PHAÅM 5: DÖÔÏC THAÛO DUÏ 

Döôïc Thaûo Duï laø ví duï caây coû thuoác. Ngang ñaây ñaùng lyù Phaät thoï kyù cho caùc vò Tyø-kheo vaø A-la-haùn. Nhöng vì Phaät muoán noùi roäng cho haøng Thanh vaên thaáy roõ coâng ñöùc chaân thaät cuûa Nhö Lai, roài sau môùi thoï kyù, neân Phaät noùi phaåm Döôïc Thaûo Duï naøy.

1. CHAÙNH VAÊN :

*Luùc baáy giôø, ñöùc Theá Toân baûo ngaøi Ma-ha Ca-dieáp vaø caùc vò ñaïi ñeä töû: “Hay thay ! Hay thay ! Ca-dieáp! Kheùo noùi ñöôïc coâng ñöùc chaân thaät cuûa ñöùc Nhö Lai. Ñuùng nhö lôøi caùc oâng vöøa noùi; ñöùc Nhö Lai laïi coøn coù voâ löôïng voâ bieân a-taêng-kyø coâng ñöùc, caùc oâng daàu traûi qua voâ löôïng öùc kieáp noùi cuõng khoâng heát ñöôïc.

Ca-dieáp neân bieát ! Ñöùc Nhö Lai laø vua cuûa caùc phaùp neáu coù noùi ra lôøi chi ñeàu khoâng hö doái vaäy. Phaät ôû nôi taát caû phaùp duøng trí hueä phöông tieän maø dieãn noùi ñoù, phaùp cuûa Phaät noùi thaûy ñeàu ñeán baäc Nhöùt thieát trí. Ñöùc Nhö Lai xem bieát choã qui thuù cuûa taát caû phaùp, cuõng roõ bieát choã taâm sôû haønh cuûa taát caû chuùng sanh thoâng thaáu khoâng ngaïi. Phaät laïi ôû nôi caùc phaùp roát raùo roõ bieát heát, chæ baøy taát caû trí hueä cho caùc chuùng sanh.

GIAÛNG :

Ñöùc Phaät xaùc nhaän toân giaû Ma-ha Ca-dieáp kheùo taùn thaùn coâng ñöùc cuûa Nhö Lai. Ñuùng nhö lôøi cuûa toân giaû Ma-ha Ca-dieáp noùi, Nhö Lai coøn coù voâ löôïng voâ bieân coâng ñöùc, duø traûi qua voâ soá kieáp noùi cuõng khoâng heát ñöôïc. Sôû dó Nhö Lai coù ñöôïc coâng ñöùc nhö theá do Ngaøi tu nhaân laønh voâ löôïng voâ bieân, laø haønh Luïc ñoä ba-la-maät, ñoä voâ soá chuùng sanh ñöôïc giaûi thoaùt. Ngaøi tu maõi cho ñeán khi coâng haïnh vieân maõn thaønh Phaät môùi thoâi. Coøn haøng phaøm phu chuùng ta chæ tu ñöôïc nhaân phöôùc baùo cuûa nhaân thieân, noù höõu löôïng höõu bieân, neân thaønh töïu quaû cuõng höõu löôïng höõu bieân, vì vaäy coøn quanh quaån trong coõi trôøi coõi ngöôøi. ÔÛ ñaây noùi trì kinh Phaùp Hoa coù coâng ñöùc nhieàu laø vì kinh naøy daïy Boà-taùt tu ñeán Phaät quaû môùi vieân maõn coâng haïnh, chôù khoâng döøng ôû baát cöù quaû vò naøo. Quaû Phaät laø choã cöùu caùnh cuûa ngöôøi tu Phaät, neân noùi kinh Phaùp Hoa laø vua caùc kinh laø nghóa ñoù.

Phaät laïi noùi Nhö Lai laø vua taát caû phaùp, noùi lôøi khoâng hö doái, duøng söùc trí hueä phöông tieän noùi phaùp ñeàu ñöa chuùng sanh ñeán baäc Nhöùt thieát trí. Nhö Lai bieát choã qui thuù cuûa taát caû phaùp, cuõng bieát roõ taâm sôû haønh cuûa chuùng sanh. Choã qui thuù cuûa taát caû phaùp laø nguoàn coäi cuûa caùc phaùp, Phaät giaùc ngoä thaáy roõ nhaân naøo ñöa chuùng sanh ñi trong luaân hoài sanh töû, nhaân naøo ñöa chuùng sanh tôùi choã giaûi thoaùt Nieát-baøn. Ngaøi thaáy taän nguoàn coäi cuûa phaùp höõu vi sanh dieät ôû theá gian vaø phaùp voâ vi baát sanh baát dieät xuaát theá gian. Bôûi thaáy taän nguoàn coäi cuûa caùc phaùp, neân thaáy ñöôïc taâm sôû haønh cuûa chuùng sanh, töùc laø taâm öa thích ñeán choã naøy ñeán choã kia cuûa chuùng sanh. Do bieát phaùp vaø bieát taâm ngöôøi neân Phaät giaùo hoùa thoâng suoát khoâng chöôùng khoâng ngaïi. Chuùng ta hieän thôøi, phaùp thì bieát chuùt ít, taâm ngöôøi cuõng bieát sô sô, neân giaùo hoùa thöôøng bò chöôùng ngaïi. Neáu bieát phaùp maø khoâng bieát taâm ngöôøi, thì noùi phaùp chæ kheá lyù maø khoâng kheá cô neân ngöôøi nghe khoâng thoûa maõn, khoâng thöïc haønh theo, khoâng ñöôïc lôïi ích, do ñoù coù chöôùng ngaïi. Neáu bieát taâm ngöôøi maø khoâng bieát phaùp thì cuõng khoâng giaùo hoùa ñöôïc, vì chính baûn thaân mình chöa tu chöa tieán, laøm sao bieát roõ ñöôøng höôùng ñeå chæ daïy cho ngöôøi tu theo ? Theá neân giaùo hoùa maø bò chöôùng ngaïi laø loãi taïi chuùng ta chöa ñöôïc trí tueä vieân maõn, khoâng bieát phaùp khoâng roõ taâm ngöôøi!

