 |
ÑAÏO PHAÄT VÔÙI TUOÅI TREÛ H.T THÍCH THANH TÖØ |
 |
 |
||
|
[phaàn 1][phaàn
2][phaàn 3][phaàn
4][phaàn 5][phaàn
6] |
||
|
ÑÖÙC THANH TÒNH Muoán xaây döïng moät xaõ hoäi toát ñeïp maø khoâng lo hoaùn caûi con ngöôøi, aáy chæ laø vieäc moø traêng ñaùy gieáng. Nhaèm muïc ñích xaây döïng xaõ hoäi, ñaïo Phaät baét ñaàu hoaùn caûi töøng caù nhaân, chaúng nhöõng trong haïng thaønh nieân, maø ñeán haøng treû thô non daïi. Neàn taûng taïo thaønh moät con ngöôøi toát ñeïp laø thanh tònh. Thanh tònh laø trong saïch. Trong saïch khoâng coù nghóa thoaùt ly ngoaøi caûnh traàn tuïc, maø chæ ôû ngay trong coõi ñôøi oâ tröôïc, nhöng khoâng bò nhieãm oâ, theá môùi thaät laø trong saïch. Nhö hoa sen tuy naèm giöõa ñoáng buøn nhôùp nhuùa, maø höông vò vaãn thôm tho. Vì theá khi noùi ñeán ñöùc thanh tònh, ñaïo Phaät haèng möôïn hoa sen ñeå bieåu thò. Ñöùc Phaät nghieãm nhieân ngöï treân ñaøi sen. Muoán thöïc hieän ñöùc thanh tònh, ngöôøi Phaät töû taäp daàn töø thoâ ñeán teá, töø caïn ñeán saâu theo thöù töï: haønh ñoäâng thanh tònh, ngoân ngöõ thanh tònh, vaø tö töôûng thanh tònh. *Haønh ñoäng thanh tònh. - Tröôùc nhaát ngöôøi Phaät töû giöõ gìn thaân theå saïch seõ, söï aên maëc veùn kheùo giaûn dò, cho ñeán khi ñi ñöùng phaûi ñoan chính; traùnh moïi xa hoa, phuø phieám vaø voâ ñoä. Maëc moät boä ñoà boùng dôïn, öôùp nöôùc hoa noàng naëc... cöû chæ aáy, ñoái vôùi ngöôøi Phaät töû vaãn thaáy khoâng thanh tònh chuùt naøo. Ngöôøi Phaät töû laäp ñöùc thanh tònh, khoâng bao giôø yû taøi naêng theá löïc ñaùnh ñaäp, laán hieáp ngöôøi hay vaät khi thaáy hoï thaân coâ, theá quaû. Caøng traùnh xa hôn, ñoái vôùi söï gieát haïi duø con vaät nhoû beù voâ côù, ngöôøi Phaät töû khoâng nôõ gieát. Vì ñoù laø haønh ñoäng xaáu xa. Cho ñeán moät caùi nhìn ngaïo ngheã, moät cöû chæ khinh khi, ngöôøi Phaät töû cuõng khoâng khi naøo coù. Bôûi vì moät haønh ñoäng xaáu xa duø lôùn, duø beù cuõng coù theå laøm hoen oá ñôøi traéng trong cuûa ngöôøi Phaät töû. Hoï traùnh xa nhöõng cöû chæ xaáu nhö ngöôøi hieàn traùnh xa nhöõng ñaùm aåu ñaû vaø ñoâi choái. Nhöõng haønh ñoäng baïo aùc, ngöôøi Phaät töû khoâng bao giôø laøm, nhöng vôùi cöû chæ laønh, haønh ñoäng toát, hoï tích cöïc hoaït ñoäng. Vì haønh ñoäng thanh tònh khoâng phaûi chæ baûo thuû rieâng mình maø phaûi cöùu giuùp naâng ñôõ moïi ngöôøi. Bôûi theá neân baøn tay Phaät töû luùc naøo cuõng chöïc vuoát thaúng nhöõng neùt nhaên treân traùn cho keû thaûm