 |
ÑAÏO PHAÄT VÔÙI TUOÅI TREÛ H.T THÍCH THANH TÖØ |
 |
 |
||
|
[phaàn 1][phaàn
2][phaàn 3][phaàn
4][phaàn 5][phaàn
6] |
||
|
THEÁ NAØO LAØ ANH HUØNG ? “... Chí nhöõng toan xeû nuùi laáp soâng, Laøm neân ñaáng anh huøng ñaâu ñaáy toû...” Nguyeãn Coâng Tröù Baïn laø moät thanh nieân, baïn coù chí khí anh huøng, vaø baïn töôûng töôïng baïn seõ laø anh huøng. Vaâng! Baïn seõ laø anh huøng. Nhöng phaûi laøm theá naøo ñeå thaønh moät “anh huøng thaät söï”. Toâi noùi anh huøng thaät söï, ñeå baïn khoûi laàm nhöõng anh huøng chæ coù teân, coù tieáng, coù oai ôû beân ngoaøi. Ñeå deã baøn luaän, chuùng ta caàn hieåu nghóa caên baûn cuûa hai chöõ anh huøng. Anh huøng laø gì? _ Anh huøng laø ngöôøi taøi naêng xuaát chuùng, coâng to, ñöùc caû khieán moïi ngöôøi ñeàu kính phuïc. Theá maø giöõa xaõ hoäi naøy, moãi ngöôøi quan nieäm anh huøng theo moãi caùch. Do ñoù neân khi ngoài chung nhau thaûo luaän, thì moãi ngöôøi ñeàu töï voã ngöïc xöng ta ñaây laø “anh huøng”. Baùc Phoù vaøo xoùm röôïu traø, côø baïc tieàn löng heát saïch maø laïi say söa, ngaõ bôø teù buïi. Veà nhaø vôï con caèn nhaèn, baùc laïi noåi giaän ñuøng ñuøng, trôïn maét phuøng mang, ñaùnh ñaäp vôï con chaïy töù taùn. Ra oai nhö vaäy, baùc thaáy baùc laø anh huøng. Anh Haûo, tröôùc maët caùc coâ thieáu nöõ, anh vaõi tieàn nhö caùt ñeå mua moät traän cöôøi. Vaø luùc ñoù, neáu coù ai bình phaåm haønh ñoäng cuoàng daïi cuûa anh, anh quyeát moät maát moät coøn tranh huøng vôùi keû aáy, ñeå cho nhöõng naøng tieân kia thaáy chí khí vaø taøi naêng cuûa anh. ÔÛ tröôøng hôïp naøy, anh xem maïng soáng nheï hôn bong boùng. Vaø duø phaûi lao mình vaøo hang beo, mieäng coïp, anh cuõng coi thöôøng. Vì anh cho laøm ñöôïc nhö theá laø anh huøng. OÂng Baïo, vì tranh hôn thua vieäc laøm aên vôùi baïn ñoàng nghieäp maø sanh caõi vaõ, oâng noåi noùng chaïy veà nhaø laáy buø lon, ñeán ñaäp vaøo ñaàu ngöôøi kia phun maùu, roài oâng phaûi ngoài khaùm. Laøm ñöôïc vaäy, oâng cuõng töï ñaéc mình laø anh huøng. Caäu Taøi, ñaém meâ töûu saéc, boû hoïc haønh, bò cha meï raày maéng. Caäu tìm dao ñaâm hoïng töï töû. Thaùi ñoä ñoù, caäu thaáy raát laø anh huøng... Toùm laïi, trong xaõ hoäi coù voâ soá boïn “anh huøng rôm” nhö vaäy. Ñeán nhöõng keû coù chuùt gan daï, nhaân thôøi loaïn laäp beø, keát ñaûng, caäy theá, yû quyeàn, töï xöng huøng, xöng baù, may ra ñöôïc luùc ñaéc thôøi, ñaéc theá, hoï seõ voã ngöïc xöng ta ñaây laø anh huøng. Ñoù laø nhoùm “anh huøng thôøi cuoäc”. Söùc maïnh cuûa Lyù Ngöôn Baù, chuyeån caëp chuøy gaàn nhö lay trôøi, ñoäng ñaát, moät tieáng heùt muoân quaân ñeàu cuùi raïp. Nhöng vì moät côn phaãn noä khoâng ñaâu, oâng neùm caëp chuøy ñeå töï saùt. Taøi cao chaøng Löõ Boá, tröôùc vaïn quaân khoâng heà nao nuùng, gieát keû ñòch nhö laáy ñoàø trong tuùi, theá maø vaãn ñaém ñuoái vì saéc ñeïp cuûa Ñieâu