THIEÀN TOÂNG BAÛN HAÏNH

(tt)

GIAÛNG: (tt) 

2.  COÃI GOÁC THIEÀN TOÂNG

            Tröôùc keå toâng phaùi Thieàn gia,

            Ai ai hoïc ñaïo xem hoøa bieát hay.

            Taây Thieân Thích Ca laø thaày,

            Truyeàn cho Ca Dieáp cuøng thaày A Nan.

            Tính ñöôïc nhò thaäp baùt vieân,

            Hai möôi taùm Toå Taây Thieân thuôû naøy.

            Ñaït Ma Toå maùi phöông Taây,

            Vöôït sang Ñoâng Ñoä truyeàn nay keä raèng:

                        “Ngoâ baûn lai tö thoå,

                        Truyeàn phaùp cöùu meâ tình.

                        Nhaát hoa khai nguõ dieäp,

                        Keát quaû töï nhieân thaønh.”

                        Nguoàn côn tao ñeán chöng ñaây,

            Môû truyeàn giaùo phaùp laøm thaày cöùu meâ.

            Moät caây nôû ñöôïc naêm chi,

            Khai hoa keát quaû ñeàu thì chöùng neân.

            Tueä Khaû, Taêng Xaùn tuïc lieân,

            Ñaïo Tín, Hoaèng Nhaãn, luïc Thieàn Hueä Naêng.

            Chö Toå truyeàn doõi Taâm ñaêng,

            Taây Thieân Ñoâng Ñoä thieäu long khaép trôøi.

            Nguõ gia toâng phaùi moïi nôi,

            Keùo ñeøn chong ngoïn ñôïi ngöôøi höõu duyeân.

            Chö Phaät troû baûo caên nguyeân,

            Khaåu thuï taâm truyeàn Baùt Nhaõ chính toâng.

            Töù muïc töông coá nhaõn ñoàng,

            Thaày tôù trao loøng ñaêng chuùc giao huy.

            Boång ñaàu cöû nhaõn aán tri,

            Cô quan thaáu ñöôïc thaät thì tri aâm.

            Ñeán khi phoù phaùp truyeàn taâm,

            Vaän duïng trí tueä thieån thaâm nhieàu beà.

            Hoaëc laø nghieãm toïa voâ vi,

            Hoaëc laø thuaán muïc, döông mi, dao thaàn.

            Hoaëc hieän sö töû taàn thaân,

            Quaùt theùt moät tieáng xa gaàn vang uy.

            Ai khoân xem ñaáy xaù nghì,

            Hoäi ngoä töï tính töùc thì chöùng neân.

            Thuôû xöa hoäi caû Kyø Vieân,

            Buït caàm moät ñoùa hoa sen giô baøy.

            Ca Dieáp trí tueä cao tay,

            Lieãu ngoä töï tính baèng nay mæm cöôøi.

            Traàn traàn saùt saùt Nhö Lai,

            Chuùng sinh moãi ngöôøi moãi coù hoa sen.

            Hoa laø voán tính traïm vieân,

            Bao haøm thieân ñòa döôùi treân cuøng baèng.

            Haäu hoïc ñaø bieát hay chaêng?

            Taâm hoa öùng mieäng noùi naêng moïi lôøi.

            Thieâng lieâng öùng khaép moïi nôi,

            Luïc caên vaän duïng trong ngoaøi thaàn thoâng.

            Chaân hoa saéc töùc thò khoâng,

            Khoâng töùc thò saéc theå ñoàng nhö nhö.

            Tam theá chö Phaät Toå sö,

            Töù muïc töông coá thò cöø thieàn cô.

            Ai chöa tín thuï coøn ngôø,

            Thænh Kinh Laêng Giaø quyeån nhò hoøa troâng.

            Töï nhieân ñoán ngoä Taâm toâng,

            Keûo tìm kinh giaùo luoáng coâng laâu ngaøy.

            Giaùo laø kinh luïc keå baøy,

            Giaáy möïc vaên töï chaát ñaày haø sa.

            Toâng laø nguyeân töï tính ta,

            Voán voâ nhaát vaät laëng hoøa hö linh.

            Thuôû xöa trôøi ñaát chöa sinh,

            Cha meï chöa coù thaät mình chaân khoâng.

            Chaúng coù töôùng maïo hình dung,

            Tòch quang phoå chieáu vieân ñoàng thaùi hö.

            Thaùnh phaøm voâ khieám voâ dö,

            Baát sinh baát dieät nhö nhö Di Ñaø.

            Lieãu tri vaïn phaùp khoâng hoa,

            Vaên töï ngoân ngöõ aáy laø voïng duyeân.

            Chaân nhö tính voán thieân nhieân,

            Voâ taïo voâ taùc caên nguyeân cuûa nhaø.

            Xem kinh Buït thoát coøn xa,

            Nghieäm cô Toå baûo saùt na bieát roài.

            Ngoä tính khoâng tòch thì thoâi,

            Chaúng laï chi lôøi vaán ñaùp tieâu hao.

            Cô quan thuaän nghòch thaáp cao,

            Nhöõng söï huyeãn trí chieâm bao ñaët laøm.

            Ñaïi vi thuyeát phaùp chæ nam,

            Cho ta ngoä ñaïo keûo ñaøm kinh laâu.

            Cho hay Phaät phaùp leõ maàu,

            Baát quan vaên töï baát caàu ña ngoân.

            Khuyeân ngöôøi hoïc ñaïo trí khoân,

            Giaùc tri töï tính chôù coøn tìm ñaâu.

            Phaät Toå phoù chuùc baáy laâu,

            Phaùp aán nhö thò laøu laøu chaân khoâng.

            Cuøng truyeàn Baùt Nhaõ Taâm toâng,

            “Ngoä voâ sôû ñaéc” thaät doøng chaân taêng.

            Thieäu Phaät keá Toå lieân ñaêng,

            Töông truyeàn y baùt thöøa thaèng thieäu long.

* * *

            Tröôùc keåë toâng phaùi thieàn gia,

            Ai ai hoïc ñaïo xem hoøa bieát hay.

            Taây Thieân Thích Ca laø thaày,

            Truyeàn cho Ca Dieáp cuøng thaày A Nan.

Ñaây noùi veà nguoàn goác Thieàn toâng.

Toâng phaùi nhaø thieàn töø buoåi ñaàu, ai hoïc ñaïo cuõng neân bieát roõ. ÔÛ Taây Thieân töùc laø AÁn Ñoä, ñöùc Phaät Thích Ca laø thaày, keá ñoù Phaät truyeàn cho Ca Dieáp, vaø Ca Dieáp truyeàn cho A Nan.