saàu, thoa dòu nhöõng veát thöông cho ngöôøi ñau khoå vaø lau khoâ gioøng leä laên treân maù cuûa coâ nhi... Baøn tay aáy seõ môû loàng cho ñaøn chim saép bò nhoå loâng ñöôïc voã caùnh tung bay veà baàu trôøi cao roäng, voã veà moät con vaät bò ngöôøi haønh phaït ñau thöông, cho ñeán löôïm gai treân ñöôøng roäng vaø nhaët ñaù treân loä quan... Töïu trung, moïi haønh ñoäng treân ñeàu nhaèm muïc ñích cöùu ngöôøi, cöùu vaät. *Ngoân ngöõ thanh tònh. - Lôøi noùi laø moät lôïi khí raát saéc beùn, noù coù theå gieát ngöôøi, gieát mình moät caùch deã daøng, neáu laø lôøi noùi aùc. Neân Phaät daïy: “Ngöôøi ñôøi luôõi buùa beùn naèm saün trong mieäng, sôû dó gieát mình do lôøi noùi aùc.” Lôøi noùi aùc khoâng chæ maéng chöûi, truø ruûa... maø laø noùi lôøi ngoït nhö ñöôøng, eâm nhö nhaïc, nhöng ñeå löøa bòp ngöôøi, cuõng laø noùi aùc. Lôøi noùi aùc töùc laø baát tònh, oâ ueá, neân ngöôøi Phaät töû khoâng bao giôø ñeå noù thoát ra nôi cöûa mieäng mình. Neáu lôõ voâ tình hay baïi traän vì côn noùng giaän ñaõ thoát ra nhöõng lôøi thoâ aùc, ngöôøi Phaät töû laáy laøm nhuïc nhaõ, xaáu hoå, phaûi chí thaønh saùm hoái vaø tuyeät ñoái khoâng daùm taùi phaïm. Lôøi noùi coù theå laø löôõi kieám beùn gieát ngöôøi neáu trong tay keû baïo aùc, thì noù cuõng coù theå laø caây ñuoác saùng ñöa ngöôøi ra khoûi röøng meâ, hay hoaøn linh ñôn cöùu ngöôøi trong côn beänh ngaët neáu trong tay nhaø ñaïo ñöùc, keû töø taâm. Vì theá ngöôøi Phaät töû caám chæ noùi lôøi thoâ aùc, nhöng thao thao noùi nhöõng lôøi hieàn hoøa, eâm dòu vaø chaân thaät. Raát caàn nhöõng lôøi noùi hieàn hoøa ñeå khoûa baèng haàm hoá thuø hieàm ñaõ ñaøo saâu giöõa mình vaø ngöôøi, hoaëc ngöôøi vôùi ngöôøi. Coù nhöõng lôøi eâm dòu, ta môùi khuyeân lôn ñöôïc nhöõng ngöôøi uaát haän khi gaëp caûnh nghòch loøng, keû thaát chí vì tình ñôøi phuï baïc vaø taùt vôi ñöôïc phaàn naøo nguoàn leä thaûm cuûa ngöôøi taät nguyeàn, khoán khoå... Nhôø lôøi noùi chaân thaät môùi xieån döông ñöôïc chaân lyù vaø vaïch roõ leõ chaùnh taø. Toùm laïi, taát caû lôøi noùi coù taùnh caùch giuùp ích ngöôøi, coù lôïi cho xaõ hoäi ñeàu laø lôøi thanh tònh, ngöôøi Phaät töû phaûi haèng taäp vaø noùi nhöõng lôøi aáy. *Tö töôûng thanh tònh. - Ñoäng cô chính gaây neân toäi aùc, hoaëc khieán ñôøi soáng con ngöôøi phaûi ngaàu ñuïc, nhôùp nhô trong bieån sanh töû laø tö töôûng; ngöôïc laïi, taïo voâ löôïng phöôùc ñöùc ñöa con ngöôøi ñeán quaû thanh tònh giaûi thoaùt