PHAÅM THÖÙ CHÍN: TUYEÂN CHIEÁU 

DÒCH 

Nieân hieäu Thaàn Long naêm ñaàu (705 TL) vaøo ngaøy raèm thaùng gieâng vua Trung Toâng vaø Taéc Thieân ban chieáu raèng: “Traãm thænh hai sö An vaø Tuù vaøo trong cung cuùng döôøng, moãi khi raûnh vieäc thì nghieân cöùu veà nhaát thöøa, hai Sö ñeàu nhöôøng raèng: Phöông Nam coù Hueä Naêng Thieàn sö ñöôïc maät trao phaùp y cuûa Ñaïi sö Hoaèng Nhaãn, ñöôïc truyeàn Phaät taâm aán, neân thænh ngöôøi ñeán thöa hoûi. Nay sai Noäi thò Tieát Giaûn mang chieáu nghinh thænh, mong Thaày töø nieäm, choùng ñeán Kinh ñoâ.” Toå daâng bieåu töø beänh, nguyeän troïn ñôøi ôû nôi röøng nuùi. Tieát Giaûn thöa: “ÔÛ Kinh thaønh, caùc Thieàn ñöùc ñeàu noùi raèng: Muoán ñöôïc hoäi ñaïo aét phaûi toïa thieàn taäp ñònh, neáu chaúng nhaân nôi thieàn ñònh maø ñöôïc giaûi thoaùt laø chöa töøng coù vaäy, chöa bieát Thaày noùi phaùp nhö theá naøo ?”

Toå baûo: “Ñaïo do taâm maø ngoä, haù taïi ngoài sao ? Kinh noùi: Neáu noùi Nhö Lai hoaëc ngoài hoaëc naèm, aáy laø ngöôøi haønh ñaïo taø. Vì côù sao ? Khoâng töø ñaâu laïi cuõng khoâng coù choã ñi, khoâng sanh khoâng dieät, aáy laø Nhö Lai thanh tònh thieàn, caùc phaùp roãng laëng aáy laø Nhö Lai thanh tònh toïa, cöùu kính khoâng chöùng, haù laïi coù ngoài ö ?”

Tieát Giaûn thöa:  “Ñeä töû trôû veà kinh, Chuùa thöôïng aét hoûi, cuùi mong Thaày töø bi  chæ baøy taâm yeáu, ñeå taâu laïi hai cung vaø nhöõng ngöôøi hoïc ñaïo ôû kinh thaønh, ví nhö moät ngoïn ñeøn moài traêm ngaøn ngoïn ñeøn, choã toái ñeàu ñöôïc saùng, saùng maõi khoâng cuøng.”

Toå baûo: “Ñaïo khoâng coù saùng toái, saùng toái aáy laø nghóa thay nhau, saùng maõi khoâng cuøng cuõng laø coù ngaøy heát, vì ñoái ñaõi maø laäp teân. Kinh Tònh Danh noùi: Phaùp khoâng coù so saùnh vì khoâng coù ñoái ñaõi.”

Tieát Giaûn thöa: “Saùng duï cho trí tueä, toái duï cho phieàn naõo, ngöôøi tu ñaïo nhö chaúng duøng trí tueä chieáu phaù phieàn naõo thì caùi sanh töû töø voâ thuûy nöông vaøo ñaâu maø ra khoûi.”

Toå baûo: “Phieàn naõo töùc laø Boà-ñeà, khoâng hai, khoâng khaùc, neáu duøng trí tueä chieáu phaù phieàn naõo, ñaây laø kieán giaûi cuûa haøng Nhò thöøa, caên cô xe nai xe deâ, coøn nhöõng baäc thöôïng trí ñaïi caên, aét khoâng nhö theá.”

Tieát Giaûn thöa: “Theá naøo laø kieán giaûi Ñaïi thöøa ?”