            Tính ñöôïc nhò thaäp baùt vieân,

            Hai möôi taùm Toå Taây Thieân thuôû naøy.

            Ñaït Ma Toå maùi phöông Taây,

            Vöôït sang Ñoâng Ñoä truyeàn nay keä raèng:

Baûn naøy laø chöõ ''maùi'', baûn in 1932 laø ''môùi'', coù theå chöõ môùi ñuùng hôn.

ÔÛ AÁn Ñoä, tính ra coù 28 vò Toå, Toå thöù 28 laø Toå Ñaït Ma töø phöông Taây laø töø AÁn Ñoä, vöôït sang Ñoâng Ñoä laø Trung Hoa, truyeàn baøi keä raèng:

                        Ngoâ baûn lai tö thoå,

                        Truyeàn phaùp cöùu meâ tình.

                        Nhaát hoa khai nguõ dieäp,

                        Keát quaû töï nhieân thaønh.

Ñaây laø nguyeân baûn chöõ Haùn, nghóa laø:

                        Toâi xöa ñeán coõi naøy,

                        Truyeàn phaùp ñeå cöùu ñoä nhöõng keû meâ,

                        Moät caønh hoa nôû ra naêm caùnh,

                        Keát quaû thaønh töïu moät caùch töï nhieân.

                        Nguoàn côn tao ñeán chöng ñaây,

                        Môû truyeàn giaùo phaùp laøm thaày cöùu meâ.

Lyù do Toå Ñaït Ma sang Trung Hoa laø ñeå môû truyeàn giaùo phaùp cöùu ñoä nhöõng keû meâ laàm, truyeàn maõi cho ñeán ngaøy nay.

                        Moät caây nôû ñöôïc naêm chi,

                        Khai hoa keát quaû ñeàu thì chöùng neân.

                        Tueä Khaû, Taêng Xaùn tuïc lieân,

                        Ñaïo Tín, Hoaèng Nhaãn, luïc Thieàn Hueä Naêng.

Ñaây noùi moät caây coù naêm nhaùnh hay noùi moät hoa nôû ñöôïc naêm caùnh, hoa quaû ñeàu thaønh töïu. Naêm caùnh laø naêm vò Toå ôû Trung Hoa, tröôùc tieân laø Toå Tueä Khaû, keá laø Toå Taêng Xaùn, ñeán Toå Ñaïo Tín, Toå Hoaèng Nhaãn vaø Toå Hueä Naêng.

            Chö Toå truyeàn doõi Taâm ñaêng,

            Taây Thieân Ñoâng Ñoä thieäu long khaép trôøi.

            Nguõ gia toâng phaùi moïi nôi,

            Keùo ñeøn chong ngoïn ñôïi ngöôøi höõu duyeân.

Baûn naøy laø “Keùo ñeøn”, baûn in 1932 laø “kheâu ñeøn”. Coù leõ chöõ “kheâu ñeøn” hay hôn vaø roõ hôn.

Chö Toå truyeàn ngoïn ñeøn taâm töø AÁn Ñoä sang Trung Hoa laøm cho höng thònh khaép nôi. Tieáp ñeán laø Nguõ gia toâng phaùi töùc laø naêm toâng phaùi ñöôïc laäp ra ôû Trung Hoa sau Luïc Toå, ñoù laø toâng Laâm Teá, toâng Taøo Ñoäng, toâng Qui Ngöôõng, toâng Vaân Moân vaø toâng Phaùp Nhaõn. Naêm toâng phaùi naøy laøm cho Thieàn toâng truyeàn khaép moïi nôi, kheâu saùng ngoïn ñeøn trí tueä ñôïi nhöõng ngöôøi höõu duyeân ñeán phaùt taâm tu haønh.

            Chö Phaät troû baûo caên nguyeân,

            Khaåu thuï taâm truyeàn Baùt Nhaõ chính toâng.

Troû baûo caên nguyeân laø chö Phaät chæ baûo coäi nguoàn. Mieäng trao taâm truyeàn töùc laø trao truyeàn chaùnh toâng Baùt Nhaõ. Trong kinh Phaùp Baûo Ñaøn, Luïc Toå Hueä Naêng coù trình vôùi Nguõ Toå baøi keä trong ñoù coù caâu ''Baûn lai voâ nhaát vaät'', ñoù laø tinh thaàn Baùt Nhaõ. Baùt Nhaõ cöùu kính cuøng toät laø baûn lai voâ nhaát vaät.

            Töù muïc töông coá nhaõn ñoàng,

            Thaày tôù trao loøng ñaêng chuùc giao huy.

Töù muïc laø boán maét, töông coá laø nhìn nhau. Boán maét nhìn nhau coù thoâng caûm, coù nhaän ñònh töôøng taän neân noùi laø nhaõn ñoàng. Söï truyeàn thöøa ñôn giaûn nhö tröôøng hôïp ngaøi Chaân Nguyeân ñaõ ngoä nôi thaày laø Thieàn sö Minh Löông. Khi ñeä töû hoûi, thaày chæ caàn nhìn thaúng ñeä töû, ñeä töû nhìn laïi thaày, hai thaày troø thoâng caûm, troø lieàn ñaûnh leã. Thoâng caûm caùi gì maø ñöôïc truyeàn taâm aán? Ñoù laø choã raát thieát yeáu.

Trong Thieàn toâng, khi xöa ñöùc Phaät ñöa caønh hoa sen.., sau naøy chö Toå coù khi ñöa caønh hoa, coù khi ñöa caây gaäy hay phaát traàn, laø ñeå chæ nöông töø moät vaät nhaän ra taùnh thaáy nôi mình.

Khi xöa treân hoäi Linh Sôn, ñöùc Phaät ñöa caønh hoa sen nhìn thaúng ñaïi chuùng ñeå xem ai nhìn Phaät thoâng caûm. Khi nhìn ñeán Ca Dieáp, thaáy Ca Dieáp nhìn Phaät mæm cöôøi, Phaät lieàn aán chöùng. Neáu Phaät khoâng nhìn ñaïi chuùng, laøm sao thaáy Ca Dieáp mæm cöôøi? Cho neân khi ñaép töôïng Phaät caàm hoa sen, phaûi söûa laïi maét Phaät khoâng phaûi ngoù xuoáng maø nhìn thaúng ñaïi chuùng.

ÔÛ theá gian nhöõng ngöôøi coù tình yù, khi boán maét nhìn nhau, hoï cuõng caûm thoâng nhöng caûm thoâng theo theá tuïc.