cuõng do tö töôûng. Tö töôûng thuû moät vai troïng yeáu nhaát trong ñôøi ngöôøi. Ngöôøi neân, hö, toát, xaáu, tieán, thoái... ñeàu do tö töôûng quyeát ñònh. Vì theá ngöôøi Phaät töû phaûi gaïn loïc ñaøo thaûi nhöõng tö töôûng xaáu, taêng tröôûng nhöõng tö töôûng toát, ñeå taâm hoàn ñöôïc thanh tònh. Muoán ñaøo thaûi nhöõng tö töôûng xaáu, ta phaûi anh duõng chieán thaéng boïn giaëc tham lam, saân haän, töï aùi, ngaõ maïn..., xua ñuoåi chuùng ra ngoaøi taâm giôùi ta. Boïn chuùng ñöôïc keâu moät danh töø goïn hôn laø “phieàn naõo”, ngaøy naøo boïn phieàn naõo coøn laãn trong taâm ta, thì ngaøy aáy trí ta roái loaïn, taâm ta vaån ñuïc. Phieàn naõo laø soùng, laø caáu bôïn, maø taâm laø nöôùc. Soùng döøng, caáu bôïn laëng, töùc laø taâm nöôùc trong. Söï ngaàu ñuïc trong taâm hoàn ta bôûi phieàn naõo taïo neân, ta coù theå duøng moät vaøi baèng chöùng ñeå minh xaùc noù. Moät teân bôïm moùc tuùi, sôû dó daùm thoø tay moùc tuùi ngöôøi tröôùc “thaäp muïc sôû thò” laø vì noù chæ thaáy coù tieàn... hay noùi baèng caùch khaùc, noù trôû thaønh toâi moïi cuûa loøng gian tham sai söû. Neân chi luùc aáy, noù coù thaáy gì tuø toäi, bieát gì xaáu xa. Moät baèng chöùng nöõa, khi ta gaëp caûnh nghòch yù, côn giaän döõ noåi leân, khi ñoù ta coøn ñuû lyù trí suy xeùt phaûi quaáy nöõa chaêng, hay maëc tình ñeå cho con quæ giaän döõ thuùc ñaåy? Neáu coøn suy nghó kòp thì côn giaän tan, bôûi ñaõ noâ leä boïn quæ saân haän, neân môùi xaûy ra cuoäc xoâ xaùt baèng mieäng, baèng tay. Ngöôøi Phaät töû muoán gaïn loïc tö töôûng thanh tònh quyeát phaûi quaû caûm, tích cöïc thanh tröøng boïn giaëc phieàn naõo coøn truù aån trong taâm mình. Chaúng nhöõng theá, Phaät töû caàn taêng tröôûng tö töôûng töø bi hæ xaû. Taâm ta chaúng khaùc moät maûnh ñaát maàu môõ, neáu khoâng coù luùa khoai thì coû daïi moïc. Cuõng theá, khi ta nhoå heát coû daïi phaûi giaâm gioáng luùa khoai, neáu ñeå ñaát troáng thì coû seõ moïc laïi. Trong khi cöïc löïc chieán ñaáu vôùi nhöõng phieàn naõo, Phaät töû khoâng queân taêng cöôøng taâm töø bi, hæ xaû... vì ñoù laø nöôùc cam loà ñeå goät röûa nhöõng nghieäp caáu bôïn phieàn naõo ñang khaén chaët trong taâm hoàn ta. Vaø noù cuõng laø ñaùm möa töôùi maùt muoân loaøi ñang bò löûa phieàn naõo thieâu ñoát. Toùm laïi, trong ba moùn thanh tònh, tö töôûng laø quan troïng hôn caû, do ñoù ngöôøi Phaät töû tu ñöùc thanh tònh, xem tö töôûng laø phaàn thieát yeáu nhaát, gaïn loïc tö töôûng thanh