2. CHAÙNH VAÊN :

*Ca-dieáp ! Thí nhö trong coõi tam thieân ñaïi thieân nôi nuùi, soâng, khe, hang, ruoäng, ñaát, sanh ra caây coái, luøm röøng vaø caùc coû thuoác, bao nhieâu gioáng loaïi teân goïi maøu saéc ñeàu khaùc. Maây daày buûa giaêng truøm khaép coõi tam thieân ñaïi thieân, ñoàng thôøi möa xoái xuoáng, khaép nôi nhuaàn thaám. Caây coái luøm röøng vaø caùc coû thuoác: hoaëc thöù goác nhoû, thaân nhoû, nhaùnh nhoû, laù nhoû; hoaëc thöù goác baäc vöøa, thaân vöøa, nhaùnh vöøa, laù vöøa; hoaëc coù thöù goác lôùn, thaân lôùn, nhaùnh lôùn, laù lôùn.

Caùc gioáng caây lôùn nhoû, tuøy haïng thöôïng, trung, haï maø haáp thoï khaùc nhau. Moät cuïm maây tuoân möa xuoáng xöùng theo moãi gioáng loaïi maø caây coû ñöôïc sanh tröôûng, ñôm boâng keát traùi. Daàu raèng moät coõi ñaát sanh, moät traän möa thaám nhuaàn maø caùc coû caây ñeàu coù sai khaùc.

GIAÛNG :

Phaät duï maët ñaát sanh ra caây coû thuoác, caây nhoû, caây vöøa, caây lôùn, maøu saéc teân goïi khaùc nhau. Moät traän möa xuoáng, tuøy theo khaû naêng cuûa moãi loaïi maø thaám nhuaàn sinh tröôûng khaùc nhau. ÔÛ ñaây neâu leân hai caùi bình ñaúng. Bình ñaúng thöù nhöùt laø caây lôùn, caây vöøa, caây nhoû, taát caû ñeàu töø ñaát moïc leân. Bình ñaúng thöù hai laø duø caây nhoû caây vöøa, hoaëc caây lôùn cuõng ñöôïc nöôùc cuûa traän möa röôùi ñeàu. Cuøng töø ñaát moïc leân, cuøng nhaän nöôùc töø moät traän möa, maø söùc haáp thuï phaân nöôùc cuûa moãi loaïi sai khaùc, neân thaám nhuaàn vaø sinh tröôûng cuõng sai khaùc.

Ñaát laø duï cho Tri kieán Phaät nôi moãi chuùng sanh ai cuõng coù saün. Möa laø duï cho phaùp Phaät daïy chung cho taát caû, nhöng tuøy theo söï meâ muoäi cuûa moãi chuùng sanh daày hay moûng maø nhaän hieåu saâu hay caïn. Ñoù laø do caên cô cuûa moãi loaïi maø lôïi ích coù sai khaùc, khoâng phaûi phaùp Phaät daønh cho ngöôøi cao hay daønh cho ngöôøi thaáp. Vì caên cô sai bieät neân phaùp trôû thaønh sai bieät. Cuõng nhö trong phaùp hoäi naøy, thính chuùng ñeàu laø ngöôøi xuaát gia, ai cuõng muoán nghe phaùp maø ñeán ñaây. Toâi giaûng cuõng bình ñaúng khoâng ñaëc bieät daønh rieâng cho moät ngöôøi naøo. Nhöng trong ñaây, coù ngöôøi hieåu saâu, coù ngöôøi hieåu caïn, coù ngöôøi nghe vui veû haân hoan, coù ngöôøi nghe khoâng hieåu buoàn nguû... Coù phaûi taïi toâi noùi phaùp chuù yù ngöôøi naøy neân hoï vui veû haân hoan, boû rôi ngöôøi noï neân hoï buoàn nguû khoâng ? Toâi noùi phaùp bình ñaúng, ñoái vôùi ngöôøi coù khaû naêng tieáp thu ñöôïc, hoï hieåu neân hoï vui. Ngöôøi thieáu khaû naêng, nghe khoâng hieåu neân buoàn nguû. Ñoù laø do trình ñoä ngöôøi nghe sai bieät neân hieåu bieát cuõng sai bieät.           

Qua ví duï treân, chuùng ta thaáy raèng sôû dó Phaät noùi ba thöøa laø taïi caên cô cuûa chuùng sanh sai bieät, neân Ngaøi tuøy thuaän noùi, nhöng choã thuù höôùng bình ñaúng laø Ngaøi qui Tam thöøa trôû veà Nhaát thöøa. Ñoù laø yù nghóa cuøng moät thöûa ñaát cuøng moät ñaùm möa, nhöng tuøy loaïi gioáng maø haáp thuï phaân nöôùc khaùc nhau neân coù caây lôùn, caây trung, caây nhoû khaùc nhau.

3. CHAÙNH VAÊN :

*Ca-dieáp neân bieát ! Ñöùc Nhö Lai cuõng laïi nhö theá, hieän ra nôi ñôøi nhö laø vöøng maây lôùn noåi leân, duøng gioïng tieáng lôùn vang khaép theá giôùi caû trôøi, ngöôøi, a-tu-la, nhö maây lôùn kia truøm khaép coõi nöôùc tam thieân ñaïi thieân. Phaät ôû trong ñaïi chuùng maø xöôùng lôøi naày:

“Ta laø ñaáng Nhö Lai, ÖÙng Cuùng, Chaùnh Bieán Tri, Minh Haïnh Tuùc, Thieän Theä, Theá Gian Giaûi, Voâ Thöôïng Só, Ñieàu Ngöï Tröôïng Phu, Thieân Nhaân Sö, Phaät Theá Toân. Ngöôøi chöa ñöôïc ñoä thôøi laøm cho ñöôïc ñoä, ngöôøi chöa toû ngoä thôøi laøm cho toû ngoä, ngöôøi chöa an thôøi laøm cho ñöôïc an, ngöôøi chöa chöùng Nieát-baøn thôøi laøm cho chöùng Nieát-baøn, ñôøi nay vaø ñôøi sau Phaät ñeàu bieát ñuùng nhö thaät. Ta laø baäc Nhöùt thieát trí, baäc Nhöùt thieát kieán, laø baäc Tri ñaïo, baäc Khai ñaïo, baäc Thuyeát ñaïo. Caùc ngöôi, haøng trôøi, ngöôøi, a-tu-la ñeàu neân ñeán ñaây vì ñeå nghe phaùp vaäy.”