Trong ñaïo, thaày nhìn thaúng troø laø muoán ñem taâm tö nguyeän voïng cuûa mình, choã mình thaáy bieát trao laïi cho ñöông söï hieän coù maët. Theá neân khi ngaøi Tueä Ñaêng hoûi Thieàn sö Minh Löông: Vieân ngoïc giaáu trong ñaõy, hieän ñaây phaûi laøm sao ñeå bieát? Thieàn sö Minh Löông nhìn thaúng Tueä Ñaêng, Tueä Ñaêng nhìn laïi, hai thaày troø caûm thoâng nhau. Chính ngay luùc thaày troø nhìn nhau laø luùc thaáy ñöôïc hoøn ngoïc giaáu trong ñaõy. Ñeán ñaây chuùng toâi chæ noùi boùng thoâi, chôù khoâng noùi heát ñöôïc.

“Thaày tôù trao loøng ñaêng chuùc giao huy.” Thaày tôù laø thaày troø, trao loøng laø trong loøng thoâng caûm nhau, gioáng nhö aùnh saùng cuûa caây ñuoác vaø aùnh saùng cuûa ngoïn ñeøn giao hôïp nhau khoâng choáng nghòch.

            Boång ñaàu cöû nhaõn aán tri,

            Cô quan thaáu ñöôïc thaät thì tri aâm.

            Ñeán khi phoù phaùp truyeàn taâm,

            Vaän duïng trí tueä thieån thaâm nhieàu beà.

Baûn naøy laø “phoù phaùp truyeàn taâm”, baûn 1932 laø “phoù phaùp truyeàn toân”, chöõ taâm ñuùng hôn.

“Boång ñaàu cöû nhaõn aán tri”. Boång ñaàu laø ñaàu caây gaäy, cöû nhaõn laø maét nhìn, aán tri laø bieát ñeå truyeàn taâm aán.

“Cô quan thaáu ñöôïc thaät thì tri aâm.” Nhöõng ngöôøi thaáu trieät, caûm thoâng ñöôïc nhöõng thuû thuaät ñaëc bieät ñoù môùi thaät laø ngöôøi tri aâm cuûa mình.

“Ñeán khi phoù phaùp truyeàn taâm”. Ñeán khi ñoù môùi trao phaùp vaø truyeàn taâm aán.

“Vaän duïng trí tueä thieån thaâm nhieàu beà”. Vaän duïng trí tueä khi caïn khi saâu, tuøy theo hoaøn caûnh tuøy theo tröôøng hôïp. Caïn saâu nhö theá naøo?

            Hoaëc laø nghieãm toïa voâ vi,

            Hoaëc laø thuaán muïc, döông mi, dao thaàn.

            Hoaëc hieän sö töû taàn thaân,

            Quaùt theùt moät tieáng xa gaàn vang uy.

Chö Toå vaän duïng trí tueä khi caïn khi saâu ñeå trao truyeàn .

Nhö khi coù thieàn khaùch ñeán hoûi: “Baïch Hoøa thöôïng, theá naøo laø Phaät?” Ngaøi ngoài im laëng khoâng noùi, goïi laø nghieãm toïa voâ vi.

Hoaëc thuaán muïc laø chôùp maét, döông mi laø nhöôùng maøy, dao thaàn laø dao ñoäng ñoâi moâi maø khoâng noùi lôøi naøo. Khi hoûi: Theá naøo laø yù Toå sö töø AÁn Ñoä sang? Hay hoûi: Theá naøo laø ñaïi yù Phaät phaùp? Caùc Ngaøi chæ chôùp maét, hoaëc nhöôùng maøy hay maùy ñoäng ñoâi moâi maø khoâng noùi.

“Hoaëc hieän sö töû taàn thaân, Quaùt theùt moät tieáng xa gaàn vang uy”. Töùc laø heùt leân nhö tieáng gaàm sö töû. Nhö khi coù ngöôøi hoûi Thieàn sö Laâm Teá: Theá naøo laø Phaät? Ngaøi im laëng khoâng ñaùp, chæ heùt moät tieáng muoán ñieác tai, ñoù laø sö töû taàn thaân.

Nhö vaäy chö Toå ngaøy xöa truyeàn thieàn, caùc Ngaøi khoâng noùi lôøi naøo, coù khi im laëng, coù khi chôùp maét nhöôùng maøy, coù khi chuyeån ñoäng ñoâi moâi, coù khi heùt v.v...

            Ai khoân xem ñaáy xaù nghì,

            Hoäi ngoä töï tính töùc thì chöùng neân.

Ngöôøi coù trí tueä khi thaáy nhöõng hieän töôïng nhö nhöôùng maøy chôùp maét hoaëc dao ñoäng moâi, lieàn nhaän ra yeáu chæ, nghóa laø ngoä ñöôïc töï taùnh.

            Thuôû xöa hoäi caû Kyø Vieân,

            Buït caàm moät ñoùa hoa sen giô baøy.

            Ca Dieáp trí tueä cao tay,

            Lieãu ngoä töï tính baèng nay mæm cöôøi.

Baûn naøy laø trí tueä cao tay, baûn in 1932 laø trí tueä khoân thay. Chöõ cao tay laø cao tay aán coù theå hay hôn.

Hoäi Kyø Vieân thuôû xöa laø ôû vöôøn oâng Caáp Coâ Ñoäc. Coøn söï tích Phaät ñöa caønh hoa sen, Ca Dieáp mæm cöôøi laø trong hoäi Linh Sôn, treân nuùi Linh Thöùu. Hoäi Kyø Vieân vaø nuùi Linh Thöùu ôû hai nôi khaùc nhau, neáu noùi “Thuôû xöa hoäi caû Linh Sôn” thì ñuùng hôn.

Thuôû xöa ôû hoäi Linh Sôn, Phaät ñöa caønh hoa sen, ngaøi Ca Dieáp do trí tueä saâu, do taøi phi thöôøng, Ngaøi nhìn thaáy lieàn ngoä ñöôïc töï taùnh neân mæm cöôøi.

            Traàn traàn saùt saùt Nhö Lai,

            Chuùng sinh moãi ngöôøi moãi coù hoa sen.

Traàn laø buïi, saùt laø coõi. Khi ngoä roài, coõi Phaät nhieàu truøng truøng ñieäp ñieäp nhö caùt buïi. Chuùng sinh ôû caùc coõi ñoù ngöôøi naøo cuõng coù hoa sen, khoâng phaûi chæ rieâng Toå Ca Dieáp môùi coù. Hoa sen laø gì?

            Hoa laø voán tính traïm vieân,

            Bao haøm thieân ñòa döôùi treân cuøng baèng.