Toå ñaùp: “Minh cuøng vôùi voâ minh, phaøm phu thaáy hai, ngöôøi trí roõ suoát taùnh noù khoâng hai, taùnh khoâng hai töùc laø thaät taùnh; thaät taùnh ôû phaøm ngu maø chaúng giaûm, ôû Hieàn Thaùnh maø chaúng taêng, truï trong phieàn naõo maø khoâng loaïn, ôû trong thieàn ñònh maø chaúng laëng leõ, chaúng ñoaïn chaúng thöôøng, chaúng ñeán chaúng ñi, chaúng ôû khoaûng giöõa vaø trong ngoaøi, khoâng sanh khoâng dieät, taùnh töôùng nhö nhö, thöôøng truï chaúng ñoåi goïi ñoù laø ñaïo.”

Tieát Giaûn thöa: “Thaày noùi chaúng sanh chaúng dieät ñaâu khaùc vôùi ngoaïi ñaïo ?”

Toå baûo: “Ngoaïi ñaïo noùi chaúng sanh chaúng dieät laø ñem caùi dieät ñeå döøng caùi sanh, laáy caùi sanh ñeå baøy caùi dieät, dieät vaãn chaúng dieät, sanh noùi khoâng sanh. Ta noùi chaúng sanh chaúng dieät laø voán töï khoâng sanh, nay cuõng chaúng dieät, cho neân khoâng ñoàng vôùi ngoaïi ñaïo. Neáu oâng muoán bieát taâm yeáu, chæ taát caû thieän aùc troïn chôù suy nghó, töï nhieân ñöôïc vaøo taâm theå thanh tònh, laëng leõ thöôøng tòch, dieäu duïng haèng sa.”

Tieát Giaûn nhôø chæ daïy, hoaùt nhieân ñaïi ngoä, leã töø trôû veà cung daâng bieåu taâu leân nhöõng lôøi cuûa Toå. Ngaøy muøng ba thaùng chín naêm aáy coù chieáu töôûng duï Sö raèng: “Thaày töø vì giaø beänh, vì traãm maø tu haønh, laøm phöôùc ñieàn cho ñaát nöôùc. Thaày cuõng nhö ngaøi Tònh Danh giaû beänh nôi thaønh Tì-da ñeå xieån döông Ñaïi thöøa, truyeàn taâm chö Phaät, noùi phaùp baát nhò. Tieát Giaûn truyeàn laïi lôøi Thaày chæ daïy tri kieán Nhö Lai, traãm chöùa ñöôïc nhieàu coâng ñöùc laønh, gieo ñöôïc haït gioáng laønh ñôøi tröôùc, môùi gaëp Thaày ra ñôøi, ñoán ngoä phaùp thöôïng thöøa, caûm aân ñöùc Thaày, ñaàu ñoäi khoâng thoâi, cuøng daâng chieác Ma Naïp ca-sa vaø baùt thuûy tinh, saéc cho Thöù söû Thieàu Chaâu söûa sang laïi chuøa vaø ban hieäu chuøa cuõ Thaày ôû laø chuøa Quoác AÂn.” 

GIAÛNG

Tuyeân chieáu töùc laø ñoïc chieáu nhaø vua.

Nieân hieäu Thaàn Long naêm ñaàu (705 TL) vaøo ngaøy raèm thaùng gieâng vua Trung Toâng vaø Taéc Thieân ban chieáu raèng: “Traãm thænh hai sö An vaø Tuù vaøo trong cung cuùng döôøng, moãi khi raûnh vieäc thì nghieân cöùu veà nhaát thöøa, hai Sö ñeàu nhöôøng raèng: Phöông Nam coù Hueä Naêng Thieàn sö ñöôïc maät trao phaùp y cuûa Ñaïi sö Hoaèng Nhaãn, ñöôïc truyeàn Phaät taâm aán, neân thænh ngöôøi ñeán thöa hoûi. Nay sai Noäi thò Tieát Giaûn mang chieáu nghinh thænh, mong Thaày töø nieäm, choùng ñeán Kinh ñoâ.” Toå daâng bieåu töø beänh, nguyeän troïn ñôøi ôû nôi röøng nuùi. Tieát Giaûn thöa: “ÔÛ Kinh thaønh, caùc Thieàn ñöùc ñeàu noùi raèng: Muoán ñöôïc hoäi ñaïo aét phaûi toïa thieàn taäp ñònh, neáu chaúng nhaân nôi thieàn ñònh maø ñöôïc giaûi thoaùt laø chöa töøng coù vaäy, chöa bieát  Thaày  noùi  phaùp  nhö  theá naøo?”