Baáy giôø coù voâ soá nghìn muoân öùc loaøi chuùng sanh ñi ñeán choã ñöùc Phaät maø nghe phaùp. Luùc ñoù ñöùc Nhö Lai xem xeùt caùc caên lôïi ñoän, tinh taán hay giaûi ñaõi cuûa chuùng sanh ñoù, thuaän vöøa söùc noù kham ñöôïc maø vì chuùng noùi phaùp, chuûng loaïi nhieàu voâ löôïng, Phaät ñeàu khieán vui möøng ñöôïc nhieàu lôïi laønh. Caùc chuùng sanh naày nghe phaùp roài, hieän ñôøi an oån, ñôøi sau sanh veà choã laønh, do ñaïo ñöôïc thoï höôûng vui vaø cuõng ñöôïc nghe phaùp, ñaõ nghe phaùp roài lìa khoûi caùc chöôùng ngaïi, ôû trong caùc phaùp theo söùc mình kham ñöôïc laàn laàn ñeàu ñöôïc vaøo ñaïo.

Nhö maây lôùn kia möa röôùi khaép taát caû coû caây luøm röøng, vaø caùc coû thuoác, theo gioáng cuûa moãi thöù ñeàu ñöôïc ñöôïm nhuaàn ñaày ñuû, ñeàu ñöôïc sanh tröôûng.

Ñöùc Nhö Lai noùi phaùp moät töôùng, moät vò, nghóa laø: töôùng giaûi thoaùt, töôùng xa lìa, töôùng dieät, roát raùo ñeán baäc “Nhöùt thieát chuûng trí”. Coù chuùng sanh naøo nghe phaùp cuûa Nhö Lai hoaëc thoï trì, ñoïc tuïng, ñuùng nhö lôøi maø tu haønh, ñöôïc coâng ñöùc töï mình khoâng hay bieát.

Vì sao ? Vì chæ coù Nhö Lai laø bieát chuûng töôùng theå taùnh cuûa chuùng sanh ñoù: Nhôù vieäc gì ? Nghó vieäc gì ? Tu vieäc gì ? Nhôù theá naøo ? Nghó theá naøo ? Tu theá naøo ? Duøng phaùp gì ñeå nhôù ? Duøng phaùp gì ñeå nghó ? Duøng phaùp gì ñeå tu ? Duøng phaùp gì ñöôïc phaùp gì ?

Chuùng sanh ôû nôi caùc baäc, chæ coù ñöùc Nhö Lai thaáy ñoù ñuùng nhö thaät, roõ raøng khoâng bò ngaïi. Nhö caây coái luøm röøng, caùc coû thuoác kia khoâng töï bieát taùnh thöôïng, trung, haï cuûa noù.

Ñöùc Nhö Lai bieát phaùp moät töôùng moät vò aáy, nghóa laø: töôùng giaûi thoaùt, töôùng xa lìa, töôùng dieät, töôùng roát raùo Nieát-baøn thöôøng tòch dieät, troïn veà nôi khoâng, Phaät bieát nhö theá roài xem xeùt taâm öa muoán cuûa chuùng sanh maø daét dìu noù, cho neân chaúng lieàn vì chuùng voäi noùi “Nhöùt thieát chuûng trí”.

Ca-dieáp ! Caùc oâng raát laø hy höõu, coù theå roõ bieát ñöùc Nhö Lai tuøy cô nghi noùi phaùp hay tin hay nhaän, vì sao ? Vì caùc ñöùc Phaät Theá Toân tuøy cô nghi noùi phaùp khoù hieåu khoù bieát.

GIAÛNG :

Tôùi ñaây, chuùng ta thaáy nhö ñöùc Phaät töï khen mình. Nhöng kyø thaät Phaät xaùc ñònh coâng ñöùc Nhö Lai roäng lôùn nhö vaäy, laø do laøm lôïi ích cho chuùng sanh trong voâ soá kieáp môùi ñöôïc thaønh töïu quaû Phaät. Ngaøi tuyeân boá doõng daïc raèng: Khaû naêng vaø sôû nguyeän cuûa Ngaøi laø laøm lôïi ích chuùng sanh ñeán choã vieân maõn. Ñoái vôùi ngöôøi chöa ñöôïc ñoä Ngaøi laøm cho ñöôïc ñoä, ngöôøi chöa toû ngoä Ngaøi laøm cho toû ngoä, ngöôøi chöa an Ngaøi laøm cho ñöôïc an, ngöôøi chöa chöùng Nieát-baøn Ngaøi laøm cho chöùng Nieát-baøn, ôû ñôøi naøy vaø ñôøi sau, Ngaøi ñeàu bieát ñuùng nhö thaät. Ngaøi laø baäc Nhöùt thieát trí, baäc Nhaát thieát kieán, baäc Tri ñaïo, baäc Khai ñaïo, baäc Thuyeát ñaïo. Haøng trôøi, ngöôøi, a-tu-la neân ñeán ñeå nghe phaùp.

Xeùt laïi, chuùng ta vaø chuùng sanh ñôøi sau chöa ñöôïc ñoä, chöa ñöôïc toû ngoä, chöa ñöôïc an, chöa ñöôïc Nieát-baøn maø Phaät ñaõ dieät ñoä roài, sao ôû ñaây Ngaøi laïi noùi nhö theá ? Ñöùc Phaät laø ñaáng Voâ thöôïng sö, moät oâng thaày khoâng coù ai hôn ñöôïc. Khi ñöùc Phaät coøn taïi theá, Ngaøi thöôøng khuyeân daïy caùc Tyø-kheo phaûi y theo phaùp maø noã löïc tu haønh. Muoán ñeàn ôn Phaät laø phaûi giaùo hoùa chuùng sanh, giaùo  hoùa chuùng sanh laø ñeàn ôn Phaät. Chuùng ta ôû ñôøi naøy cuõng nhö chuùng sanh ôû ñôøi sau khoâng coù duyeân gaëp Phaät. Thuôû Phaät ra ñôøi, khoâng bieát chuùng ta laø loaøi chuùng sanh naøo, coù theå laø kieán hay muoãi caén Phaät moät chuùt, do caùi duyeân ñoù neân ngaøy nay caùch Phaät maáy ngaøn naêm môùi ñöôïc gaëp Phaät phaùp tu haønh. Tuy gaëp Phaät phaùp maø chæ gaëp giaùn tieáp, chôù khoâng ñöôïc gaëp tröïc tieáp. Chính vì lôøi daïy treân cuûa Phaät, maø sau khi Phaät Nieát-baøn, haøng ñeä töû lôùn cuûa Ngaøi ghi cheùp lôøi daïy cuûa Ngaøi thaønh Tam taïng giaùo ñieån löu truyeàn cho ñôøi sau. Ngöôøi ñi tröôùc ñaõ tu hoïc, daïy cho ngöôøi sau ñöôïc tu hoïc, cöù theá maø truyeàn maõi cho tôùi ngaøy nay, neân taát caû chuùng ta cuõng ñöôïc gaëp Phaät phaùp. Tuy chuùng ta khoâng toû ngoä nhö ngöôøi xöa, nhöng cuõng ñöôïc phaàn tænh saùng, tuy khoâng ñöôïc Nieát-baøn an vui vónh vieãn nhö ngöôøi xöa, nhöng cuõng ñöôïc nhöõng giôø phuùt an oån. Ngaøy nay chuùng ta ñöôïc phuùc duyeân ngoài ñaây nghe phaùp, laø chuùng ta ñaõ ñöôïc Phaät giaùn tieáp ñoä roài. Chuùng ta ñöôïc tænh saùng phaàn naøo laø nhôø Phaät maø ñöôïc toû ngoä. Taâm chuùng ta bôùt phieàn naõo laø nhôø Phaät maø ñöôïc an. Nhö vaäy lôøi noùi cuûa Phaät khoâng doái.