tònh roài, ngoân ngöõ, haønh ñoäng tuøy ñoù maø thanh tònh. Nhö nöôùc ôû hoà loïc trong roài, khi môû voøi naøo cuõng ñeàu chaûy nöôùc trong caû. * CON NGÖÔØI THANH TÒNH HOAØN CAÛNH CUÕNG THANH TÒNH Moät khi thaân taâm ta thanh tònh, hoaøn caûnh seõ tuøy thuoäc thanh tònh. Hoaøn caûnh khoâng nhaát ñònh toát, xaáu, nhô, saïch tuøy haønh ñoäng tö töôûng con ngöôøi maø chuyeån theo. Moät nhoùm ngöôøi vaên minh trí thöùc duø ôû nôi thoân daõ hoang vaéng, nhöng moät thôøi gian caûnh aáy seõ trôû thaønh toát ñeïp, thò töù. Traùi laïi, moät boïn ngöôøi röøng chaúng haïn, cho ôû giöõa ñoâ thaønh hoa leä, moät thôøi gian ñoâ thaønh aáy seõ bieán ra caûnh nhôùp nhuùa xaáu xa, neáu hoï khoâng ñöôïc caûi thieän... Bôûi theá, ñaïo Phaät muoán caûi thieän xaõ hoäi, caûi thieän quoác gia tröôùc tieân phaûi caûi thieän con ngöôøi. Muoán caûi thieän con ngöôøi, ñaàu tieân phaûi caûi thieän tö töôûng. Nhö vaäy tö töôûng, ngoân ngöõ vaø haønh ñoäng con ngöôøi thanh tònh thì chính coõi Ta-baø naøy ñaõ thaønh Tònh ñoä roài, hay theá giôùi naøy chính laø theá giôùi Cöïc Laïc vaäy. Ta muoán sanh veà Tònh ñoä, thì chính ta phaûi thanh tònh tröôùc ñaõ. Kinh coù caâu: “Tam nghieäp haèng thanh tònh, ñoàng Phaät vaõng Taây phöông.” Nghóa laø: “Thaân, mieäng vaø yù haèng trong saïch, seõ ñoàng nhö chö Phaät sanh veà coõi Phaät.” Theá maø, coù moät soá ngöôøi öôùc mô sanh veà coõi Cöïc Laïc maø mieäng vaãn noùi aùc, taâm vaãn tham, giaän... thaät laø traùi leõ. Tu baèng caùch ñoù chæ laøm troø cöôøi cho thieân haï maø thoâi. Ngöôøi Phaät töû chaân chaùnh khoâng mô öôùc gì hôn, öôùc mô con ngöôøi mình ñöôïc thanh tònh, khoâng tranh ñaáu naøo baèng tranh ñaáu vôùi phieàn naõo ôû noäi taâm. Thaéng ñöôïc phieàn naõo, toaøn thaân ñeàu thanh tònh, theá laø vaïn vaät tuøy taâm, soáng moät cuoäc ñôøi töï do töï taïi. Töø treân ñeán ñaây, ñaõ thaáy ñöùc thanh tònh laø caên baûn cuûa ngöôøi tu Phaät, chaúng nhöõng caên baûn cuûa ngöôøi tu, maø ñöùc thanh tònh cuõng laø coäi nguoàn cuûa moät xaõ hoäi vaên minh; vaên minh ñuùng vôùi thaät nghóa cuûa noù. Cho neân, baát luaän trong ñaïo, ngoaøi ñôøi neáu ai muoán caûi thieän ñôøi mình, caûi thieän xaõ hoäi ñeàu phaûi tu taäp ñöùc thanh tònh caû... Nhöng gaàn nhaát vaø caàn yeáu nhaát laø Phaät töû, ñaõ bieát ñi chuøa, leã Phaät nghe kinh maø khoâng aùp duïng trieät ñeå ñöùc thanh tònh vaøo ñôøi soáng cuûa mình, thaät laø phaûn boäi vôùi teân Phaät töû. ] |
||