Thuyeàn... Chinh phuïc haèng maáy trieäu ngöôøi, nhöng phaûi phuû phuïc tröôùc moät myõ nhaân, hay côn phaãn noä, laø haïng “anh huøng söùc khoûe”. Laáy tieát nghóa laøm muïc tieâu, giaøu sang khoâng thay loøng, laâm nguy khoâng nhuït chí, thaønh coâng maø maát tieát nghóa khoâng maøng, vong thaân maø coøn tieát nghóa môùi toaïi, ñoù laø haïng anh huøng tieát nghóa. Ngöôøi ñieån hình cho haïng anh huøng naøy, ta thaáy coù Quan Vaân Tröôøng thôøi Tam quoác Trung Hoa. Vaân Tröôøng luùc ôû vôùi Löu Bò cuõng nhö khi veà vôùi Taøo Thaùo, loøng vaãn khoâng ñoåi thay. Ñaùnh vôùi Huyønh Trung traêm hieäp khoâng phaân thaéng baïi, khi ngöïa saåy chaân neùm Huyønh Trung xuoáng ñaát, Ngaøi lieàn döøng ñao, khoâng gieát keû sa cô. Taøo Thaùo laø keû thuø nguy hieåm, maø luùc thaát theá loäi boä trong neûo Hueâ Dung, Ngaøi cam chòu toäi, ñeå tha ngöôøi cuøng loä. Cho ñeán ñi ñöôøng caùi, veà ñöôøng caùi, thaø cheát chöù khoâng khieáp nhöôïc. Nhöõng cöû chæ aáy, nhöõng thaùi ñoäï aáy, Ngaøi ñaõ hieån nhieân thaønh moät vò anh huøng cuûa AÙ Ñoâng. Noùi veà khoûe, Ngaøi ñaâu hôn Löõ Boá; noùi veà trí, Ngaøi sao baèng Khoång Minh. Theá maø, moïi ngöôøi ñeàu suøng thöôïng Ngaøi laø vò Thaùnh, kính caån toân thôø Ngaøi. Ngaøi laø moät vò anh huøng baát töû trong hieän taïi cuõng nhö suoát vò lai. Trong baøi ca khen Ngaøi coù caâu: “... Trung nghóa tham thieân ñòa. Anh huøng quaùn coå kim...” Ngaøi chæ tieát cheá phaàn naøo loøng tham, ñeå ñöa ñôøi Ngaøi ñi theo chaùnh nghóa, maø ñöôïc moïi ngöôøi quí chuoäng döôøng aáy; huoáng nöõa, ngöôøi tieát cheá toaøn veïn tham, saân, si ñeå ñem ñôøi mình phuïng söï cho nhaân loaïi, thì cao quí bieát ngaàn naøo! Laõo Töû noùi: “Thaéng nhaân giaû löïc, töï thaéng giaû cöôøng.” Thöïc vaäy, thaéng ngöôøi chæ laø vaán ñeà söùc khoûe hay möu chöôùc xaûo quyeät. Anh yeáu toâi maïnh, toâi coù theå laán aùt ñöôïc anh; anh thaät thaø chaát phaùc, toâi möu thaàn chöôùc quæ, toâi seõ hôn ñöôïc anh. Nhöng ñoù chæ laø vaán ñeà beân ngoaøi. Veà noäi taâm, moät laàn toâi hôn anh, laø moät laàn toâi ñaõ thua toâi. Vì anh yeáu, toâi maïnh, toâi yû söùc maïnh hieáp ngöôøi yeáu, ñoù laø loøng “khinh maïn” ñaõ laøm chuû toâi. Anh thaät thaø, toâi xaûo quyeät, yù trí khoân xaûo cuûa mình, toâi löôøng gaït anh, laø toâi ñaõ laøm noâ leä cho loøng “tham lam”. Toâi laán aùt, löôøng gaït anh, anh thua toâi nhöng chöa haún laø anh phuïc toâi. Ñeå loøng “khinh maïn”, “tham lam” laøm chuû, toâi ñaõ thaät söï ñaàu haøng noù. Vì theá, thaéng ngöôøi chöa phaûi laø maïnh. Thaéng mình môùi thaät maïnh; tröôùc moät veû ñeïp yeâu kieàu, baïn giöõ loøng khoâng xao xuyeán. Saép naém trong tay moät moái lôïi khoång loà nhöng khoâng hôïp ñaïo nghóa, baïn boû qua khoâng chuùt hoái tieác. Ñôøi baïn hoaøn toaøn trong saïch maø boãng nhieân moät ñöùa thaát phu voâ côù