Sôû dó ñaïo Phaät toàn taïi hôn hai ngaøn naêm traêm naêm nay laø do giaùo phaùp Phaät coøn, vaø coøn ngöôøi tu ñuùng theo phaùp Phaät. Ngoaøi ra chuøa chieàn, di tích, nghi thöùc toân giaùo chöa phaûi laø yeáu toá chính ñeå duy trì Phaät phaùp. Troïng taâm cuûa söï truyeàn baù ñaïo Phaät, laø phaûi laøm sao chính mình thoâng hieåu vaø thöïc haønh ñuùng phaùp Phaät, ñeå ñöôïc lôïi ích thöïc tieãn, roài daïy ngöôøi hieåu vaø tu ñuùng theo phaùp Phaät, ñöôïc lôïi ích nhö mình. Cho neân chuùng toâi töï thaáy traùch nhieäm laø phaûi laøm sao cho Taêng Ni vaø Phaät töû hieåu, thöïc haønh ñöôïc nhöõng gì maø chuùng toâi ñaõ hieåu, ñaõ thöïc haønh, thì khaû dó Phaät phaùp môùi ñöôïc tröôøng toàn. Neáu hieåu Phaät phaùp maø khoâng tu hoaëc tu sai, hay tu maø khoâng hieåu Phaät phaùp laø töï mình huûy dieät mình, töï laøm cho ñaïo Phaät khoâng coøn giaù trò chaân chính nöõa.

Phaät noùi Ngaøi laø baäc Nhöùt thieát trí, töùc laø trí Phaät bieát ñöôïc taát caû. Baäc Nhaát thieát kieán, töùc laø Phaät thaáy ñöôïc taát caû. Baäc Tri ñaïo, töùc laø Phaät bieát ñöôøng ñeå daãn cho moïi ngöôøi ñi. Baäc Khai ñaïo, töùc  Phaät laø ngöôøi môû ñöôøng cho chuùng sanh ñi. Baäc Thuyeát ñaïo, töùc Phaät laø ngöôøi noùi con ñöôøng cho chuùng sanh bieát ñeå ñi. Vì vaäy neân taát caû haõy ñeán ñeå nghe. Phaät bieát roõ trình ñoä cuûa chuùng sanh naøo laø lôïi caên, ñoän caên, tinh taán, giaûi ñaõi... Ngaøi tuøy theo caên cô cuûa hoï maø giaûng noùi ñeå hoï cuõng ñöôïc lôïi ích. Ngaøi khoâng boû soùt moät ngöôøi naøo, khoân lanh Phaät cuõng ñoä, daïi khôø Phaät cuõng ñoä, sieâng naêng Phaät cuõng ñoä, löôøi bieáng Phaät cuõng ñoä. Neân Ngaøi noùi ai ai cuõng ñeàu ñöôïc lôïi laønh, ñöôïc an oån, ñôøi sau sanh vaøo coõi laønh, höôûng vui söôùng. Nhôø nghe phaùp Phaät maø bôùt chöôùng ngaïi, laàn laàn seõ ñöôïc vaøo ñaïo, chöùng Phaät quaû. Phaùp Phaät ví nhö moät ñaùm möa lôùn röôùi khaép taát caû coû caây, tuøy theo gioáng cuûa moãi loaïi ñeàu ñöôïc haáp thuï, ñöôïm nhuaàn vaø sanh tröôûng.

Phaùp Phaät noùi chæ coù moät töôùng, moät vò, ñoù laø töôùng giaûi thoaùt, vò giaûi thoaùt. Phaät giaùo hoùa suoát boán möôi chín naêm, Ngaøi noùi phaùp raát nhieàu, taïi sao chæ coù moät töôùng giaûi thoaùt, moät vò giaûi thoaùt ? Nhö chuùng ta bieát, Phaät noùi phaùp thaáp nhaát laø 5 giôùi, ngöôøi giöõ 5 giôùi laø giaûi thoaùt ñöôïc 5 phaàn chöôùng naïn. Ví duï ngöôøi coù taät tham lam troäm caép, khi phaùt nguyeän giöõ 5 giôùi thì khoâng troäm caép nöõa, khoâng troäm caép laø ñaõ giaûi thoaùt ñöôïc caùi naïn bò baét bôù ñaùnh ñaäp tuø toäi. Ngöôøi ghieàn röôïu khi phaùt nguyeän giöõ 5 giôùi thì giaûi thoaùt ñöôïc caùi naïn nghieän ngaäp say söa. Vaäy giöõ moät giôùi laø giaûi thoaùt ñöôïc moät naïn chöôùng, giöõ hai giôùi laø giaûi thoaùt ñöôïc hai naïn chöôùng... Trong luaät goïi laø töøng phaàn giaûi thoaùt. Nhö vaäy khoâng phaûi phaùp Phaät coù moät vò laø vò giaûi thoaùt sao?