Baûn in 1932 laø Hoa laø baûn tính töï nhieân, nhöng ôû baûn naøy laø Hoa laø voán tính traïm vieân, caâu naøy hay hôn. Traïm vieân laø laëng leõ truøm khaép, hoa sen laø chæ taùnh laëng leõ truøm khaép, taùnh aáy bao truøm caû trôøi ñaát, treân döôùi khoâng thieáu soùt. Ñoù laø chæ theå taùnh chaân thaät cuûa moãi ngöôøi, töôïng tröng baèng hình aûnh hoa sen. Taát caû chuùng sinh duø ôû coõi naøo, treân coõi trôøi hay döôùi coõi phaøm, ñaâu ñaâu cuõng ñeàu coù taùnh giaùc, khoâng nôi naøo thieáu vaéng.

            Haäu hoïc ñaø bieát hay chaêng?

            Taâm hoa öùng mieäng noùi naêng moïi lôøi.

Nhöõng caâu naøy noùi lyù ñaïo raát laø thieát yeáu. Ngaøi hoûi keû haäu hoïc coù bieát chaêng? Keû haäu hoïc laø chuùng ta hieän nay, chuùng ta laø nhöõng ngöôøi hoïc sau, coù bieát chaêng?

“Taâm hoa öùng mieäng noùi naêng moïi lôøi”. Do taâm hoa öùng ra nôi mieäng neân chuùng ta bieát noùi, bieát aên, bieát uoáng traø v.v..., chôù töï caùi mieäng noù khoâng bieát. Ñuùng nhö caâu chuyeän Thieàn sö Hueä Haûi ñeán hoûi ñaïo vôùi Maõ Toå.

Toå hoûi: Ñeán ñaây tính caàu vieäc gì?

Sö thöa: Ñeán caàu Phaät phaùp.

Toå baûo: Kho baùu nhaø mình chaúng ñoaùi hoaøi, boû nhaø chaïy ñi tìm caùi gì? Ta trong aáy khoâng coù moät vaät, caàu Phaät phaùp caùi gì?

Sö leã baùi, thöa: Caùi gì laø kho baùu nhaø mình cuûa Hueä Haûi?

Toå baûo: Chính nay ngöôi hoûi ta, laø kho baùu cuûa ngöôi ñaày ñuû taát caû khoâng thieáu thoán, töï do söû duïng, ñaâu nhôø tìm caàu beân ngoaøi.

“Chính nay ngöôi hoûi ta, laø kho baùu cuûa ngöôi”. Nay toâi hoûi laïi: Coù ngöôøi naøo khoâng coù kho baùu khoâng? Coù ngöôøi naøo khoâng bieát hoûi, khoâng bieát noùi, khoâng bieát uoáng nöôùc aên côm khoâng? Ai cuõng bieát uoáng nöôùc aên côm, ai cuõng bieát noùi bieát hoûi, theá sao chæ thaáy coù nöôùc coù côm maø khoâng thaáy ñöôïc kho baùu, khoâng thaáy ñöôïc taâm hoa? Chính ngay nôi uoáng nöôùc, aên côm, noùi naêng ñeàu töø taâm hoa öùng hieän. Khoâng coù noù thì nhöõng caùi kia cuõng khoâng.

            Thieâng lieâng öùng khaép moïi nôi,

            Luïc caên vaän duïng trong ngoaøi thaàn thoâng.

ÔÛ ñaây ngaøi Chaân Nguyeân cuõng noùi roõ raøng, khoâng coù giaáu gieám. Caùi taâm hoa ñoù raát thieâng lieâng öùng hieän khaép moïi nôi, saùu caên vaän duïng maø khoâng chöôùng ngaïi, ñoù laø thaàn thoâng.

Saùu caên cuûa chuùng ta coù hai teân, moät teân laø luïc thoâng, moät teân laø luïc taëc. Khi naøo saùu caên laø luïc taëc? Khi maét nhìn saéc luoân luoân thích caùi ñeïp gheùt caùi xaáu, vì thích caùi ñeïp neân ñi tìm, ñoù laø luïc taëc. Tai nghe tieáng thì thích lôøi khen gheùt tieáng cheâ, muõi ngöûi muøi thì thích höông thôm gheùt muøi hoâi, löôõi neám vò thì thích thöùc aên ngon cheâ moùn aên dôû..., ñoù laø luïc taëc. Saùu caên laøm chuùng ta meät caû ngaøy, daãn chuùng ta chaïy töø choã naøy ñeán choã kia khoâng cho yeân nghæ, khoâng phaûi luïc taëc laø gì?

Coøn neáu saùu caên thoâng suoát, töï taïi khoâng dính maéc, ñoù laø luïc thoâng. Thoâng laø thoâng suoát khoâng dính maéc. Thaáy saéc laø saéc, nghe tieáng laø tieáng..., caùi gì roõ raøng caùi aáy maø khoâng dính maéc gì caû, duø ñi giöõa chôï veà maø khoâng bieát ngöôøi ta noùi gì, khoâng bieát caùi gì tröôùc maét, nhö vaäy khoâng thoâng laø gì?

Trong kinh Laêng Nghieâm, ngaøi A Nan hoûi veà nguoàn goác cuûa phieàn naõo vaø nguoàn goác cuûa Boà ñeà, ñöùc Phaät traû lôøi: “Chính saùu caên cuûa oâng laø nguoàn goác cuûa phieàn naõo sinh töû, cuõng chính saùu caên cuûa oâng laø nguoàn goác cuûa Boà ñeà giaûi thoaùt”. Nôi saùu caên maø chuùng ta dung döôõng luïc taëc, ñoù laø nguoàn goác phieàn naõo. Cuõng chính nôi saùu caên maø chuùng ta soáng ñuùng vôùi luïc thoâng, ñoù laø nguoàn goác Boà ñeà. Vaäy tìm Boà ñeà ôû ñaâu? ÔÛ ngay nôi maét, tai, muõi, löôõi... Laøm sao khi nghe tieáng khen tieáng cheâ, maø chuùng ta vaãn thaûn nhieân töï taïi, ñoù laø Boà ñeà, khoâng phaûi tìm kieám ñaâu xa. Khi thaáy caùi ñeïp caùi xaáu, chuùng ta cuõng thaûn nhieân khoâng dính maéc, ñoù laø Boà ñeà ngay tröôùc maét. Ñaâu phaûi bòt maét bòt tai ñeå ñöôïc yeân, chính maét thaáy tai nghe maø vaãn yeân, ñoù laø yeân thaät söï. Neáu bòt maét bòt tai maø ñöôïc yeân, chæ laø yeân giaû hieäu, taïm thôøi, môû maét buoâng tai thì heát yeân. Theá neân chuùng ta tu phaûi tu cho thaät, taäp cho ñuùng, ñöøng ñi sai leäch.