thoùa maï baïn, luùc ñoù baïn vaãn giöõ loøng an tònh khoâng chuùt raïo röïc... Nhöõng vieäc ñoù baïn nghó coù deã laøm chaêng? Ngöôøi taàm thöôøng coù theå laøm ñöôïc khoâng? _ Chaéc baïn cuõng ñoàng yù nhö toâi, ngöôøi thaéng ñöôïc loøng mình moät caùch quaû caûm, ñoøi hoûi phaûi coù moät nghò löïc phi thöôøng, moät baûn lónh xuaát chuùng. Vì theá, ngöôøi thaéng ñöôïc loøng mình môùi thaät laø ngöôøi maïnh. Ñaây toâi giôùi thieäu baïn moät phöông phaùp laøm “anh huøng thaät söï”, “anh huøng muoân ñôøi”. Muoán laøm vò anh huøng naøy, tröôùc baïn phaûi taäp tu ñöùc nhaãn nhuïc. Nghe noùi ñeán nhaãn nhuïc, baïn ñaõ baät cöôøi!... Khoan! khoan! Baïn ñöøng cöôøi voäi. Toâi bieát baïn seõ baûo: “Toâi thanh nieân ñaâu phaûi nhö nhöõng oâng giaø baïc nhöôïc, maø moãi caùi baûo phaûi nhaãn nhuïc.” Vaâng! Baïn laø thanh nieân, nhöng baïn ñöøng laàm hieåu nhaãn nhuïc laø heøn yeáu khieáp nhöôïc. Nhaãn nhuïc laø moät “khaû naêng chòu ñöïng”. Coù chòu ñöïng ñöôïc moïi thöû thaùch, moïi thoáng khoå, moïi böïc doïc... ngöôøi ta môùi giaøu nghò löïc, môùi ñuû kinh nghieäm, môùi tieán leân baäc Hieàn, Thaùnh vaø xöùng ñaùng laø anh huøng. Moät em beù oâm taäp ñeán tröôøng, neáu khoâng chòu ñöïng noåi söï raày phaït cuûa oâng thaày, em coù theå bieát chöõ chaêng? Moät nhaø thöông maõi, neáu khoâng chòu ñöïng ñöôïc tieáng cheâ khen cuûa khaùch haøng, nhöõng loã laõ, nhaø thöông maõi aáy coù laøm giaøu ñöôïc khoâng? Moät kyõ ngheä gia, neáu khoâng chòu ñöïng ñöôïc söï hö hao thaát baïi, söï thaéc maéc cuûa nhaân coâng, coù theå laäp neân nhöõng xí nghieäp vó ñaïi chaêng?... Toùm laïi, ôû giöõa xaõ hoäi naøy, trong moãi ngaønh, moãi ngheà, neáu ngöôøi khoâng coù söùc chòu ñöïng, thì khoâng laøm ñöôïc vieäc gì caû. Chòu ñöïng ñöôïc ngoaïi caûnh chöa phaûi khoù, chòu ñöïng ñöôïc noäi taâm môùi thaät ngaøn laàn khoù hôn. Toâi ñang ngoài chôi, voâ côù moät ngöôøi ñeán thoùa maï toâi. Khi aáy, toâi chöûi maéng laïi hoï laø khoù? Hay toâi giöõ loøng phaúng laëng khoâng cho côn giaän daáy leân laø khoù? Ngöôøi chöûi mình, mình chöûi laïi, vieäc aáy treû con leân ba cuõng thöôøng laøm. Ngöôøi chöûi mình, mình vaãn giöõ thaùi ñoä bình thaûn, loøng khoâng raïo röïc, môùi thöïc khoù. Ñieàu naøy, chæ nhöõng baäc Thaùnh nhaân, nhöõng haïng anh huøng môùi laøm ñöôïc. Muoán laøm anh huøng, baïn phaûi laøm nhöõng vieäc caùc baäc anh huøng ñaõ laøm. Coøn vieäc haøng ngaøy cuûa treû con aáy, baïn neân traùnh xa; neáu baïn laøm theo, baïn ñaõ trôû thaønh treû con noát! Chaéc baïn seõ baên khoaên hoûi toâi: Taïi sao caùc baäc Thaùnh nhaân chòu ñöïng ñöôïc nhöõng caùi khoù chòu ñöïng aáy? _ Thöa baïn! bôûi caùc Ngaøi doài daøo nghò löïc, saùng suoát nhaän ñònh leõ phaûi neân chòu ñöïng raát deã daøng. Baèng chöùng, ñöùc Thích-ca moät hoâm ñang giaûng ñaïo, boãng moät keû ngoaïi ñaïo ñeán