Töôùng xa lìa laø xa lìa tham saân si, phieàn naõo chaáp tröôùc. Ñoái tröôùc danh lôïi, taøi saéc... bieát laø giaû doái khoâng thieät, khoâng khôûi tham saân si, chaáp tröôùc, ñoù laø xa lìa, chôù khoâng phaûi chaïy troán danh lôïi, taøi saéc môùi goïi laø xa lìa. Töôùng dieät laø saïch heát moïi voïng nieäm, taâm thanh tònh, höôùng ñeán baäc Nhaát thieát chuûng trí. Sôû dó Phaät daïy cho taát caû chuùng sanh ñeàu ñöôïc giaûi thoaùt, laø vì Ngaøi ñöôïc Nhaát thieát chuûng trí, töùc laø trí bieát ñöôïc moïi chuùng sanh. Neân ai nghe kinh naøy roài thoï trì, ñoïc tuïng vaø ñuùng nhö lôøi Phaät daïy maø tu haønh thì ngöôøi ñoù ñöôïc coâng ñöùc töï mình khoâng hay bieát, khoâng theå suy löôøng. Chuùng ta ngaøy nay chæ ñoïc tuïng maø khoâng ñuùng nhö lôøi Phaät daïy ñeå tu haønh, cho raèng ñoïc tuïng nhieàu laø tu nhieàu. Tu vaø ñoïc coù gioáng nhau khoâng ? Neáu baûo ñoïc tuïng kinh laø tu, toâi cho raèng chöa ñuùng. Vì sao ? Ví duï moät beänh nhaân ñeán baùc só khaùm beänh. Baùc só cho toa baûo veà nhaø mua ñuû nhöõng thöù thuoác ghi trong toa maø uoáng seõ laønh beänh. Beänh nhaân ñem toa veà cöù ñoïc tôùi ñoïc lui hieäu thuoác ghi trong toa, maø khoâng mua thuoác ñeå uoáng. Nhö theá beänh coù laønh khoâng ? Cuõng vaäy, ôû ñaây Phaät daïy ñoïc tuïng roài ñuùng nhö lôøi daïy cuûa Phaät maø tu haønh môùi ñöôïc coâng ñöùc. Phaûi hieåu choã naøy cho thaät kyõ. Ñoïc roài nhôù öùng duïng lôøi Phaät daïy vaøo cuoäc soáng ñoù laø tu, chôù khoâng phaûi ñoïc tuïng suoâng nhö ñoïc toa thuoác maø goïi laø tu ñöôïc.

Hieän taïi coù raát nhieàu ngöôøi tuïng kinh Phaùp Hoa, tu theo kinh Phaùp Hoa, nhöng chuùng ta tuïng vaø tu theo kinh Phaùp Hoa vôùi taâm nieäm gì ? Caàu trí tueä Phaät hay caàu phöôùc baùo, caàu lôïi loäc ? Neáu caàu phöôùc caàu lôïi laø phaûn boäi kinh Phaùp Hoa roài ! Toâi xin nhaéc laïi kinh Phaùp Hoa daïy tu ñeå ñöôïc Nhöùt thieát chuûng trí, töùc laø tu ñeå ñöôïc trí tueä Phaät. Phaät daïy moät ñaøng chuùng ta laøm moät neûo, maø cho laø trì kinh, cho laø mình tu cao, chæ taêng tröôûng loøng tham, taêng tröôûng ngaõ maïn. Ñoù laø moät caùi beänh maø ít ai bieát. Noùi lôøi thaät thì khoù nghe vaø laøm mích loøng ngöôøi. Nhöng bieát, thaáy ngöôøi tu sai maø khoâng noùi thì vaáp phaûi caùi loãi boûn xeûn, neân buoäc loøng chuùng toâi phaûi noùi. Giaûng kinh Phaùp Hoa laø phaûi laøm saùng toû lyù kinh, chôù ñeå cho ngöôøi tu theo kinh Phaùp Hoa maø tu laàm, tu sai thì khoâng ñöôïc.

Taïi sao trì tuïng kinh vaø ñuùng nhö lôøi daïy cuûa Phaät tu haønh maø khoâng töï bieát coâng ñöùc ? Vì mình khoâng töï bieát mình caên cô ôû baäc thöôïng, baäc trung hay baäc haï. Chæ coù Phaät môùi bieát, neân Ngaøi môùi buûa ra nhieàu phaùp moân. Chuùng sanh thích hôïp vôùi phaùp moân naøo thì öùng duïng phaùp moân ñoù maø tu haønh, chôù töï mình khoâng bieát. Phaät do ñöôïc Nhöùt thieát chuûng trí môùi bieát ñöôïc chuûng töôùng, theå taùnh cuûa chuùng sanh: Nhôù vieäc gì ? Nghó vieäc gì ? Tu vieäc gì ? Nhôù theá naøo ? Nghó theá naøo ? Tu theá naøo ? Duøng phaùp gì ñeå nhôù ? Duøng phaùp gì ñeå nghó ? Duøng phaùp gì ñeå tu ? Vaø ñöôïc phaùp gì ? Neân Ngaøi ñuùng theo töøng taâm nieäm cuûa chuùng sanh maø giaùo hoùa ñöôïc keát quaû thieát thöïc. Chuùng ta tu chöa ñöôïc Nhöùt thieát chuûng trí, noùi phaùp khoâng ñuùng taâm nieäm cuûa chuùng sanh neân khoâng coù keát quaû toát.

Xöa ngaøi A-nan höôùng daãn cho hai vò ñeä töû Sa-di tu, moät vò Ngaøi daïy quaùn soå töùc, moät vò Ngaøi daïy quaùn baát tònh. Caû hai tu moät thôøi gian khoâng keát quaû, khi gaëp laïi Ngaøi, hai vò trình laø tu khoâng tieán boä. Ngaøi A-nan thaéc maéc taïi sao mình daïy tu ñuùng vôùi phaùp Phaät maø ñeä töû tu khoâng coù keát quaû. Ngaøi beøn trình vieäc naøy leân Phaät, Phaät hoûi hai vò ñoù tröôùc laøm ngheà gì. Ngaøi A-nan thöa, moät ngöôøi laøm thôï reøn, moät ngöôøi giöõ nghóa ñòa. Phaät noùi ngaøi A-nan daïy tu khoâng hôïp caên cô cuûa ngöôøi. Vôùi ngöôøi thôï reøn thì neân daïy tu soå töùc, vì thôï reøn hay thuït oáng beãø, daïy quaùn soå töùc hoï deã nhôù deã thöïc haønh. Ngöôøi giöõ nghóa ñòa thöôøng thaáy thaây cheát neân daïy quaùn baát tònh. Theo lôøi Phaät, ngaøi A-nan daïy hai vò Sa-di tu moät thôøi gian ñöôïc keát quaû toát. Ñeå thaáy chuùng ta chöa ñöôïc Nhöùt thieát chuûng trí, khoâng bieát taâm haønh cuûa chuùng sanh, neân giaùo hoùa khoâng coù keát quaû. Vì vaäy, chuùng ta tu nöûa chöøng nhö hieän nay, duø coù thoâng minh ñeán ñaâu ñi nöõa, cuõng chöa ñuû phöông tieän giaùo hoùa ngöôøi, neân ñöøng töï maõn maø phaûi tu cho ñeán choã roát raùo thaønh Phaät môùi thoâi. 

