PHAÅM ÑEÀ-BAØ-ÑAÏT-ÑA

Phaåm Ñeà-baø-ñaït-ña, laø chæ cho ngöôøi tu haønh ñaõ ngoä taâm Dieäu lieân hoa. Luùc muoán tu tieán phaûi nhö ñöùc Theá Toân, trong taâm chæ coøn Dieäu phaùp, côûi boû moïi yeâu thích, queân maát noãi nhoïc nhaèn, saán tôùi trong gian lao, vaø nhaãn nhuïc phaùt tinh taán lôùn, mong moûi ñeán thaønh Phaät môùi thoâi. Ngöôøi xöa noùi: “Thaáy ngöôøi hieàn, nghó raèng ta seõ ñöôïc nhö hoï, thaáy keû aùc, trong taâm haõy töï tænh laáy !”.

Nhöng trong tieát naøy, laø tröng bieåu lìa töôùng ngaõ, xaû saân haän, kieâu maïn, giaûi ñaõi… Chính caùi taâm hay xaû aáy, beøn thaønh haït gioáng trí tueä, neân roài Ñeà-baø cuõng seõ laøm Phaät. Ñeán nhö vieäc Long nöõ thaønh Phaät, lyù cuõng raát u huyeàn.

Xeùt ra, vì nhieàu tham duïc, neân phaûi ñoïa vaøo loaøi suùc sanh, maø roàng laø loaøi coù öu thaéng hôn caùc loaøi khaùc. Hôn theá nöõa, ñaõ thoï thaân caùi trong loaøi roàng, thì taâm ngu si, tham duïc kia, haún lôùn khoâng gì hôn. Theá maø ñöôïc ñöùc Vaên Thuø giaùo hoùa cuõng coù theå laøm Phaät. Bôûi Vaên Thuø laø töôïng tröng cho haït gioáng trí tueä. Baûo raèng, kia tuy thoï thaân roàng caùi, maø cuõng haøm chöùa haït gioáng trí tueä. Kia, sau khi côûi vieân baûo chaâu daâng leân ñöùc Phaät, laø tröng  bieåu ñaõ xa lìa taâm tham duïc, gìn giöõ taâm trí tueä. Lieàn chuyeån nöõ thaân thaønh töôùng nam töû, ñoù laø tröng bieåu cho taâm boû tham duïc, lieàn thaønh gioáng trí Boà-ñeà. Qua phöông nam, nôi coõi Voâ Caáu lieàn thaønh Chaùnh giaùc. Phöông nam töùc taâm ñòa roãng saùng. Voâ Caáu töùc saïch trong. Lieàn thaønh Chaùnh giaùc töùc chæ cho ñaõ ngoä ñaït taâm chaâu, xöa nay roãng rang saùng suoát, trong saïch, beøn choùng vöôït haønh töôùng cuûa ba thöøa boán quaû, tieán thaúng vaøo chaân teá, thì laøm sao nghieäp baùo cuûa saùu ñöôøng maø coù theå troùi buoäc ñöôïc ö ? Toå sö Vónh Gia noùi:

Chöùng thaät töôùng, khoâng nhaân phaùp,       

Saùt-na dieät heát nghieäp A-tyø.

Bôûi vaên tieát cuûa kinh naøy, nhaèm baøy toû taát caû chuùng sanh trong ba coõi, boán loaøi, saùu ngaû, ñeàu coù Phaät taùnh. Chæ vì theo nghieäp thöùc maø bò troâi laên trong saùu ngaû. Neáu gaëp duyeân phaùt giaùc, ñöôïc nghe kinh ñieån Phaùp Hoa, thaáy ñöôïc taâm xöa nay trong saïch, lieàn khi aáy chuyeån tham saân si thaønh Giôùi Ñònh Tueä. Theá naøo maø chaúng coù theå choùng laøm Phaät ?

Keä raèng:

            Theá Toân ñaõ töøng laøm quoác vöông,

            Vì ñaïo queân thaân chaúng theå löôøng,

            Haùi traùi cuùng döôøng gìn Dieäu phaùp,

            Löôïm caây naáu nöôùng hieán tieân nhaân,

            Ñaønh raønh nhaãn nhuïc thaønh voâ thöôïng,

            Ñeà-ñaït, thaày ta vieäc phi thöôøng,

            Long nöõ côûi chaâu daâng ñöùc Phaät,

            YÙ lìa tham aùi hoä chaâu vöông.

            Theá Toân thöôøng taùc quoác vöông sô,

            Vò ñaïo vong bì baát khaû tö,

            Thaùi quaû cuùng döôøng toàn Dieäu phaùp,

Thaäp taân thieát thöïc phuïng A-tö (Moät vò tieân tröôûng teân Voâ Tyû, tieàn thaân cuûa Ñeà-baø-ñaït-ña.)

            Thöû minh nhaãn nhuïc thaønh voâ thöôïng,

            Thuøy tín Ñeà-baø thò ngaõ sö,

            Long nöõ xaû chaâu trì thöôïng Phaät,

            YÙ ly tham aùi hoä chaâu ky.

]