Toå baûo: “Ñaïo do taâm maø ngoä, haù taïi ngoài sao ?

Kinh noùi: Neáu noùi Nhö Lai hoaëc ngoài hoaëc naèm, aáy laø ngöôøi haønh ñaïo taø. Vì côù sao ? Khoâng töø ñaâu laïi cuõng khoâng coù choã ñi, khoâng sanh khoâng dieät, aáy laø Nhö Lai thanh tònh thieàn. 

Chuùng ta neân hieåu roõ Nhö Lai thanh tònh thieàn Toå giaûng ôû ñaây. Kinh Kim Cang noùi: “Nhö Lai giaû voâ sôû tuøng lai dieäc voâ sôû khöù coá danh Nhö Lai.” Taïi sao ? Vì Nhö Lai trong kinh noùi laø chæ Phaùp thaân thanh tònh, Phaùp thaân thanh tònh laø theå, khoâng dao ñoäng, khoâng ñeán ñi, neáu thaáy coù ñeán ñi laø thaáy söï dao ñoäng cuûa hình töôùng, töôùng dao ñoäng laø töôùng sanh dieät, coøn theå thanh tònh khoâng ñeán, khoâng ñi, vì theá noùi khoâng töø ñaâu ñeán cuõng khoâng ñi ñaâu. Nhö Lai thanh tònh thieàn laø thieàn soáng vôùi töï taùnh thanh tònh cuûa mình. Taùnh thanh tònh cuûa mình goïi laø Nhö Lai, laø Phaät, neân cuõng goïi laø Phaät taùnh. Taùnh thanh tònh khoâng ñeán, khoâng ñi, khoâng qua, khoâng laïi, ngöôøi nhaän ñöôïc taùnh, buoâng xaû nhöõng voïng nieäm, haèng soáng vôùi noù, khoâng noùi ngoài hay ñi ñöùng gì caû, giôø phuùt naøo cuõng ñeàu laø thanh tònh, ñoù môùi thaät laø Nhö Lai thanh tònh thieàn.

Caùc phaùp roãng laëng aáy laø Nhö Lai thanh tònh toïa, cöùu kính khoâng chöùng, haù laïi coù ngoài ö ?”

Töùc laø chuùng ta thaáy caùc phaùp roãng laëng, khoâng bò noù loâi cuoán, ñoù goïi laø Nhö Lai thanh tònh toïa, cöùu kính coøn khoâng chöùng huoáng nöõa laø coù ngoài.

Tieát Giaûn thöa:  “Ñeä töû trôû veà kinh, Chuùa thöôïng aét hoûi, cuùi mong Thaày töø bi  chæ baøy taâm yeáu, ñeå taâu laïi hai cung vaø nhöõng ngöôøi hoïc ñaïo ôû kinh thaønh, ví nhö moät ngoïn ñeøn moài traêm ngaøn ngoïn ñeøn, choã toái ñeàu ñöôïc saùng, saùng maõi khoâng cuøng.”

Toå baûo: “Ñaïo khoâng coù saùng toái, saùng toái aáy laø nghóa thay nhau. 

Chuùng ta cöù nghó theo leä thöôøng laø ñoát ñöôïc moät ngoïn ñeøn roài moài ngoïn khaùc laøm cho saùng maõi khoâng toái. Toå quôû: Ñaïo khoâng phaûi laø toái saùng vì toái saùng laø ñoái ñaõi maø Ñaïo khoâng phaûi ñoái ñaõi.