Phaät laëp laïi moät laàn nöõa laø phaùp Phaät coù moät töôùng giaûi thoaùt, töôùng xa lìa, töôùng dieät, töôùng roát raùo Nieát-baøn thöôøng tòch dieät, troïn veà nôi khoâng. Laø chæ cho Nieát-baøn tòch dieät khoâng coù töôùng maïo, khoâng sanh dieät, khoâng voâ thöôøng. Phaøm caùi gì coù hình töôùng thì sanh dieät, voâ thöôøng, laø duyeân hôïp huyeãn hoùa khoâng thaät. Do ñoù Phaät môùi duøng phöông tieän ñeå ñöa moïi ngöôøi tu töø thaáp laàn laàn leân cao, roài ñeán Trí tueä Phaät laø caùi chaân thaät. Neân noùi Nhö Lai tuøy cô nghi noùi phaùp maø taâm phaøm phu chuùng ta khoù coù theå hieåu bieát ñöôïc.

Tôùi ñaây Phaät khen Toân giaû Ma-ha Ca-dieáp, Ma- ha Ca-chieân-dieân, Ma-ha Muïc-kieàn-lieân, Tu-boà-ñeà raát laø hi höõu ít coù. Taïi sao Phaät khen caùc Ngaøi raát ít coù ? Vì caùc Ngaøi bieát roõ Phaät tuøy cô nghi noùi phaùp neân tin nhaän ñöôïc, choã khoù hieåu khoù bieát baây giôø caùc Ngaøi ñaõ hieåu ñaõ bieát. Nhö vaäy laø caùc Ngaøi xöùng ñaùng gaùnh vaùc traùch nhieäm maø Phaät giao phoù, neân Phaät khen ñeå roài sau naøy Phaät thoï kyù.

4. CHAÙNH VAÊN :

Khi ñoù ñöùc Theá Toân muoán tuyeân laïi nghóa treân maø noùi keä raèng:

                        *Phaùp vöông phaù caùc coõi

                        Hieän ra trong theá gian

                        Theo taùnh cuûa chuùng sanh

                        Duøng caùc caùch noùi phaùp.

                        Ñöùc Nhö Lai toân troïng

                        Trí hueä raát saâu xa

                        Laâu giöõ phaùp yeáu naøy

                        Chaúng voäi lieàn noùi ra

                        Ngöôøi trí neáu ñöôïc nghe

                        Thôøi coù theå tin hieåu,

                        Keû khoâng trí nghi hoái

                        Thôøi beøn laø maát haún.

                        Ca-dieáp ! Vì côù ñoù

                        Theo söùc chuùng noùi phaùp

                        Duøng caùc moùn nhaân duyeân

                        Cho chuùng ñöôïc chaùnh kieán.

                        Ca-dieáp oâng neân bieát !

                        Thí nhö vöøng maây lôùn

                        Noåi leân trong theá gian

                        Che truøm khaép taát caû

                        Maây trí hueä chöùa nhuaàn

                        Chôùp nhoaùng saùng choùi loøa

                        Tieáng saám xa vang ñoäng

                        Khieán moïi loaøi vui ñeïp

                        Nhöït quang bò che khuaát

                        Treân maët ñaát maùt meû

                        Maây muø sa buûa gaàn

                        Döôøng coù theå naém tôùi.

                        Traän möa ñoù khaép cuøng

                        Boán phöông ñeàu xoái xuoáng

                        Doøng nöôùc tuoân voâ löôïng

                        Coõi ñaát ñeàu ruùt ñaày

                        Nôi nuùi soâng hang hieåm

                        Choã raäm rôïp sanh ra

                        Nhöõng caây coái coû thuoác

                        Caùc thöù caây lôùn nhoû

                        Traêm gioáng luùa moäng maï

                        Caùc thöù mía cuøng nho

                        Nhôø nöôùc möa ñöôïm nhuaàn

                        Thaûy ñeàu töôi toát caû.

                        Ñaát khoâ khaép ñöôïc röôùi

                        Thuoác caây ñeàu sum seâ

                        Vöøng maây kia möa xuoáng

                        Nöôùc möa thuaàn moät vò

                        Maø coû caây luøm röøng

                        Theo moãi thöù ñöôïm nhuaàn

                        Taát caû caùc gioáng caây

                        Haïng thöôïng, trung cuøng haï

                        Xöùng theo taùnh lôùn nhoû

                        Ñeàu ñöôïc sanh tröôûng caû.

                        Goác thaân nhaùnh vaø laù

                        Troå boâng traùi saéc vaøng

                        Moät traän möa röôùi ñeán

                        Caây coû ñeàu thaám möôùt

                        Theo theå töôùng cuûa noù

                        Taùnh loaïi chia lôùn nhoû

                        Nöôùc ñöôïm nhuaàn vaãn moät

                        Maø ñeàu ñöôïc sum seâ.

GIAÛNG :

Phaàn truøng tuïng laëp laïi yù chính ôû treân laø, Phaät ra ñôøi coát chæ cho moïi ngöôøi nhaän ra Tri kieán Phaät. Nhöng vì caên cô chuùng sanh khoâng ñoàng, neân phaûi tuøy theo trình ñoä maø giaùo hoùa coù sai bieät, ñeå cho ngöôøi cao cuõng nhö ngöôøi thaáp ñeàu nhaän ñöôïc lôïi ích vaø cuoái cuøng Ngaøi ñöa ñeán choã cöùu kính bình ñaúng laø quaû Phaät. Phaät duï phaùp Phaät bình ñaúng nhö nöôùc möa coù moät vò ngoït röôùi khaép coû caây lôùn nhoû, tuøy moãi loaïi caây maø haáp thuï nöôùc sai bieät, nhöng loaïi naøo cuõng bình ñaúng nhaän lôïi ích.