Nhö vaäy saùu caên laø luïc thoâng, saùu caên cuõng laø luïc taëc. Neáu hieän giôø ai lôõ ñeå saùu caên thaønh luïc taëc, thì neân chuyeån thaønh luïc thoâng. Neáu ñeå thaønh luïc taëc suoát ñôøi, thì sau khi nhaém maét saùu chuù giaëc seõ daãn chuùng ta ñi vaøo caùc caûnh ñòa nguïc. Neáu chuyeån thaønh luïc thoâng thì khi nhaém maét ñöôïc thong dong töï taïi khaép muoân coõi, khoâng dính ôû coõi naøo.

            Chaân hoa saéc töùc thò khoâng,

            Khoâng töùc thò saéc theå ñoàng nhö nhö.

Chaân hoa laø chæ taùnh giaùc hay trí tueä. Thaáy saéc töùc laø khoâng, khoâng töùc laø saéc, saéc chaúng khaùc khoâng, khoâng chaúng khaùc saéc, ñoù laø thaáy vôùi maét trí tueä chaân hoa. Coøn thaáy saéc rieâng, khoâng rieâng, saéc khoâng phaûi khoâng, khoâng khoâng phaûi  saéc laø thaáy theo maét meâ muoäi phaøm tuïc. Neáu thaáy ñuùng vôùi maét trí tueä chaân hoa thì theå caùc phaùp saéc khoâng ñeàu laø nhö nhö.

            Tam theá chö Phaät Toå sö,

            Töù muïc töông coá thò cöø thieàn cô.

Ba ñôøi chö Phaät chö Toå ñeàu duøng boán maét nhìn nhau laøm maùy thieàn. Ngaøi Chaân Nguyeân ngoä töø Töù muïc töông coá, cho neân moãi ñoaïn Ngaøi ñeàu daãn vieäc naày laøm goác.

            Ai chöa tín thuï coøn ngôø,

            Thænh kinh Laêng Giaø quyeån nhò hoøa troâng.

Baûn naày laø hoøa troâng, baûn in 1932 laø hoøa nung.

Neáu ai chöa tin nhaän, coøn nghi ngôø thì xin xem kinh Laêng Giaø quyeån hai seõ bieát. Thaät ra chuùng toâi ñoïc tôùi cuoái quyeån ba môùi thaáy ñoaïn naày. Phaät daïy Boà taùt Ñaïi Hueä: Khoâng phaûi taát caû coõi nöôùc trong vuõ truï naày ñeàu duøng ngoân ngöõ ñeå thuyeát phaùp, maø coù nhöõng coõi nöôùc chæ nhìn roài ngoä ñaïo, hoaëc thaáy caønh hoa roài ngoä ñaïo, coù coõi nöôùc môøi aên böõa côm hay xuùc chaïm roài ngoä ñaïo v.v... Nhö vaäy khoâng phaûi chæ coù ngoân ngöõ môùi noùi ñöôïc ñaïo lyù.

Phaät daïy tieáp: Nhö ôû theá gian, nhöõng con kieán coù noùi gì vôùi nhau ñaâu, maø chuùng toå chöùc thaønh toå raát chu ñaùo, moãi nhoùm kieán coù vieäc laøm rieâng, ñaâu phaûi söû duïng lôøi noùi. Nhöõng toå ong toå moái cuõng nhö vaäy.

Theá neân ngoân ngöõ laø phöông tieän, khoâng phaûi chæ coù ngoân ngöõ môùi thuyeát phaùp ñöôïc, maø taát caû haønh ñoäng ñeàu coù theå thuyeát phaùp, vì taâm hoa öùng hieän trong caùc haønh ñoäng khoâng rieâng gì ôû mieäng vaø löôõi.

            Töï nhieân ñoán ngoä Taâm toâng,

            Keûo tìm kinh giaùo luoáng coâng laâu ngaøy.

Muoán hieåu roõ, neân xem kinh Laêng Giaø Taâm AÁn cuoái quyeån ba, lieàn ngoä ñöôïc Taâm toâng. Neáu xem caùc kinh khaùc thì luoáng phí nhieàu coâng.

Vaäy muoán ñoán ngoä Taâm toâng hay Thieàn toâng, khoâng phaûi chæ ôû ngoân ngöõ maø ôû moïi haønh ñoäng. Nhö ngaøi Höông Nghieâm nhaân nghe tieáng hoøn soûi chaïm truùng caây tre maø ngoä ñaïo, ngaøi Linh Vaân nhìn hoa ñaøo nôû lieàn ngoä ñaïo. Nhö vaäy ñaâu coù noùi lôøi gì, ñaâu coù noùi phaùp gì, maø caùc Ngaøi cuõng ngoä ñaïo. Neáu nôi saùu caên chín muoài roài, khi duyeân ñeán boãng döng saùng ra.

            Giaùo laø kinh luïc keå baøy,

            Giaáy möïc vaên töï chaát ñaày haø sa.

Noùi giaùo laø ñeå ñoái vôùi toâng. Giaùo laø nhöõng quyeån kinh Phaät daïy vaø nhöõng quyeån luïc cuûa chö Toå giaûi thích. Nhöõng quyeån naày laø giaáy möïc vaên töï vieát thaønh taäp saùch, chaát ñaày caû tuû caû kho, ñoïc khoâng heát.

            Toâng laø nguyeân töï tính ta,

            Voán voâ nhaát vaät laëng hoøa hö linh.

Baûn naày laø “laëng hoøa hö linh”, baûn 1932 laø “saùng hoøa hö linh”. Toâng laø thieàn, laø chæ thaúng töï tính cuûa chính mình, coøn goïi laø taùnh giaùc hay taâm hoa, ai cuõng saün coù. Töï tính cuûa mình voán khoâng phaûi moät vaät, noù laëng leõ roãng saùng.

Theá neân chuùng toâi chuû tröông ngoài thieàn khoâng phaûi ngoài maõi cho ñeán giaø coøng löng, nhöng vì chuùng ta ngoài caøng laâu caøng saùng, neân caøng phaán khôûi thích ngoài. Taïi sao phaûi ngoài thieàn? Vì saùu caên cuûa chuùng ta ngaøy nay thaønh luïc taëc. Thaät ra maét tai muõi löôõi thaân khoâng phaûi laø giaëc, chæ coù yù hôïp taùc vôùi naêm caên môùi thaønh luïc taëc. Nhö hieän giôø maét chuùng ta nhìn bình hoa hoàng, nhìn thaáy vaäy thoâi thì khoâng phaûi luïc taëc. Nhöng chuùng ta ñaâu coù ngöøng ngang ñoù, nhìn hoa roài hoûi hoa hoàng naày teân gì, hieäu gì, ñeïp hay xaáu, roài khen hoaëc cheâ, ñoù laø thaønh luïc taëc. Thaáy ñeïp xaáu roài khen cheâ laø coù söï coäng taùc cuûa yù, chôù töï caùc caên kia khoâng thaønh luïc taëc. YÙ luoân luoân chaïy ra maét tai muõi löôõi... chaïy lieân tuïc, khoâng luùc naøo ngöøng nghæ.

