì thaáy moät vaøi caùi dôû maø chaáp neâ thì traùnh sao khoûi caùi loãi “vô ñuõa caû naém”. Hôn nöõa, baïn laø ngöôøi coù hoïc thöùc, moät haønh ñoäng, moät cöû chæ baát chaùnh baïn ñaõ thaáy, toäi gì baïn phaûi sôï nhö vaäy. Hoaëc coù ngöôøi noùi: “Ñeán chuøa nghe nhöõng ñieàu toäi phöôùc, thaáy göông töø bi cuûa Phaät sôï veà nhaø chaùn ngaùn vieäc laøm aên - vieäc laøm aên lôïi mình haïi ngöôøi - neân khoâng daùm ñi chuøa.” Noùi theá laø cuøng! Baïn thöû nghó, coù ai sôï ngöôøi ta chæ loï treân maët mình khoâng? Neáu ñöôïc ngöôøi ta chæ cho mình, coù lôïi hay coù haïi? Neáu vì lyù do nhö vaäy maø khoâng ñi chuøa thì toâi cuõng khoâng bieát lôøi gì maø baøn ñöôïc. Noùi theá cuõng ñaõ doâng daøi roài. Ñeå keát thuùc laïi, yù nghóa ñi chuøa laø ñeå gôïi laïi cho chuùng ta thaáy nhöõng göông saùng cao caû ñeå môû roäng kieán thöùc, ñeå goäi röûa nhöõng buïi nhô phieàn naõo, ñeå xoa dòu nhöõng veát thöông ñau. Söï ñi chuøa nhö vaäy coù gì laø huyeãn hoaëc nhuoäm muøi meâ tín, khoâng thích hôïp vôùi oùc khoa hoïc thöïc teá cuûa thanh nieân ñaâu? Theo toâi thieát nghó: Caùc baïn thanh nieân phaàn nhieàu taâm hoàn soâi noåi boàng boät, thieáu ñöùc bình tónh, thieáu chí kieân nhaãn, caùc baïn caàn phaûi sieâng ñi chuøa hôn heát môùi phaûi. Vì khung caûnh tòch tònh cuûa nhaø chuøa seõ giuùp caùc baïn maùt dòu phaàn naøo nhieät khí, thaáy göông nhaãn naïi hy sinh cuûa Phaät, caùc baïn seõ taêng theâm phaàn kieân chí. Nghe ñöôïc giaùo lyù cuûa Phaät seõ giuùp cho phaàn tö töôûng cuûa caùc baïn ñöôïc cao sieâu. Nhö vaäy söï ñi chuøa haù voâ boå hay sao? ] |
||