5. CHAÙNH VAÊN :

                        *Ñöùc Phaät cuõng nhö theá

                        Hieän ra nôi trong ñôøi

                        Ví nhö vaàng maây lôùn

                        Che truøm khaép taát caû.

                        Ñaõ hieän ra trong ñôøi

                        Beøn vì caùc chuùng sanh

                        Phaân bieät dieãn noùi baøy

                        Nghóa thaät cuûa caùc phaùp

                        Ñaáng Ñaïi Thaùnh Theá Toân

                        ÔÛ trong haøng trôøi ngöôøi

                        Nôi taát caû chuùng hoäi

                        Maø tuyeân noùi lôøi naøy:

                        Ta laø baäc Nhö Lai

                        Laø ñaáng Löôõng Tuùc Toân

                        Hieän ra nôi trong ñôøi

                        Döôøng nhö vöøng maây lôùn

                        Thaám nhuaàn khaép taát caû

                        Nhöõng chuùng sanh khoâ khao

                        Ñeàu laøm cho lìa khoå

                        Ñöôïc an oån vui söôùng

                        Höôûng söï vui theá gian

                        Cuøng söï vui Nieát-baøn.

                        Caùc chuùng trôøi ngöôøi naày

                        Moät loøng kheùo loùng nghe

                        Ñeàu neân ñeán caû ñaây

                        Ra maét ñaáng Voâ thöôïng

                        Ta laø ñaáng Theá Toân

                        Khoâng coù ai baèng ñöôïc

                        Muoán an oån chuùng sanh

                        Neân hieän ra trong ñôøi

                        Vì caùc ñaïi chuùng noùi

                        Phaùp cam loà trong saïch

                        Phaùp ñoù thuaàn moät vò

                        Giaûi thoaùt Nieát-baøn thoâi.

                        Duøng moät gioïng tieáng maàu

                        Dieãn xöôùng nghóa nhieäm naày

                        Ñeàu thöôøng vì Ñaïi thöøa

                        Maø keát laøm nhaân duyeân

                        Ta xem taát caû chuùng

                        Khaép ñeàu bình ñaúng caû

                        Khoâng coù loøng bæ thöû

                        Cuøng vôùi taâm yeâu gheùt

                        Ta khoâng chuùt tham ñaém

                        Cuõng khoâng coù haïn ngaïi

                        Haèng vì taát caû chuùng

                        Maø bình ñaúng noùi phaùp

                        Nhö khi vì moät ngöôøi

                        Luùc chuùng ñoâng cuõng vaäy

                        Thöôøng dieãn noùi phaùp luoân

                        Töøng khoâng vieäc gì khaùc

                        Ngoài, ñöùng, hoaëc ñeán, ñi

                        Troïn khoâng heà nhaøm moûi

                        Ñaày ñuû cho theá gian

                        Nhö möa khaép thaám nhuaàn

                        Sang heøn cuøng thöôïng, haï

                        Giöõ giôùi hay phaù giôùi

                        Oai nghi ñöôïc ñaày ñuû

                        Vaø chaúng ñöôïc ñaày ñuû

                        Nguôøi chaùnh kieán, taø kieán

                        Keû ñoän caên, lôïi caên

                        Khaép röôùi cho möa phaùp

                        Maø khoâng chuùt nhaøm moûi.

                        Taát caû haøng chuùng sanh

                        Ñöôïc nghe phaùp cuûa ta

                        Tuøy söùc mình laõnh laáy

                        Truï ôû nôi caùc böïc

                        Hoaëc laø ôû trôøi, ngöôøi

                        Laøm Chuyeån Luaân Thaùnh vöông

                        Trôøi, Thích, Phaïm, caùc vua

                        Ñoù laø coû thuoác nhoû

                        Hoaëc roõ phaùp voâ laäu

                        Hay chöùng ñöôïc Nieát-baøn

                        Khôûi saùu phaùp thaàn thoâng

                        Vaø ñöôïc ba moùn minh

                        ÔÛ rieâng trong nuùi röøng

                        Thöôøng haønh moân thieàn ñònh

                        Chöùng ñöôïc böïc Duyeân giaùc

                        Laø coû thuoác böïc trung.

                        Hoaëc caàu böïc Theá Toân

                        Ta seõ ñöôïc thaønh Phaät

                        Tu haønh tinh taán, ñònh

                        Laø coû thuoác böïc thöôïng.

                        Laïi coù haøng Phaät töû

                        Chuyeân taâm nôi Phaät ñaïo

                        Thöôøng thaät haønh töø bi

                        Töï bieát mình laøm Phaät

                        Quyeát ñònh khoâng coøn nghi

                        Goïi ñoù laø caây nhoû.

                        Hoaëc an truï thaàn thoâng

                        Chuyeån baát thoái phaùp luaân

                        Ñoä voâ löôïng muoân öùc

                        Traêm nghìn loaøi chuùng sanh

                        Boà-taùt haïng nhö theá

                        Goïi ñoù laø caây lôùn.

                        Phaät chæ bình ñaúng noùi

                        Nhö nöôùc möa moät vò

                        Theo caên taùnh chuùng sanh

                        Maø höôûng thoï khoâng ñoàng

                        Nhö nhöõng coû caây kia

                        Ñöôïc ñöôïm nhuaàn ñeàu khaùc.

                        *Phaät duøng moùn duï naøy

                        Ñeå phöông tieän chæ baøy

                        Caùc thöù lôøi leõ hay

                        Ñeàu dieãn noùi moät phaùp

                        ÔÛ nôi trí hueä Phaät

                        Nhö moät gioït trong bieån.

                        Ta röôùi traän möa phaùp

                        Ñaày ñuû khaép theá gian

                        Phaùp maàu thuaàn moät vò

                        Tuøy söùc rieâng tu haønh,

                        Nhö theå luøm röøng kia

                        Vaø coû thuoác nhöõng caây

                        Tuøy gioáng lôùn hay nhoû

                        Laàn laàn theâm sum seâ.

                        Phaùp cuûa caùc ñöùc Phaät

                        Thöôøng duøng thuaàn moät vò

                        Khieán cho caùc theá gian

                        Ñeàu khaép ñöôïc ñaày ñuû

                        Laàn löïa sieâng tu haønh

                        Roài ñeàu ñöôïc ñaïo quaû.