Coù nhieàu ngöôøi noùi taïi sao Thaày baét chuùng con ngoài thieàn hoaøi. Khi ngoài thieàn chuùng con thaáy voïng töôûng laêng xaêng, sao khoâng cho chuùng con ra ngoaøi röøng thoâng nhìn caây coái chim choùc, coù leõ thoaûi maùi yeân laëng hôn. Thaät ra khi nhìn caây thoâng roài khen thoâng ñeïp laø luùc yù ñang höôùng ra maét ñeå nhìn thì ñaâu thaáy voïng töôûng. Khi nghe chim keâu thì laéng nghe xem tieáng chim gì hay, luùc ñoù yù ñaõ chaïy ra tai, ñaâu coøn thaáy voïng töôûng nöõa.

Coøn khi ngoài thieàn ngoù xuoáng, maét khoâng thaáy gì, tai khoâng nghe gì, muõi cuõng chaúng ngöûi gì..., thì ñaâu coù gì ñeå yù hôïp taùc, cho neân noù nhaûy leân nhaûy xuoáng chaïy ngöôïc chaïy xuoâi. Neáu cho con khæ yù chaïy theo hôïp taùc vôùi caùc caên kia, khi aáy noù ñang döïa ñang níu ngöôøi vaät thì noù yeân. Nhöng neáu khoâng cho noù níu caùi gì heát, coù moät mình thì noù quaäy. Trong khi con khæ ñang laêng xaêng nhaûy nhoùt, maø mình chinh phuïc ñöôïc noù thì goïi laø con khæ nguû. Khæ nguû roài noù heát hôïp taùc vôùi caùc caên kia thì luùc ñoù môùi laø thaûnh thôi töï taïi. Giai ñoaïn ñaàu laø ñang xieàng con khæ ôû röøng - con khæ ñang nuoâi maø xieàng coøn khoâng ñöôïc, huoáng nöõa laø con khæ ôû röøng - cho neân noù môùi nhaûy töù tung khoâng cho mình yeân. Ngoài moät tieáng ñoàng hoà khoâng coù phuùt naøo yeân, heát nghó caùi naày ñeán caùi kia, heát caùi kia ñeán caùi khaùc, ñoù laø vì khoâng coù choã cho noù chaïy thì noù phaûi quaäy ôû trong, chôù coù gì laï ñaâu. Thaáy noù quaäy chuùng ta chæ cöôøi, khoâng theo noù. Quaäy meät roài noù nguû, thì khoâng coù gì ñeå sôï.

Nhö vaäy ñeå giaûi thích vì sao mình ñi chôi khoâng coù voïng töôûng, coøn ngoài moät choã voïng töôûng quaù nhieàu. Töôûng ñi laø hay, khoâng ngôø luùc ñi noù ñang chaïy theo caùc caên kia ñeå ngaém nhìn hoaëc nghe ngoùng thì ñaâu coù raûnh ñeå quaäy! Coøn khi ngoài khoâng coù choã naøo ñeå töïa thì noù phaûi noåi loaïn, noù noåi loaïn mình thaáy cho neân mình môùi ñieàu phuïc ñöôïc. Nhö theá môùi hieåu taïi sao khi ngoài thieàn, noù coøn ñang quaäy thì thaät laø khoå, vöøa ñau chaân, vöøa noù laêng xaêng kieàm khoâng ñöôïc, muoán xaû thieàn ñi chôi cho roài. Nhöng mình coá gaéng bình yeân trong loøng ñöôïc chuùt naøo nheï chuùt aáy, khi noù nguû roài thì ngoài bao laâu cuõng thaáy thaûnh thôi töï taïi. Ñeán khi ñoù chuùng toâi khoâng khuyeân ngoài, quí vò cuõng mang boà ñoaøn ñi ngoài, vì ngoài noù thaûnh thôi töï taïi, neáu khoâng ngoài thì uoång quaù!

Theá neân sau khi thaønh Phaät, ñöùc Phaät vaãn ngoài thieàn. Ñi khaát thöïc veà, thoï trai xong, Ngaøi ñem toïa cuï ñi vaøo röøng ngoài thieàn. Caùc Tyø kheo hoûi Phaät: Baïch Theá Toân, Ngaøi ñaõ thaønh Phaät coøn ngoài thieàn laøm gì? Chuùng con chöa ngoä ñaïo, chöa thaønh Phaät, neân Theá Toân daïy chuùng con ngoài thieàn ñeå ñöôïc ñònh, roài trí tueä saùng vaø ngoä ñaïo. Coøn Theá Toân ñaõ ngoä ñaïo, ngoài thieàn chi cho dö? Phaät baûo: Ta ngoài thieàn vôùi hai muïc ñích: moät laø cho khoûe, hai laø ñeå ñeä töû ta thaáy Phaät ñaõ thaønh Phaät maø coøn toïa thieàn. Phaät maø coøn toïa thieàn huoáng mình laø chuùng sanh laïi khoâng chòu toïa thieàn hay sao? Cho neân noi göông ñöùc Phaät, chuùng ta phaûi ngoài thieàn.

Nhö vaäy ñöùc Phaät ngoài ñöôïc khoûe, neân Ngaøi thöôøng ngoài thieàn. Coøn chuùng ta hieän nay ngoài nhoïc quaù, bò baét buoäc tôùi giôø phaûi ngoài, cho neân moãi khi nghe rung chuoâng ngoài thieàn thì ñi chaäm chaäm, treã ñöôïc phuùt naøo möøng phuùt aáy, laøm cho ngöôøi coù traùch nhieäm phaûi raày hoaøi. Ñeán khi nghe laéc chuoâng xaû thieàn thì xaû raát nhanh, khoâng coù chaäm nöõa. Hai thaùi ñoä raát roõ khi baét ñaàu vaøo ngoài vaø khi xaû thieàn cho bieát tinh thaàn chuùng ta nhö theá naøo thì noù hieän ra theá aáy.

Hieän giôø con khæ chuùng ta ñang laêng xaêng nhaøo loän, mình ngoài nhìn ñeå cheá phuïc noù. Vì theá khi môùi baét ñaàu ngoài, taâm coøn laêng xaêng, vöøa phaûi coá keàm cheá, vöøa bò ñau chaân, cho neân trong ngoaøi böùc baùch nhoïc nhaèn. Ñeán khi beân trong yeân laëng thaûnh thôi, beân ngoaøi cuõng nheï nhaøng, luùc aáy thích ngoài hôn laø ôû ngoaøi. Chuùng toâi noùi yù nghóa ngoài thieàn cho quí vò hieåu thaät roõ ñeå khi thöïc haønh khoâng coù chaùn moûi.