nhuïc maï Ngaøi. Ngaøi yeân laëng khoâng ñaùp, göông maët töôi tænh nhö khoâng. Noùi maø khoâng ngöôøi ñaùp, khaùc naøo nhoùm löûa giöõa hö khoâng, keû ngoaïi ñaïo böïc töùc hoûi Ngaøi: “Taïi sao toâi nhuïc maï oâng, maø oâng khoâng traû lôøi?” Phaät ung dung ñaùp: “Naøy ngöôi! Ngöôi ñem moät moùn quaø ñeán cho ta, ta khoâng nhaän, moùn quaø aáy veà ai?” Ngöôøi ngoaïi ñaïo ñaùp: “Toâi cho oâng, oâng khoâng nhaän laø veà toâi.” Phaät baûo: “Cuõng theá, ngöôi nhuïc maï ta, ta khoâng nhaän thì ngöôi töï chuoác hoïa vaøo mình.” Moät hoâm ñi daïo phoá, baïn gaëp ngöôøi ñieân röôït ñaùnh baïn. Tröôøng hôïp ñoù, baïn nghó sao? Ñaùnh laïi hoï chaêng, hay chaïy traùnh hoï? _ Neáu baïn nhaän baïn laø ngöôøi trí, baïn chæ yeân laëng laùnh xa hoï. Vì hoï ñaõ laø ñieân maø mình choáng cöï hoï, mình cuõng ñieân noát. Cuõng theá, giöõa ñôøi naøy nhöõng keû gaây söï voâ côù, khaùc naøo ngöôøi ñieân kia. Ta laø ngöôøi trí neân traùnh hoï, maø khoâng neân choáng ñoái. Ngöôøi tu ñöùc nhaãn nhuïc khoâng nhöõng chòu ñöïng nhöõng côn phaãn noä khoâng cho daáy khôûi, maø baát cöù ñieàu gì laøm cho taâm hoàn xao xuyeán raïo röïc ñeàu chòu ñöïng ñeå daèn eùp chuùng trôû veà traïng thaùi yeân tónh. Nhaãn nhuïc laø moät caùch suùc tích khí löïc ñieàu khieån thaân taâm mình. Ngöôøi laøm chuû ñöôïc mình laø moät söùc maïnh voâ bieân. Phaät daïy: “Thaéng moät vaïn quaân, khoâng baèng thaéng mình, thaéng mình môùi laø chieán coâng oanh lieät.”(Kinh Phaùp Cuù) Ngöôøi ñôøi chæ mong chinh phuïc keû khaùc, chinh phuïc ngoaïi caûnh maø queân ñi noäi taâm. Khaùc naøo con trong nhaø khoâng daïy, khoâng raên, maø ñi daïy raên con ngöôøi haøng xoùm, thaät laø moät vieäc vieån voâng. Baét naït ngöôøi cung kính, tuaân leänh mình, maø mình noâ leä thaát tình luïc duïc, thì coøn tai haïi naøo to hôn! OÂng A coù uy quyeàn, coù theá löïc, ai cuõng sôï, cuõng khieáp, baûo ñieàu gì ai cuõng phaûi theo. Nhö vaäy neáu oâng A bò noâ leä loøng tham, chuùng ta thöû nghó, nhöõng keû döôùi tay oâng seõ laø gì? _ Phaûi chaêng seõ laø nhöõng con choù saên ñang lao mình trong röøng raäm. Trong xaõ hoäi naøy, neáu ai cuõng muoán taïo uy quyeàn beân ngoaøi, maø khoâng thaéng ñöôïc beân trong, thì xaõ hoäi seõ ra sao? Toùm laïi, taïo uy quyeàn beân ngoaøi tuy khoù, nhöng ñaõ laém ngöôøi taïo ñöôïc. Ñieàu phuïc noäi taâm laø chuyeän khoù gaáp boäi laàn hôn, chæ nhöõng baäc Thaùnh nhaân, nhöõng vò anh huøng môùi laøm ñöôïc. Vì theá, ñöùc Thích-ca chöa töøng caàm göôm leân ngöïa chinh phuïc moät ai, chæ ngoài tónh toïa döôùi coäi boà-ñeà, chuyeân gaïn loïc noäi taâm, maø Ngaøi ñaõ ñöôïc hieäu “Ñieàu Ngöï Sö” hay ñaáng “Ñaïi Huøng Ñaïi Löïc”. Ngaøi laø moät vò “Anh huøng muoân ñôøi”. Toâi mong baïn, moät thanh nieân cuûa nöôùc Vieät Nam, baïn haõy ñaén ño caån thaän, tröôùc khi baïn taäp laøm “anh huøng”. ] |
||