                        Haøng Thanh vaên, Duyeân giaùc

                        ÔÛ nôi choán nuùi röøng

                        Truï thaân hình roát sau

                        Nghe Phaät phaùp ñöôïc quaû

                        Ñoù goïi laø coû thuoác

                        Ñeàu ñöôïc theâm lôùn toát.

                        Neáu caùc vò Boà-taùt

                        Trí hueä raát vöõng beàn

                        Roõ suoát caû ba coõi

                        Caàu ñöôïc thöøa toái thöôïng

                        Ñoù goïi laø caây nhoû

                        Maø ñöôïc theâm lôùn toát.

                        Laïi coù vò truï thieàn

                        Ñöôïc söùc thaàn thoâng lôùn

                        Nghe noùi caùc phaùp khoâng

                        Loøng raát sanh vui möøng

                        Phoùng voâ soá haøo quang

                        Ñoä caùc loaøi chuùng sanh

                        Ñoù goïi laø caây lôùn

                        Maø ñöôïc theâm lôùn toát

                        Nhö theá, Ca-dieáp naøy !

                        Ñöùc Phaät noùi phaùp ra

                        Thí nhö vöøng maây lôùn

                        Duøng nöôùc möa moät vò

                        Ñöôïm nhuaàn nôi hoa ngöôøi

                        Ñeàu ñöôïc keát traùi caû

                        Ca-dieáp oâng phaûi bieát

                        Ta duøng caùc nhaân duyeân

                        Caùc moùn thí duï thaûy

                        Ñeå chæ baøy ñaïo Phaät

                        Ñoù laø ta phöông tieän

                        Caùc ñöùc Phaät cuõng theá

                        Nay ta vì caùc oâng

                        Noùi vieäc raát chaân thieät

                        Caùc chuùng thuoäc Thanh vaên

                        Ñeàu chaúng phaûi dieät ñoä

                        Choã caùc oâng tu haønh

                        Laø ñaïo cuûa Boà-taùt

                        Laàn laàn tu hoïc xong

                        Thaûy ñeàu seõ thaønh Phaät.

GIAÛNG :

Phaùp Phaät noùi thì bình ñaúng, khoâng ñaëc bieät chuù troïng keû thaân ngöôøi sô, keû thaáp ngöôøi cao... Haïng ngöôøi naøo ñeán vôùi Phaät, Phaät ñeàu bình ñaúng giaùo hoùa cho, khoâng coù taâm bæ thöû cuøng vôùi taâm yeâu gheùt. Neân vieäc giaùo hoùa cuûa Ngaøi khoâng chöôùng ngaïi, khoâng haïn cuoäc, khieán cho ngöôøi nghe ai ai cuõng ñeàu ñöôïc lôïi ích. Tuy nhieân, tuøy theo haïnh nguyeän cuûa moãi ngöôøi, maø söï lôïi ích coù sai bieät. Ñoái vôùi ngöôøi nghe phaùp Phaät, phaùt taâm qui y giöõ 5 giôùi mong ñôøi sau laøm ngöôøi löông thieän höôûng phöôùc laønh. Hoaëc ngöôøi phaùt taâm tu Thaäp thieän mong ñôøi sau sanh leân coõi trôøi höôûng phöôùc baùo an vui, hoaëc laøm Chuyeån Luaân Thaùnh vöông. Nhöõng ngöôøi tu vôùi haïnh nguyeän nhö theá, Phaät duï nhö coû thuoác nhoû. Ñoái vôùi ngöôøi tu theo phaùp Töù ñeá, Thaäp nhò nhaân duyeân, mong chöùng quaû Thanh vaên, Duyeân giaùc, Phaät duï nhö loaïi coû thuoác baäc trung. Ñoái vôùi ngöôøi tu chæ mong caàu thaønh Phaät khoâng mong caàu quaû vò naøo khaùc vaø tinh taán tu haønh, tin mình seõ thaønh Phaät, Phaät duï nhö loaïi coû thuoác baäc thöôïng. Ñoái vôùi haøng Boà-taùt môùi phaùt taâm, thöïc haønh haïnh töø bi, laøm lôïi ích chuùng sanh, tinh taán tu haønh, tin mình seõ thaønh Phaät khoâng coøn nghi ngôø nöõa. Haøng Boà-taùt naøy, Phaät duï nhö loaïi caây nhoû... Ñoái vôùi haøng Boà-taùt an truï thaàn thoâng, chuyeån phaùp luaân baát thoái, ñoä voâ löôïng voâ soá chuùng sanh, ñaây chæ cho haøng Boà-taùt töø Sô ñòa cho tôùi Thaäp ñòa. Haøng Boà-taùt naøy ñöôïc Phaät duï nhö loaøi caây lôùn.

Trong naêm haïng ngöôøi phaùt taâm tu vôùi haïnh nguyeän sai khaùc, ñöôïc Phaät duï cho ba loaïi coû vaø hai loaïi caây. Chuùng ta töï kieåm laïi xem chuùng ta thuoäc haïng naøo trong naêm haïng naøy ? ÔÛ ñaây ñöùc Phaät cuï theå hoùa ví duï, laø trình ñoä chuùng sanh tuy sai bieät neân phaùp tu coù thaáp cao, nhöng phaùp Phaät thì bình ñaúng chæ coù moät vò giaûi thoaùt. Bôûi phaùp Phaät bình ñaúng chæ coù moät vò giaûi thoaùt, tuy luùc ñaàu phaùt taâm nhoû, tu giöõ naêm giôùi, tu thaäp thieän, nhöng daàn daàn seõ tieán ñeán choã vieân maõn laø thaønh Phaät, chôù khoâng coù döøng nghæ ôû moät quaû vò nöûa chöøng.

Phaåm Döôïc Thaûo Duï noùi leân taâm bình ñaúng cuûa Phaät khi giaùo hoùa chuùng sanh, gioáng nhö nöôùc möa röôùi khaép taát caû loaøi caây coû. Vaø chuùng sanh ai ai cuõng coù Tri kieán Phaät, bình ñaúng nhö nhau cuøng nghe phaùp Phaät, tuøy theo caên cô sai bieät maø lôïi ích coù sai khaùc. Nhöng cuoái cuøng roài cuõng ñöôïc thaønh Phaät, gioáng nhö caùc loaøi caây coû ñeàu töø maët ñaát moïc leân tuøy loaïi gioáng maø haáp thuï nöôùc möa sai khaùc, nhöng taát caû caây lôùn hay coû nhoû loaïi naøo cuõng ñeàu ñöôïc sanh tröôûng.

]