Toùm laïi thieàn laø töï tính cuûa mình, chôù khoâng coù gì laï. Töï tính ñoù khoâng coù moät vaät chaát hình töôùng, cho neân noù laëng leõ roãng saùng.

            Thuôû xöa trôøi ñaát chöa sinh,

            Cha meï chöa coù thaät mình chaân khoâng.Nhö vaäy caùi voâ nhaát vaät naày ñaõ coù khi chöa coù trôøi ñaát, ñaõ coù khi cha meï chöa sanh. Luùc ñoù goïi noù laø gì? Laø chaân khoâng. Taïi sao? Vì noù khoâng hình töôùng, cho neân noùi laø khoâng, nhöng noù laø moät caùi laëng leõ saùng suoát, cho neân laø hieän tieàn chaân thaät, vì vaäy maø goïi laø chaân khoâng.

            Chaúng coù töôùng maïo hình dung,

            Tòch quang phoå chieáu vieân ñoàng thaùi hö.

Theå chaân thaät hay töï tính cuûa mình khoâng coù hình dung, töôùng maïo, neân noù saùng khaép moïi nôi, troøn ñoàng nhö hö khoâng. Phaøm caùi gì coù töôùng thì coù giôùi haïn, duø to nhö quaû nuùi cuõng coù giôùi haïn cuûa quaû nuùi. Caùi khoâng töôùng maïo, laáy gì laøm giôùi haïn? Khoâng giôùi haïn thì truøm khaép. Nhö vaäy taâm chaân thaät hay töï tính cuûa mình saùng suoát khoâng hình töôùng, truøm khaép khoâng coù gì ngaên che, neân noùi troøn ñoàng nhö hö khoâng.

            Thaùnh phaøm voâ khieám voâ dö,

            Baát sinh baát dieät nhö nhö Di Ñaø.

Theå taùnh trong saùng khoâng hình töôùng ñoù, nôi phaøm khoâng thieáu nôi thaùnh khoâng thöøa, vì ai cuõng saün coù.

Theå taùnh aáy khoâng sinh khoâng dieät, neân goïi laø “nhö nhö Di Ñaø”. Vì sau nhaø Traàn, nhaø Hoà, thì nhaø Minh qua cai trò, cho neân ñeán ñôøi Haäu Leâ, Thieàn ñaõ suy yeáu, ngöôøi daân höôùng veà Tònh ñoä. ÔÛ ñaây tuy noùi veà Thieàn, nhöng ngaøi Chaân Nguyeân cuõng xoay qua töø ngöõ cuûa Tònh ñoä laø Phaät A Di Ñaø. Song khoâng noùi Phaät A Di Ñaø ôû Taây Phöông maø noùi Phaät A Di Ñaø cuûa töï taùnh. Chöõ A Di Ñaø laø tieáng Phaïn, Trung Hoa dòch laø Voâ löôïng thoï, Voâ löôïng quang, nghóa laø soáng laâu voâ löôïng vaø saùng suoát voâ löôïng. Soáng laâu voâ löôïng laø baát sanh baát dieät, saùng suoát voâ löôïng laø luoân luoân thöôøng giaùc. Nhö vaäy töï taùnh Di Ñaø laø taùnh giaùc baát sanh baát dieät cuûa mình chôù khoâng gì khaùc.

            Lieãu tri vaïn phaùp khoâng hoa,

            Vaên töï ngoân ngöõ aáy laø voïng duyeân.

Neáu chuùng ta thaáu suoát raèng muoân phaùp ôû giöõa theá gian naày nhö hoa ñoám trong hö khoâng, khoâng coù gì laø thaät, thì ngoân ngöõ vaên töï cuõng laø voïng duyeân khoâng thaät.

            Chaân nhö tính voán thieân nhieân,

            Voâ taïo voâ taùc caên nguyeân cuûa nhaø.

Taùnh Chaân nhö voán laø saün vaäy, khoâng phaûi caùi gì laøm ra, khoâng do caùi gì taïo taùc, cho neân noù laø coäi nguoàn cuûa chính mình. Taùnh saùng suoát aáy moãi ngöôøi ai cuõng saün coù.

Traùi laïi taát caû voïng töôûng, taát caû haønh ñoäng vì do duyeân khôûi, vì do duyeân sinh neân ñeàu laø sinh dieät, khoâng thaät. Thaáy roõ caùc phaùp khoâng thaät, chuùng ta khoâng coøn bò meâ laàm, bò muø toái vaø seõ soáng trôû laïi caùi saün coù thanh tònh saùng suoát cuûa chính mình.

Toâi thí duï: Nhö maét chuùng ta hieän giôø nhìn hoa hoàng, coù ngöôøi naøo thaáy noù maøu traéng hay maøu xanh khoâng? Ai cuõng thaáy noù laø hoa hoàng maøu vaøng. Nhö vaäy caùi thaáy hoa maøu vaøng gioáng nhau, nhöng qua söï phaân bieät ñeïp xaáu thì coù khaùc. Ngöôøi ñaùnh giaù noù ñeïp, ngöôøi ñaùnh giaù noù xaáu. Taïi sao coù söï khaùc bieät? Ñoù laø do chuùng ta ñem kyù öùc ra ñeå so saùnh. Neáu hoâm tröôùc mình thaáy hoa hoàng nôû to, hoa hoâm nay nhoû hôn, thì noùi hoa to ñeïp, hoa nhoû hoâm nay laø xaáu. Coøn neáu thaáy hoa hoâm nay ñeïp laø vì töø tröôùc ñeán giôø mình chæ thaáy hoa hoàng nhoû xíu rôøi raïc, neân cho hoa hoàng sum seâ hoâm nay laø ñeïp. Nhö vaäy noùi xaáu, noùi ñeïp laø khoâng coøn caùi thaáy chaân thaät luùc ban ñaàu, maø qua chaëng thöù hai ñem kyù öùc ra ñeå so saùnh ñoái chieáu. Ñoù laø nhöõng caùi sinh dieät hö doái do boùng daùng cuûa saùu traàn coøn tích luõy, mình ñem ra so saùnh, neân khoâng thaät. Coøn neáu chæ nhìn hieän töôïng ñoù thì ai cuõng nhö ai, moät traêm ngöôøi nhìn hoa hoàng cuõng thaáy nhö nhau. ÔÛ chaëng ñaàu, taùnh ñoù ñoàng nhau. Nhö theá chuùng ta coù moät taùnh haèng höõu gioáng nhau, song vöøa khôûi so saùnh lieàn thaønh sai bieät! Vì vaäy so saùnh laø nghieäp, laø thoùi quen ñoái ñaõi, cho neân coù khaùc, coøn thöïc theå khoâng khaùc.