Saùng maõi khoâng cuøng cuõng laø coù ngaøy heát, vì ñoái ñaõi maø laäp teân. Kinh Tònh Danh noùi: Phaùp khoâng coù so saùnh vì khoâng coù ñoái ñaõi.”

Tieát Giaûn thöa: “Saùng duï cho trí tueä, toái duï cho phieàn naõo, ngöôøi tu ñaïo nhö chaúng duøng trí tueä chieáu phaù phieàn naõo thì caùi sanh töû töø voâ thuûy nöông vaøo ñaâu maø ra khoûi.”

Toå baûo: “Phieàn naõo töùc laø Boà-ñeà, khoâng hai, khoâng khaùc, neáu duøng trí tueä chieáu phaù phieàn naõo, ñaây laø kieán giaûi cuûa haøng Nhò thöøa, caên cô xe nai xe deâ, coøn nhöõng baäc thöôïng trí ñaïi caên, aét khoâng nhö theá.” 

Luoân luoân chuùng ta tu theo söï ñoái ñaõi, chuùng ta nghó raèng phieàn naõo laø xaáu laø toái, phaûi duøng trí tueä ñeå phaù noù; nhöng thöû hoûi phieàn naõo coù thaät khoâng? Thöôøng ngöôøi tu hay noùi khoå nhaát laø saân, ñang bình tónh, coù ai noùi töùc lieàn noåi giaän leân, queân heát ñaïo lyù, nhö vaäy saân laøm chöôùng ñaïo. Nhöng nay ta vöøa noåi saân lieàn coá gaéng nhìn xem saân ôû ñaâu, noù nhö theá naøo, neáu noù laø thaät, tìm chaéc thaáy noù coù moät hình töôùng naøo ñoù, nhöng tìm laïi thì noù maát tieâu. Neáu maát thì saân ñaâu coù thaät, ñaõ khoâng thaät thì phaù caùi gì? Theá neân saân ñaõ khoâng thaät maø khôûi trí ñeå phaù noù thì trí cuõng khoâng thaät, caû hai ñeàu khoâng thaät, trong ñoái ñaõi khoâng thaät maø thaáy laø thaät, ñoù laø kieán giaûi Nhò thöøa. Traùi laïi thaáy caû hai khoâng thaät, khôûi leân laø töôùng huyeãn hoùa khoâng thaät, khi laëng xuoáng ñoù môùi laø chaân thaät, ñeán choã chaân thaät khoâng coøn ñoái ñaõi nöõa, môùi laø ñaïo thaät vaø chæ nhöõng ngöôøi thöôïng trí ñaïi caên môùi coù theå hieåu ñöôïc. Khi Toå baûo chieáu phaù nhö vaäy laø kieán giaûi Nhò thöøa thì:    

Tieát Giaûn thöa: “Theá naøo laø kieán giaûi Ñaïi thöøa ?”

Toå ñaùp: “Minh cuøng vôùi voâ minh, phaøm phu thaáy hai, ngöôøi trí roõ suoát taùnh noù khoâng hai.

Saùng vaø toái ñeàu laø giaû töôùng, ngöôøi trí thaáy roõ taùnh noù laø khoâng hai, vì treân töôùng bieát laø hö giaû, laëng xuoáng laø töï taùnh thanh tònh.

Taùnh khoâng hai töùc laø thaät taùnh; thaät taùnh ôû phaøm ngu maø chaúng giaûm, ôû Hieàn Thaùnh maø chaúng taêng, truï trong phieàn naõo maø khoâng loaïn, ôû trong thieàn ñònh maø chaúng laëng leõ, chaúng ñoaïn chaúng thöôøng, chaúng ñeán chaúng ñi, chaúng ôû khoaûng giöõa vaø trong ngoaøi, khoâng sanh khoâng dieät, taùnh töôùng nhö nhö, thöôøng truï chaúng ñoåi goïi ñoù laø ñaïo.” 