Hieåu nhö vaäy chuùng ta môùi thaáy nôi mình coù saün töï taùnh thieân nhieân khoâng phaûi laøm ra, coøn caùi phaân bieät ñoái ñaõi laø caùi laøm ra, laø ñem caùi naày so saùnh caùi kia. Theá maø chuùng ta chæ nhôù caùi so saùnh ñoái ñaõi cho ñoù laø mình, laïi queân ñi caùi thaät saün coù. Vaäy chuùng ta tu laø deïp caùi so saùnh ñeå caùi chaân thaät hieän baøy, chôù khoâng phaûi tìm Phaät ôû ñaâu xa. Theá neân noùi Phaät taùnh laø taùnh giaùc saün coù cuûa mình.

            Xem kinh Buït thoát coøn xa,

            Nghieäm cô Toå baûo saùt na bieát roài.

Baûn naày laø Buït thoát, baûn 1932 laø Buït thuyeát.

Xem kinh Phaät noùi phaûi suy gaãm xa xoâi, coøn nghieäm laïi cô Toå daïy chæ trong saùt na lieàn bieát.

            Ngoä tính khoâng tòch thì thoâi,

            Chaúng laï chi lôøi vaán ñaùp tieâu hao.

Ngoä ñöôïc töï tính laø ñuû, khoâng coøn tìm kieám gì nöõa. Ñoái vôùi nhöõng lôøi hoûi qua thöa laïi nghe laï luøng kyø ñaëc nhöng ngoä roài thì thaáy raát deã.

            Cô quan thuaän nghòch thaáp cao,

            Nhöõng söï huyeãn trí chieâm bao ñaët laøm.

Cô quan laø choã thaáy nghe hieåu bieát cuûa moãi ngöôøi, choã aáy thuaän nghòch, cao thaáp khaùc nhau. Song nhöõng söï hieåu bieát ñoù ñeàu laø trí huyeãn giaû doái nhö giaác chieâm bao, thaáy ñoù roài maát ñoù khoâng coù thaät.

            Ñaïi vi thuyeát phaùp chæ nam,

            Cho ta ngoä ñaïo keûo ñaøm kinh laâu.

ÔÛ ñaây laø ñaïi vi, choã khaùc laø ñaïi vì.

Thuyeát phaùp chæ nam laø phaûi nhaém thaúng choã thuyeát phaùp chæ cho mình thaáy caùi chaân thaät. Chö Toå thuyeát phaùp chæ roõ coäi goác ñeå chuùng ta ngoä ñaïo, khoûi phaûi baøn luaän kinh cho xa xoâi, maát thì giôø.

            Cho hay Phaät phaùp leõ maàu,

            Baát quan vaên töï baát caàu ña ngoân.

Choã maàu nhieäm cuûa Phaät phaùp khoâng coù dính daùng vôùi vaên töï, cuõng khoâng phaûi noùi nhieàu. Choã ñoù moät tieáng heùt hay moät caùi ñaùnh cuõng coù theå ngoä ñöôïc, khoâng baét buoäc phaûi noùi nhieàu.

            Khuyeân ngöôøi hoïc ñaïo trí khoân,

            Giaùc tri töï tính chôù coøn tìm ñaâu.

Ngaøi Chaân Nguyeân khuyeân chuùng ta, nhöõng ngöôøi hoïc ñaïo phaûi coù trí khoân ngoan, phaûi ngoä ñöôïc taùnh giaùc cuûa mình, chôù ñöøng tìm kieám ôû ñaâu xa. Taùnh giaùc laø Phaät, ôû ngay nôi mình, ñöøng tìm treân non treân nuùi, ñöøng tìm choã naày choã kia, phaûi ngay nôi taâm mình döùt heát loaïn töôûng thì taùnh giaùc hieän baøy.

            Phaät Toå phoù chuùc baáy laâu,

            Phaùp aán nhö thò laøu laøu chaân khoâng.

Ñoù laø choã Phaät Toå daën doø laâu nay. Phaùp aán laø nhö theá, theå chaân khoâng saùng toû laøu laøu, khoâng caàn tìm kieám ôû ñaâu khaùc.

            Cuøng truyeàn Baùt Nhaõ Taâm toâng,

            “Ngoä voâ sôû ñaéc" thaät doøng chaân Taêng.

Baùt Nhaõ Taâm toâng laø choã chaân khoâng, chaân khoâng laø do “Baûn lai voâ nhaát vaät”. Ñaõ laø “voâ nhaát vaät” thì coøn gì coù sôû ñaéc! Cho neân “Ngoä voâ sôû ñaéc thaät doøng chaân Taêng”. Vì vaäy ngöôøi tu chaân chaùnh laø phaûi ngoä  choã voâ sôû ñaéc.

            Thieäu Phaät keá Toå lieân ñaêng,

            Töông truyeàn y baùt thöøa thaèng thieäu long.

Baûn naày laø lieân ñaêng, baûn kia laø truyeàn ñaêng. Töùc laø noái doøng Phaät Toå trao truyeàn ngoïn ñeøn saùng cho ñôøi sau.

Baûn naày laø “Töông truyeàn y baùt thöøa thaèng thieäu long”. Baûn kia laø “Töông truyeàn y baùt Hueä Naêng voâ cuøng”, caâu naày bò loãi raát lôùn. Taïi sao? Vì khi Nguõ Toå trao y baùt cho Luïc Toå coù daën: “Y baùt ñeán ñôøi ngöôi khoâng ñöôïc truyeàn nöõa”. Nhö vaäy ñeán Luïc Toå Hueä Naêng laø khoâng coøn truyeàn y baùt, maø chæ truyeàn taâm aán thoâi. Cho neân khi Luïc Toå sai ngaøi Haønh Tö ñi giaùo hoùa coù noùi: “Y baùt ñeå laïi nôi ñaây, ngöôi sang nôi khaùc ñeå hoaèng hoùa”. Vì theá y baùt ngang ñaây khoâng coøn truyeàn nöõa.

Theá neân baûn kia noùi: “Töông truyeàn y baùt Hueä Naêng voâ cuøng”, veà yù thì khoâng sai, nhöng veà hình thöùc thì sai. Coøn baûn naày noùi: “Töông truyeàn y baùt thöøa thaèng thieäu long”, coù nghóa laø mình phaûi keá thöøa Phaät Toå ñeå truyeàn ngoïn ñeøn trí tueä vaø y baùt laøm cho höng thònh maõi ôû ñôøi, chôù khoâng phaûi truyeàn y baùt cuûa Luïc Toå Hueä Naêng maõi veà sau.

?