Caùi theå khoâng sanh khoâng dieät, khoâng taêng khoâng giaûm, khoâng phaûi khoâng quaáy v.v... goïi laø ñaïo, cuõng goïi laø Phaät taùnh, cuõng goïi laø Chaân nhö. Chuùng ta caên cöù treân ñoái ñaõi thì ñöôïc cuõng chæ laø ñöôïc treân ñoái ñaõi, ñöôïc thieän cuõng laø thieän ñoái ñaõi, ñöôïc thanh tònh cuõng laø thanh tònh ñoái ñaõi chôù khoâng phaûi laø thaät. Khi naøo laëng heát nhöõng ñoái ñaõi ñoù môùi laø thaät.

Tieát Giaûn thöa: “Thaày noùi chaúng sanh chaúng dieät ñaâu khaùc vôùi ngoaïi ñaïo ?”

Töùc laø ngoaïi ñaïo noùi chaúng sanh chaúng dieät, Toå cuõng noùi chaúng sanh chaúng dieät  thì  hai beân gioáng nhau roài.

Toå baûo: “Ngoaïi ñaïo noùi chaúng sanh chaúng dieät laø ñem caùi dieät ñeå döøng caùi sanh, laáy caùi sanh ñeå baøy caùi dieät, dieät vaãn chaúng dieät, sanh noùi khoâng sanh. Ta noùi chaúng sanh chaúng dieät laø voán töï khoâng sanh, nay cuõng chaúng dieät, cho neân khoâng ñoàng vôùi ngoaïi ñaïo.

Ngoaïi ñaïo noùi khoâng sanh khoâng dieät laø ñoái ñaõi treân sanh dieät maø noùi, chôù khoâng phaûi noùi ñeán choã khoâng hai, theå voán khoâng sanh, nay laøm gì coù dieät ?

Neáu oâng muoán bieát taâm yeáu, chæ taát caû thieän aùc troïn chôù suy nghó, töï nhieân ñöôïc vaøo taâm theå thanh tònh, laëng leõ thöôøng tòch, dieäu duïng haèng sa.”

Taâm yeáu Toå chæ ôû ñaây ñaâu coù khaùc vôùi taâm yeáu chæ cho Thöôïng toïa Minh. Theá neân chuùng ta hoïc tuy laø nhieàu, nhöng laâu laâu cuõng thaáy Ngaøi nhaéc laïi taâm yeáu ñoù: trong ngoaøi buoâng caû thieän aùc vaø khi thieän aùc laëng heát, ñoù laø taâm theå thanh tònh, laëng leõ thöôøng tòch, nhöng dieäu duïng haèng sa, chôù khoâng phaûi laëng leõ thanh tònh roài khoâng bieát ñi laïi, khoâng bieát noùi naêng, ñaày ñuû dieäu duïng nhöng khoâng rôøi taâm theå.

Tieát Giaûn nhôø chæ daïy, hoaùt nhieân ñaïi ngoä, leã töø trôû veà cung daâng bieåu taâu leân nhöõng lôøi cuûa Toå. Ngaøy muøng ba thaùng chín naêm aáy coù chieáu töôûng duï Sö raèng: “Thaày töø vì giaø beänh, vì traãm maø tu haønh, laøm phöôùc ñieàn cho ñaát nöôùc. Thaày cuõng nhö ngaøi Tònh Danh giaû beänh nôi thaønh Tì-da ñeå xieån döông Ñaïi thöøa, truyeàn taâm chö Phaät, noùi phaùp baát nhò. Tieát Giaûn truyeàn laïi lôøi Thaày chæ daïy tri kieán Nhö Lai, traãm chöùa ñöôïc nhieàu coâng ñöùc laønh, gieo ñöôïc haït gioáng laønh ñôøi tröôùc, môùi gaëp Thaày ra ñôøi, ñoán ngoä phaùp thöôïng thöøa, caûm aân ñöùc Thaày, ñaàu ñoäi khoâng thoâi, cuøng daâng chieác Ma Naïp ca-sa vaø baùt thuûy tinh, saéc cho Thöù söû Thieàu Chaâu söûa sang laïi chuøa vaø ban hieäu chuøa cuõ Thaày ôû laø chuøa Quoác AÂn.”

]